De kennelijke buurtschap Antum ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaambordjes (© H.W. Fluks)
Binnen de grenzen van de plaatsnaambordjes Antum staat maar een boerderij, genaamd Antuma (van de firma Koepon), die genoemd is naar de familie die hier in de 19e eeuw heeft gewoond, en die zich op haar beurt naar de wierde Antum heeft genoemd. (© Google)
De anno juli 2018 met een graantapijt 'beklede' wierde van Antum wordt bewaakt door een vogelverschrikker (© Harry Perton / https://groninganus.wordpress.com)
Smaken verschillen; daarom is er voor elke koe wat wils aan de Antumerweg bij buurtschap Antum. (© Harry Perton / https://groninganus.wordpress.com/2020/06/28/rondje-ezinge-21)
- Antum is een kennelijke buurtschap* in de provincie Groningen, in de streken Westerkwartier en Middag-Humsterland en de gemeente Westerkwartier. T/m 1989 gemeente Ezinge. In 1990 over naar gemeente Winsum, in 2019 over naar gemeente Westerkwartier.
* Dit formuleren wij zo, omdat de heemkundekring er plaatsnaambordjes heeft geplaatst, en zij Antum daarmee dus kennelijk een buurtschap vindt. Maar afgaande op de positionering van de bordjes, is daarbinnen slechts sprake van een pand (zijnde het onder Naam beschreven pand), wat ons wat mager lijkt om van een buurtschap te kunnen spreken. Vermoedelijk heeft de heemkundekring er meer het cultuurhistorische belang van de vroegere wierde mee willen aangeven. Vergelijk Tijum en Valcum.
- De buurtschap Antum valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Garnwerd.
- De buurtschap Antum ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.
Terug naar bovenFamilienaam
Bij de invoering van de Burgerlijke Stand in 1811 moesten families een achternaam kiezen, voor zover ze die nog niet hadden. De boerenfamilie van de heerd op Antumerweg 2 liet zich toen naar de wierde vernoemen met de achternaam Antuma. Deze familienaam bestaat nog altijd. Het pand met de landerijen is tegenwoordig van de firma Koepon. Aan het begin van de oprijlaan staan twee pilaren waarop de beide namen, Koepon en Antuma, vermeld staan (zie afbeelding). De boerderij is kennelijk genoemd naar de hiervoor vermelde familie.
De buurtschap Antum betreft volgens de bebording ter plekke alleen boerderij Antuma op Antumerweg 2. Wellicht valt in de praktijk het direct OZO hiervan gelegen pand op huisnr. 1 er ook nog toe te rekenen. De buurtschap ligt Z en W van het water Reitdiep, NW van het dorp Garnwerd, NO van het dorp Feerwerd, O van het dorp Ezinge, ZW van het dorp Winsum, ZO van het dorp Schouwerzijl en ZZO van het dorp Mensingeweer.
Terug naar bovenZoals reeds onder Ligging vermeld, omvat buurtschap Antum dus 1 of 2 panden.
Terug naar bovenDe wierde Antum is opgeworpen in de IJzertijd. Er zijn aanwijzingen dat rond ca. 200 v.Chr. de bewoning is uitgebreid. De wierde was vroeger verdeeld over vier verschillende boeren, wat doet vermoeden dat er vroeger ook vier boerderijen op de wierde moeten hebben gestaan, die na de aanleg van de dijken zijn verplaatst naar een plek meer in het centrum van hun landerijen.
Tegenwoordig doen de provincies Fryslân en Groningen er alles aan om de terpen - zoals ze in Fryslân heten - en wierden - zoals ze in Groningen heten - die er (vaak deels) nog zijn, te behouden en te conserveren, maar rond 1900 zijn er veel (deels) afgegraven, om de vruchtbare grond te kunnen verkopen als meststof. Daartoe is ook de wierde Antum in 1906 voor driekwart afgegraven. Daartoe is een opvaart gegraven langs de boerderij aan de zuidwestzijde van de wierde voor de afvoer van de grond via het Aduarderdiep. Dit kanaaltje bestond deels uit de bestaande gracht van de boerderij.
Een kwart van de wierde is niet afgegraven omdat de eigenaar, boer Brouwers van boerderij Hunzebocht (Antumerweg 5), niet meedeed aan de afgraving. Aan hem hebben we dus te danken dat de wierde vandaag de dag nog deels in tact is, en met een hoogte tot 3,6 meter boven NAP boven het omringende landschap uitsteekt. Bij de afgraving van de wierde zijn vondsten gedaan uit o.a. de karolingische tijd. Deze bevinden zich in de collectie van het Groninger Museum.
Reactie toevoegen