Bontebok

Plaats
Dorp
Heerenveen
Fryslân

bontebok_collage.jpg

Bontebok, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Bontebok, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

bontebok_tentfeest.jpg

In Bontebok houden ze wel van een feestje. Door het jaar heen is er regelmatig iets te doen, zoals bijv. het jaarlijkse Tentfeest in augustus.

In Bontebok houden ze wel van een feestje. Door het jaar heen is er regelmatig iets te doen, zoals bijv. het jaarlijkse Tentfeest in augustus.

bontebok_dorpshuis_de_bokkesprong_kopie.jpg

In de loop der jaren zijn de meeste voorzieningen uit het kleine dorp Bontebok verdwenen. Maar het dorp beschikt nog wel over een prachtig dorpshuis, Doarpshûs De Bokkesprong, waar het rijke verenigingsleven onderdak vindt.

In de loop der jaren zijn de meeste voorzieningen uit het kleine dorp Bontebok verdwenen. Maar het dorp beschikt nog wel over een prachtig dorpshuis, Doarpshûs De Bokkesprong, waar het rijke verenigingsleven onderdak vindt.

bontebok_bontebokkertje_kopie.jpg

Naast door diverse lokale websites (zie de links op onze pagina) worden de Bontebokkers vier keer per jaar van actuele ontwikkelingen in het dorp op de hoogte gehouden door dorpskrant Het Bontebokkertje.

Naast door diverse lokale websites (zie de links op onze pagina) worden de Bontebokkers vier keer per jaar van actuele ontwikkelingen in het dorp op de hoogte gehouden door dorpskrant Het Bontebokkertje.

Bontebok..JPG

Middenin Bontebok, bij de Schoterlandse Compagnonvaart

Middenin Bontebok, bij de Schoterlandse Compagnonvaart

Bontebok (2).JPG

Statige boerderij in Bontebok

Statige boerderij in Bontebok

Bontebok

Terug naar boven

Status

- Bontebok is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Heerenveen. T/m 30-6-1934 gemeente Schoterland.

- Na een lange strijd heeft Bontebok in 1980 de dorpsstatus verkregen (met bijbehorende postcode - 8415 - en plaatsnaam in het postcodeboek). Daarvóór viel het als buurtschap grotendeels onder het dorp Nieuwehorne, deels onder het dorp De Knipe.

- Bontebok heeft een eigen dorpswapen.

Terug naar boven

Naam

In het Fries
Bontebok. In principe zou het in het Fries Bûntebok zijn, maar volgens de plaatsnaamborden is er van deze plaatsnaam geen Friese variant (meer).

Oudere vermeldingen
1640 Bonte Bock, Ca. 1700 Bontebock (beide geldend voor de herberg in kwestie), 1819 Bontebok, 1840 en 1855 ook met voorzetsel 'De' ervoor. De oudste vermelding van de herberg dateert van 1640, als men meldt met het graven van de Kompanjonsfeart tot de 'Bonte Bock' te zijn gevorderd. De oudste vermelding van de naam als plaatsnaam dateert uit 1819.

Naamsverklaring
Genoemd naar een vroegere herberg, waarvan op het uithangbord een bonte bok was afgebeeld, met daarbij de spreuk: "Een bok is een bok, een bok ben ik geheten. Menigeen is een bok maar wil het niet weten." Omdat er in dit gebied veel is verveend en men de turf met een soort praam, die bok werd genoemd, vervoerde, is wel verondersteld dat de achtergrond van de plaatsnaam ook daarmee te maken kan hebben. Wanneer zo'n bok herhaaldelijk werd gerepareerd, kreeg die een bont uiterlijk. Dat is gezien de overleveringen onwaarschijnlijk.(1)

Terug naar boven

Ligging

Bontebok ligt O van Heerenveen en De Knipe, N van Katlijk en Nieuwehorne, rond de Schoterlandse Compagnonsvaart. Het dorpsgebied bestaat uit overwegend verspreide bebouwing en lintbebouwing, met een kleine kern.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In de Volkstelling van 1840 wordt Bontebok vermeld als buurtschap van Nieuwehorne met 8 huizen en 46 inwoners. Onder De Knipe (toen nog Beneden-Knijpe en Boven-Knijpe geheten) wordt de buurtschap niet (apart) vermeld. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 180 huizen met ca. 420 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Bontebok dankt zijn ontstaan aan het graven van de Schoterlandse Compagnonsvaart en de daarmee verband houdende vervening van de streek. De turfschippers moesten bij de sluis alhier vaak wachten voor ze weer verder konden. Een ideale vestigingsplaats dus voor cafés, winkels en verdere bebouwing. Naar een van de cafés is het dorp dus genoemd. De plaats is lange tijd een buurtschap gebleven en heeft nooit een eigen kerk gekregen. Pas in 1980 wordt de plaats erkend als dorp. In 1898 krijgt de plaats een zuivelfabriek, genaamd De Gemeenschap, die in 1966 is gesloten en enkele jaren geleden is gesloopt.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Dorpsvisie Bontebok (2007).

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Bontebok heeft 3 rijksmonumenten: een boerderij met woonhuis in eclectische stijl uit 1876 op Eerste Compagnonsweg 1, boerderij Oud Hogeveen uit 1931 op idem nr. 11 en de voormalige sluiswachterswoning uit 1725 op idem nr. 16.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Floralia Bontebok, in 1923 - tegelijk met de dorpsschool - opgericht, organiseert door het jaar heen diverse evenementen, waaronder een viswedstrijd in mei en het Dorpsfeest in juli.

- Ook Activiteitengroep Bokcity'10 organiseert door het jaar heen diverse evenemten voor jong en ouder.

- Toneelvereniging 't Spul brengt jaarlijks in februari een nieuw stuk op de planken.

- Dorpsfeest Floralia (vr/za/zo in juli, in 2020 voor de 97e keer). Was het voorgaande jaren nog alleen een band op de zaterdagavond, sinds 2018 heeft het bestuur zijn koers veranderd naar meer muziek, waardoor sindsdien op alle drie de dagen live muziek naar Bontebok komt met veelal bekende namen. Zondag overdag is er heel wat te beleven. Vanaf 10 uur is de inschrijving voor de jaarlijkse Klassieke Brommer Toertocht. Elk jaar wordt er een nieuwe route van ca. 80 km uitgezet. Tevens wordt er een ballonvaart verloot onder de brommerrijders en is er een prijs voor de mooiste brommer. Traditioneel op de zondagmiddag is er ook de Klassieke Motor Grasbaanrace, georganiseerd door Durk de Haan, die bekend is van het Oldtimerfestival van Hoornsterzwaag.

En dan is er op de zondag ook nog het Foodfestival Bontebok (11.00-20.00 uur, in 2020 voor de 2e keer), met vele foodtrucks, streekmarkt, beachvolleybal, kinderactiviteiten, dansworkshops, Yoga in de buitenlucht en een podiumprogramma met veel muziek en dansoptredens en nog veel meer. Locatie: 1e compagnonsweg 38a. Gratis toegang. "Met veel plezier en enthousiasme kijken wij terug op de 1e editie van het Foodestival. We hebben genoten van heerlijke foods, prachtige muzikanten, de stratenkamp met als thema ‘eetplezier', fanatieke beachvolleybalwedstrijden, een fotobooth en nog veel meer. Graag bedanken we bezoekers, deelnemers, vrijwilligers en iedereen die betrokken is geweest bij dit evenement. Geniet van mooie de beelden op onze Facebookpagina." Aldus de organisatie n.a.v. de 1e editie in 2019. Voor een indruk van dit evenement zie de Aftermovie van het Foodfestival editie 2019.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Wandelroute rond Bontebok (10 km).

- De wolf is in ons land medio 19e eeuw al uitgestorven. Maar zeer incidenteel wordt er tegenwoordig af en toe weer een wolf gespot. Ze komen vanuit Duitsland af en toe de grens over. De vraag is nog of wolven zich hier permanent gaan vestigen. Die kans is wel reëel. In mei 2018 heeft veehouder Klaas Heida uit Bontebok een wolf in zijn weilanden gespot. Op dezelfde dag zijn in De Knipe zwaar toegetakelde en deels gedode schapen aangetroffen, die vermoedelijk door een wolf zijn aangevallen. Dat zal dan hoogstwaarschijnlijk dezelfde wolf zijn geweeat.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Bontebok (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Bontebok. - Beschrijving van het dorp anno 2008 door schrijver Martin Bril (1959-2009). - Reportage over het dorp op nieuwssite Groot Heerenveen (2019).

- Nieuws: - Nieuws uit Bontebok vind je op de Bonteblog en op Facebook. Verder verschijnt 4x per jaar dorpskrant Het Bontebokkertje.

- Belangenorganisatie: - Plaatselijk Belang Bontebok is een belangenvereniging die als doel heeft het in stand houden en waar mogelijk verbeteren van de leefbaarheid van het dorp.

- Dorpshuis: - In 1923 krijgt Bontebok een lagere school. Deze is in 2012 gesloten. Qua voorzieningen is er nu alleen nog Doarpshûs De Bokkesprong, waar het rijke verenigingsleven onderdak vindt. In 2015 is het dorpshuis drastisch gerenoveerd, met veel eigen inzet van de inwoners, waardoor het voor de komende jaren weer aan de behoeften en de eisen des tijds voldoet.

- Sport: - Volleybalvereniging Bontebok is opgericht in 1975. Het is een gezellige club van 13 leden waarvan 11 actief bezig zijn met volleybal. De thuiswedstrijden zijn in de nieuwe sporthal van Udiros in Nieuwehorne. Er wordt gespeeld in de 4e klasse A van de Nevobo afd. Heerenveen.

Reactie toevoegen