Status

- 2e Valthermond is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Borger-Odoorn. T/m 1997 gemeente Odoorn.

- De buurtschap 2e Valthermond heeft een eigen postcode (7877) en postale plaatsnaam in het postcodeboek en is daarmee een formele woonplaats. Onder deze buurtschap vallen voor de postcode en daarmee postadressen ook de buurtschappen Dikbroeken en Valthermussel.

- De buurtschap 2e Valthermond ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Naam

Spelling
Tot 2009 werd deze plaatsnaam formeel gespeld als Tweede Valthermond. In het kader van de in 2009 in werking getreden Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) is de spelling van deze plaatsnaam door de gemeente opnieuw formeel vastgesteld en nu als 2e Valthermond.

Oudere vermeldingen
1899 Valthermond (Noord en Zuid), 1913 Tweede Valtermond.

Naamsverklaring
Mond 'kanaal dat uitmondt in een hoofdkanaal'. Ter onderscheiding van Valthermond. Het dorp is een veenkolonie aan de gelijknamige vaart, die ook Vetstukkenmond wordt genoemd. De nederzetting heeft vroeger ook Valtherveen geheten.(1)

Ligging

De buurtschap 2e Valthermond ligt als een langgerekte lintbebouwing rond de gelijknamige lange rechte weg, W van het dorp Ter Apel en O van het dorp Exloo. Vlak ten O van deze weg loopt hier de grens tussen de provincies Drenthe en Groningen, genaamd Koningsraai resp. Grensscheiding. Tussen beide Valthermonden slingert in dezelfde richting de Valtherdijk, o.a. langs de Valtherdikbroeken.

Statistische gegevens

De daadwerkelijke, geografische buurtschap 2e Valthermond omvat ca. 25 huizen met ca. 60 inwoners. Het postcodegebied met deze plaatsnaam, dat, zoals onder Status reeds verwoord, ook nog de buurtschappen Valthermussel en Dikbroeken omvat, heeft in totaal ca. 50 huizen met ca. 120 inwoners (omdat deze beide buurtschappen ook nog ca. 10 huizen per buurtschap omvatten).

Geschiedenis

Als laatste "mond" (= zijkanaal van het Stadskanaal) in de voormalige gemeente Odoorn is halverwege de 19e eeuw vanaf Ter Apelkanaal de 2e Valthermond gegraven. Daarmee werd het Zuiderveen of Valtherveen ontsloten, een veengebied ten oosten van de toenmalige Valther Mussel (de bovenloop van de Mussel Aa). Door de aanleg van deze laatste hoofdwijk was een gebied van 7.000 hectare hoogveen ontsloten. Duizenden handen waren nodig voor het graven van de wijken en het steken van het turf.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)