Appeltern

Plaats
Dorp
West Maas en Waal
Land van Maas en Waal
Gelderland

Appeltern..jpg

Appeltern is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Land van Maas en Waal, gemeente West Maas en Waal. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1983.

Appeltern is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Land van Maas en Waal, gemeente West Maas en Waal. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1983.

gemeente_appeltern_kadastraal_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Appeltern anno ca. 1870, kaart J. Kuijper, inclusief de in 1818 opgeheven gemeente Maasbommel, exclusief de in 1818 opgeheven gemeente Alphen

Gemeente Appeltern anno ca. 1870, kaart J. Kuijper, inclusief de in 1818 opgeheven gemeente Maasbommel, exclusief de in 1818 opgeheven gemeente Alphen

gemeente_alphen_kadastraal_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Kaart van de in 1818 opgeheven gemeente Alphen, situatie anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie atlasenkaart.nl)

Kaart van de in 1818 opgeheven gemeente Alphen, situatie anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie atlasenkaart.nl)

Appeltern.jpg

Op de Maasdijk in Appeltern

Op de Maasdijk in Appeltern

Appeltern (2).jpg

Het zeer oude zaalkerkje in Appeltern

Het zeer oude zaalkerkje in Appeltern

Appeltern (3).jpg

Op de Waaldijk in Appeltern

Op de Waaldijk in Appeltern

Appeltern

Terug naar boven

Status

- Appeltern is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Land van Maas en Waal, gemeente West Maas en Waal. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1983.

- De gemeente is in 1818 vergroot met de gemeenten Alphen en Maasbommel.

- Wapen van de voormalige gemeente Appeltern.

- Onder het dorp valt ook de buurtschap De Tuut en een deel van de buurtschap Blauwe Sluis.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1139 de Apeltre, ca. 1143 in Apeldrem, ca. 1188 in Apelderhem, 1275 de Apelteren, 1317 Apeltern, 1883 Appelteren.

Naamsverklaring
De naam komt van het Germaanse apuldrum*, datief meervoud van apuldra-* 'appelboom', vergelijk het Oudnoorse apaldr, het Oudengelse apuldor, het Oudsaksische apuldra of het Oudnederlandse apuldra- of apuldron 'appelboom', later waarschijnlijk gereïnterpreteerd als een samenstelling met hem 'woonplaats'. Vergelijk Apeldoorn en Aperloo.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Appeltern ligt Z van Druten, NO van Oss en Megen en grenst in het Z aan de Maas, die hier de grens vormt met de provincie Noord-Brabant.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Appeltern 462 huizen met 2.464 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 106/567 (= huizen/inwoners) en de dorpen Altforst 54/281, Maasbommel 131/703 en Alphen 171/913. De buurtschappen worden, in tegenstelling tot bij de meeste andere gemeenten in dat jaar, helaas niet apart gespecificeerd. De gemeente omvatte naast de genoemde dorpen verder nog de buurtschappen Berghuizen, Blauwe Sluis, Greffeling, Den Haag, Heppard / Den Heppert, Het Hoofd, De Kade, Moleneind, Moordhuizen, Mun, Munnikenwaard, Nieuwe Schans, Schraal-Jammer, De Torsch, De Tuut, Velddijk en De Wal. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 300 huizen met ca. 800 inwoners.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

DorpsOntwikkelPlan (DOP)
"Het belangrijkste doel van het in 2017 verschenen DorpsOntwikkelPlan (DOP) Appeltern is de kwaliteit van de leefbaarheid van het dorp en de omgeving te behouden en waar mogelijk te verbeteren. Door het maken van een dorpsplan geven bewoners antwoord op de vraag: "hoe zien we de toekomst van ons dorp?" In dit plan definiëren we 'leefbaarheid' als het aantrekkelijk en/of geschikt maken van een gebied of gemeenschap om er te (blijven) wonen en/of te werken. Bij de beoordeling van de mate van leefbaarheid spelen verschillende factoren een rol, zoals de aanwezigheid van voldoende voorzieningen, gevoel van veiligheid, sociale factoren en de samenwerking met (lokale) overheden. Het plan geeft een kader aan voor de ontwikkelingen in het dorp in de komende jaren en vormt daarmee een stevige basis voor lopende en toekomstige activiteiten. Het plan wordt ook gebruikt voor de communicatie met de (lokale) overheden.

In het dorp Appeltern tekende zich in de afgelopen jaren een sterk proces van ontgroening en vergrijzing af. Er zijn nauwelijks primaire maatschappelijke voorzieningen aanwezig en wat er wel is dreigde te verdwijnen of is al verdwenen. Investeringen op verschillende terreinen zijn nodig om te voorkomen dat het dorp in een neerwaartse spiraal terecht komt. Vroeger kenden mensen in dorpen elkaar en werden veel hulpvragen door het eigen netwerk opgelost. Tegenwoordig zien we dat deze netwerken niet sterk meer zijn en hulpvragen blijven liggen.

De afgelopen jaren zijn diverse initiatieven gestart, succesvol afgerond of naar de achtergrond verdwenen en gestopt. De tijden zijn veranderd en het is noodzakelijk om zo veel mogelijk de doelstellingen van al die verschillende initiatieven te bundelen tot een gezamenlijke aanpak. Samenwerking en verbinding is gezocht met inwoners, (lokale) ondernemers, school, gemeente en provincie. Verschillende initiatieven en ideeën zijn al concreet uitgewerkt en zijn er nog ideeën genoeg om in de nabije toekomst verder op te pakken. Allemaal met als doel de leefbaarheid voor de inwoners van Appeltern te behouden en waar mogelijk nog verder te verbeteren."

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

Rijksmonumenten
- Appeltern heeft 11 rijksmonumenten.

Gemeentelijke monumenten
- Appeltern heeft 2 gemeentelijke monumenten.

Voormalige Hervormde kerk
De thans voormalige Hervormde (PKN) kerk in Appeltern (Maasdijk 16) is ongetwijfeld een van de oudste kerken in het Land van Maas en Waal, wellicht nog beduidend ouder dan de eerste schriftelijke vermelding in 1134. De kerk, die eerder was toegewijd aan de H. Servatius, bezat in de middeleeuwen twee altaren: een gewijd aan de Heilige Maagd Maria en een tweede altaar toegewijd aan St. Antonius Abt. Bij de Hervorming ging de kerk over in handen van de hervormden. In 1800 moesten zij de kerk weer overdragen aan de katholieken. In 1813 maakten de hervormden zich echter gewapenderhand weer meester van de oude kerk, zonder dat zij daartoe gerechtigd waren. Het gebouw bestaat uit een romaanse toren (1134), een laatgotisch koor (1400) en een in 1859 gebouwd eenbeukig schip. De toren is tot circa 11,25 m opgetrokken uit tufsteen, die zich in- en uitwendig als zeer regelmatig gestapelde paramentmuren vertonen. De dakconstructie over schip en koor is in 1859 geheel vernieuwd. De gordingenkap is gedekt met rechtsdekkende oud-Hollandse pannen.

In de kerk een preekstoel, midden 17e eeuw, met lezenaar, een koperen voorzangerslezenaar en doopbekkenhouder (1793) en twee kaarsenkronen. De toren is een uit tufsteen opgetrokken, romaans bouwwerk, waarvan het bovenste gedeelte in de gotische tijd is vernieuwd. Inwendig aanzetten van een koepelgewelf. In de klokkenstoel een klok van de gebr. Johan, Peter en Henricus van Trier die uit 1658 dateert. Haar onderdiameter bedraagt 117 cm. Het mechanische, smeedijzeren torenuurwerk uit de 17e eeuw is buiten gebruik gesteld. De kerk heeft sinds medio 2015 te koop gestaan en is begin 2017 verkocht aan een particulier. Op 26 maart 2017 is er de laatste kerkdienst gehouden.

Wie zou er nu níet in zo'n prachtige oude kerk willen wonen? Menigeen zal voorbij de voormalige Hervormde kerk in Appeltern zijn gelopen of gereden en gedacht hebben "Dat lijkt me wel wat". Maar ja zoiets heb je niet zomaar even voor elkaar. Het is nog een heel traject met vergunningen, financieringen en verbouwingen, waarbij het een pluspunt is als je 'twee rechterhanden' hebt, om niet alléén van aannemers afhankelijk te zijn. Al met al heeft de kerk dus ca. 2 jaar te koop gestaan voor iemand de stap durfde te wagen.

Die 'iemand' is Géby van Beuningen met zijn vrouw en kind. Als bouwkundige verzorgde Géby jarenlang het teken- en rekenwerk voor het onderhoud van de kerk. Toen die al een paar jaar te koop stond en de aannemer toch nog eens vroeg of het wat voor hen was, zijn ze er toch eens goed over gaan nadenken. En van het een kwam het ander. Ze hebben de kerk dus medio 2017 gekocht en wonen er sinds medio 2019, dus ze hebben kennelijk toch wel ca. twee jaar de handen vol gehad aan het traject van vergunningen, bouwplannning en verbouwingen. Géby is er terecht trots op dat ze dat allemaal ook nog eens zelf hebben gedaan. Hij concludeert aan het eind van de reportage van Omroep Gelderland in juni 2021 (video): "Waar wij wonen is niet normaal. Dat beseffen we ons elke dag nog. Het heeft ons allemaal veel bloed zweet en tranen gekost, maar gelukkig wel tranen van geluk."

RK Sint Servatiuskerk
De in 1829 gebouwde RK Sint Servatiuskerk te Appeltern voldeed rond 1900 niet meer. Pastoor Lambermont oordeelde dat er een nieuwe Sint Servatiuskerk (Maasdijk 26) moest komen. Architect Caspar Franssen (1860-1932; leerling van P.J.H. Cuypers) maakte het ontwerp. De kerk is in 1907 gereedgekomen. De kerk is in 2006-2007 gerestaureerd. Het is een neogotische basiliek met toren. Doordat de kerk met haar lengte-as vrijwel loodrecht op het dijklichaam is gesitueerd, was de architect genoodzaakt een omvangrijke onderbouw te projecteren onder het priesterkoor en de twee aansluitende schiptraveeën. Volgens de bouwtekeningen is rekening gehouden met een partiële beschildering van de kerk, die in 1914 ook is gerealiseerd.

"De kerk is: - Van architectuurhistorische waarde vanwege het bouwtype, de bouwstijl en de plaats in het oeuvre van C. Franssen en vanwege de gaafheid van hoofdvorm en detaillering en vanwege de gaafheid van het interieur en de inventaris. - Van stedenbouwkundige waarde vanwege het silhouet van het dorpsbeeld en de gave relatie met de omgeving. - Van cultuurhistorische waarde vanwege de verschijningsvorm en de bestemming als godshuis, welke zijn verbonden met de religieuze ontwikkeling van het dorp aan het einde van de 19e eeuw. In cultuurhistorisch opzicht van belang voor de ontwikkelingsgeschiedenis van de RK kerk te Appeltern." (bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) De kerk viel sinds 2012 onder de Sint-Christoffelparochie.

Stoomgemaal
Stoomgemaal De Tuut staat in buurtschap De Tuut en wordt daarom aldaar beschreven.

Herenhuis
"Ten oosten van het dorp, aan de Maasdijk (nrs. 4-6), op het terrein van het middeleeuwse Huis Appeltern, staat een herenhuis met verdieping en omlopend schilddak, van karakter begin 19e eeuw. In het ten dele gepleisterde gebouw vensters met schuiframen, in de zuidgevel, drie gevelstenen: 1686 (gepolychromeerd), 1786, met alliantiewapen en een wapensteen zonder jaartal. Te weerszijden van het voorplein twee bouwhuizen, 18e eeuw, met pannen schilddaken. Rond het omgrachte kasteelterrein een wal, met eiken beplant. Twee toegangshekken met natuurstenen hekpijlers, eind 18e eeuw." (bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)

Gevelstenen
- Gevelstenen in Appeltern.

Terug naar boven

Evenementen

Carnaval
- "De opening van dorpshuis De Schuur in 1970 is de aanzet geweest tot de oprichting van allerlei verenigingen. Zo is in 1970 ook carnavalsvereniging CV De Blautuuters opgericht. Hoe is men nu aan deze naam gekomen? Het is afkomstig van de BLAUwe sluis en van de TUUT, met andere woorden de kop en staart van Appeltern. Tevens kwam men er toen achter dat het een streeknaam van een vogel was, een vogel die in de volksmond heggemus werd genoemd."

- "Dweilorkest Altèd te Loat uit Appeltern maakt muziek die ervoor zorgt dat de luisteraars uit hun dak gaan. Van Manuela tot Maak Me Gek, van You Never Walk Alone tot Ik Neem Je Mee. Wij zijn onderdeel van muziekvereniging Prins Willem Alexander."

Rommelmarkten
"Muziekvereniging Prins Willem Alexander (PWA) organiseert al decennia op een zondag in maart en september dé Rommelmarkt van de regio. De vrijwilligers zijn de vrijdag en zaterdag ervoor druk in de weer om alles voor te bereiden. U kunt op zondag van alles vinden van servies, huishoudelijke apparaten, spelletjes, puzzels, glaswerk, boeken, noem maar op en wie weet vindt u er wel net dat ontbrekende onderdeel van uw hobby of apparatuur of u komt op nieuwe ideeën om iets te gaan verzamelen. Dus u mag deze markt niet missen. De rommelmarkt is van 10.00-14.00 uur in dorpshuis De Schuur in Appeltern. Lijkt het u leuk om ook uw steentje bij de dragen aan te rommelmarkt door te helpen als vrijwilliger dan kunt u zich aanmelden bij Marja van Zoelen, tel. 06-53355045. De opbrengst van de markten komt te goede aan muziekvereniging PWA."

NK Banaanvaren
- Waterskischool De Uitvliet organiseert op een zaterdag begin september het jaarlijkse Nederlands Kampioenschap Banaanvaren. "Het NK Banaanvaren wordt gehouden op het Groene Eiland in Appeltern. Het is een laagdrempelig evenement (in theorie kan iedereen het, ook als je zonder banaanvaargenen bent geboren) en het is voor ieder wat wils. Voor de fanatieke deelnemers, die voor de prijzen gaan en ook voor de gezelligheidsmensen, die meedoen voor de lol. Er zijn zo’n 32/36 teams van 8 tot 10 personen en zij voeren 5 verschillende opdrachten uit op en rondom de banaan op het water. De 5 disciplines die er zijn: Banaan op z’n kop; Slalomruns; Rondje banaan; Commandorun; The Dropzone. Vaak gaat het om de snelste tijd, ook om behendigheid, maar vooral om samenwerking."

Riverside FPV Challenge
De Riverside FPV Challenge 2016 in Appeltern was een kampioenschap drone racing. Winnaars konden zich kwalificeren voor het EK en WK in oktober van dat jaar. We laten het hier staan omdat het zeker voor zo'n klein dorp een belangwekkend evenement was met ook nog internationaal aanzien. Zodat men het hier nog eens kan teruglezen en -kijken, want er is ook nog een videoreportage van de Riverside FPV Challenge.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

Tuinen
"Begin jaren tachtig start Ben van Ooijen in het dorp zijn eigen hoveniersbedrijf: Van Ooijen's Hoveniers. Zonder het toen nog te weten was die activiteit het begin van De Tuinen van Appeltern. Om zijn werk als hovenier wat gemakkelijker te ‘verkopen’ legde Ben bij zijn bedrijfsloods een aantal kleine modeltuinen aan met onder andere gemetselde muurtjes, een folievijver en ook een paar vaste plantenborders. Met deze modeltuintjes gingen de ontwerpen die Ben maakte meer ‘spreken’; mensen konden zich gemakkelijker voorstellen wat er nu met de lijntjes en vakjes op de tekening bedoeld werd. Al snel zijn Ben’s voorbeeldhoekjes bekender dan Ben zijn hoveniersbedrijf. Daarom wordt besloten om de voorbeeldtuin separaat te gaan exploiteren.

Na een rondgang door Nederland om te zien wat er op het gebied van tuinenparken zoal bestond, besloot Ben een park aan te gaan leggen waar alle, in Nederland geproduceerde, producten en planten toegepast te zien zouden zijn. Bezoekers zouden er niet alleen naar toe moeten gaan voor de inspiratie, ze zouden vooral geholpen moeten worden met alle informatie over prijzen, leveranciers en bedrijven die hun hulp en diensten aanbieden. Tot op de dag van vandaag is die formule nog altijd actueel en is er vastgehouden aan het concept, hoewel er naast inspiratie en informatie nu ook vermaak en beleving zijn ingepast. De Tuinen van Appeltern genieten inmiddels grote bekendheid in binnen- en buitenland, en worden geroemd om hun objectieve status en veelzijdigheid.

Het park is begonnen op een halve hectare en is momenteel 22 hectare groot. Achter de schermen wordt druk gewerkt aan nog eens 7 hectare uitbreiding. Het is een particulier initiatief zonder overheidssteun en subsidies. Door de objectieve voorlichting wordt wel samengewerkt met bijna alle tuingerelateerde organisaties en bedrijven. Door Ben van Ooijen zijn inzet om de tuincultuur in de breedte te bevorderen ontving hij inmiddels diverse onderscheidingen en prijzen. Voor Ben is er overigens veel meer dan tuin; zijn inspanningen, en daarmee straks ook het park, zijn gericht op de totale buitenruimte. Dat betekent dus ook aandacht voor het milieu, de gezondheid, energie, klimaat enz." Zie ook de video '25 jaar De Tuinen van Appeltern' en het Filmpje over De Tuinen door John M. Pieper. In 2018 is fors geïnvesteerd in een compleet nieuwe entree, wat de komende jaren tienduizenden extra bezoekers moet opleveren. Ze willen groeien van 100.000 naar 150.000 tot 200.000 bezoekers per jaar.

Sinds 2013 realiseert Vakgroep Wilde Weelde de Wilde Weelde Wereld in De Tuinen van Appeltern. Een ontwerp van Vis à Vis Ontwerpers. De tuin is nog in ontwikkeling, maar zeer de moeite waard om te bezoeken. In het ontwerp zijn 6 tuinen geadopteerd door individuele Wilde Weelde bedrijven of een samenwerkingsverband. Dat betekent dat zij verantwoordelijk zijn voor ontwerp, aanleg en onderhoud van 'hun' tuin. Elke tuin is ontworpen rondom een bepaald thema. Zo is er de zevenbladtuin, de eetbare tuin, kleine beestjes tuin, wellnesstuin en de buurttuin. De Wilde Weelde Wereld is zo opgebouwd dat er voorbeelden van natuurlijk tuinieren te zien zijn voor allerlei schaalniveaus. Van achtertuinen tot gemeenschappelijke (buurt)tuinen, landelijke tuinen of juist een stenige, stedelijke omgeving. Voor actuele ontwikkelingen zie het menu Projecten onder de link.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Appeltern, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- "Dit is een Facebookpagina waar oude foto’s worden geplaatst over Appeltern. Maak een foto van een ouwe foto en mail deze naar info@oudappeltern.nl, dan plaats ik hem op de pagina."

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Appeltern.

Terug naar boven

Links / voorzieningen / verenigingsleven

- Algemeen: - Site van en over Appeltern.

- Nieuws: - Nieuws uit het dorp van het Dorpsplatform op Facebook.

- Belangenorganisatie: - "Een dorp waarin het nu, maar ook straks prettig wonen is, dat is kortweg de motivatie geweest voor de oprichting in 2014 van Dorpsplatform Mooi Appeltern (DMA). Samen met de dorpsbewoners wil DMA zich inzetten voor het behouden en verbeteren van de kwaliteit van de leefbaarheid van het dorp. DMA heeft zich als taak gesteld om de belangen van het dorp te behartigen, initiatieven bij bewoners te stimuleren en waar mogelijk te ondersteunen in de contacten met de gemeente. Daarnaast wil het dorpsplatform, gevraagd en ongevraagd, de gemeente adviseren over zaken die het dorp raken. Om de doelen te kunnen verwezenlijken, is de betrokkenheid en medewerking nodig van een grote groep vrijwilligers. Zij zijn onmisbaar voor het nemen van initiatieven, het zitting nemen in themagroepen, het bijwonen van bijeenkomsten, het actief meedenken over dorpszaken en het daadwerkelijk bijdragen aan activiteiten.

Tijdens de Nieuwjaarsbijeenkomst in januari 2016 is een ‘droomsessie’ gehouden om inzicht te krijgen in wat de inwoners belangrijk vinden voor de leefbaarheid van Appeltern. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in de vorming van diverse themagroepen en het opstellen van een Dorpsplan (waarvoor zie het hoofdstuk Recente ontwikkelingen, red.). - Hier vind je een beknopt overzicht van de bestuurlijke activiteiten in 2018. Naast de vrijwilligers in het bestuur zijn momenteel ruim 50 vrijwilligers actief in de verschillende themagroepen. Op de tijdlijn zie je een overzicht van de tot nu toe ondernomen acties en in het organogram een schematische weergave van de organisaties in en om het dorp en hoe zij onderling zijn gerelateerd."

- Dorpshuis: - "Op 9 oktober 1971 is door W.C. Hillenaar, burgemeester van de toenmalige gemeente Appeltern, de officiële opening verricht van dorpshuis De Schuur. Op de plek van de deels door brand verwoeste boerderij van de familie Van Ooijen was een accommodatie verrezen, die van groot belang zou worden voor de leefbaarheid van ons dorp. De naam De Schuur werd gekozen als een directe verwijzing naar de voormalige landbouwschuur/boerderij. In die tijd waren er in het dorp verenigingen, die dringend behoefte hadden aan een goed onderkomen. Daarnaast was een dorpshuis belangrijk voor het ontstaan van nieuwe verenigingen, wat in de praktijk ook daadwerkelijk gebeurde. De kinderen van de beide basisscholen konden gebruik gaan maken van het dorpshuis, omdat de grote zaal als gymlokaal werd ingericht.

Ook de mensen in het dorp werden actiever toen het dorpshuis er eenmaal was. Zonder iemand tekort willen doen, mag Jan van der Velden in dit verband niet onvernoemd blijven. Hij was een van de grote voorvechters van de bouw van het dorpshuis en ook nog mede-initiatiefnemer van muziekvereniging PWA en (jaren later) van tennisclub LTC Appal. Jan van der Velden werd de eerste voorzitter van ons dorpshuis en vormde 17 jaar lang met zijn vrouw Marietje het beheerdersechtpaar van dorpshuis De Schuur. In nog geen tien jaar tijd bleek De Schuur al te klein om alle activiteiten te kunnen herbergen en was een verbouwing noodzakelijk. De omliggende grond was inmiddels aangekocht en naast een uitbreiding van het gebouw met podium, kleedkamers, foyer en vergaderruimte, werden tevens 2 tennisbanen en een ponyweide aangelegd. Op 23 mei 1981 werden op dezelfde dag de aanbouw van het dorpshuis, het tennispark van LTC Appal en de accommodatie van Ruiterij Graaf Fulco, officieel geopend door Henk Mulders, destijds wethouder van de gemeente Appeltern.

In de loop van de tijd zijn de sport en de gymlessen verhuisd naar de gymzaal bij de basisschool en heeft de tennisclub een eigen clubhuis gebouwd op het terrein van De Schuur. Naast de vele verenigingsactiviteiten is het gebruik van ons dorpshuis uitgebreid met cursussen, workshops, informatieve bijeenkomsten, maar ook met feestjes, open eettafels, jubilea en overige sociale activiteiten. Vandaar dat het enkele jaren geleden wederom hoog tijd werd voor een ingrijpende renovatie. Op 31 mei 2015 werd tijdens een druk bezochte receptie het dorpshuis weer feestelijk heropend. Het moge duidelijk zijn dat De Schuur voor onze gemeenschap van grote waarde is. Het is belangrijk om een dergelijke accommodatie te hebben én te behouden. Een flinke dosis zelfwerkzaamheid is er wel bij nodig, maar vanaf de oprichting zijn er steeds mensen geweest die hun schouders eronder hebben gezet om de voormalige boerderij te maken tot het ontmoetingscentrum dat het nu is: een prachtig dorpshuis om trots op te zijn! Op zaterdag 9 oktober 2021 heeft dorpshuis De Schuur haar 50-jarig jubileum gevierd."

- Onderwijs: - "De Gravin van Rechterenschool is 1 van de 14 protestants-christelijke basisscholen onder Trivium. Onze school bevindt zich in Appeltern. We hebben zo’n 65 leerlingen die we met veel plezier begeleiden. In 1853 is de Bijzondere school in het dorp geopend. Vanaf die tijd waren er in het dorp 2 scholen, een (toen) openbare school en een christelijke school. Bij het 100-jarig bestaan van de school in 1953 is het nieuwe schoolgebouw, bestaande uit 2 lokalen en enkele bijruimtes, aan de Spitsestraat in gebruik genomen. Voorheen gingen de kinderen naar het schoolgebouw aan de Maasdijk. In 2016 verhuisde de school naar de huidige locatie aan het Gentenhof. In dit filmpje zie je de opening van onze nieuwe ‘School met ruimte’." In 2019 is aan de voorkant van het gebouw een ontmoetingsruimte gebouwd voor het dorp en omstreken. En alle boeiboorden van de school zijn vervangen. Geel is nu blauw. Ook is een speelveld aangelegd met een super boomhut. In mei 2019 is het speelveld officieel geopend.

"Sinds maart 2019 is er ook BuitenSchoolse Opvang (BSO) in Appeltern. We vinden het fijn dat we samen met Schoolkidz deze mogelijkheid voor kinderopvang kunnen verzorgen bij ons op school. De BSO heeft een gezellige huiskamer, maar zal ook gebruikmaken van alle mogelijkheden van ons gebouw en de omgeving. Een lekker plekje om na schooltijd naar toe te gaan."

- Muziek: - Muziekvereniging Prins Willem Alexander (PWA) is opgericht in 1967.

- "Die Original Apfelstrudel Oberkrainer is een muziekgroep uit het Land van Maas en Waal en het Rijk van Nijmegen die zijn gelijke in de regio niet kent. Deze groep is opnieuw leven in geblazen in het jubileumjaar 2017 van muziekvereniging Prins Willem Alexander uit Appeltern. Rond 2000 was hier al een Oberkrainer groep, namelijk Muttis Orginaler Apfelstrudel Oberkrainer. Deze bestond voornamelijk uit jeugdleden van Die Kannenmarkter Musikanten. In 2017 hebben twee muzikanten van deze voormalige groep deze bijzondere formatie weer nieuw leven ingeblazen. De samenstelling is een typische Oberkrainer-samenstelling, zoals bekend van onder andere Slavko Avsenik. Het quintet bestaat uit Trompet, Klarinet, Gitaar, Steirische Harmonika en Bas-Tuba. Zij richten zich voornamelijk op de traditionele Oberkrainer muziek, zoals van Die Grazer Spatzen en de Alpenoberkrainer."

- Sport: - De in 2011 opgerichte voetbalvereniging AAC-Olympia is er voor de dorpen Altforst, Appeltern en Horssen.

- "Tennisvereniging LTC Appal heeft twee kunstgrasbanen en ligt iets buiten de kern van Appeltern. Zeer rustig gelegen onder aan de dijk. Jaarlijks worden twee series van circa 15 tennislessen aangeboden. De eerste serie start in maart en de 2e serie in september. De lesdagen zijn op maandag en dinsdag. De lessen voor junioren starten vanaf 16.00 uur. De lessen voor senioren starten vanaf 19.00 uur. De lessen worden verzorgd door gediplomeerde trainers. De tennislessen worden georganiseerd door de 4 samenwerkende verenigingen LTC Appal, De Gaensacker, TV ’t Heufke en LTC Horssen. Afhankelijk van de deelname wordt op alle vier parken een evenredig deel van het totale aantal lessen gegeven. De groepsgrootte is, naast het aantal inschrijvingen, afhankelijk van leeftijd en niveau en bedraagt maximaal 8 personen. Maak gratis kennis met tennis! Aan het begin van elke serie tennislessen bestaat de mogelijkheid voor niet-leden om gratis 2 proeflessen te nemen. Zij beslissen pas na de 2e les of zij de hele serie lessen willen afmaken. Rackets zijn op de club aanwezig. Er is geen verplichting om lid te worden."

- De in 1957 opgerichte Hengelsportvereniging De Maasstroom heeft ruim 160 leden. Het viswater dat zij in beheer hebben is zeer uitgestrekt en omvat o.a de Maas van Batenburg tot Maasbommel, en de Wetering van Bergharen t/m Appeltern. In deze viswateren mag alleen gevist worden met vergunning van de club. Voorop staat een ongedwongen competitie waaraan iedereen boven de 14 jaar kan meedoen. Verder heeft de club het goed omgaan met vis en natuur hoog in het vaandel staan.

- "Dartvereniging Appeltern speelt iedere vrijdagavond vanaf 20:00 uur in Ontmoetingscentrum De Schuur haar clubwedstrijden. De vereniging is opgericht in 1999. Jaarlijkse toernooien: Henry Pelser toernooi; Jeugdtoernooi; Koppeltoernooi."

- Vervoer: - Appeltern heeft sinds 2017 een elektrische dorpsauto (tegenwoordig een hybride). Het Dorpsplatform heeft zich ingezet voor de komst van de auto. Hiermee wilde het platform het gebrek aan openbaar vervoer in het dorp compenseren. Verder rijdt er namelijk alleen de buurtbus en als die niet rijdt de belbus. "De Toyota Auris Hybrid kan geleend worden door iedereen vanaf 18 jaar met een geldig rijbewijs. Omdat deze auto ook op benzine kan rijden is de actieradius onbeperkt. De standplaats is de parkeerplaats bij het RK kerkhof aan de Van der Capellenstraat. Om van de dorpsauto gebruik te kunnen maken dien je: - eenmalig je rijbewijs te mailen; - kennis genomen te hebben van het Reglement; - akkoord te gaan met de Algemene Voorwaarden. Reserveren van de dorpsauto kan tot 2 dagen voor gebruik. Per reservering ontvang je via de mail de locatie en een unieke code, waarmee je de autosleutel uit een kluisje kunt halen."

- Bekende vroegere inwoner: - Een voor historici bekende vroegere inwoner van Appeltern was Joan Derk baron van der Capellen tot den Pol (1741-1784), die o.a. lid was van de Staten van Overijssel. Het is de tijd van de regenten: de Republiek der Verenigde Nederlanden wordt gekenmerkt door oligarchisch, aristocratisch bestuur, stadhouder prins Willem V treedt, onder invloed van zijn voogd en adviseur de hertog van Brunswijk Wolfenbüttel, vaak op als absoluut monarch. Het rommelt weliswaar onder de burgerij, maar dat neemt bij lange na niet zulke vormen aan als in Frankrijk en Amerika.

Van der Capellen correspondeert met de 'nieuwlichters' in andere landen. Hij verzet zich in en buiten de Staten steeds meer tegen machtsmisbruik en de behandeling van de burger als een onmondige. In 1781 verschijnt er een hartstochtelijk pamflet tegen Willem V en zijn raadgevers: de bekende 'Brief aan het volk van Nederland', een oproep aan de natie om oude vrijheden en rechten te verdedigen. Joan Derk ontwierp dit kritische geschrift op zijn landgoed Huis Appeltern.

Hella S. Haasse heeft aan de hand van authentieke tijdsdocumenten het boek 'Schaduwbeeld, of het geheim van Appeltern. Kroniek van een leven' samengesteld, waaruit een beeld ontstaat van Nederland in een weinig bekende periode, te midden van landen in grote beroering. Tegelijkertijd is het boek een speurtocht naar de persoon en de innerlijke roerselen van Joan Derk baron van der Capellen tot den Pol, een man wiens karakter vol tegenstrijdigheden ons telkens voor raadsels plaatst. Ondanks zijn zwakke gezondheid, ondanks tegenwerking en teleurstellingen, heeft hij zich met verbazingwekkende, doelgerichte energie ingezet voor democratische vernieuwingen in de Republiek der Verenigde Nederlanden.

Reactie toevoegen