Asselt

Plaats
Dorp
Roermond
Midden-Limburg Roerstreek
Limburg

asselt_carnavalsvereniging_de_aartjes.jpg

De carnavalsvereniging van Asselt heet De Aartjes. Waar die naam vandaan komt, kun je lezen onder het kopje Evenementen.

De carnavalsvereniging van Asselt heet De Aartjes. Waar die naam vandaan komt, kun je lezen onder het kopje Evenementen.

Asselt

Terug naar boven

Status

- Asselt is een dorp in de provincie Limburg, in de regio Midden-Limburg en daarbinnen in de Roerstreek, gemeente Roermond. T/m 2006 gemeente Swalmen.

- Het dorp Asselt heeft in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam gekregen in het postcodeboek, voor de postadressen ligt het dorp daarom sindsdien 'in' Swalmen.

- Onder het dorp Asselt valt ook de buurtschap Einde (deels).

Terug naar boven

Naam

In het Limburgs
Assel.

Oudere vermeldingen
860 kopie 2e helft 12e eeuw Aslao, 881 kopie 11e eeuw Haslao, 888 kopie eind 12e eeuw Aschlo, eind 9e eeuw kopie 11e eeuw Ascloha, 1225 Assele, 1381 Asselt.

Naamsverklaring
Samenstelling van het Oudnederlandse asc, ontstaan uit het Germaanse aski*- 'es' en lo 'bos'. Vergelijk ook Nederasselt en Overasselt in Gelderland.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Asselt ligt WZW van Swalmen en grenst in het O aan de A73, in het Z aan het dorp Leeuwen en in het W aan de Asseltse Plassen met daar achter de Maas.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Asselt 28 huizen met 197 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp nog altijd tegen de 200 inwoners, nu in ca. 80 huizen.

Terug naar boven

Geschiedenis

- In 1980 of eerder is een boek verschenen over de geschiedenis van het dorp, getiteld 'Asselt aan de Maas'.

- Volgens Noormannen-onderzoeker Luit van der Tuuk heeft zich onder het kerkje en museum in Asselt een uit steen opgetrokken Karolingische koningshof bevonden. Deze hof zou aldus een door Van der Tuuk opgebouwde, onder de link te lezen theorie, door de Noormannen in 881 en 882 bezet zijn en gebruikt zijn als legerkamp. Archeoloog Jan Hendrik Holwerda, destijds directeur van het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden, trok in 1929 ook al een dergelijke conclusie. In september 2017 blijkt echter uit een studie van archeoloog Leo Verhart, uitgevoerd in opdracht van de gemeente Roermond, dat het onderzoek in 1929 'belabberd' is uitgevoerd.

Holwerda voerde meningen op als bewijs, legde verbindingen zonder degelijke onderbouwing, en de stenen muur met hoektorens die volgens hem om het Karolingische hof zou hebben gestaan, heeft hij nooit aangetroffen, aldus Verhart, die erop wijst dat in de omgeving geen enkel voorwerp is opgegraven dat aan Vikingen kan worden gekoppeld. Wel zijn er scherven van potten uit de 9e eeuw gevonden, maar die komen op veel bewoonde plaatsen voor. Dat het verhaal van vermeende Vikingen in dit dorp desondanks bijna 90 jaar lang stand heeft gehouden, wijt Verhart aan het aanzien van Holwerda. "Zijn positie als een belangrijk geleerde in de Nederlandse archeologie heeft er lang voor gezorgd dat de archeologische achtergrond van Asselt nauwelijks werd bekritiseerd", rapporteert Verhart.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij de in 1980 opgerichte Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal. Voor- en nadien verdwenen namelijk historische gebouwen en landschapselementen, waarmee ook het dorpseigene verloren dreigde te gaan. De vereniging zet zich dan ook in voor behoud, herstel en bescherming van het cultureel erfgoed en het bestuderen en vastleggen van de eigen leefomgeving. Het werkgebied omvat de kernen Belfeld, Reuver, Offenbeek, Beesel, Swalmen, Asselt en Boukoul en omgeving.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Asselt heeft 10 rijksmonumenten.

- Asselt heeft 5 gemeentelijke monumenten.

- Asselt heeft een beschermd dorpsgezicht.

- De Sint Dionysiuskerk (Pastoor Pinckersstraat 3) ligt aan de zuidwestkant van Asselt, op een kerkheuvel in de uiterwaarden van de Maas. Ooit zou dit de plaats zijn geweest van een Frankische burcht. Ongeveer tussen 700 en 1000 is op deze plaats een eerste stenen kerk gebouwd. In de 11e eeuw verrijst er een nieuwe kerk, gedeeltelijk gebouwd met stenen afkomstig van Romeinse gebouwen. Nadat door de schurende werking van de Maas de romaanse toren was ingestort, is in 1515 de huidige laatgotische bakstenen toren gebouwd. In 1916-17 is het grootste deel van het oude schip vervangen door een nieuw neoromaans schip, bekleed met veldkeien waartegenaan een koor werd gebouwd. Deze was voorzien van een crypte, kinderkapel en sacristie. Het romaanse koor is hierbij in gebruik genomen als schip. De architect van deze verbouwing en nieuwbouw was Pierre Cuypers. - Uitvoerige beschrijving van de geschiedenids van de Sint Dionysiuskerk en het exterieur en interieur, in tekst en beeld, door dhr. Loe Giesen.

- Cultuurhistorisch Museum Asselt heeft een grote en zeer gevarieerde collectie volkskunst en oudheden. De grondslag van het museum is in 1927 gelegd door pastoor Pinckers en koster Piet Loven. De duizenden voorwerpen komen voornamelijk uit Midden-Limburg en werden dikwijls persoonlijk per fiets door de koster opgehaald. Dit gebouwtje, dat voorheen leeg stond, is in gebruik geweest als bakhuis behorend bij de Asselterhof, waar de mensen aanvankelijk verplicht naar toe moesten om hun waren te bakken. Dit in verband met het brandgevaar in de zwak gebouwde huisjes. Later in de 16e eeuw ontleenden de mensen aan deze verplichting hun bakrecht.

Het pand is recentelijk gerestaureerd. Bouwkundig bleef het in oorspronkelijke staat bewaard, en één geheel met de omgeving. Bij deze aanpak werden de resten van de oudste bakovens zichtbaar gemarkeerd, en in zoverre ze buiten het gebouw uitstaken geconserveerd. De twee ovens uit de latere tijd werden kwalitatief verzorgd en voor de toekomst bewaard. Zo zijn niet alleen de duizenden erin aanwezige voorwerpen van cultureel belang, maar werkt ook de buitenkant mee aan het beeldbepalende aanzicht van de locatie, gevormd door het kerkje, het museum, het landhuis daarnaast en de Asselterhof. Verder is aan de kopgevel aan de straatkant het bekende kruisbeeld van de echtgenote van kunstenaar Joep Nicolas, Susanne, te bewonderen.

- "Asselt is een langgerekt lint van karakteristieke, vooral oude bebouwing. Rode en vooral blauwe daken, mooie beukenhagen die de weg flankeren, gele boterbloemen, paardebloemen en rode klaprozen in de berm, het volle zomerse groen dat in talrijke schakeringen bomen en tuinen kleurt, bruine akkers met veelsoortige gewassen, paarse en blauwe bloemen die staan te pronken in de tuinen, kortom een bont palet met in elk seizoen, voortdurend wisselende kleuren.

Aan de andere zijde van de weg: grote groene weiden met wuivend gras, daarin een enkele oude verdwaalde boom, en talrijke schapen die tegenwoordig, net als vroeger, het landelijke beeld van Asselt mede bepalen. Dominant aan deze kant van de weg is echter de Maas, die als een breed zilveren lint, zich een weg zoekt door het Middenlimburgse land.

Dat is een van de vele beelden die het dorp bij een bezoeker oproept. Maar er was en is zoveel meer. Telkens weer vinden auteurs in dit dorpje nieuwe invalshoeken en bronnen van inspiratie om over te schrijven. Het is goed dat velen zich ervan bewust zijn dat het van belang is om in onze huidige, snel veranderende samenleving, dit soort landschappelijke rustpunten te koesteren en in balans te houden. De aanwijzing in 2006 van het dorp tot beschermd dorpsgezicht biedt in elk geval concrete mogelijkheden om hier de rust en de oude, landelijke structuur te behouden. Het getuigt er verder van dat ook de overheid doordrongen is van het unieke karakter van dit dorpje aan de Maas", aldus de Stichting Vrienden Kerkje en Museum Asselt, die zich kennelijk niet alleen voor kerk en museum maar ook voor het ruimtelijk schoon van het dorp in bredere zin inzet.

Terug naar boven

Evenementen

- In juni 2015 is een weiland aan de Asseltse Plassen omgetoverd tot openluchttheater, waar het Noormannenschouwspel is opgevoerd, wat gaat over een Noormannenveldslag die hier eind 9e eeuw zou hebben plaatsgevonden. Initatiefnemer, regisseur, schrijver en de ca. 120 acteurs kwamen allemaal uit Asselt en omliggende dorpen. Onder de links kun je er nog over lezen. Er is ook een CD van verkrijgbaar.

- Carnaval. - De lokale carnavalsvereniging heet De Aartjes. Dat waren mannen die vroeger een rol speelden tijdens de boerenbruiloften. De Aartjes werden gevormd door de mannelijke vrijgezellen van het dorp. Deze stonden onder leiding van een hoofdpersoon. Deze werd Vader Aartje genoemd. Volgens traditie boden ze de bruid het ‘aartjesgeschenk ‘aan. Dit was een klein poppetje dat ‘klein Aartje’ genoemd werd en duidelijk een vruchtbaarheidssymbool was.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Watersportvereniging Ascloa is in 1957 opgericht en heeft haar thuishaven in een oude Maasarm in Asselt. De haven ligt in het meest noordelijke deel van de Midden-Limburgse Maasplassen aan de rand van de Maasvallei en het Swalmdal. Na het 'rechttrekken' van de rivier is hier door ontgronding ten behoeve van de grindwinning een ca. 150 ha groot watersportgebied ontstaan met diverse plassen en natuurrijk afgwerkte oevers. Bij Ascloa ligt de nadruk op de zeilsport. De vereniging heeft een drukke wedstrijdkalender en een actieve jeugdopleiding, die diverse (nationale) zeiltalenten heefty voortgebracht. De haven telt ca. 200 moderne ligplaatsen, gelijkelijk verdeeld over Nederlandse- en Duitse watersporters. De haven beschikt ook over passantensteigers.

Terug naar boven

Links

- Zorg: - "Zorgboerderij Asselterhof in Asselt is een gepachte hoeve, behorend bij landgoed Hillenraedt. De boerderij is gelegen in een idyllisch landschap. De veestapel bestaat uit vleeskoeien, schapen en paarden. Verder zijn er enkele kleine dieren op de boerderij aanwezig, zoals kippen, konijnen, katten, cavia’s en een hond. De zorgboerderij is een plek waar werk op een natuurlijke manier voorhanden is, klaar om aangepakt te worden. Daardoor is de zorgboerderij een plek waar mensen met een beperking kunnen meehelpen, zich verantwoordelijk en nuttig kunnen voelen en zich kunnen ontplooien. Samen klaren we de klussen en slaan we de handen ineen om het werk van alledag te doen. Allerlei mensen ontmoeten elkaar op de zorgboerderij. Wederzijds begrip en respect zorgen voor een optimale integratie. Bij Zorgboerderij Asselterhof heerst een natuurlijke sfeer van respect, ontwikkeling, plezier en vertrouwen."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Asselt en - idem kerk.

Reactie toevoegen