Beilervaart

Plaats
Buurtschap
Midden-Drenthe
Drenthe

beilervaart_plaatsnaambord.jpg

Beilervaart is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Midden-Drenthe. T/m 1997 grotendeels gemeente Beilen, deels gemeente Smilde.

Beilervaart is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Midden-Drenthe. T/m 1997 grotendeels gemeente Beilen, deels gemeente Smilde.

beilervaart_post_beilen_nico_de_weijer_kopie.jpg

In 1978 is de postcode in ons land ingevoerd. Vóór die tijd moest men de bestemming dus op een andere manier aangeven. Vandaar dat op dit poststuk uit 1973 'Post Beilen' staat, omdat de buurtschap Beilervaart ook nog voor een deel onder Hoogersmilde valt.

In 1978 is de postcode in ons land ingevoerd. Vóór die tijd moest men de bestemming dus op een andere manier aangeven. Vandaar dat op dit poststuk uit 1973 'Post Beilen' staat, omdat de buurtschap Beilervaart ook nog voor een deel onder Hoogersmilde valt.

Beilervaart

Terug naar boven

Status

- Beilervaart is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Midden-Drenthe. T/m 1997 grotendeels gemeente Beilen, deels gemeente Smilde.

- De buurtschap Beilervaart valt, ook voor de postadressen, grotendeels onder het dorp Beilen en voor een klein deel - 6 panden, zie kopje Statistische gegevens - onder het dorp Hoogersmilde.

- De buurtschap Beilervaart ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Terug naar boven

Naam

Naamgeving
De buurtschap is genoemd naar de ligging langs de in 1791 gereed gekomen Beilervaart.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap ligt W van Beilen, langs de 10 km lange Beilervaart (en de gelijknamige weg), die van Beilen naar Hoogersmilde loopt (en daar uitkomt in de Drentse Hoofdvaart). De buurtschap ligt overwegend rond de Z kant, en bovendien rond de - vanuit Beilen gezien - eerste helft van de vaart. Zowel aan de Z als aan de N kant liggen enkele zijwegen die ook Beilervaart heten. In het NW ligt nog een aantal panden aan de weg Vorrelveen. Vermoedelijk valt dat ook nog tot de buurtschap te rekenen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Beilervaart 8 huizen met 43 inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap ca. 100 huizen met ca. 250 inwoners. De huisnrs. 1-5 en 2-6 vallen onder het dorp Hoogersmilde, de hogere huisnrs. vallen onder Beilen. Dat komt omdat vlak na de genoemde lage huisnrs. vóór de gemeentelijke herindelingen van 1998 de grens liep tussen de gemeenten Smilde en Beilen.

Terug naar boven

Geschiedenis

De aanleg van de Beilervaart in 1790/1791 zorgt voor een verbinding van Beilen met de Drentse Hoofdvaart. Na de aanleg van de vaart worden arbeiderswoningen en keuterijen langs de vaart gebouwd. Zo is de buurtschap ontstaan. Lange tijd worden de huizen aan de vaart over het water bevoorraad. Tegenwoordig is de vaart niet meer voor scheepvaart in gebruik.

Tot in ieder geval medio 19e eeuw is er sprake van een landgoed Nijenheim, halverwege de vaart aan de Z kant, met een oppervlakte van ruim 246 ha, met een boerderij, een opzichtershuis en 4 arbeiderswoningen. In 1849 is hier ca. 45 ha dennenbos en 33 ha eikenhakbos aangeplant. Tegenwoordig is het landgoed er niet meer. Er is nog wel een gelijknamig huis (op nr. 85, aan de weg naar Eemster).

In 1921 krijgt de buurtschap een eigen lagere school met op dat moment 36 leerlingen. In 1934 wordt de school, met op dat moment nog 23 leerlingen, alweer opgeheven.

Tegenwoordig is de enige voorziening in de buurtschap nog buurthuis Het Trefpunt. Verder is er nog de Buurtvereniging Beilervaart.

- Geschiedenis van de waterloop en buurtschap Beilervaart.

- In 2010 is een boek over de geschiedenis van de buurtschap verschenen, getiteld 'Langs de Beilervaart'. Het boek gaat over de ontwikkeling van wonen, werken en (samen)leven aan de vaart vanaf het graven van de vaart tot op de dag van vandaag. Een aantal leden van de buurtschap heeft met inbreng van vele bewoners ruim 2 jaar aan het boek gewerkt. Het resultaat is een prachtig verzorgde uitgave van ruim 200 pagina's met daarin in een apart hoofdstuk de bewonergeschiedenis. Daarnaast is een kleurenkatern geplaatst met diverse kaarten en aansprekende foto's. Het boek is inmiddels uitverkocht en is daarom alleen nog incidenteel tweedehands verkrijgbaar.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In 2018 is buurtschap Beilervaart voorzien van een snelle glasvezelverbinding.

- De weg Beilervaart langs de gelijknamige vaart verkeert anno 2018 kennelijk niet in goede staat, getuige het krantenartikel onder de link. De nieuwe - sinds december 2017 - burgemeester mevr. Mieke Damsma reageert daarin op vragen van inwoners. Zij beaamt o.a. dat het wegdek van deze weg niet prettig is, en dat de gemeente daar inderdaad mee aan de slag moet.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Paasvuur.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- In oktober 2019 is het project ‘Kiek oeze streek’ feestelijk afgesloten. Een projectgroep van zo’n acht inwoners van de buurtschap ging medio 2018 aan de slag, met hulp van onder andere Tim Willems-Kreuze. Ze gingen op zoek naar ‘cultuurhistorische belevingswaarden’ in hun eigen omgeving. Alles wat ze tegen kwamen werd opgetekend op een kaart en daarnaast is ook onderzoek verricht. Met als gevolg mooie verhalen, die een mooi plekje kregen. Was eerst het idee om een ‘statische’ belevingskaart te maken, al snel volgde de toevoeging van een mobiele website. De kaart heeft een plaats gekregen bij het bord van het Fietsknooppuntennetwerk (nr. 36). Op de kaart zijn streekverhalen verzameld die gedeeld worden, verhalen waardoor het gebied in het vervolg wellicht met andere ogen wordt bekeken. Een selectie van die mooie verhalen staan op de website Beilervaart.opdekaort.nl, en kunnen ook ter plekke met een QR-code zichtbaar worden gemaakt.

Ideaal voor de toevallige passant of toerist die in het bezit is van een smartphone. Op de website staat een leuke route die langs de verhalen voert, maar op eigen houtje door het gebied struinen is ook mogelijk. De verhalen zijn divers: over de oorlog, natuur, pingoruïnes en bijzondere gebouwen. Wethouder Dennis Bouwman vertelde bij de feestelijke afsluiting van het project dat hij er, net als de inwoners, trots op is: "Dit is niet zomaar iets, het is best wel vernieuwend, bijzonder en uniek. Dit project kan als voorbeeld dienen voor andere dorpen. Daarnaast is het leerzaam." Het project is opgezet en ondersteund door Dorpenoverleg Midden-Drenthe, gemeente Midden-Drenthe, Welzijnswerk Midden-Drenthe en stichting LIBAU (adviesbureau voor cultureel erfgoed). De ervaringen van projectgroep Beilervaart zijn verwoord in een boek, waar andere buurten en dorpen hun voordeel mee kunnen doen voor hun eigen situatie.

- In 2014 is 1.500 meter van de houten beschoeiing van de Beilervaart aan vervanging toe. Deze beschoeiing is vervangen door tubes van 'geotextiel', oftewel 'geotubes'. Dat is niet alleen goedkoper maar ook beter voor de flora en fauna. De vaart is tevens deels uitgebaggerd. De 4.500 m3 baggerspecie is gebruikt voor de vulling van de tubes en de bekleding op de tubes, waardoor een plas-dras situatie is ontstaan, wat gunstig is voor het planten- en dierenleven. De vaart is hierdoor ter plekke wel 3 meter smaller geworden, maar dat is geen probleem omdat het kanaal tegenwoordig alleen nog voor waterafvoer wordt gebruikt. Over de lengte van deze kadebeveiliging zijn ook drie zogeheten FUP’s (Fauna-uittreedplaatsen) aangelegd. Reeën die te water raken kunnen via deze FUP’s zelf weer uit de vaart komen. Verder is een 2-tal schijnduikers aangebracht, waarin de muskusrattenbestrijders hun vallen kunnen plaatsen.

- De vaart is ook een geschikte visstek. - Herwin Kwint demonstreert in dit filmpje hoe hij brasem en zeelt vangt in de Beilervaart.

Terug naar boven

Links/voorzieningen

- Algemeen: - Site van en over de buurtschap Beilervaart.

- Buurthuis: - Buurthuis Het Trefpunt.

- Welzijn: - In buurtschap Beilervaart is de werkgroep 'Omzien naar elkaar' actief. Ze hebben geïnventariseerd waar in de buurtschap behoefte aan is, qua leefbaarheidsaspecten, en hebben bedacht hoe ze daar invulling aan kunnen geven. Zo is er een structuur op poten gezet waarbij wordt bemiddeld tussen mensen die incidenteel of af en toe 'burenhulp' op bepaalde gebieden nodig hebben, en inwoners die daarin willen voorzien. Op de hierboven gelinkte lokale website is een afgeschermd deel gemaakt, waar buurtbewoners terecht kunnen als ze inloggen. In dit deel komt alle informatie die niet bestemd is voor mensen 'van buiten'. Bijvoorbeeld een overzicht van inwoners met namen, adressen en foto's. Zodat men ook letterlijk een beeld heeft bij wie hulp zoekt of aanbiedt. En een vraag- en aanbod-gedeelte, waar mensen het kunnen melden als ze iets zoeken of juist over hebben. Verder is er een WhatsApp-groep gerealiseerd, zodat inwoners bij verdachte situaties elkaar en de politie efficiënt kunnen waarschuwen. En wordt af en toe een gelegenheid georganiseerd om samen te eten voor wie dat leuk vindt.

"Gekozen is voor een project dat zich richt op alle leeftijdsgroepen. De buurtvereniging ondersteunt het project en stelt buurthuis het Trefpunt ter beschikking. In het Buurtnieuws wordt informatie gedeeld, evenals via de buurtwebsite. Steeds meer wordt een beroep gedaan op onderlinge hulp en zorg van buurtgenoten. Het gaat dan om situaties waar geen beroepsmatige hulp nodig is. Van oudsher zijn wij op de Beilervaart gewend om te zien naar elkaar. Gelukkig zijn onderlinge contacten bij ons overal nog goed aanwezig. Toch is het nodig ons op de toekomst voorbereiden. De aanpak. Eerst is nagegaan hoe de buurtbewoners denken over een nieuwe invulling van ‘noaberschap’. De 60+ers in de buurt zijn thuis bevraagd door vrijwilligers. Daarna zijn alle buurtbewoners vier keer uitgenodigd voor een buurttafel, twee keer een bijeenkomst met een gezamenlijke maaltijd en twee keer een avondbijeenkomst in ‘Het Trefpunt’.

Het resultaat. Uit alle gesprekken kwam het volgende naar voren: Wat we nodig vinden om hier prettig met elkaar te wonen, is aandacht voor elkaar en burenhulp waar dat nodig is. Burenhulp is vooral van belang als de familie het niet allemaal zelf kan, of als er geen familie (in de buurt) is. We maken duidelijk onderscheid tussen hulp die door de professionele zorg moet worden gegeven en burenhulp. Dit laatste is onderlinge hulp, zoals boodschappen doen, vervoer of meedenken over een probleem. Voor hulp onderling is het kennen van elkaar een voorwaarde. We hebben het belang van internet benadrukt. Iedereen heeft in de toekomst internet nodig voor zorg op afstand, voor bankzaken en belastingen, voor informatie en voor onderling contact. Een glasvezelverbinding in de Beilervaart is daarvoor noodzakelijk.

De volgende acties zijn (mede) uit de buurttafelgesprekken voortgekomen: Rondom internet: Initiatief van het bestuur van de buurtvereniging voor een eigen website van de Beilervaart. Op deze website komt een afgeschermd deel, waar buurtbewoners terecht kunnen als ze inloggen. In dit deel komt alle informatie die niet bestemd is voor mensen van buiten: bijvoorbeeld wie woont waar, met foto’s; namen en adressen voor bemiddeling van burenhulp en zorg; uitwisselen van vraag en aanbod, bijvoorbeeld groenten uit de tuin, overbodige spulletjes, planten etc. Er is een zorg-groepje gevormd. Zij zijn bereid bij vragen om hulp te bemiddelen naar buurtgenoten, die hebben aangeboden dat voor een ander te willen doen.

Buurtpreventie. Mensen met een slimme mobiele telefoon gebruiken WhattsApp om elkaar snel berichten te sturen. Omdat de buurt veiligheid belangrijk vindt, is er een WhattsApp groep gevormd. Binnen de groep waarschuwt men elkaar bij criminaliteit, insluipers, diefstal, vreemd gedrag van een onbekende, enzovoort. Na informatie door de politie en de gemeente, worden bordjes geplaatst dat er een buurtveiligheidsnetwerk actief is. Buurttafelen. Nu en dan samen eten overdag, buurttafelen. Enkele inwoners, die de werkgroep Buurttafel hebben gevormd, zijn bereid om dit uit te voeren. De werkgroep heeft ook al enkele keren een Kersttafel georganiseerd. Wensen. Buurtommetje(s): Korte en wat langere wandelroutes vastleggen door onze buurt. Dat willen we graag. Het gaat wel even duren voor dit voor elkaar is. Een Eetcaroussel of Running Dinner staat ook nog op het wensenlijstje. We zoeken hiervoor nog een Beilervaartse naam.

- Duurzaamheid: - In 2021 is het drijvende Zonnepark Beilen gerealiseerd in de zandwinplas tussen de wegen Beilervaart (nabij huisnr. 9) en Mussels. Het betreft een project van Zandexploitatie Drenthe en GroenLeven. Zandexploitatie Drenthe gebruikt een deel van de energie die wordt opgewekt zelf. Exploitant van zonneparken GroenLeven uit Heerenveen realiseert op meer plekken in ons land drijvende zonneparken. Zo is medio 2020 een soortgelijk zonnepark gerealiseerd bij de zandwinplas in het Groningse Sellingerbeetse, en ook in het Drentse Tynaarlo en het Overijsselse Kloosterhaar zijn zulke parken gepland.

"In februari 2022 hebben Coöperatie Project de Mussels en Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDODelta) de aandelen van het drijvende zonnepark op de zandwinplas van Beugel Infrastructuur bij de Mussels en Beilervaart in Beilen overgenomen van GroenLeven en BayWa. Daarmee is de zonnebron in lokaal eigendom gekomen. Het zonnepark met 40.000 panelen, met een totale capaciteit van 16 megawatt levert voldoende groene stroom voor zo'n 5.000 Drentse huishoudens; dat komt neer op ongeveer een derde van het aantal huishoudens in de gemeente Midden-Drenthe. Zo profiteert de lokale omgeving optimaal van de komst van het zonnepark.

Lokaal eigenaarschap. GroenLeven CFO Ewoud Helmholt: ”De aandacht voor de lokale omgeving bij de komst van dit soort zonnebronnen is groot. Zo is dit ons volgende drijvende zonnepark in korte tijd dat we overdragen aan een lokale gemeenschap. We zijn dan ook erg trots op deze lokale samenwerking, evenals het innovatieve project waarbij we een extra functie toevoegen aan de plas, een dubbelfunctie waardoor de plas nu ook dient als energieopweklocatie. Daarbij maken we ons ook hard voor de ecologie in en rondom het park.”

Trots. Coöperatie Project de Mussels en Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDOD) geven aan eveneens trots te zijn op de overname van het drijvende zonnepark. Kees Kuik, voorzitter Coöperatie Project de Mussels: “Wij vinden het een enorme uitdaging als vrijwilligers om mede-eigenaar te zijn van Zonnepark De Mussels. Het is een mooi park geworden en daar zijn wij trots op. Onze Coöperatie Project de Mussels is opgericht door lokale energiecoöperaties in de gemeente Midden-Drenthe. Allemaal vrijwilligers, die zich inzetten in hun eigen omgeving voor het gebruik van duurzame energie. We doen dit ook omdat we willen voorkomen dat buitenlandse investeerders aan de haal gaan met het zonnepark. De winsten en de subsidies van de overheid lekken dan weg naar het buitenland. De energie die hier opgewekt wordt kan door de inwoners worden gebruikt als ze Energie VanOns als leverancier hebben. Door duurzame energie door inwoners en bedrijven in Midden-Drenthe te laten gebruiken, creëer je een energiekringloop. Zo geven we de energietransitie vorm met elkaar en voor elkaar en blijven de geldstromen in Midden Drenthe.”

Marion Wichard, lid dagelijks bestuur Waterschap Drents Overijsselse Delta: “Als Waterschap Drents Overijsselse Delta willen we ons aandeel leveren in het beperken van de klimaatverandering. We vinden het belangrijk om proactief ons steentje bij te dragen. We doen dit het liefst op deze manier: het steunen van lokale initiatieven waar de lokale gemeenschap in ons verzorgingsgebied ook direct van profiteert. Het waterschap heeft als doelstelling om in 2025 energieneutraal te zijn. Door samen met de lokale coöperatie te participeren in het drijvende zonnepark zetten we een mooie stap richting ons doel. Tegelijkertijd dragen we bij aan de concrete ontwikkeling van de Regionale energietransitie in Drenthe.”

Ondersteunend voor ecologie, biodiversiteit én duurzaamheid in de gemeente. De gemeente Midden-Drenthe vindt het belangrijk dat de inwoners mee kunnen profiteren van het zonnepark. Daarnaast moet er zorgvuldig worden omgegaan met de beschikbare ruimte. Het zonnepark bij Beilervaart in Beilen sluit naadloos aan bij de eisen van de gemeente. Met deze ontwikkeling wordt er concreet invulling gegeven aan het Klimaatakkoord. Het drijvende zonnepark fungeert met een bijdrage aan de gemeenschap, als vliegwiel voor andere vormen van verduurzaming. Het drijvende zonnepark is door de slimme dubbelfunctie ook technisch en ecologisch gezien een voorbeeld voor de energietransitie: door zandwinplassen te combineren met zonnepanelen wordt de inzet van andere bruikbare oppervlakte voor duurzame energie vermeden. Door de lichtdoorlatende glas-glaspanelen en lichtstraten blijven licht en lucht het wateroppervlak raken, wat de ecologie in de plas in stand helpt te houden. GroenLeven heeft met dit systeem al goede ervaringen opgedaan; recente onderzoeksresultaten laten zien dat het effect op ecologie en waterkwaliteit er goed uitzien." (bron: Waterschap Drents Overijsselse Delta, februari 2022)

Reactie toevoegen