Bommelerwaard

Streek
Bommelerwaard
Gelderland

Bommelerwaard Land van Heusden Tielerwaard eo kaart 1773 (Kopie).gif

Bommelerwaard, Land van Heusden, Tielerwaard e.o., kaart 1773

Bommelerwaard, Land van Heusden, Tielerwaard e.o., kaart 1773

Hedelse-bovenwaard-MSD-20090605-170961.jpg

Bommelerwaard, Hedel, Hedelse Bovenwaard

Bommelerwaard, Hedel, Hedelse Bovenwaard

Kasteel-Ammersoyen-MSD-20101213-217435.jpg

Bommelerwaard, Ammerzoden, kasteel Ammersoyen

Bommelerwaard, Ammerzoden, kasteel Ammersoyen

Hurwenen-Kil-van-Hurwenen-MSD-20110119-224569.jpg

Bommelerwaard, Kil van Hurwenen

Bommelerwaard, Kil van Hurwenen

Bommelerwaard

Terug naar boven

Status en ligging

- De Bommelerwaard is een - horizontaal - langgerekte streek in het zuiden van de provincie Gelderland. Van Slot Loevestein in het westen tot Heerewaarden in het oosten. De hoofdplaats is Zaltbommel.

- De Bommelerwaard wordt begrensd door de Waal in het noorden, de Afgedamde Maas in het westen, en de Maas in het zuiden en oosten.

- De Bommelerwaard omvat sinds 1999, na een reeks gemeentelijke herindelingen in dat jaar, die op haar beurt de nodige voorgangers had, nog slechts 2 gemeenten; Maasdriel en Zaltbommel. De herindelingsgeschiedenis van begin tot heden vind je per gemeente of voormalige gemeente ter plekke gespeficeerd.

- De streek Bommelerwaard omvat de stad Zaltbommel, de dorpen Aalst, Alem, Ammerzoden, Brakel, Bruchem, Delwijnen, Gameren, Hedel, Heerewaarden, Hurwenen, Kerkdriel, Kerkwijk, Nederhemert-Noord, Nederhemert-Zuid, Nieuwaal, Poederoijen, Rossum, Velddriel, Well, Wellseind en Zuilichem en de buurtschappen Bern, Hoenzadriel, Oensel, Poederoijensehoek, De Rietschoof, Sint Andries, Slijkwell en Veluwe.

- Het dorp(sgebied van) Heerewaarden is een bijzonder grensgeval. Doorgaans wordt het tot de Bommelerwaard gerekend, te meer sinds het na de herindelingen van 1999 onder de gemeente Maasdriel valt. De scheiding met buurstreek Land van Maas en Waal ligt bij het Drie Dijkenpunt (= waar Waaldijk, Maasdijk en Heerewaardense Afsluitdijk bij elkaar komen), tussen Heerewaarden en Dreumel, N van de buurtschap Veluwe. Sommigen rekenen echter het Kanaal van St. Andries als oostgrens, in dat geval valt Heerewaarden er buiten en zou dat dorp tot het Land van Maas en Waal gerekend kunnen worden.

Terug naar boven

Naam

Naamgeving
De Bommelerwaard is genoemd naar Zaltbommel, dat oorspronkelijk Bommel heette en in de volksmond nog steeds zo wordt genoemd, en waard = een streek die rondom door waterlopen wordt omgeven, 'riviereiland'. De naam betekent dus 'waard van de bewoners van (Zalt)Bommel'.

Oudere vermeldingen
1202?, 1225 Bomelrewerde.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De Bommelerwaard omvat ca. 20.000 huizen met ca. 50.000 inwoners op een oppervlakte van 147,6 km2. Dat is gemiddeld 340 inwoners per km2.

Terug naar boven

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van deze streek, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:

- Historische Kring Bommelerwaard is opgericht in 1964. Wat destijds als bescheiden groepje begon is in de loop der jaren uitgegroeid tot een actieve Kring van bijna 400 leden. In de afgelopen decennia heeft de Historische Kring allerlei activiteiten ontplooid om de historie van de streek meer bekendheid te geven: lezingen, excursies, boeken over de historie, lesbrieven, diaseries en het informatieve tijdschrift 'Tussen de Voorn en Loevestein'.

Sinds 1994 reikt de Historische Kring 1x in de 5 jaar de Jan van Heeswijkprijs uit. Deze prijs is genoemd naar een van de grote drijvende krachten achter de vereniging en tevens oud-voorzitter Jan van Heeswijk uit Kerkdriel. De prijs omvat een bokaal als blijvende herinnering en een geldbedrag van € 500. De prijs wordt uitgereikt aan een persoon, groep van personen of een instelling die zich de voorgaande vijf jaren nadrukkelijk heeft gemanifesteerd op het gebied van de Bommelerwaardse historie.

- Het vroegere Streekarchief Bommelerwaard is verhuisd van Zaltbommel naar Tiel en vervolgens opgegaan in het aldaar gevestigde Regionaal Archief Rivierenland.

- Vele verschillende kranten uit de Bommelerwaard uit de 19e en 20e eeuw zijn inmiddels gedigitaliseerd en via de link online te raadplegen.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Bureau Berenschot heeft in februari 2017 het rapport 'Bestuurlijke Toekomst Bommelerwaard. Verdiepingsonderzoek naar samenwerkingsopties voor de gemeenten Maasdriel en Zaltbommel' opgeleverd. Volgens het bureau is een volledige fusie tussen de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel de beste optie. Dat leidt tot een betere bestuurbaarheid van het gebied en het beheersen van de kosten. Het bureau stelt vast dat daar wel eerst voldoende draagvlak voor nodig is. Zij adviseert dan ook om het komende jaar meer ambtelijke samenwerking in gang te zetten en de bevolking te raadplegen over een eventueel samengaan van de gemeenten in de toekomst. Het bureau adviseert in ieder geval om in 2019 tot één ambtelijke organisatie te komen. "Niets doen is geen optie", zo stelt zij.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Het boek De Bommelerwaard en de Tielerwaard (F.A.J. Timmermans), dat monumentale panden in deze regio's met een bouwjaar van vóór 1850 beschrijft, is via de link ook online te lezen.

Terug naar boven

Evenementen

- "De Two Rivers Marathon (februari, in 2020 voor de 5e keer) gaat 42 km lang door de Bommelerwaard, over de prachtige dijken van de Waal en de Maas. De Two Rivers Marathon is het kleine broertje van de Two Oceans Marathon die met Pasen in Kaapstad (Zuid-Afrika) wordt gelopen. De unieke sfeer van die race proberen we ook naar onze streek te brengen. De Two Rivers Marathon is zelfs een officiële qualifier voor deze wereldberoemde race. Maar de Two Rivers is natuurlijk ook een prima gelegenheid om te testen hoe je ervoor staat voor de komende voorjaarsmarathons dichter in de buurt. Het evenement kent 2 onderdelen, allebei over 42,2 kilometer; de individuele Marathon en de Duo Marathon (2 lopers die allebei een halve marathon lopen met wisseling van de wacht halverwege het parcours). Drinkposten, medailles, pacers, een goed verzorgde en gezellige finish locatie, een exact gemeten parcours én tijdregistratie; in alles wordt voorzien om ervoor te zorgen dat je maximaal kunt genieten van deze mooie loop. En, ook belangrijk: we houden het gemoedelijk en gezellig. De braai en het biertje aan de finish zijn inmiddels legendarisch!

Waarom in februari? De Two Oceans Marathon wordt ieder jaar op Paaszaterdag gelopen. Het is een ultra-marathon over 56 kilometer. Jaarlijks reist een aantal Nederlandse lopers af naar Kaapstad voor deze bijzondere marathon. In het trainingsschema van de meeste deelnemers is onder andere een trainingsmarathon opgenomen. Een marathon in een rustig tempo, puur om kilometers in de benen te krijgen. Februari is een perfect moment voor zo'n trainingsmarathon, we zitten dan immers zo’n twee maanden voor de Two Oceans. Waarom in de Bommelerwaard? Ed en Marco, de mannen achter 'Hardlopen in Zuid-Afrika', organiseren jaarlijks een aantal hardloopreizen naar Zuid-Afrika, waaronder de Two Oceans Marathon. Ze maken talloze trainingskilometers door onze streek, hun thuisbasis. Daarom is deze marathon - met een knipoog naar grote broer de Two Oceans Marathon - omgedoopt tot Two Rivers Marathon. Daarnaast was het een langgekoesterde wens van een aantal hardlopers in Zaltbommel om een marathon te organiseren in dit mooie stukje Nederland. Twee vliegen in één klap dus!

Loop je zelf niet mee maar wil je wel meedoen aan dit gave evenement? Dat kan! Meld je aan als vrijwilliger voor de Two Rivers Marathon. Een evenement als dit kan niet zonder de inzet van een enthousiaste groep mensen. Je kunt in diverse rollen meedoen. Een greep uit de zaken die door vrijwilligers worden geregeld: startnummeruitgifte, begeleidend fietser, verzorgingsposten, opbouw start-/finishterrein, verkeersregelaar, volgauto, uitzetten parcours, fotograaf, muziek langs het parcours en nog veel meer. Functie-eisen? Een positieve instelling en een mooie glimlach! "What’s in it for me?" Terechte vraag. Naast een onvergetelijke dag met hardlopers - die je oprecht dankbaar zijn voor je hulp - is er meer! Je ontvangt een vrijwilligerspakket met onder meer een lunch, munten om na de race het speciale Two Rivers bier in de Stadsbrouwerij te proeven (iets non-alcoholisch kan natuurlijk ook), je neemt kosteloos deel aan de Braai na de race en we hebben nog een aantal andere verrassingen."

- Cultuurfestival Bommelerwaard verbindt kunst, natuur en cultuur in de streek. Van 1 juni t/m 14 september 2019 was de streek het decor voor zo’n 100 uiteenlopende activiteiten op het gebied van kunst, cultuur en natuur. Van openluchtfilmvertoningen, dansvoorstellingen en een theaterwandeling tot tentoonstellingen en concerten op bijzondere locaties. Ook was er een scholenproject en waren er speciale fietsroutes en wandeltochten. Hopelijk was het initiatief een zodanig succces dat er te zijner tijd een vervolg komt. Daar lijkt het wel naar uit te zien. Want blijkens de evaluatie in Het Kontakt was het festival een groot succes: "Cultuur? Dan moet ik zeker in een zaaltje naar klassieke muziek gaan luisteren? Met die gedachte wilde het Cultuurfestival afrekenen. En dat is gelukt, constateren Sandra van Spankeren en Miranda Koorn als ze namens het bestuur van Stichting Kunstmin terugblikken op de afgelopen drie maanden.

- "Wat is nou eigenlijk de Bommelerwaard, waar staan we voor, waar zijn we trots op? Cultuur kun je zien als smeermiddel. Het is eigenlijk alles wat de maatschappij een beetje mooier maakt. Dus besloten we de driehoek te maken met natuur en erfgoed", zegt Van Spankeren. En dan zit je de ene keer inderdaad in een zaaltje naar klassieke muziek te luisteren, en een volgende keer zet je je stoeltje neer aan de Zandmeren voor een nachtfilm. "Mensen zagen daardoor de schoonheid van de streek, bijvoorbeeld tijdens het buitenconcert in Rossum. Dat was een duidelijke verbinding tussen natuur en cultuur. 'Cultuur' heeft de naam dat het maar voor een beperkte groep toegankelijk is. Door veel activiteiten gratis aan te bieden en extra te focussen op jongeren hebben we geprobeerd die drempel omlaag te krijgen. Denk bijvoorbeeld aan Boelevaart."

Behalve het koppelen en beter onder de aandacht brengen van bestaand cultureel aanbod kwamen er ook nieuwe initiatieven van de grond. "Een performance als Between was er zonder het cultuurfestival niet gekomen. Ik heb mensen horen zeggen: 'Ik blijf voortaan in de Bommelerwaard, ik hoef niet meer naar Amsterdam.' Dat is toch prachtig!", vindt Koorn. Het cultuurfestival is afgelopen, maar de spin off heeft effecten voor de langere termijn. "Muzikanten hebben elkaar gevonden, kunstenaars hebben er opdrachten voor bedrijven aan overgehouden, de gemeenten hebben geoefend met samenwerken", noemen Van Spankeren en Koorn enkele effecten. Voor een volgende editie (over twee, drie of vier jaar, over de frequentie wordt nog nagedacht) wil de stichting een professionaliseringsslag maken. "Dat kan ook doordat we nu hebben laten zien waartoe we in staat zijn. Ook is er een documentaire gemaakt die goed in beeld brengt hoe mooi het festival was. We beogen daardoor de volgende keer ook bijdragen van grote fondsen te krijgen. We willen ook de toeristische factor beter benutten, en de provincie ervan overtuigen dat de Bommelerwaard meer aandacht en geld verdient dan we tot nu toe krijgen. Dit keer heeft het bedrijfsleven de nek uitgestoken, de volgende keer mogen ook anderen wel over de brug komen." (bron en voor nadere informatie zie Het Kontakt, 25-9-2019)

Ook de gemeenten Maasdriel en Zaltbommel hebben het Cultuurfestival zeer gewaardeerd. Dat hebben burgemeesters Rehwinkel en Van Kooten onder meer laten blijken door Hans de Wit uit Zaltbommel op 14 september 2019 tijdens het slotevenement ProefLokaal-festival in de Sint-Maarten in Zaltbommel het 1e Bommelerwaards Compliment uit te reiken voor zijn inspanningen voor Cultuurfestival Bommelerwaard. Als blijk van waardering voor dit initiatief, de uitwerking en het succes, hebben de burgemeesters het Bommelerwaards Compliment in het leven geroepen. Het is een zilveren speld in de vorm van de streek met daarop alle dorpen en de stad gegraveerd. Hans de Wit wilde alle bestaande activiteiten koppelen en nieuwe activiteiten toevoegen om de streek zo op de kaart te zetten, elkaar te versterken, maar vooral om de bewoners en bezoekers van Maasdriel en Zaltbommel een gevoel van eenheid te geven. Hij vormde een grote groep van ca. 200 vrijwilligers om zich heen en kwam met een prachtig Bommelerwaardbreed programma. Er was geen evenement waar De Wit niet even zijn gezicht liet zien of niet even de microfoon overpakte om iets te vertellen en iedereen te bedanken. De Bommelaar werd daarmee hét gezicht van het Cultuurfestival.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Natuurgebieden in de Bommelerwaard van Staatsbosbeheer.

- De Capreton is de Vereniging voor Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer in de Bommelerwaard.

- Het Toeristisch Recreatief Informatie Punt (TRIP) Bommelerwaard wijst je de toeristische weg in deze streek. Op hun website vind je informatie over bezienswaardigheden, geschiedenis, restaurants, overnachtingsmogelijkheden, stadswandelingen, fietstochten, rondvaarten etc. Ze begroeten je ook graag in hun historische pand onder het Oude Stadhuis in Zaltbommel. Hier zijn diverse routekaarten, folders en allerhande informatie beschikbaar, alsmede mooie ansichtkaarten en leuke gadgets. De vrijwilligers helpen je graag.

- Natuurwacht Bommelerwaard is sinds 1975 actief en telt enkele honderden leden. De vereniging houdt zich bezig met allerlei 'groene' zaken in het rivierengebied tussen Slot Loevestein in het westen en het historische Fort De Voorn in het oosten. Het doel van de vereniging is om d.m.v. excursies, werkdagen, uitgaven en onderzoeken de rijkdom van dit deel van het rivierengebied en de betekenis ervan voor de mens aan een breed publiek aanschouwelijk te maken, en de inwoners te bewegen tot een positieve houding - passief en/of actief - ten aanzien van het behoud van dit rivierengebied in al zijn facetten, en het zo goed mogelijk omgaan met de talloze bedreigingen. De Natuurwacht onderhoudt een eigen heemtuin en kruidentuin in de binnenstad van Zaltbommel en heeft het beheer over De Kloosterwiel, een 10 ha groot natuurgebied tussen Zaltbommel en Gameren. Vrijwilligers van de Natuurwacht zijn actief in verschillende werkgroepen en klankbordgroepen op bestuurlijk gebied. Op deze wijze is de Natuurwacht nauw betrokken bij allerlei ruimtelijke plannen. De inbreng van de Natuurwacht wordt door velen zeer gewaardeerd.

- Facebookpagina MTB Bommelerwaard houdt je op de hoogte van de ontwikkelingen m.b.t. de recent aangelegde en in ontwikkeling zijnde MTB-parcoursen in deze streek. Vooralsnog gaat het vooral om een vrij toegankelijk parcours aan de Ketelsteeg in Zaltbommel, dat dankzij de inzet van vele vrijwilligers met 'twee rechterhanden' is aangelegd en begin 2018 gereed is gekomen. Onder de link kun je de uitgevoerde en nog onderhanden zijnde werkzaamheden in tekst en beeld volgen.

- Waterschap Rivierenland heeft samen met de gemeenten Maasdriel en Zaltbommel een waterplan voor de stads- en dorpskernen in de Bommelerwaard opgesteld. Tijdens workshops hebben ook bewoners en belangenorganisaties hiervoor hun inbreng geleverd. Zowel het bestuur van het waterschap als de beide gemeenteraden hebben in 2007 ingestemd met het waterplan en het bijbehorende maatregelenpakket. Tot en met 2018 worden de maatregelen uitgevoerd. Belangrijke maatregelen in het waterplan zijn: het aanleggen van meer open water, zodat regenwater beter opgevangen kan worden; aanleg flauw aflopende oevers (zogeheten natuurvriendelijke oevers). Deze bieden betere kansen voor planten en dieren en kunnen bovendien meer water bergen; verbeteren en vergroten van duikers (grote buizen onder de weg die de ene sloot met de andere verbinden) zodat het water goed afgevoerd kan worden; het beter doorspoelen van sloten. Stilstaand water is namelijk niet goed voor een gezond leefmilieu in de sloot; afkoppelen van regenwater; gemeente koppelt relatief schone weg- en dakoppervlakken af van de riolering om riooloverstorten op het oppervlaktewatersysteem te beperken. Zo wordt voorkomen dat bij een flinke regenbui met regen vermengd rioolwater de straat op stroomt.

Terug naar boven

Tuinbouw

"In de herstructurering van de tuinbouw in deze streek komen vele ambities samen: concentratie van toekomstbestendige tuinbouw zorgt voor een beter economisch klimaat voor ondernemers, de verkeersveiligheid voor inwoners en bereikbaarheid van tuinbouwbedrijven is verbeterd en het is aangenamer wonen. Van oudsher is de Bommelerwaard een relatief arm gebied tussen de rivieren Maas en Waal. Na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde de tuinbouw zich bij de dorpen (aardbeien, champignons). Decennialang ging de ontwikkeling van de glastuinbouw verder (met name chrysanten). Resultaat: een grootschalige uitbreiding in open gebied en lichtuitstraling (hinder voor omwonenden). Tijd om orde op zaken te stellen: van verkrampte tegenstellingen naar een gezamenlijke duurzame toekomst!

Hiervoor is het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard (PHTB) opgericht. Dit kreeg drie hoofddoelen: de glastuinbouw en paddenstoelenteelt in alle benoemde intensiveringsgebieden duurzame toekomstmogelijkheden laten behouden of geven (schaalgrootte, functionele inrichting, bereikbaarheid, landschappelijke inpassing, energie en water); de deelgebieden en omgeving voor bewoners leefbaar houden of leefbaarder maken; de ruimtelijke en landschappelijke kwaliteiten in de deelgebieden en de streek als geheel versterken en benutten. Deze doelen hangen nadrukkelijk met elkaar samen, omdat de aanwezigheid van glastuinbouw- en paddenstoelenbedrijven een grote impact heeft op de verkeersintensiteit en –veiligheid, en op de ruimtelijke kwaliteitsbeleving van het gebied.

Het PHTB begeleidt de tuinders bij hun ontwikkeling en de optimale benutting van de intensiveringsgebieden. Ook ziet de organisatie toe op een goede landschappelijke inpassing en verkeersveiligheid, inclusief beheer en onderhoud. De bedrijvigheid in de Bommelerwaard zorgt voor veel werkgelegenheid, maar dit brengt ook veel (vracht)verkeer met zich mee. Dus is gewerkt aan verbreding en aanleg van wegen, fietspaden (‘geen tuinbouwvrachtverkeer en schoolfietsverkeer over hetzelfde asfalt’) en rotondes om de streek verkeersveiliger te maken.

De Bommelerwaard maakt deel uit van het rivierenlandschap. Een landschap met dijken, bebouwde oeverwallen en open kompolders. Door de herstructurering ontstaat (weer) meer ruimte voor openheid en oude landschappelijke elementen, zoals zijvingen, dijken en wielen. De intensiveringsgebieden zijn landschappelijk ingepast door de aanleg van groenstroken, watergangen en natuurvriendelijke oevers. Inwoners en recreanten in de streek kunnen meer genieten van een ‘compleet’ landschap waar de tuinbouw onlosmakelijk mee verbonden is.

De uitvoering van de herstructurering vordert gestaag. Hoeveel kassen er uiteindelijk komen, is uiteraard afhankelijk van ontwikkelingen in de markt. Ongeveer 75% van de oude kassen is inmiddels gesloopt (einddoel 85,2 hectare in 2024). Ongeveer 33% aan nieuwe kassen is gebouwd in intensiveringsgebieden (einddoel 343,7 hectare in 2024). Een deel van de vrijliggende fietspaden is aangelegd, wegen zijn verbeterd of verbreed (zo’n 33% van de 35 km in 2024). Iets meer dan de helft (van de 28,8 km in 2024) van de maatregelen voor waterberging, landschappelijke inpassing en natuurvriendelijke oevers is gereed. De herstructurering draagt bij aan de ambities op het gebied van: Energietransitie; Klimaatadaptatie; Circulaire economie; Biodiversiteit; Economisch vestigingsklimaat; Bereikbaarheid; Woon- en leefomgeving.

Smaakmakers: - Ontwikkelperspectief bieden door aanwijzen van intensiveringsgebieden voor duurzame concentratie van grootschalige en toekomstbestendige tuinbouw; buiten deze gebieden is het beleid gericht op vrijwillige verplaatsing (of sanering); - Wonen en werken in de Bommelerwaard (rond de intensiveringsgebieden) prettiger én verkeersveiliger maken en de bereikbaarheid van de tuinbouwbedrijven verbeteren; - Het landschap in de streek versterken en verbeteren door herstel van karakteristieken, meer groen in plaats van glas, biodiversiteit, water, amoveren van glas, intensiveringsgebieden landschappelijk inpassen; - De recreatieve waarde van de streek vergroten/

Ingrediënten voor een goed proces: - Instellen van een projectbureau; een organisatie waaraan provincie Gelderland, gemeenten Zaltbommel en Maasdriel en Waterschap Rivierenland deelnemen; - Met alle betrokken partijen samenwerken aan gebiedsontwikkeling met oog voor ‘triple P’ (people, planet, profit); - PIP (Provinciaal Inpassings Plan) opstellen met daarin drie hoofddoelstellingen[ - Per doel plan van aanpak opstellen dat afgestemd is met de betrokken partijen en hun jaarplannen (gemeenten, provincie, waterschap); - Gedurende het opstellen en afmaken van het plan van aanpak per kern gebiedsavonden (participatie) houden; - Regelmatig overleggen met de sector en de
dorpsraden.

Blik op de toekomst: - Private partijen motiveren om tegen marktconforme voorwaarden mee te werken aan het landschappelijk inpassen van de tuinbouwgebieden in de Bommelerwaard; - De aandacht voor het stikstofvraagstuk vergroten, onder andere bij aanleg rotondes; - Bij afbouw van de gemeenschappelijke regeling (de herstructurering loopt tot uiterlijk eind 2024) de voortgaande herstructurering en verduurzaming van de tuinbouwgebieden blijven borgen; is daar voldoende ruimte voor bij de sector, welke partijen dragen daar actief aan bij en op welke manier? Betrokken partijen: Gemeente Maasdriel; Gemeente Zaltbommel; Dorpsraden; Tuinbouwondernemers; Grondeigenaren; Inwoners; Capreton: vereniging voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer; Waterschap Rivierenland; Provincie Gelderland." (bron: publicatie 'Brede blik op ruimte - Gelderse prijs voor ruimtelijke kwaliteit 2020', waarin alle 20 genomineerden worden beschreven)

"Editie 2020, de 8e editie, van de Gelderse Prijs voor ruimtelijke kwaliteit, had als thema “Brede blik op ruimte”. De jury, traditiegetrouw onder voorzitterschap van Jan Terlouw, had een lastige taak om uit de 20 in aanmerking komende projecten één winnaar te kiezen. De winnaar is geworden: Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard. Uit het rapport van de jury: “Dit is een project met een enorme schaal in een gebied waar veel ruimteclaims en de wateropgave samenkomen. Hier is van onderop (telers, tuinbouwers, boeren, dorpsraden enzovoort) en bovenaf (gemeenten, waterschap, provincie) een enorme verandering in gang gezet. Alle betrokkenen werken samen om een toekomstbestendig en meer divers tuinbouwgebied te realiseren. In de uitvoering wordt op alle niveaus gezocht naar de meest adequate oplossing voor natuur, dier, mens en bedrijven. Er is nog veel te winnen - denk aan continuering in de toekomst en ruimtelijke kwaliteit, maar in deze grootse gebiedsopgave komen veel ambities concreet samen.” Het project wint een bedrag van €10.000,- te besteden aan het project.

Ruimte zo goed mogelijk benutten. Peter Kerris, gedeputeerde Wonen: “Dit project laat zien dat het mogelijk is om verstandige keuzes te maken om de ruimte in Gelderland zo goed en toekomstbestendig mogelijk te gebruiken. Dat is best een lastige opgave: we hebben grote opgaven te realiseren binnen de ruimte die Gelderland biedt. Ik denk hierbij aan energietransitie en klimaatadaptatie, het bevorderen van circulaire economie en biodiversiteit. Grote, maatschappelijke opgaven dus, die allemaal ruimte en samenwerking vragen. Tegelijkertijd mag dat alles niet ten koste gaan van onze prachtige, groene provincie. Dat dat kan, laat de Bommelerwaard hier zien.” Voor de jury is een belangrijke afweging geweest welke stimulans er uitgaat van het project: wat bereik je ermee en hoe draagt het bij aan de grote opgaven waar we voor staan."

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Bommelerwaard (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Uitgebreide informatie en uitgids van de Bommelerwaard.

- Media/nieuws: - OKÉ FM is de streekomroep voor het Land van Heusden en Altena en de Bommelerwaard. - Nieuws uit deze streek op de sites van: - Brabants Dagblad. - Het Kontakt. - Omroep Gelderland.

- "Olivier bundelt het beste van de Bommelerwaard in een luxe lifestyleglossy die twee keer per jaar verschijnt. Daarom speurt Olivier continu naar speciaaltjes: Bommelse bedrijven en locaties met een bijzonder verhaal. Altijd interessant. Altijd verrassend. Olivier combineert business met lifestyle. Zo kijkt de redactie iedere uitgave in de keuken van een bedrijf dat zijn sporen in binnen- en buitenland heeft verdiend. Daarnaast bezoekt Olivier iedere uitgave een bijzondere woning in het gebied voor een prachtige interieurreportage. Natuurlijk kan een modeshoot niet ontbreken. Samen met de beste Bommelse mode-ondernemers toont Olivier de mode voor het aankomende seizoen. Combineer dat met interessante bedrijfsportretten en Bommelse Aanraders en je hebt de Olivier! Een glossy van Kontakt Mediapartners."

- Nieuws m.b.t. wat er te zien en te doen is op en aan de Afgedamde Maas (waar de Bommelerwaard in het W aan grenst).

- Jeugd: - De gemeenten in de Bommelerwaard gaan samen met de GGD voor een gezond gewicht bij de jeugd. Dat doen ze met de aanpak ‘Maasdriel Gezond’ en ‘Zaltbommel Gezond’. Partners, organisaties en inwoners worden uitgedaagd om hun steentje bij te dragen aan het op gang brengen van een maatschappelijke beweging waarin het normaal is om naar school te fietsen, regelmatig te bewegen, gezond te eten en water te drinken. En waarin ouders betrokken zijn bij gezonde voeding voor en een actieve leefstijl van hun kinderen.

- Muziek: - "Kamerkoor VOX is een ambitieus ensemble dat zich ten doel stelt op kwalitatief hoog niveau meerstemmige koorwerken ten gehore te brengen die een brug slaan naar de toehoorders. Professionaliteit, muzikaliteit en passie voor koormuziek verbinden de professionele en geschoolde amateurzangers van VOX tot een enthousiast, hecht en gewaardeerd ensemble. VOX geeft concerten in eigen beheer en, op uitnodiging, bij bijzondere gelegenheden. Wij verzorgen ook concerten op maat. Sinds de oprichting in 2015 staat het koor onder leiding van dirigent Ad Broeksteeg." Het koor verzorgt optredens in de streek Bommelerwaard en omgeving. Ze repeteren doorgaans in Hurwenen.

- "Koorschool Senta (wat letterlijk “hoort u mij” betekent) is in 2006 van start gegaan als initiatief van zangpedagoge en dirigente Sylvia van der Vinne. De leden komen uit de hele Bommelerwaard en wijde omgeving. Inmiddels is Senta uitgegroeid tot een groep van ca. 30 enthousiaste zangeressen in de leeftijd van 7 tot 18 jaar met al enkele spraakmakende uitvoeringen op hun naam. Ook jongens zijn welkom bij Senta; sinds 2013 richt Senta zich op meiden en jongens. Senta heeft zich tot doel gesteld het ontwikkelen van de (vocale) muzikaliteit van kinderen vanaf ca. 7 jaar. Het streven is om de jeugd op te leiden tot goed gekwalificeerde koorzangers. Dat wil zeggen dat er naast uitgebreide zangtechnische aanwijzingen ook aandacht is voor theorie: met name het “van blad zingen” is hierbij erg belangrijk. Uiteraard staat het plezier in musiceren voorop.

Alle geïnteresseerde kinderen mogen 3 keer mee komen doen met een les van Senta. Bij aanmelding volgt een stemtest. In principe starten onze leerlingen in het Startkoor. Daar wordt de basis gelegd op gebied van zangtechniek, theorie en van blad zingen. Zodra de leerlingen ver genoeg zijn stromen ze door naar het Kinderkoor (t/m 12 jaar) of het Jeugdkoor (vanaf de brugklas). Senta schuwt de uitdaging niet en bekwaamt zich in het zingen van muziek in allerlei stijlen, van alle tijden, op zo hoog mogelijk niveau. Wij willen onze leerlingen kennis laten maken met a-cappellazingen, eenstemmig en meerstemmig zingen, zingen met pianobegeleiding en met orkestbegeleiding, grote koorwerken in samenwerking met andere koren. We zijn er trots op dat we kennelijk in onze missie slagen om onze zangeressen de liefde voor zingen bij te brengen. Diverse zangeressen die inmiddels de Bommelerwaard hebben verlaten om te gaan studeren keren regelmatig terug op het nest van Senta om op te treden. Zij vormen samen met enkele zangeressen van het jeugdkoor het Senta Ensemble." Het Startkoor en Kinderkoor repeteren in Hurwenen, het Jeugdkoor repeteert in Rossum.

- Sport: - Voetbalnieuws van clubs uit de Bommelerwaard.

- Bommelerwaard Beweegt is bedoeld voor alle inwoners van de streek. De website is een initiatief van de huisartsengroep en de fysiotherapeuten in de regio, die natuurlijk vooral geïnteresseerd zijn in zieke mensen. Maar ook personen met een verhoogd risico op een chronische ziekte zoals mensen met overgewicht, een te hoge bloeddruk of een te hoog cholesterolgehalte behoren tot de doelgroep. Speciale aandacht is er voor kinderen, ouderen en allochtonen. Verder is bewegen natuurlijk goed voor iedereen die gezond wil blijven. Voor een aantal aandoeningen is het positief effect van bewegen wetenschappelijk vastgesteld. Dit geldt met name voor diabetes, artrose, osteoporose, chronische rugklachten, COPD en hypertensie. Maar ook bij een aantal geestelijke aandoeningen (o.a. depressie, angststoornissen) zijn sterke aanwijzingen voor een positief effect. De website informeert je over het sportaanbod in de regio en houdt je op de hoogte van sport-evenementen.

- Paardensportvereniging De Bommelerwaard is opgericht in 1954. Sinds 2005 beschikken ze over een moderne buitenaccommodatie in Gameren. De vereniging stelt zich ten doel het paardrijden te promoten en de rijkunst te bevorderen. Hierbij gaan ze uit van de aanleg en het eigen niveau van paard en ruiter. Voorop staat het welbevinden van het paard en het plezier in de omgang van paard en ruiter samen. Samen kunnen ze de ervaringen in het omgaan met de paarden delen en zich zodoende ontwikkelen tot een betere ruiter en paardenhouder.

- Hockeyvereniging MHC Bommelerwaard.

- Welzijn: - "Stichting Welzijn Bommelerwaard is een organisatie die verbindt en versterkt, dichtbij mensen staat, en gericht is op het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Niet alleen, maar door een gezamenlijke inzet. Wij richten ons op alle inwoners van de streek en zetten ons in om de betrokkenheid van mensen met elkaar te versterken. Actieve deelname aan de samenleving moet voor ieder mogelijk zijn door de organisatie van activiteiten (voor en door deelnemers), professionele begeleiding en hulpverlening. Wij bieden de volgende diensten aan: ouderenwerk: ondersteuning bij het organiseren van activiteiten voor ouderen; ouderenadviseur: hulp aan ouderen die vragen hebben op het gebied van welzijn, wonen en zorg; mantelzorgondersteuning: voor ieder die voor een naaste zorgt; hulpvragen: ondersteuning op maat, bijv. informatie geven of de hulpvrager in contact brengen met een vrijwilliger die hem/haar kan helpen;
vrijwilligerswerk: vrijwilligers helpen om de juiste plek te vinden; (digitale) vacaturebank, organisaties helpen om de juiste vrijwilligers te vinden; ondersteuning vrijwilligerswerk: vergroten van kennis en vaardigheden van vrijwilligers, o.a. met training en themabijeenkomsten; maatschappelijke stage: jongeren helpen bij het vinden van een goede stageplek."

- "Wellicht heb je ons al eens gezien. Al enkele jaren skeelert een groepje fanatiekelingen wekelijks een rondje door de prachtige Bommelerwaard, met als drijvende kracht de man met nummer 150. De rest volgt zijn slagen, blij om erachter uit de wind te rijden. Dicht erop zitten, nooit opgeven, een uitdaging om 150 te blijven volgen. ”Kom op”, hoor je van de voorman, ”nog even volhouden”. Hij trekt de groep er doorheen. Allen volgen, in zijn slag, de slag van 150. Nu is nummer 150 een ieder uit onze groep, we hebben allemaal nummer 150. Jarenlang was dit het wedstrijdnummer van skeelervriend Gijs. Gijs gaf nooit op. Hij was sportief, uitdagend, positief en meelevend. Nu is hij onze bindende factor geworden. Gijs van Wijnen is in 2013 op 26-jarige leeftijd door een zeer tragisch auto-ongeval overleden. Een onvergetelijke, indrukwekkende gebeurtenis, een enorm gemis. In zijn karakter willen we skeeleren. Daarom noemen wij onze stichting ”In de Slag van 150”. Een bijzondere groep skeeleraars, met een indrukwekkende binding. Wij skeeleren mooie routes, grootse tochten en hebben leuke trainingsavonden. Stichting “In de Slag van 150” heeft als doel het op sportieve wijze inzamelen van geld voor goede doelen die welzijn in de regio bevorderen."

- Wonen: - "Woonstichting De Kernen is er om de woonbehoefte in te vullen van mensen die dat zelf niet makkelijk kunnen. Daarom bieden we diverse goed onderhouden woningen. Samen met partners zetten wij ons elke dag in voor fijn en betaalbaar wonen in leefbare dorpen. Elke woning is belangrijk, want dat is iemands thuis. Onze 4.500 klanten wonen in een van de 35 landelijke kernen in de omgeving tussen de rivieren Lek, Maas, Waal en Rijn, in de gemeenten Druten, Maasdriel, West Betuwe, West Maas en Waal, Wijchen en Zaltbommel."

- Dierenasiel: - Dierenopvangtehuis De Bommelerwaard is er in de eerste plaats om zwerfhonden en zwerfkatten op te vangen uit de gemeenten Maasdriel en Zaltbommel. De zwerfdieren worden gebracht door particulieren, politie, dierenartsen en dierenambulance. In de tijd dat een zwerfdier in het asiel verblijft krijgt het onder meer goede voeding en verzorging, een warm en veilig onderkomen, en medische verzorging (door een aan het asiel verbonden dierenarts). Wanneer een zwerfdier binnenkomt, wordt er zoveel mogelijk aan gedaan om de eigenaar op te sporen. Naast het opvangen van zwerfhonden en katten vangen ze ook honden en katten op die niet meer gewenst zijn of niet meer bij hun baasje kunnen blijven. Voor deze 'afstandsdieren' zoeken zij dan een nieuw baasje.

- Bedrijfsleven / ondernemen: - Jaarlijks wordt er een Ondernemer van het Jaar Bommelerwaard gekozen, als waardering voor prestaties, en wordt er een Talent Award toegekend voor een veelbelovende ondernemer die nog niet lang bezig is.

- Veiligheid: - "Bij Jeugdbrandweer Bommelerwaard wordt iedere maandagavond door de leden hard geoefend om goed te kunnen presteren tijdens de wedstrijden. Dat is het platform waar de jeugd kan laten zien wat ze geleerd hebben. Buiten deze oefenavonden is het gemotiveerde team van jeugdleiders nog een aantal uren in de week bezig om de oefeningen en wedstrijden voor te bereiden, en kleding en materieel in orde te houden. Al met al een behoorlijke klus. Zonder jeugd geen jeugdbrandweer, maar zonder jeugdleiders zeker ook geen jeugdbrandweer. Ik wil dan ook alle jeugdleiders bedanken voor hun inzet voor de jeugd. Kijk lekker rond op de site en maak kennis met de jeudleden en -leiders. Bekijk de foto’s die een impressie geven van wedstrijden en diverse nevenactiviteiten. Zie het plezier en de spanning bij de jeugd en laat een berichtje achter in het gastenboek als je de site bezocht hebt." Aldus jeugdleider Ad Floor.

- Nieuws van Politie Bommelerwaard op Facebook.

Reactie toevoegen