Status

- Strucht is een buurtschap in de provincie Limburg, in de streek Heuvelland, gemeente Valkenburg aan de Geul. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1-1-1879. Per 2-1-1879 over naar gemeente Schin op Geul, per 1-10-1940 over naar gemeente Valkenburg-Houthem, in 1982 over naar gemeente Valkenburg aan de Geul. Het burgerlijk armbestuur bleef overigens bestaan tot 1942.

- De buurtschap Strucht valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Schin op Geul. Wij menen ons te herinneren dat wij hier begin 21e eeuw witte plaatsnaamborden met deze plaatsnaam hebben zien staan. Tegenwoordig staan die er niet meer, en ligt de buurtschap formeel binnen de bebouwde kom van het dorp Schin op Geul. Curieus is dat de vergelijkbare buurtschap Schoonbron aan de andere, O kant van het dorp, wél eigen plaatsnaamborden heeft, en zelfs nog blauwe ook, d.w.z. een eigen 'bebouwde kom'. Formeel is Strucht dus vandaag de dag een wijk van Schin op Geul, omdat het binnen de bebouwde kom van dat dorp ligt. Deze gemeenschap heeft in de praktijk echter nog wel een eigen identiteit (denk alleen al aan de eigen schutterij die er nog altijd groeit en bloeit, zie hieronder bij Links), daarom houden wij toch de kwalificatie 'buurtschap' aan.

Naam

In het Limburgs
Sjtröch.

Oudere vermeldingen
1603 Strucht, 1835 Strught.

Naamsverklaring
Betekent 'plaats waar struiken staan', een afleiding met het verzamelsuffix -t bij struch, Middelhoogduits strûch 'struik'.(1)

Ligging

De buurtschap Strucht ligt rond de gelijknamige weg, die een deel is van de provincialeweg van Valkenburg naar Wijlre (de N595), de Grachtstraat en de Luijtenweg, in het ZW, W en Z van de dorpskern van Schin op Geul, en grenst in het W aan het dorp Oud-Valkenburg. Verder ligt de buurtschap ZO van de stad Valkenburg, NO van het dorp Wijlre, NO van het dorp Scheulder en ONO van het dorp Sibbe.

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Strucht 52 huizen met 286 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 48/264 (= huizen/inwoners) en buurtschap Gerendal 4/22. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 180 huizen, een handvol bedrijfsgebouwen en enkele verblijfsaccommodaties, met ca. 450 inwoners.

Geschiedenis

In de 14e eeuw worden verschillende leden van een geslacht Van Strucht aangetroffen als vazallen van de Hertog van Brabant. In 1383 is de plaats door Conrad van Bensenrade tot heerlijkheid verheven. Tot 1624 blijft het in het bezit van de familie. De heerlijkheid is onderdeel van het Land van Valkenburg. Ooit stond er een kasteel. De buurtschap had geen eigen kerk en viel kerkelijk onder Oud-Valkenburg en Schin op Geul. In 1785 ruilen de Oostenrijkers de heerlijkheid met de Republiek tegen bezittingen elders. De Fransen schafen de heerlijke rechten af en maken van Strucht een gemeente.

Jaarlijkse evenementen

- Op een zondag begin juni organiseert Schutterij St.Mauritius in Strucht jaarlijks het traditionele Koningsvogelschieten. De schutterskoning van het voorgaande jaar verdedigt zijn koningschap. Tevens kunnen burgers, zowel dames als heren, met de zware buks op de bölkes schieten. Voor de jeugd van Schin op Geul is er een speciale attractie in de vorm van kindervogelschieten met de luchtbuks. Fanfare St. Cornelius zorgt voor de muzikale omlijsting.

- Op een zondag in juni is er een Open Dag in natuurgebied Gerendal met diverse attracties en demonstraties voor kinderen en volwassenen. Nadere informatie op tel. 043-4599138.

Landschap, natuur en recreatie

- Schin op Geul is o.a. bekend vanwege de zeldzame orchideeën die er groeien en bloeien in het Z van het dorp en van buurtschap Strucht gelegen Gerendal. Vanwege de kwetsbaarheid is een groot deel van deze gebieden niet toegankelijk. Maar Staatsbosbeheer beheert er een Orchideeëntuin* die wél toegankelijk is, en waar een groot deel van de in ons land nog in het wild voorkomende orchideeën is bijeengebracht. In totaal zijn hier ca. 20 inheemse soorten te vinden. De tuin ligt in een dal op kalkgrasland. De bloemen worden bestoven door nachtvlinders, die met hun tong de nectar uit de bloemen halen. Natuurmonumenten heeft in het Gerendal de Korenwolfwandelroute uitgezet. Ook Staatsbosbeheer heeft hier diverse routes uitgezet. - Nadere informatie over de geschiedenis van de orchideeën in Schin op Geul.
* Achter de boswachterswoning op Gerendal 2. Van de parkeerplaats tot de tuin is het circa 15 minuten lopen. Geopend van begin mei tot eind juni (de bloeitijd van de orchideeën), dagelijks van 10-17 uur. De toegang is gratis. Er is een gids aanwezig die je van informatie kan voorzien.

Links

- Schutterij: - Buurtschap Strucht heeft een eigen schutterij: Schutterij St. Mauritius. In 2016 heeft de schutterij het 246e Bondsschuttersfeest onder auspiciën van de R.K. Zuid-Limburgse Schuttersbond georganiseerd. Dit moet een enorme organisatie zijn geweest, gezien het programma. Aan de optocht en concoursen hebben tientallen schutterijen, korpsen en solisten deelgenomen.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)