Abshoven

Plaats
Buurtschap
Sittard-Geleen Beekdaelen
Westelijke Mijnstreek Heuvelland
Limburg

Munstergeleen-MSD-20120128-253472.jpg

Vanuit Geleen kom je hier weliswaar het dorpsgebied van Munstergeleen binnen, maar daarbinnen in de buurtschap Abshoven. Elders in het land lost men dat soms op door onder het dorpsbord een bordje met de buurtschapsnaam te monteren. Kleine moeite toch?

Vanuit Geleen kom je hier weliswaar het dorpsgebied van Munstergeleen binnen, maar daarbinnen in de buurtschap Abshoven. Elders in het land lost men dat soms op door onder het dorpsbord een bordje met de buurtschapsnaam te monteren. Kleine moeite toch?

Munstergeleen-MSD-20120128-253480.jpg

Abshoven, buurtschapsgezicht

Abshoven, buurtschapsgezicht

Munstergeleen-MSD-20120128-253487.jpg

Zicht op het Absbroekbos van Natuurmonumenten bij buurtschap Abshoven

Zicht op het Absbroekbos van Natuurmonumenten bij buurtschap Abshoven

Munstergeleen-MSD-20120128-253488.jpg

Abshoven, buurtschapsgezicht

Abshoven, buurtschapsgezicht

Abshoven

Terug naar boven

Status

- Abshoven is een buurtschap in de provincie Limburg, in de streken Westelijke Mijnstreek en Heuvelland, in grotendeels gemeente Sittard-Geleen en voor een klein deel gemeente Beekdaelen. Oorspronkelijk deels gemeente Munstergeleen (in 1982 over naar gemeente Sittard [in 1990 gaat een klein deel hiervan door middel van een grenscorrectie over naar gemeente Schinnen; in 2019 over naar gemeente Beekdaelen], in 2001 over naar gemeente Sittard-Geleen), deels gemeente Geleen (in 2001 eveneens over naar gemeente Sittard-Geleen).

- De buurtschap Abshoven valt, ook voor de postadressen, deels onder het dorp Munstergeleen, deels onder de stad Geleen en voor een klein deel onder het dorp Puth.

- De buurtschap heeft geen plaatsnaamborden (meer?) waar de eigen naam op staat. Bij binnenkomst vanuit Geleen, binnen welks bebouwde kom de buurtschap deels is gelegen, staan er witte plaatsnaamborden Munstergeleen langs de weg Abshoven.

Terug naar boven

Naam

In het Limburgs
Abshaove.

Oudere vermeldingen
1253-1254/1265/1839 Abshoven, 1259 Absoven, 1265 ook Abshovene, 1275 Ababshoven, 1299 Abeshoven, 17e eeuw Apshoven. Vermoedelijk is bij de overgang naar de gemeente Sittard in 1982 de spelling veranderd in Abtshoven. Later is de t er weer tussenuit gehaald.

Naamsverklaring
Samenstelling van hoven, datief meervoud van hof 'boerenerf, hofstede', en abs 'van de abt'. Waarschijnlijk gaat het om de abt van het klooster van Sint-Vaast te Atrecht, dat bezittingen had in Munstergeleen.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Abshoven ligt rond de gelijknamige weg en de wegen Beekstraat, Koekamp en Keldenaar (deze laatste weg bij de kruising van de wegen Abshoven en Beekstraat), en ligt direct ZW van het dorp Munstergeleen, Z van de stad Sittard, direct O van de stad Geleen, NO van de buurtschap Daniken, NNO van het dorp Sweikhuizen, NW van de dorpen Puth en Schinnen en W van het dorp Doenrade.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Abshoven 5 huizen met 46 inwoners onder Munstergeleen. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 75 huizen en enkele bedrijfsgebouwen, met ca. 185 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- In 1951 is een gedenkschrift verschenen, een boekje over de geschiedenis van Abshoven, ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van het gelijknamige klooster.

- In 2014 is het boek 'Abshoven, wel en wee van een monument en zijn bewoners' verschenen, als deel 22 in de serie 'Monografieën uit het Land van Sittard'. Na er jarenlang als afgebrande ruïne treurig bij te hebben gestaan, hebben de kloostergebouwen nu een 'zinvolle herbestemming'. Een perfect moment voor een boek over de geschiedenis van deze buurtschap. Als eerste wordt de geschiedenis van landschap en natuur waarin de gebouwen liggen besproken. Dan volgt een hoofdstuk over de uithoeve, behorende bij de abdij van Val-Dieu of Godsdal. Dit betreft de periode vanaf de 13e eeuw tot ca 1800, de periode dat de monniken van Val-Dieu de hoeve beheerden. Meestal was de hoeve verpacht aan een halfer (die de helft van de opbrengst zelf mocht houden, de andere helft was voor Val-Dieu), en er verbleven regelmatig monniken. Dit hoofdstuk bevat ook materiaal dat voorheen onbekend was.

Hoofdstuk 3 gaat over Abshoven in de Franse tijd, als het als kerkelijk goed is onteigend door de (Franse) staat en er een tijd lang een beroemde Franse veldmaarschalk, Louis Alexandre Berthier, prins van Neufchatel en Wagram eigenaar is. Dan volgt de periode 1820-1901: het is dan een particulier landgoed. Tijdens deze 80 jaar hebben we te maken met drie achtereenvolgende eigenaars-families. Tijdens een groot deel van deze periode was er weer een pachter op de boerderij (geheel verdwenen) en woonde de familie in het hoofdgebouw (waarvan nu nog alleen de kelders en een stuk van de begane grond als ruïne over zijn).

Het volgende hoofdstuk is het hart van het boek: de periode van de zusters en hun kinderhuis, 1901-1994, een periode waaraan nog vele Munstergeleners (en zij niet alleen) herinneringen hebben. De gebouwen die nu weer in gebruik genomen zijn stammen uit deze periode. Dit hoofdstuk start met een kroniek over die periode. Dan volgt er een greep uit de herinneringen aan deze periode op Abshoven van personen die er op verschillende manieren mee te maken hebben gehad. Dat kan zijn als directeur, als groepsleider, als bewoner, als geestelijke, enzovoorts. Deze korte stukken zijn soms door henzelf opgetekend of anders door middel van interviews. Aan het eind van dit hoofdstuk vinden we dan nog een fotogalerij over deze nog recente periode.

Vervolgens een beschrijving van de gebouwen zoals die waren vóór de brand, met extra aandacht voor architect Kayser, en met vele illustraties. Daarna een inventarisatie van alle herbestemmingsplannen die zijn gemaakt, en of het complex na de brand nu wel of niet een monument moest blijven, en een overzicht van alle processen die daarover zijn gevoerd. Het laatste hoofdstuk is voor de nieuwe 'heren van Abshoven', René Joosten en Frank Bessems, die vertellen over hoe zij van een ruïne weer een bruikbaar gebouw hebben gemaakt, wat zij daarbij allemaal zijn tegengekomen, en wat de nieuwe bestemming inhoudt. Met tal van foto's die de restauratie illustreren. Een index sluit vervolgens het boek af, dat ruim 250 pagina's beslaat en dat zeer ruim geïllustreerd is, grotendeels in kleur. Het boek kost € 24 en is verkrijgbaar bij DA Munstergeleen, boekhandel Krings in Sittard, het Euregionaal Historisch Centrum in Sittard en Stichting Monografieën uit het Land van Sittard.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Kloostercomplex Abshoven is lange tijd eigendom geweest van abdij Val-Dieu (België). De oudste delen zijn de grote schuur uit 1715, het herenhuis uit 1716 en de zuidelijke vleugel uit 1717. In 1901 wordt het een zusterklooster. Vele jaren is het complex in gebruik geweest als instelling voor jeugdhulpverlening. In juni 1995 breekt een grote brand uit in het toen al enkele jaren leegstaande klooster en de neogotische kapel, die voor een groot deel in vlammen is opgegaan. De casco's van klooster (op nr. 33) en kapel (op nr. 35) zijn in 2013 gerestaureerd. Tevens is op het terrein nieuwbouw gepleegd. Het betreft drie gebouwen met in totaal 18 appartementen. - Videoreportage over verleden en heden van kloostercomplex Abshoven. - Videoreportage over de Open Dag op het kloostercomplex (2013).

Vroeger lag er een goed onderhouden Engelse landschapstuin bij het voormalige klooster Abshoven. De tuin is vele jaren onderhouden door de anno 2016 88-jarige mevrouw Gijsen, die - nu het klooster is gerestaureerd - in genoemd jaar bij Stichting IKL de wens heeft geuit om dit stukje landschap na tientallen jaren van verloedering weer in ere te herstellen. Stichting IKL heeft samen met de eigenaar - Bouwonderneming Jongen - en IVN Munstergeleen de mogelijkheden onderzocht om de tuin te herstellen en voor iedereen weer veilig toegankelijk te maken. Dat draagt bij aan de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de woonomgeving. Stichting IKL heeft het park hersteld met de hulp van vrijwilligers. IVN Munstergeleen heeft daarbij, met haar deskundigheid en lokale betrokkenheid, zowel bij het werk alsook in het betrekken van bewoners, een grote rol gespeeld. Omwonenden, scholen, scoutinggroepen, asielzoekers en diverse verenigingen zijn bij het project betrokken. Alleen het vellen van een aantal grote, onveilige bomen is uiteraard door een aannemer gedaan.

Terug naar boven

Beeld

- Fotoserie van Munstergeleen waaronder ook Abshoven van fotograaf Martin Stevens.

Reactie toevoegen