- Bovensmilde is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Midden-Drenthe. T/m 1997 gemeente Smilde.
- Onder het dorp Bovensmilde valt ook een deel van de buurtschap Huis ter Heide.
- Het dorp heeft de slogan: "Er gaat niets Bovensmilde." Een leuk gevonden woordspeling, waarmee men natuurlijk wil uitdrukken dat men trots is op het dorp, en het zal vast ook verwijzen naar het feit dat het het noordelijkst gelegen -smilde is, want van Z naar N liggen aan de Drentse Hoofdvaart verder nog op een rijtje de kernen Hoogersmilde, Hijkersmilde en Smilde.
Terug naar bovenUitspraak in het Drents
Boomsmilde.
Inwoners
Een inwoner van dit dorp is een Bovensmildeger.
Oudere vermeldingen
1844 Boven-Smilde. Tegenwoordig wordt de plaatsnaam dus als één woord aaneengeschreven, maar de oude spelling heeft nog lang standgehouden, getuige de ansichtkaart uit 1980 die we hier afbeelden.
Naamsverklaring
Het betreft het noordoostelijkste gedeelte van de vroegere Smilder Veenen, dat vaak in een adem genoemd wordt met Kloosterveen, als zouden beide vroeger tot de bezittingen van het klooster Assen hebben behoord. Zie ook Smilde.(1)
Bovensmilde ligt ZW van Assen, NO van Smilde, langs de Drentse Hoofdvaart en de daarlangs lopende N371.
Terug naar bovenIn 1840 heeft Bovensmilde 141 huizen met 896 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.500 huizen met ca. 3.600 inwoners.
Terug naar bovenIn religieuze kringen is Bovensmilde bekend vanwege dominee Hendrik de Cock, de voorman van de Afscheiding, die zich hier in 1835 vestigt en van hieruit het gereformeerde gedachtengoed over Drenthe verspreidt. In 1839 komt er een tegenactie als het dorp zijn eigen Hervormde kerk krijgt. In 1860 wordt het dorp een zelfstandige kerkelijke gemeente t.o.v. Smilde en in 1861 krijgt het zijn eerste eigen predikant (met pastorie in 1862).
Terug naar boven- Bovensmilde heeft 2 rijksmonumenten, zijnde de pastorie uit 1862 op Hoofdweg 185 en de naastgelegen Hervormde (PKN) kerk uit 1869. Beide zijn in 1975 gerestaureerd. De kerk had een voorganger uit 1836 op dezelfde plek, die in 1869 is gesloopt en vervangen door de huidige kerk. Sinds 2001 fungeert de kerk als Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt van Assen / Kloosterveen. De kerk is in 2010 overgedragen aan Het Drentse Landschap, de pastorie in 2015. De kerk is vervolgens gedurende 7 jaar gerestaureerd en na het gereedkomen daarvan in 2017 weer aan de Protestantse Gemeente teruggegeven.
- Protestantse (PKN) Kerk (voorheen Gereformeerd) uit 1953 (Ds. Luitzen Dijkstrastraat 21). De hervormde en gereformeerde gemeente in het dorp zijn samengegaan onder de naam Protestantse Gemeente Bovensmilde en hebben hun diensten nu in dit kerkgebouw Het Kruispunt.
- De kerk van het Apostolisch Genootschap uit 1953 (J. de Walstraat 34) is in 2010 buiten gebruik gesteld. Men is samengegaan met en verder gegaan in de Apostolische Gemeente te Assen. De kerk had een voorganger uit 1910 aan de Schoolstraat, die in 1952 is gesloopt t.b.v. de nieuwbouw aan de J. de Walstraat.
- Molukse kerk Bethanië (Jasmijnstraat 13).
- Voormalig tolhuis annex keuterij uit 2e helft 19e eeuw.
- Het beeld De Voleinding bij de Van Liersbrug is het laatste in een reeks van 4 beelden die de 4 Smildes (Hoogersmilde, Hijkersmilde, Smilde en Bovensmilde) met elkaar verbindt.
- Gemaal De Slokkert (bij Van Lierswijk 10).
- Gemaal De Zeven Blokken (bij Norgervaart 2a).
- Gemaal Kloosterveen (Norgervaart 2b).
- Gemaal Q (Grietwijk).
Terug naar boven- De Oranje Feestvereniging Bovensmilde organiseert door het jaar heen een aantal evenementen waaronder uiteraard Koningsdag.
- Op Nationale Buitenspeeldag (een woensdag in juni) is er jaarlijks de KinderWampex (in 2019 voor de 5e keer). Deze is bedoeld voor alle schoolgaande kinderen in en rondom Bovensmilde. Tijdens de Wampex gaan de kinderen via een soort speurtocht langs diverse speeltuinen in het dorp, waarbij ze allerlei opdrachten moeten uitvoeren. De middag staat volledig in het teken van buiten spelen, bewegen en gezond eten en drinken. Een ander belangrijk doel van de Wampex is om de samenwerking tussen diverse verenigingen en vrijwilligers te stimuleren. Uiteraard zijn ouders en andere belangstellenden welkom om een kijkje te komen nemen bij de Wampex.
- De Hel van Bovensmilde (begin november) is - aldus de organisatie - "een helse tocht met een knipoog" door de landerijen van het dorp. Het evenement is ontstaan naar aanleiding van het plan van aanpak dat Werkgroep Bovensmilde in mei 2015 heeft opgesteld en aangeboden aan het college van B&W Midden-Drenthe. Het is een voorbeeld van een nieuwe dorpsbrede activiteit, georganiseerd door diverse organisaties en vrijwilligers. De hoofdorganisatie is in handen van de lokale Stichting Jeugdwerk. Het is een survivalrun met een knipoog. Tijdens de tocht moeten de deelnemers een stuk of 10 hindernissen trotseren. De hindernissen zijn absoluut niet de moeilijkste, maar wel ‘even vervelend’. Elke editie wordt gepast afgesloten met een feestavond in café The Bridge.
- Voor het Sinterklaasfeest van 2018 heeft Johan Meijers een Sinterklaaslied gecomponeerd speciaal voor het dorp, getiteld 'Bij ons in Bovensmilde'. Onder de link kun je het beluisteren. De muziek wordt gespeeld door muzikanten uit het dorp, de zang is van John Geuzinge.
Terug naar boven- "In de jaren tachtig is door de gemeente aan de bevolking van Bovensmilde een dierenweide/hertenkamp, naast de Boerderij aan de Meidoornlaan, aangeboden. De toenmalige gemeente Smilde betaalde alle onkosten, alleen het voeren en het toezicht houden moest worden gedaan door vrijwilligers. Begin 21e eeuw kwamen er plannen om het terrein waar het hertenkamp zich bevond te gebruiken als locatie voor woningbouw. In 2006 werd duidelijk dat deze plannen door zouden gaan en het liefst zag de gemeente dat het hertenkamp zou verdwijnen, maar dankzij een groep vrijwilligers is dit niet gebeurd. Na ruim 2 jaar onderhandelen met de gemeente over de locatie en de financiën is eind 2008 begonnen met het bouwen en inrichten van het huidige terrein. Met hulp van veel vrijwilligers en de steun van veel bedrijven is het mogelijk gemaakt om dit park te realiseren. Op 5 september 2009 is 't Meulenparkie door de toenmalige burgemeester van Midden-Drenthe, de heer Broertjes, feestelijk geopend."
- Op 13 november 2018 is het heringerichte gebied Smildegerveen bij Bovensmilde feestelijk geopend. Van 2015 t/m 2018 is in het gebied gewerkt aan extra waterberging en versterking van de natuur in relatie tot de landbouw. Door de herinrichting van het gebied is de beschikbare waterberging toegenomen. Hierdoor is gemaal Ravensmeren beter in staat om het gewenste waterpeil in het landbouwgebied vast te houden. Het gemaal heeft extra pompcapaciteit gekregen en er komen rond de zone extra stuwtjes en grotere duikers. Die maatregelen moeten er voor zorgen dat het naburige landbouwgebied niet wordt geconfronteerd met een verhoogd waterpeil. Om een gebied van 140 hectare is een kade aangelegd en daarin zijn de sloten gedempt. Van het gebied zal in de toekomst nog circa 25 hectare voor landbouw worden benut.
De bufferzone moet er voor zorgen dat er minder makkelijk water uit het hoogveenreservaat stroomt. Bij veel neerslag kan water binnen de kades van de bufferzone worden opgeslagen, zodat minder ineens hoeft te worden afgevoerd. Door het dempen van de Schaapshokwijk en het aanleggen van kades is er in het Natura 2000-gebied Fochteloërveen meer ruimte voor de ontwikkeling van natuur. Het veen moet natter worden, zodat het veenmos weer kan uitbreiden. De provincie Drenthe, gemeente Midden-Drenthe, Natuurmonumenten, Waterschap Noorderzijlvest en Arcadis hebben de afgelopen jaren samen gewerkt aan de uitvoering van de werkzaamheden in het Smildegerveen. (bron: provincie Drenthe) Voor nadere informatie zie het rapport 'Modelberekeningen Bergingsbuffer Zeven Blokken', dat de basis vormde voor de herinrichting. Zie ook de Toelichting op de aanvulling van het MER Smildegerveen.
- Dankzij de twee gemalen in landbouwgebied De Zeven Blokken bij Bovensmilde kan Waterschap Noorderzijlvest akkerbouwers sinds 2019 vrij nauwkeurig inzicht bieden in de uitspoeling van hun gewasbeschermingsmiddelen. Het waterschap beoogt er meer bewustwording mee te creëren, wat zou moeten leiden tot verlaging van de uitspoeling en daarmee verbetering van de waterkwaliteit. De nauwkeurige metingen zijn mogelijk doordat de polder sinds kort een gesloten watersysteem is. Er wordt gemeten tussen de inlaat aan de Jonkerswijk en bij de uitlaat, gemaal de Slokkert aan de Van Lierswijk. De meting gebeurt niet steekproefsgewijs, maar met behulp van ‘passive sampling’. Meten met een steekmonster is een momentopname, waardoor piekconcentraties kunnen worden gemeten of juist gemist. Met passive sampling meet het waterschap over een langere periode de concentraties in het oppervlaktewater. Dat geeft een realistischer beeld. Drie keer wordt er zes weken lang een kooi met testers in het water gehangen.
Het waterschap heeft belang bij schoon oppervlaktewater, maar de boeren ook, stelt het waterschap: "Als er te vaak te hoge concentraties gewasbeschermingsmiddelen in het water worden aangetroffen, krijg je strengere richtlijnen of kunnen middelen zelfs worden verboden." Agrariërs kunnen veel doen om uitspoeling te verminderen of zelfs te voorkomen. "Bijvoorbeeld niet spuiten als er regen op komst is, de veldspuit onder het dak zetten wanneer het dreigt te regenen, een bufferstrook aanleggen tussen de sloot en het landbouwperceel en je machines zorgvuldig reinigen", aldus het waterschap. Naast dit project loopt er nog een project in het gebied: het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW)-project ‘Schoon erf, schone sloot’, waar boeren zich bij kunnen aansluiten om meer te leren over het voorkomen van afspoeling. (bron: LTO Noord)
Terug naar boven- De zelfoogst groentetuin van De Groene Stap is een plek waar je heen wandelt en je dagelijkse groenten zelf oogst. Je ontmoet je buurman of dorpsgenoot die het zelfde doet. Je wandelt nog even rond en gaat weer op huis aan. Gedurende het seizoen zie je de tuin veranderen en het aanbod van groentes verandert mee. De Groene Stap biedt de inwoners van Bovensmilde en passanten de mogelijkheid om dagelijks hun groenten te oogsten. Door middel van een abonnement en losse verkoop biedt de Groene Stap de verbouwde groenten aan. Het principe is laagdrempelig en sociaal, het is betaalbaar en betaalt zich terug! Investeren in een groenten abonnement of losse koop van groenten is meer dan consumeren alleen. Het is een investering in een duurzame verbondenheid met de wereld om je heen.
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Bovensmilde (online te bestellen).
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Bovensmilde.
- Nieuws: - Nieuws uit Bovensmilde op Facebook.
- Belangenorganisatie: - In 2013 heeft de gemeente Midden-Drenthe haar visie gepresenteerd op het gebruik van de gebouwen in Bovensmilde. Door de hoeveelheid en verscheidenheid aan verenigingen en aanwezige gebouwen in het dorp, ontbrak er een duidelijke lijn in het gebruik hiervan. Na de presentatie van deze visie heeft de gemeente met elke vereniging gesproken. In deze gesprekken konden de verenigingen hun commentaar op de gepresenteerde gemeentelijke visie geven en aangeven hoe zij de ontwikkeling van het dorp zien. De wethouder heeft het dorp uitgenodigd om zelf het voortouw te nemen. Negen verenigingen hebben deze handschoen opgepakt. In deze groep werken samen de Brede school, Brink Baru, BSVV, de Groene Stap, Duurzaam Bovensmilde, Jeugdwerk, Platform Molukkers, Stichting Molo Oekoe en WIK.
Het is de ambitie van Werkgroep Bovensmilde om met het dorp aan de slag te gaan zodat er voor alle inwoners voldoende aanbod komt om op diverse gebieden samen te werken en samen te leven. De werkgroepleden hebben zitting genomen in deze werkgroep om zich hiervoor in te gaan spannen. Dat hopen ze dichterbij te brengen. De werkgroep zal met een gezamenlijk advies naar de gemeente komen. In dat advies gaat het om onderlinge samenwerking bij activiteiten, een effectief gebruik van de beschikbare gebouwen en om de exploitatie van de voorzieningen rendabel te krijgen. Ook de wijze van communicatie naar de inwoners is een onderdeel van het plan van aanpak. De werkgroep beseft dat de genoemde verenigingen niet alle inwoners vertegenwoordigen en dat daarom de communicatie met de inwoners van groot belang is. O.a. door middel van haar website wil de werkgroep de inwoners op een open en transparante manier op de hoogte houden.
- MFA: - De recentelijk gebouwde Multi Functionele Accommodatie (MFA) De Spil biedt onderdak aan het dorpshuis met daarbij een sporthal, een kantine / bar en een ontmoetingsruimte op de eerste verdieping, die geschikt is voor culturele aktiviteiten zoals cursussen en workshops.
- Onderwijs en kinderopvang: - Sinds 2013 heeft Bovensmilde de Brede School De Kiem, in een deels nieuwbouw deels verbouwd complex. Hierin zijn gezamenlijk gehuisvest de basisscholen De Wingerd en De Meenthe, peuterspeelzaal 't Prullemandje, kinderdagverblijf Pinokkio en de bibliotheek.
- Sport: - "Toen men in de jaren na de oorlog weer meer aan sport wilde gaan doen, en de 'wilde' voetbalclubs als paddestoelen uit de grond schoten, bleef Bovensmilde niet achter bij deze ontwikkeling. Het 17 kilometer lange Smilde met zijn vele bruggen over de Drentse Hoofdvaart bleek al spoedig voor dit soort clubjes een goede voedingsbodem te zijn. Bij bijna iedere brug ontstond een voetbalclub. Door samensmelting van diverse clubjes ontstond eerst op Smilde SSSV en ongeveer tien maanden later in ons dorp BSVV. Het dorp kende in de jaren 1948-1949 twee vrij behoorlijke 'bruggenclubs', te weten Meestersbrug en VLBEO (Van Liersbrug en omstreken). Waarschijnlijk onder het motto: "Eendracht maakt macht" raakte men uitgekeken op al die kleine clubjes en werd het plan geboren om in het dorp een echte voetbalclub op te richten.
In augustus 1949 werd een vergadering gehouden in het café van Klok "Onder de Linden" bij de Norgervaart, waaruit BSVV (BovenSmilde VoetbalVereniging) werd geboren. De contributie werd vastgesteld op 10 cent per week." Over de beginjaren lezen wij nog enkele mooie anekdotes: "In Witten was niets, hooguit een paar strobalen waarachter men zich kon omkleden. Er was een speelveld vol bulten en hulten, waardoor de ene keeper de andere niet eens kon zien. Bij tijd en wijle moest gegraven worden omdat de bal in een konijnenhol was verdwenen, vandaar dat sommige voetballers een schop bij zich hadden. Gelukkig duurde deze periode slechts enkele jaren." Hoe het daarna verder ging, kun je lezen op de pagina Oprichting en historie BSVV.
- Duurzaamheid: - Stichting Duurzaam Bovensmilde e.o. ontwikkelt lokale duurzame initiatieven. Door duurzamer te wonen en leven zijn er forse besparingen te behalen voor iedereen. Daarnaast kunnen we door duurzamer om te gaan met energie, water en leefomgeving de schadelijke gevolgen voor ons directe leefklimaat flink verminderen.
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Bovensmilde.
Reactie toevoegen