Status

- Anjum is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Noardeast-Fryslân. T/m 1983 gemeente Oostdongeradeel. In 1984 over naar gemeente Dongeradeel, in 2019 over naar gemeente Noardeast-Fryslân.

- Onder het dorp Anjum vallen ook de buurtschappen Ezumazijl en Teard, en alleen voor de postadressen ook het dorp Oostmahorn met de bijbehorende buurtschappen Jewier en Stiem.

Naam

In het Fries
Eanjum.

Oudere vermeldingen
944 kopie 1150-1158 Anigheim, 13e eeuw Anengum, 1389 Aynghim, 1399 Anyghim, Aninge, Aninghen, 1401 Aenghum, 1492 Aenyom.

Naamsverklaring
Betekent het Oudfriese hem 'woonplaats' van de lieden van de persoon Ano.(1)

Ligging

Anjum ligt NO van Dokkum en grenst in het N aan de N361 (Dokkum-Lauwersoog) en in het O aan het Lauwersmeer.

Statistische gegevens

In 1840 heeft Anjum 158 huizen met 976 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 450 huizen met ruim 1.100 inwoners.

Geschiedenis

"Over het ontstaan van Anjum kunnen we ons slechts een primitieve voorstelling maken. We gaan ervan uit dat, ver voor het jaar 1000, een zekere Ane in deze omgeving woonde. Ongetwijfeld zal hij een "verhevenheid" (terp) hebben opgeworpen om zijn huis en vee te beschermen tegen het altijd weer opdringende water. Voor de nakomelingen van deze stamvader werden nieuwe huizen gebouwd. Deze woningen, meestal bedekt met riet en stro, kwamen vaak dicht bij het ouderlijk huis te staan of men bouwde z'n eigen terp. Zo moet het dorp van de Anenga's zijn ontstaan.

In de 10e eeuw wordt Anjum al genoemd onder de namen Anigheim en Annegum, zodat het wel tot een van de oudste dorpen van Noordoost-Fryslân mag worden gerekend. In de 11e eeuw wordt het eerste kerkje gesticht. Het gebouwtje is opgetrokken van tufsteen. Uit de vorm van de thans aanwezige restanten is op te maken dat het romaanse kerkje zeer waarschijnlijk lager heeft gelegen dan het tegenwoordige kerkgebouw. In 1516 is de Anjumer parochie door een ramp getroffen. Tijdens een zware storm, gepaard gaande met een overstroming, is de kerk ingestort. Veel adellijke huizen werden vernield terwijl in het dorp zelf bijna geen huis bleef staan. In 1570 was het weer raak. Een hevige noordwesterstorm raasde over Friesland, vergezeld van springvloed. De dijken konden het niet houden en een groot deel van de provincie liep onder water. Tijdens deze "Allerheiligenvloed" verdronken er in Oostdongeradeel 1801 mensen waaronder 530 Anjumers.

In 1681 is Anjum getroffen door een windhoos. In de kerkelijke rekeningen lezen we hierover: "den 28en November is onse heerlijcke kercke ende tooren tot Aenyum verbrieselt ende gevallen" en even verder: "Ja oock het schoone nieuw gemaeckte orgel. En sin oock veele huijsen geweldig beschadigt, ja verscheijden geheel del ende om geworpen". Vier jaar later werd begonnen met de herbouw van de kerk. In 1707 sloeg het noodlot opnieuw toe. Tijdens een zware storm zijn een tiental huizen weggevaagd. Tien jaar later, in de nacht van 25 op 26 december, brak de zeedijk op verschillende plaatsen door. Tijdens deze stormvloed verloren 53 Anjumers het leven.

In 1527 is de Holdingaburcht of Holdinga State gebouwd door een lid van het adellijk geslacht Holdinga. Het kasteel was omringt door grachten, brede singels en bossen. Omstreeks 1572 is de burcht voor het grootste gedeelte in de as gelegd, waarschijnlijk door de hier nogal geplunderd hebbende watergeuzen. In 1580 herbouwt Wilcke van Holdinga het kasteel in de stijl van zijn tijd. Helaas blijkt de Holdingaburcht niet bestand tegen de sloopwoede van onze voorouders. In 1832 is het verkocht en afgebroken.

In verband met de scheiding tussen kerk en staat in 1779 moesten de kerkelijke goederen worden verkocht. Om deze bezittingen veilig te stellen is in dat jaar "de Reederij" opgericht. Deze instelling heeft veel voor de Anjumer bevolking betekend. Zo is bijvoorbeeld in 1818 een Armhuis opgericht. Wegens een meningsverschil over de besteding van de gelden is de Reederij in 1875 opgeheven.

Door de eeuwen heen heeft Anjum een 60-tal staten gekend. Rond 1900 waren er hiervan nog een 20 over. Hoewel we nog veel namen van deze boerderijen uit de archieven kennen, zijn ze grotendeels in de nevelen der historie verdwenen. In 1866 is een Chr. Nat. School opgericht. Deze school bestond uit een verbouwde wagenschuur: één lang lokaal, waarin twee onderwijzers les gaven aan 110 leerlingen. Een nieuwe school is gebouwd in 1905. In het Register van Aanbreng (1511) wordt de Anjumer molen al genoemd. In 1889 ging deze molen door blikseminslag verloren. Op dezelfde plaats werd een nieuwe molen gebouwd. Over de windzaagmolen, die bij de vaart heeft gestaan, is niet veel bekend.

In 1886 voltrok zich een scheuring in het kerkelijk leven. De doleantie had zijn intrede gedaan. Drie jaar later werd de Gereformeerde Kerk gebouwd. In 1967 ging dit kerkgebouw geheel door brand verloren. Een nieuwe kerk met bijbehorende gebouwen verrees op ongeveer dezelfde plaats. In 1891 wordt aan de Skeanewei de Coöp. Stoomzuivelfabriek gebouwd. In 1892 wordt er reeds 416.000 liter melk aangevoerd en verwerkt. In 1924 is de zuivelfabriek gesloten en kort daarna afgebroken. In 1910 wordt het dorp aangesloten op het interlokale telefoonverkeer. Het lokaalspoortje, dat liep van Dokkum naar Metslawier, is in 1912 doorgetrokken naar Anjum. Met de komst van de N.O.F.-bussen is dit spoor in 1937 weer opgeheven.

Omstreeks 1900 had Anjum voor die tijd "zeer flinke winkels". Ook waren er vele inwoners (meestal inwoonsters) die een winkelnering in het klein uitoefenden. Rond die tijd maar liefst 36! Verder bezat het dorp vier smeden, drie schildersbedrijven en vijf timmerwerkplaatsen. Met Oostmahorn en Ezumazijl meegerekend waren er vijf herbergen.

In de jaren rond 1970 bood Anjum een troosteloze aanblik. De bestrating, straatverlichting en riolering waren ronduit slecht. De gehele Loanen en veel oude huisjes bij de Ned. Herv. Kerk werden afgebroken. Gelukkig kwam er verbetering in deze situatie. In de daarop volgende jaren is het riolerings- en bestratingsplan uitgevoerd. In de Loanen zijn nieuwe huizen gebouwd. In 1976 is de Ned. Herv. Kerk geheel gerestaureerd. Het, in 1910 geplaatste, schot tussen koor en schip is verwijderd en de preekstoel kwam weer op zijn oude plaats tegen de zuidmuur. Thans is het dorp in het bezit van twee prachtige kerkgebouwen, waar de inwoners dan ook apetrots op zijn." (bron: de onder Links gelinkte dorpssite)

Bezienswaardigheden

- Anjum heeft 18 rijksmonumenten.

- De Hervormde (PKN) Michaëlkerk in Anjum (Tsjerkepaed 2) is een eenbeukige kerk, in de 12e eeuw gebouwd van tufsteen. In de 13e eeuw is de kerk naar het oosten verlengd. In het gereduceerd westwerk met ingesnoerde spits bevindt zich een cachot (17e eeuw). In de toren hangt een klok (1618) van klokkengieter Hans Falck. Het interieur wordt gedekt door een houten tongewelf dat in 1684 is aangebracht door Pijter Martens ter vervanging van een kap die in 1681 is verwoest door een orkaan. Het vijfzijdig gesloten koor (15e eeuw) bevat een sacramentshuisje. De preekstoel dateert uit de 17e eeuw. Er bevinden zich twee overhuifde dubbele herenbanken uit de 17e eeuw en twee uit de 18e eeuw.

Het orgel uit 1875 is gebouwd door L. van Dam en Zonen. In 1975 is de kerk gerestaureerd onder leiding van G.M. van Manen en J. Zwart. Zie verder de pagina Historie Hervormde kerk (exterieur, interieur, orgels en klokken). De kerk valt tegenwoordig onder de Protestantse Gemeente Anjum, die in 2009 is ontstaan door fusie van de lokale Hervormde Gemeente en Gereformeerde Kerk. Hierdoor ontstond er een gemeente van 750 leden. Op de zondagen is er een eredienst in de Michaëlkerk of in MFA De Dobbe en ook door de week zijn er diverse activiteiten. - Kerkdiensten kun je hier terugkijken.

- De voormalige Gereformeerde (PKN) kerk De Bron (vóór de fusie tot PKN: De Dobbe) (Mounebuorren 11) dateert uit 1968 en verving de vorige kerk uit 1889, die in december 1967 door brand is verwoest. De kerk is in februari 2016 aan de eredienst onttrokken. De huidige functie van het pand is ons niet bekend.

- Stellingmolen De Eendracht in Anjum (Mounebuorren 18) is een achtkante bovenkruier uit 1889, die in gebruik was als koren- en pelmolen. De molen verving een eerdere monnikmolen, die in mei 1889 na blikseminslag was afgebrand. Hierbij zijn onderdelen van twee gesloopte molens uit Leeuwarden hergebruikt. Later is een 40 pk Kromhout gloeikopmotor in de molen geplaatst om ook bij windstil weer te kunnen malen. De windmolen is in 1965 buiten gebruik gesteld en in 1967 overgenomen door de gemeente Oostdongeradeel. In 1971 is de molen gerestaureerd. In 1994 is de molen in bezit gekomen van Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel. In 2008 heeft de toenmalige Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (de huidige Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) ca. 96.000 euro beschikbaar gesteld voor een restauratie van De Eendracht. De molen is te bezichtigen: april t/m oktober dinsdag t/m zaterdag 10.00-17.00 uur, november t/m maart zaterdag 10.00-17.00 uur.

Molen De Eendracht is tevens een Molenmuseum. De molen herbergt 6 zolders kijkgenot. Op de begane grond bevind zich het VVV-kantoor. Tevens vind je er een gerestaureerde Kromhout middeldruk motor uit 1920. Je vindt een wisselende expositie op de 1e zolder en een permanente schelpenexpositie in vitrines en een foto-expo van molens in Fryslán en Dongeradeel op de 2e zolder. De 3e zolder is de 'molen-modellenzolder' en op de 4e zolder vind je molenaarsattributen, boerenspul en timmergereedschap. De spoorwiel-rondsels-4 assen tref je op de 5e zolder aan. En vanaf de 6e zolder heb je een prachtig uitzicht over Anjum en omgving en op het Lauwersmeer.

- Het rijksmonumentale gedenkteken op de hoek van de Rederijwei en de Herrewei dateert uit 1875. Het opschrift van de steen memoreert de aanleg van 'dezen' weg door de 'Reederij'. De 'Reederij tot Nut der Inwoners te Anjum' is in 1797 opgericht als corporatie voor het beheer van de kerkelijke goederen, uit vrees voor de onteigening door de Staat. Tussen 1850 en 1875 subsidieerde deze corporatie onder meer de wegverbeteringen in en rondom het dorp. Op 8 april 1871 vermeldt het administratieboek van de Reederij de aankoop van percelen 'tot het aanleggen van eenen weg (...) welke weg zal loopen van den zoogenaamden Heerenweg tot de tegenwoordige opslag bij de vaart', de huidige Rederijwei. Het plan daartoe werd geleverd door B.K. Vogel, 'Dijksopzigter' bij de Contributie Zeedijken Oostdongeradeel, die ook het toezicht hield op de uitvoering door D.K. Gaasterland.

'De nieuwe weg ten westen en om het dorp, benevens de straatlantaarns, de stalten, leuningen (..) zijn bij acte van schenking van den 29 mei 1875 gepasseerd (...) overgedragen aan het Bestuur der Gemeente Oostdongeradeel, nadat de weg eerst is vervloerd geworden ingevolge het besluit in den vergadering van den 23 Junij 1874'. Het was een van de laatste activiteiten van de corporatie, die door de aandeelhouders op 12 mei 1875 reeds was ontbonden. Het gedenkteken is van algemene cultuurhistorische waarde: als bijzondere uitdrukking van een lokale ontwikkeling van de infrastructuur, in het bijzonder de verbetering van de ontsluiting van het dorp Anjum; als bijzondere getuigenis van een historische organisatie; vanwege de bijzondere betekenis van het object en de historisch-ruimtelijke relatie met de aanleg van de weg; vanwege de hoge mate van gaafheid; vanwege de hoge mate van functionele zeldzaamheid van een gedenkteken voor de aanleg van een weg.

- Gevelstenen in Anjum.

Evenementen en activiteiten

- "Wij zijn Anjum Events. Na jaren jeugdhonk De Knuppel in het dorp te hebben gerund, hebben wij de sleutel overgedragen aan de jongere generatie. Maar onze groep wil eigenlijk niet stoppen met het organiseren van evenementen, activiteiten en feesten zoals bijv. BumaRock omdat we dat geweldig vinden om te doen. Daarom gaan we vanaf 2019 verder met deze nieuwe stichting. We hebben leuke ideeën. Volg ons op Facebook!"

- Op de 1e zaterdag van het jaar is er in Anjum de door de voetbalvereniging georganiseerde Crossloop (in 2020 voor de 47e keer). Toen een aantal jaren geleden de deelname aan de Crossloop stagneerde omdat wandelen populair werd, speelde de organisatie daar op in door op deze dag tevens een wandeltocht te organiseren, waardoor het nu een familiedag voor jong en ouder is en beide doelgroepen zich op deze dag kunnen 'uitleven'. Zoals de traditie voorschrijft blijft de route geheim tot net voor de start van de loop/wandeltocht.

- De Oranjevereniging organiseert door het jaar heen diverse evenementen en activiteiten. Natuurlijk Koningsdag, op 4 mei dodenherdenking en op 5 mei bevrijdingsdag. Daarnaast de intocht van Sinterklaas, iedere 4 jaar het Dorpsfeest, en om de 2 jaar de Anjumdag.

Op Koningsdag 2019 was er het eerste evenement van de hierboven vermelde Stichting Anjum Events. "De dag werd gestart door de Oranjevereniging. Op de namiddag en avond zorgden wij voor een gezellig programma voor het hele dorp en omstreken met o.a. matinee, een clown voor de kids en een geweldige top 100 band voor jong en ouder die de avond afsloot", aldus de stichting.

- "Buma Rock is een gezellig, groeiend muziekfestival op een prachige locatie: de Bumatun te Anjum. Om het jaar wordt dit prachtige evenement georganiseerd" (in juni, in de even jaren).

- 1x in de 4 jaar is er het Dorpsfeest (eind juni, de laatste keer was in 2019, dus de volgende keer is in 2023). Op donderdag barst het Dorpsfeest los. Het hoogtepunt zijn de optochten met de vaak spectaculaire praalwagens, waar door velen maanden van tevoren al aan wordt gewerkt op tal van locaties binnen en buiten het dorp. Er zijn drie categorieën: de buurtverenigingen, losse opgaven en wagens van de jeugd. Boeren in de omgeving stellen hun loods beschikbaar voor de bouwwerkzaamheden aan de wagens. Er zijn loodsen waar met wel 50 man wordt gewerkt aan vijf of zes wagens. Er doen maar liefst rond de 60 wagens mee, uit het dorp maar ook uit omliggende dorpen. Het is daarmee de grootste optocht van Noardeast-Fryslân. De eerste optocht wordt verreden op de vrijdagochtend om 9:30 uur. Op zaterdagavond vanaf 19:00 uur wordt het startschot gegeven voor de tweede optocht. De optochten trekken duizenden toeschouwers. In 2015 waren het er 3.500. In de feesttent is het 's avonds feest met optredens van live bands. - Lees, bekijk en beluister hier de reportage t.b.v. Dorpsfeest Anjum editie 2019. En hier vind je een verslag van de optocht editie 2019.

Natuur en recreatie

- Wandelroute Groene Wissel 316: Anjum (18 km). "Bijzonder is het (in 2005 nagebouwde) historische stadje Esonstad waar je na het centrum van Anjum en enkele landwegen doorheen wandelt. Bijzonder is ook de absolute rust in deze uithoek van Fryslân. Je kuiert hier over de hoge voormalige Lauwerszee(gras)dijk met een prachtig uitzicht op het Lauwersmeer en over superstille boerenasfaltwegjes. Op ongeveer tweederde van de route kom je door het schilderachtige, pittoreske dorpje Morra. Daar geniet je van de authentieke sfeer, de prachtige boerderijtjes, het puntgave terpkerkje, nauwe straatjes en een heus oud stationnetje. Door een wandelbos, nog zo'n schattig dorpje (Lioessens), het weidse akkerland en weer een wandelbos wandel je terug naar de bushalte waar je gestart bent. Wandelend over de zeedijk moet je een enkele keer een hek overklimmen; een wat sportieve instelling is zo gek nog niet."

- Overzicht van waargenomen diersoorten W en Z van Anjum.

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Anjum, met laagsteprijsgarantie!

Beeld

- Oude foto's van Anjum op Facebook.

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Anjum (online te bestellen).

Links

- Algemeen: - Site van en over Anjum.

- MFA: - Na 10 jaar van voorbereidingen en met veel zelfwerkzaamheid is in 2018 in Anjum de nieuwe multifunctionele accommodatie MFA De Dobbe gerealiseerd, in combinatie met een nieuw kantoor van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Het dorp was namelijk al een eind gevorderd met plannen voor de MFA, in samenwerking met de woningbouwcorporatie, maar door de crisis rond 2010 kwam een en ander stil te liggen. Dankzij de NAM, die een locatie zocht voor haar nieuwe kantoor, konden er voor het dorp win-wins worden gecreëerd. In maart 2018 is MFA De Dobbe feestelijk geopend. Vanuit het NAM-kantoor (met 50 werkplekken) wordt de gaswinning voor de kleine velden in de noordelijke regio gecoördineerd. NAM wil met deze unieke samenwerking de verbondenheid met de omgeving bevorderen. De regio Noordoost Fryslân speelt een belangrijke rol in de energievoorziening van Nederland. Met dit nieuwe regiokantoor wil NAM de toegankelijkheid en de zichtbaarheid vergroten en de regionale werkgelegenheid bevorderen. Tevens is een permanente interactieve expositie ingericht over aardgaswinning in Noordoost Fryslân. In die zaal kunnen tevens kerkdiensten plaatsvinden.

Dankzij de samenwerking kan er optimaal gebruik worden gemaakt van elkaars faciliteiten, zoals keuken, toiletten, foyer en vergaderzalen. Verder is de gelegenheid aangegrepen om gelijk de hele dorpskern van Anjum te revitaliseren, zoals woningvernieuwing in de Tsjerkestrjitte, herinrichting van de Mounebuorren, en woningverbetering van Thus Wonen aan de Holdingastrjitte. Het MFA gaat een centrumfunctie voor de regio vervullen. Naast de dorpshuisfunctie zijn in het gebouw verder nog een huisartsenpraktijk, kinderopvang, fysiotherapie, thuiszorgkantoor en een kapper gehuisvest. Het gebouw is een ontwerp van Adema Architecten uit Dokkum. Het is duurzaam gebouwd en energiezuinig. De bouw is uitgevoerd door BAM Bouw en Techniek, die ook Friese bedrijven bij de werkzaamheden hebben betrokken. Voorzitter Sjouke Faber meldde bij de feestelijke opening trots dat de 'mienskip' het met zijn allen heeft gerealiseerd, dat het een opsteker is voor het dorp dat er nu weer prachtige voorzieningen zijn, en dat men hierdoor het dorp heeft kunnen ombuigen van een krimpdorp naar een groeikern.

- Onderwijs en kinderopvang: - "Basisschool De Eker te Anjum is een moderne, open, Christelijke basisschool. De blijde boodschap, het Evangelie, raakt het persoonlijke leven, maar ook alle terreinen van de samenleving. Samen met onze kinderen gaan wij "op verkenning in de schepping". De Eker is een school in een meertalige situatie. Dit betekent dat de tweetaligheid van Friesland een rol speelt. Vanuit respect voor de ander en gevoel voor eigenwaarde willen we de kinderen leren creatief om te gaan met verschillende talen en culturen. Iedereen die zich thuis voelt bij onze manier van leven en werken is zeer welkom op onze school. De sfeer in de school is veilig en vertrouwd. Kinderen blijken met plezier naar school te gaan. Ons uitgangspunt is dat elk kind zoveel mogelijk tot zijn recht komt. Zorgverbreding is een centraal thema in ons onderwijs. Dit betekent dat er verhoudingsgewijs veel energie wordt gestoken in de extra begeleiding van 'zorgkinderen'."

- Thuishuis Zeeparel biedt kleinschalige kinderopvang voor kinderen van 0 tot 12 jaar. "Ik ben Sietske Buurmans-van Dekken, het vaste gezicht van Thuishuis Zeeparel. Ik woon samen met mijn man Nutte in Moddergat. In 2014 ben ik gestart met Thuishuis Zeeparel, een kleinschalig kindercentrum in het gezellige dorpje Anjum. Ik heb de opleiding pedagogisch medewerker afgerond en heb veel ervaring in het omgaan met kinderen. Mijn creativiteit wil ik graag delen met de kinderen door knutselactiviteiten te organiseren of bijv. cup-cakejes/taarten bakken. De groepsruimte is huiselijk en er is volop gelegenheid om samen te zingen, te lezen, en te knutselen. Maar er zijn ook rustige speelhoekjes. Zo kan ieder kind spelen op een manier die bij hem of haar past. Er is een poppenhoek, auto-/bouwhoek en een leeshoek. En er is een slaapkamer waar kinderen rustig kunnen slapen. Naast het kindercentrum is een speeltuin met leuke speeltoestellen aanwezig. Bij Thuishuis Zeeparel doen we veel leuke dingen. In de herfst gaan we naar het bos, om paddenstoelen en kastanjes te zoeken. Ook worden er uitjes georganiseerd naar de kinderboerderij of naar de zee om mooie schelpjes te zoeken." - Nieuws van Thuishuis Zeeparel op Facebook.

- Jongeren: - Jeugdhonk De Knuppel.

- Muziek: - Muziekvereniging Halleluja repeteert iedere donderdag in MFC De Dobbe. Door het jaar heen spelen zij bij verscheidene dorpsactiviteiten en organiseren zij (koffie)concerten. "Gouke Wielenga was sinds begin 2020 interim dirigent bij Halleluja. Een periode waarin hij Halleluja met een compleet nieuw programma in zes repetities klaarstoomde voor het Federatiefestival. Het resultaat is inmiddels bekend: de wisselbeker mocht dit jaar in Anjum blijven. Tijdens de jaarvergadering is besloten om de interim-periode van Gouke om te zetten naar een vast dirigentschap. Gouke heeft dit verzoek positief beantwoord.

Gouke is in 1987 geboren in Kampen en kwam al op jonge leeftijd in aanraking met blaasmuziek. Optredens van de plaatselijke muziekvereniging maakten veel indruk op de jonge Gouke. Hij begon dan ook al op negenjarige leeftijd met het spelen op flügel. Zijn eerste muzieklessen kreeg hij van Bienze IJlstra. Op twaalfjarige leeftijd speelde hij cornet bij Brassband Blaast de Bazuin in Surhuisterveen. De cornet heeft hij al heel wat jaren ingeruild voor es-bas. In 2007 is hij begonnen met de opleiding HaFaBra directie bij Klaas van der Woude en Tijmen Botma aan het Prins Claus Conservatorium in Groningen. In 2012 heeft hij hiervoor succesvol examen gedaan. Sinds 2010 studeerde Gouke ook nog bas-tuba bij Ane Travaille, hier heeft hij in 2014 zijn examens voor gehaald. Momenteel is Gouke als dirigent verbonden aan CMV Concordia Wânswert, CMV Excelsior Driezum-Wâlterswâld en CMV Halleluja Anjum. Daarnaast is hij koperdocent bij Cultuurcentrum De Wâldsang en CMV Oranje Minnertsga. Ook is hij als es-basist actief bij Brassband De Bazuin Oenkerk."

- Dorpskoor De Kolkensjongers. De weidse landerijen om het dorp heten de Kolken. Hieraan hebben zij de naam van het koor ontleend. Het koor is in 2002 opgericht en heeft ca. 30 leden, afkomstig uit Anjum en verre omstreken. Een keer in de vier weken wordt er geoefend. Het koor staat onder leiding van dirigente Rianna Wilckens en wordt muzikaal begeleid door Anne Martin Koree (piano) en Anja Dijkstra (saxofoon). Ook diverse solisten dragen hun steentje bij voor het welslagen van gezellige oefenavonden en optredens. Ze zingen voornamelijk Fries-, Nederlands- en Engelstalige muziek. Het repertoire bestaat uit populaire moderne en vroegere pop- en folkmuziek. De Kolkensjongers zijn door hun regelmatige optredens een bekende verschijning in de regio geworden.

- Sport: - "In de jaren direct na het einde van de Tweede Wereldoorlog wordt in de dorpen boven Dokkum volop gesport. Elk zichzelf respecterend dorp had een korfbal- en/of kaatsvereniging. Dit was ook in ons dorp het geval. Maar gevoetbald werd er nog niet. Dat was meester Burger een doorn in het oog. Ook in het Anjumse moest dit prachtige spel gespeeld worden. Meester Burger was onderwijzer te Paesens-Moddergat, maar woonde in Anjum. Hij stond bekend om zijn dadendrang. Hij maakte zijn woorden waar. We noteren het jaar 1948. De eerste balomwentelingen zijn een feit. Meester Burger was in die periode voorzitter, secretaris, penningmeester en terreinknecht. Pas later zal het eerste bestuur worden gevormd.

Het bestuur gaat voortvarend van start. Zo moet het vervoer naar uitwedstrijden geregeld worden. Besloten wordt om gebruik te maken van de veetransportauto van K.en B. Visser of de fiets. Ook in de beginjaren werd er dankbaar gebruik gemaakt van de hulp van vrijwilligers. Zo werden vrijwilligers gevraagd voor de volgende taken: het kalken van het terrein, het ophangen en verwijderen van de doelnetten, het beheer en onderhoud van de ballen, het beheer van de cornervlaggen en stokken. Het 'Anjumer voetbalveld' was eigenlijk een weiland. Een stuk land dat in bezit was van de kerkvoogdij van de Hervormde Kerk (het veld was gesitueerd op de plaats waar vandaag de dag de oefenhoek en een gedeelte van het B veld ligt). Voordat er ’s middags gevoetbald kon worden, moesten ’s morgens de schapen naar een ander land worden gebracht. Vervolgens moest het veld “schoon worden gemaakt”; schapenkeutels en molshopen “wegwerken” was een wekelijks terugkerende werkzaamheid. Anne Zuidema vertelde daarover: "Ik ben een keer consul geweest. We waren dan altijd met carbid aan het mollenvangen. Ze vlogen er dan vanzelf uit!"

Hoe het v.v. Anjum (VVA) in de decennia daarna verder verging, kun je lezen op de geschiedenispagina op de site van VVA. Het bestuur besluit die pagina als volgt: "Het bestuur van VVA spreekt de wens uit dat de vereniging nog lang de belangrijke functie vervult zoals dat vandaag de dag het geval is. Vanzelfsprekend zijn resultaten belangrijk, maar dit mag nooit ten koste gaan van de gezellige en ongedwongen sfeer bij VVA: "of VVA verliest of wint, wij blijven altijd eensgezind. 't Kan niet gebeuren dat hij gaat treuren die onze kleure , blauw wit, bemint." Aldus enkele regels uit het eerste couplet van het Anjumer clublied, dat destijds is geschreven door mw. A.van der Woud-Reiding, echtgenoot van Foppe van der Woud, een van de eerste bestuursleden van VVA.

- KV Klaas Thomas is de kaatsvereniging van Anjum. Jaarlijks worden hier in het kaatsseizoen op verschillende niveau’s wedstrijden verkaatst. Naast de partijen die Klaas Thomas organiseert, wordt er door haar leden ook volop op ‘KNKB-niveau’ gekaatst. Ieder seizoen worden weer veel prijzen bemachtigd tijdens bijvoorbeeld KNKB-partijen. De jeugd wordt aangemoedigd om mee te doen op KNKB-niveau. De vereniging is namelijk van mening dat de jeugd hierdoor net het spreekwoordelijke schepje erbovenop kan doen. Dit mag natuurlijk niet ten koste gaan van de sfeer, want Klaas Thomas streeft er ook naar dat iedereen met plezier het spel kan spelen, ongeacht het niveau waarop het gespeeld wordt.

- Duurzaamheid: - "Energiecoöperatie De Anjumer Eendragt is opgericht in november 2018 vanuit de buurkrachtgroep Anjum. De coöperatie stelt zich ten doel om samen met de inwoners het dorp te verduurzamen, gezamenlijk duurzame energie op te wekken, voorlichting te geven over duurzame mogelijkheden en duurzame projecten te ondersteunen. In 2019 zijn er al diverse kleinschalige informatiebijeenkomsten georganiseerd. Dit heeft geresulteerd in een succesvolle bijdrage van Anjumers wat betreft verduurzaming; huizen isoleren, de 1e postcoderoos is gerealiseerd, met 234 panelen en 22 lokale participanten, en er is een Mienskipsenergieplan voor het dorp gemaakt.

Anno 2020 is de energiecoöperatie met de volgende projecten bezig: het realiseren van een elektrische deelauto, in gesprek met de NAM, bewoners en gemeente om te onderzoeken of een zonneweide op het terrein van de NAM haalbaar is, en een tweede postcoderoosproject. We hebben anno voorjaar 2020 ca. 40 participerende en ondersteunende leden. Men kan ondersteunend lid worden voor 1 euro per maand (12 euro per jaar) door een e-mail te sturen naar deanjumereendragt@gmail.com of een app/berichtje naar 06-20376230. Hiermee help je ons duurzame projecten in en voor Anjum te realiseren."

- Veiligheid: - Brandweer Anjum.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Anjum en - idem kerk.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)