Bussum

Plaats
Dorp
Gooise Meren
't Gooi
Noord-Holland

NH gemeente Bussum in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Bussum in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Bussum in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Bussum

Terug naar boven

Status

- Bussum is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de streek 't Gooi, gemeente Gooise Meren. Het is de hoofdplaats van deze gemeente. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2015. Fusie met in ieder geval Naarden lag voor de hand, omdat beide plaatsen al vele decennia geheel tegen elkaar aan zijn gegroeid en je zeker in het grensgebied niet altijd ter plekke kunt zien wat nu Bussums en wat Naardens grondgebied is. De grens loopt er soms dwars door straten heen. Samen met de gemeente Muiden zijn zij in 2016 gefuseerd tot de gemeente Gooise Meren.

- Wapen van de voormalige gemeente Bussum.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1306 Bussen, 1388 Bussum, 1470 Bussen.

Naamsverklaring
Waarschijnlijk datief meervoud (met locatieve functie) van bus = Middelnederlands busch 'bos' en dan 'nederzetting in het bos'. Het ontbreken van vormen met k/ch is echter opvallend. De huidige uitgang op -um staat onder invloed van plaatsen als Hilversum, Blaricum enz. (1)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp ligt N van Hilversum, W van Blaricum, Z van Naarden en grenst in het O aan de A1 en in het W aan het Naardermeer en de Hilversumse 'enclave-wijk' Hilversumse Meent. Vanouds was dit Hilversums grondgebied, maar de gemeente Bussum kocht deze meentgronden in 1930 van de erfgooiers. In 1974 is het gebied middels een grondruil overgedragen aan de gemeente Hilversum, waarna de huidige woonwijk er is gerealiseerd.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Bussum, die slechts uit het gelijknamige dorp bestond, 97 huizen met 798 inwoners. Vlak voor de fusie in 2016 had de gemeente ca. 14.000 huizen met ca. 33.000 inwoners. Op het hoogtepunt in 1966 waren er 42.000 inwoners. Het was een krimpgemeente en een vergrijzende gemeente, omdat haar grondgebied al behoorlijk volgebouwd is en de uitbreidingsmogelijkheden dus beperkt zijn. Ca. 20 procent van de inwoners is ouder dan 65 jaar.

Terug naar boven

Geschiedenis

Bussum was lange tijd een onbetekenend dorpje op de Gooise heide. De buurtschap werd omgeven door heide en bossen en werd in de middeleeuwen bewoond door boeren, voerlieden en schaapherders, later ook spinsters en wevers. Vanaf 1369 werd het door de vesting Naarden bestuurd. In 1470 woonden er ongeveer 250 mensen. Het was daarmee in die tijd het kleinste dorp in het Gooi.

Na 1700 vormde de afgraving van de hoge gronden rond Naarden een belangrijke bron van inkomsten. Aan deze zandafgravingen dankte Bussum zijn hoogteverschillen, die onder meer tot uiting komen en benut worden in de haven, het zogeheten Mouwtje en het Bilderdijkplantsoen. Achterstelling door de stad Naarden was er de oorzaak van dat de ruim 300 Bussumers in het gevolg van de Franse Revolutie van 1795 een eigen bestuur kozen. In 1817 mocht het dorp zich officieel afscheiden van Naarden.

19e en vroeg 20e eeuw
Het zelfstandige Bussum ontwikkelde zich aanvankelijk maar moeizaam. In 1873 had het dorp nog niet meer dan 1.200 inwoners. De groei nam pas echt een aanvang met de komst van de spoorlijn Amsterdam-Amersfoort en de opening van het station Naarden-Bussum in 1874. Toen vestigden zich met name rijke Amsterdammers in het ongerepte en gezond op hoge grond gelegen dorp, die zo toch in de hoofdstad konden blijven werken. In deze periode ontstaan de wijken Het Spiegel, Brediuskwartier, het Prins Hendrikpark en het huidige centrumgebied. De groei van de voorzieningen als scholen, ziekenhuis en winkels hield gelijke tred met de bevolkingsaanwas. Zo ging het hard: in 1919 waren er al 18.000 inwoners. Het dorp streefde de vesting Naarden in omvang al spoedig voorbij. Samen met Alkmaar en Den Helder was het in 1920 qua inwonertal de vierde gemeente in Noord-Holland na Amsterdam, Haarlem en Hilversum. In 1940 werden de 30.000 inwoners bereikt.

Tot de rijke import behoorde de familie Dreesmann (van Vroom & Dreesmann). Deze familie gaf ook een fors bedrag voor de bouw van de Sint Vituskerk, evenals in Hilversum ontworpen door de beroemde architect Pierre Cuypers (1894), een van de weinige monumenten die de overigens fraai gebouwde gemeente rijk is (thans in gebruik als appartementencomplex).

Tijdens de Eerste Wereldoorlog herbergde het dorp meer dan 1.000 Belgische vluchtelingen, waaronder enkele schrijvers. Dit aantal was mede het werk van uitgever C.A.J. van Dishoeck, die zich als Zeeuw verwant voelde met de Belgen en die ook veel beroemde Belgische auteurs uitgaf. Van Dishoeck was voorzitter van het plaatselijke vluchtelingencomité en lid van het landelijk hoofdbestuur. Ook kwamen er in die tijd veel werklieden en dienstboden uit het Noorden van Nederland, vooral Friesland, naar Bussum, aangetrokken door de zandafgravingen en bouwwerkzaamheden en werkgelegenheid in de grote villa's die verrezen. Fraaie villawijken werden gebouwd: eerst in het Spiegel, westelijk van de spoorlijn, later onder meer het kleinere Prins Hendrikpark oostelijk van het station Naarden-Bussum, en in de jaren dertig het Brediuskwartier. Door latere uitbreiding van Naarden buiten de vesting raakten beide plaatsen aan elkaar gebouwd.

Na de Tweede Wereldoorlog
Tot de jaren zestig vertoonde het dorp een gestage groei als forensenplaats. In 1966 bereikte de bevolking haar hoogtepunt met 42.074 inwoners. De nieuwbouwwijk Bussum-Zuid met de Ooster- en de Westereng, waren Bussums laatste uitbreidingen. Hier kwamen geen villaparken, zoals oorspronkelijk de bedoeling was, maar eenvoudigere woningen en flats. De ruim 800 hectare Bussums grondgebied zijn daarmee grotendeels voor woningbouw benut. In plaats van uitbreiding moet daarom zogeheten inbreiding plaatsvinden; het benutten van vrijkomende ruimte binnen de bebouwde kom.

Enige flatbebouwing ter vervanging van oude villa's werd zo gerealiseerd bij de 's-Gravelandseweg en bij de Kom van Biegel. Ook thans worden leegkomende scholen, kerken, bedrijfs- en villaterreinen omgebouwd tot woningbouwcomplexen. De kroon op deze ontwikkelingen wordt gevormd door de renovatie van het stedelijke hart, door de ontwikkeling van het oude haventerrein bij het gemeentehuis, het plan Landstraat-Noord. Zoals in verschillende andere plaatsen (onder meer in Utrecht, Breda en Drachten) wordt ook in Bussum het water in het centrum teruggebracht, nadat het in een voorgaande periode voor het verkeer had moeten wijken(2).

Heemkunde
"Sinds haar oprichting in 1983 is de Historische Kring Bussum niet meer weg te denken uit het Bussumse culturele leven. De vereniging heeft ongeveer duizend leden. De Kring is zowel geheugen als vraagbaak voor de dorpsgemeenschap. De vereniging manifesteert zich met een eigen blad - het Bussums Historisch Tijdschrift - dat twee tot drie keer per jaar verschijnt, het nieuwsbulletin Kringnieuws, een goed bijgehouden website die dagelijks meer dan duizend bezoekers trekt, een YouTube-, een Twitter- en een Facebookaccount. Daarnaast verschijnen er folders en boeken die of in eigen beheer worden uitgegeven of waaraan de Historische Kring heeft meegewerkt, zoals het recent verschenen 'Bye Bye Bussum', kroniek van 200 jaar gemeente. Jaarlijks is er in opdracht van en in samenwerking met de gemeente de organisatie van de Open Monumentendagen. Ook wordt er zo nu en dan op verzoek advies uitgebracht over de historische en/of cultuurhistorische waarde van een villa of winkelpand of over de naamgeving van nieuwe straten.

Het (statutaire) doel van de vereniging is “de bevordering van de kennis van en de belangstelling voor de geschiedenis van Bussum en omgeving, en zich in te zetten voor het belang en het behoud van het cultureel en historisch erfgoed aldaar”. De Kring wordt gedragen door een vaste kern van enkele tientallen vrijwilligers. Deze hechte groep werkt onder het motto: iedereen doet waar hij goed in is. De werkzaamheden zijn heel gevarieerd en vereisen een goede samenwerking en planning. Kwaliteitscontrole en het inwerken van nieuwe vrijwilligers is daarbij belangrijk. Dat wordt gedaan door de meest ervaren medewerkers. Overigens hebben de vrijwilligers een nogal verschillende maatschappelijke achtergrond en dat maakt het gezamenlijke werk zo boeiend.

Een kerntaak is het goed bijhouden en aanvullen van de bibliotheek en het nog altijd groeiende archief - zowel op papier als digitaal. Het scannen van foto’s en documenten staat daarbij voorop. De database omvat ruim 22.000 objecten. Iedere belangstellende - lid of geen lid - kan via de website de database raadplegen. Per jaar wordt de website, met ongeveer 20 rubrieken, bijna een half miljoen keer bezocht. Dan is er nog het behandelen van vragen en verzoeken, die per post, email of telefoon binnenkomen. Dit alles vergt veel tijd en zorgvuldigheid en wordt vrijwel alleen gedaan tijdens de openingsuren van het Documentatiecentrum. Het gaat om vier dagdelen per week.

De Historische Kring beschikt over een kantoor plus archief en werkruimte met netwerk met computers, diverse A4- en A3-scanners, printers en een netwerkserver voor het veilig opslaan van alle informatie. De server is voor de vrijwilligers ook via internet toegankelijk. Het Documentatiecentrum, gevestigd in de rechter zijvleugel van station Naarden-Bussum, is een inspirerende vergaderruimte. Hier worden tijdens werkoverleg nieuwe plannen gemaakt en wordt de voortgang van lopende projecten besproken. Het is ook een goede plaats voor het uitwisselen van ideeën en ervaringen tijdens het gezamenlijk koffiedrinken. Een vaste taak van de aanwezige vrijwilligers tijdens de “kantooruren” is het ontvangen van leden en niet-leden die op bezoek komen met vragen, die onze bibliotheek met honderden boeken over dorp en streek willen inzien, of die iets bijzonders willen tonen of ten geschenke geven: foto’s, documenten of voorwerpen. Bezoeken kunnen ook op afspraak langskomen.

Wat de vrijwilligers meestal thuis doen is: bijdragen verzorgen voor het tijdschrift, het bijwerken van de website, het YouTube-videokanaal, Twitter en Facebook, het schrijven van gebruiksteksten en persberichten, en het voorbereiden van lezingen en andere presentaties. Zo ook met de bijdragen voor de historische rubriek in het Bussums Nieuws. Onder leiding van een vaste samensteller wordt er aan gewerkt door mensen die per e-mail of telefoon contact houden en de bijdragen beoordelen. Diverse medewerkers maken spontaan of op verzoek foto’s ten behoeve van de Kring. Bij speciale gelegenheden gaat altijd de huisfotograaf/cineast op pad.

Vrijwilligers vormen als dat gewenst is (tijdelijke) werkgroepen, zoals dat bijvoorbeeld is gebeurd bij de voorbereidingen van tentoonstellingen over de watertoren en over de beginjaren van de televisie in het dorp. Een vaste werkgroep is de redactie van het Bussums Historisch Tijdschrift. Die werkt elk jaar nauw samen met de werkgroep die de Open Monumentendagen voorbereidt en organiseert, en zich bezighoudt met de deelname aan de manifestatie Bussum Cultureel. De vereniging organiseert ook excursies, zoals wandelingen bij de Fransche Kamp, waar een bunker uit 1918 toegankelijk is gemaakt en een “camp de garde” uit 1809 kan worden bezocht. Voor de jeugd van het Kinderfestival op de Franse Kampheide zijn er elk jaar speciale wandelingen met bezoek aan de bunker. In Fort Werk IV achter Spant!, dat ingrijpend is gerestaureerd, kunnen ook excursies worden gemaakt.

Waar mogelijk worden in het centrum van Bussum raamtentoonstellingen gehouden. Etalages van leegstaande winkels lenen zich goed voor uitgekiende mini-exposities. Steeds meer tijdschriften van de Kring die sinds de oprichting zijn verschenen zijn sinds kort integraal via het internet te lezen. Het online zetten is een veeleisende taak waaraan nog altijd wordt gewerkt. Een aparte vermelding verdient het bestuur, dat naast de normale bestuurstaken deels ook hard
meewerkt binnen en buiten het Documentatiecentrum. De Historische Kring onderhoudt contacten met andere historische verenigingen en werkt op incidentele basis met hen samen. Sinds het ontstaan van de fusiegemeente Gooise Meren is ook hier groeiende aandacht voor onderlinge samenwerking op het gebied van de lokale geschiedenis. Een bus- en fietstocht langs historische plekken in Gooise Meren was een eerste voorbeeld van een gezamenlijk initiatief.

De Vereniging vraagt incidenteel advies aan beroepshistorici, die op hun beurt vaak dankbaar gebruik maken van de database en het papieren archief van de HKB. De Kring is op bescheiden basis begonnen met een project van “oral history”. Hierbij vertellen veelal oudere inwoners over hun leven in het dorp. De gesprekken worden voor het nageslacht op video vastgelegd. Tenslotte: De vereniging heeft een vaste conserverende taak, gaat mee met z’n tijd, past de publicatietechnieken aan en speelt in op maatschappelijke veranderingen en gewijzigde interesses. Hoe dan ook: ondanks het ontstaan van de gemeente Gooise Meren blijft de Historische Kring een bloeiende vereniging van en voor liefhebbers van de historie van Bussum!"

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Bussum heeft 58 rijksmonumenten.

- Bussum heeft 32 gemeentelijke monumenten.

- De voormalige RK Sint Vituskerk, een neogotische basiliek, is in 1894 gebouwd naar een ontwerp van P.J.H. Cuypers. De kerk is rond 2000 verbouwd tot appartementencomplex met behoud van de monumentenstatus.

- De RK Kerk van Onze Lieve Vrouwe van Altijddurende Bijstand (beter bekend als de Mariakerk of Koepelkerk, dit laatste vanwege de neo-Byzantijnse koepelconstructie) dateert uit 1921 en is een ontwerp van Jos.Th.J. Cuypers en P. Cuypers jr., respectievelijk zoon en kleinzoon van P.J.H. Cuypers. Deze fraai onderhouden en gerenoveerde kerk wordt beschouwd als de belangrijkste bezienswaardigheid van Bussum.

- De uit bezienswaardigheids-oogpunt belangrijkste protestantse kerk van Bussum is de Wilhelminakerk, een laat werk van Tjeerd Kuipers.

- In 2010 is het op dat moment meest duurzame kantoorgebouw van Nederland opgeleverd: de watertoren in Bussum. De watertoren uit 1897 is gerenoveerd en daaraan is een nieuw kantoorgebouw gekoppeld van in totaal 3.500 m2. Het gebouw wekt z'n eigen energie op en heeft geen aansluiting op het riool. Het initiatief voor dit project is in 2004 genomen door Michiel Haas van het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie (NIBE) en Bob Custers van VOCUS architecten bna, samen het Bussums Watertoren Collectief. Bij de watertoren worden beproefde technieken gebruikt ten behoeve van energieopwekking, zoals warmte koude opslag, warmtepompen en warmtekrachtkoppeling. Alle energie wordt door eigen installaties opgewekt. Dat gebeurt door windenergie, zonnecellen en de warmtekrachtkoppeling. Ook op het gebied van waterverbruik scoort het project goed. Het pand heeft geen rioolaansluiting.

"Het afvalwater wordt gezuiverd met een helofytenfilter. Het zuivere water dat daar uitkomt, wordt hergebruikt voor de toiletspoeling van alle toiletten in het gebouw. Daarmee wordt 80 procent van het drinkwaterverbruik gespaard en ontstaat een kleine waterkringloop met een geringe aanvulling van drinkwater. Op deze schaal is een helofytenfilter in Europa nog niet toegepast. Het is allemaal niet zo moeilijk. Het gebruik van duurzame technieken heeft 15 procent aan meerkosten opgeleverd. Dat verdien je uiteindelijk wel weer terug”, aldus Custers. De Watertoren Bussum is op 20 maart 2011 gekroond tot Duurzaamste Bedrijfsgebouw 2011. Bijzonder aan deze prijs is dat ook allerlei moeilijk meetbare aspecten van de gebouwen zijn meegewogen. De plek van het gebouw in zijn omgeving, voorbeeldfunctie, mogelijkheden voor volgende bewoners (als de opdrachtgever onverhoopt vertrekt). Een heel belangrijk punt dat de jury heeft bekeken betreft het vorige pand van de opdrachtgever. Als die zijn oude onderkomen leeg te huur of te koop aanbiedt zonder ervoor te zorgen dat er een goed volgend gebruik is geregeld dan viel de inzending af.

- De westelijke villawijk Het Spiegel geeft een onaangetast beeld van een Gooise villawijk uit de periode 1875-1940. In de afgelopen decennia is zeer veel achterstallig onderhoud weggewerkt. Anders dan in Hilversum zijn hier vrijwel geen villa's gesloopt of als kantoorpand in gebruik. Er is een vereniging tot behoud van deze wijk.

- Bezienswaardig is de bijzonder samenhangende architectonische ontwikkeling van de woonwijk het Brediuskwartier (een provinciaal monument vanwege het diepgelegen park met waterlopen), waarvan het basisontwerp van de hand van de architect K.P.C. de Bazel en landschapsarchitect D. Tersteeg is. Bussum heeft een nieuw centrum op de plaats van de oude haven gebouwd, waar het water ook hersteld een deel van is.

- Langs de spoorbaan ligt het complex van de vroeger zeer bekende cacaofabriek Bensdorp. De fabriek sloot in 2004 haar deuren en het terrein werd verkocht aan een woningbouwvereniging. De architectonisch waardevolle delen van het Bensdorp-complex blijven behouden, en ingepast zullen woningen, ateliers en bedrijfsruimten worden gebouwd. De schoorsteen, die ook behouden zou blijven, is helaas gesneuveld bij een storm in januari 2007.

- Bussum telt een groot aantal villa´s, met name in de stijl van de Amsterdamse School.

- "De 'Van Goghvilla' aan de Regentesselaan is gebouwd door Jo Bonger die getrouwd was met Theo van Gogh, de broer van Vincent van Gogh. Zowel schilder Vincent als zijn broer Theo stierf in 1891. Weduwe Jo van Gogh-Bonger hertrouwde met Johan Cohen Gosschalk. Jo verhuisde in 1891 al naar Bussum naar de Koningslaan. In 1901 lieten Jo en Johan samen de villa aan de Regentesselaan bouwen. Uiteindelijk hebben Jo, haar man Johan Cohen Gosschalk en zoon Vincent slechts van 1901 tot 1904 in het huis aan de Regentesselaan gewoond. Jo organiseerde er tentoonstellingen om er - met succes - schilderijen van Vincent te verkopen. De schilderijen die ingenieur Vincent van Gogh (de zoon van Jo) tot aan zijn dood in 1925 in bezit had, vormden de startcollectie voor het Van Goghmuseum in Amsterdam.

De villa wordt nu met sloop bedreigd omdat de eigenaar van het huis en het stuk grond een nieuwe villa wil gaan bouwen. Erfgoedinstellingen zoals Erfgoedvereniging Bond Heemschut, Stichting Behoud Bussums Erfgoed en de lokale Historische Kring keren zich, samen met tientallen vooraanstaande Bussumers, tegen dat plan. Heemschut vroeg eerder al de monumentenstatus aan voor het pand, maar dat dreigde te sneuvelen. Nu de ruime meerderheid van de gemeenteraad - na een paginagrote advertentie in de krant van Heemschut en Behoud Bussums Erfgoed, door vele prominenten ondertekend - alsnog oproept om de gemeentelijke monumentenstatus aan het pand toe te kennen, kan het college bijna niet anders dan de status alsnog toekennen." (bron: Heemschut, juni 2020)

In juli 2020 heeft de gemeente besloten dat de 'Van Goghvilla' aan de Regentesselaan in Bussum inderdaad een gemeentelijk monument wordt, en daarmee in stand moet worden gehouden. Eerder oordeelde de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit en Erfgoed na een cultuurhistorisch onderzoek al dat de villa in aanmerking komt voor bescherming. Daaruit kwam niet alleen naar voren dat de villa historische waarde heeft door de band met Van Gogh, maar ook dat het architectuurhistorisch bijzonder is: "Er zitten in het huis moderne en specifiek vormgegeven elementen die bijzonder zijn voor de tijdsgeest", zo luidde het oordeel. Alle bezwaren die er tegen waren zijn door de gemeente in november 2021 ongegrond verklaard.

- "Het voortbestaan van een historisch paardenstallencomplex in Bussum is onzeker. Er is geen plaats meer voor het pand, nu het terrein waar het op staat zal worden herontwikkeld. Heemschut maakt zich zorgen om het mogelijke verdwijnen van de historische stallen en heeft de gemeente Gooise Meren gevraagd het complex als monument aan te wijzen. De historische paardenstallen staan op een terrein aan de Franse Kampweg, achter de horecagroothandel van Hocras. Er zijn plannen om het terrein te herontwikkelen. De paardenstallen dreigen daarvoor te moeten verdwijnen, zo bleek op een bewonersavond over de plannen voor het terrein. Het stallencomplex komt niet voor in de nieuwe plannen en hoeft volgens de planmakers ook niet behouden te worden, omdat het geen monumentenstatus heeft. Heemschut vindt het belangrijk dat de stallen worden behouden, omdat ze vanuit cultuurhistorisch oogpunt van belang zijn. De stallen zijn een restant van de destijds landelijk bekende paardenrenbaan Draf- en Renbaan Cruysbergen, die tussen 1893 en 1913 op hetzelfde terrein lag. Heemschut heeft de gemeente daarom verzocht te onderzoeken of het stallencomplex een gemeentelijke monumentenstatus kan krijgen." (bron: Heemschut, november 2020)

- In Bussum zijn diverse resten van de Hollandse Waterlinie te vinden, waaronder een in 2005 compleet gerestaureerde oude fortificatie, genaamd Fort Werk IV, die naast theater Spant! ligt. Ook ligt er aan de rand van de wijk Oostereng nog een bij het fort behorende geschutsstelling van ongeveer 300 meter.

- Gevelstenen in Bussum.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- "Bussum Cultureel (1e of 2e weekend van september) is een jaarlijks festival waarbij bezoekers alle vormen van cultuur die het dorp rijk is, kunnen bewonderen, zoals muziek, film, dans, theater, taal en beeldende kunst. Met natuurlijk gezellig eten en drinken op het Proef&Wijn Plein. Het organiserende team zoekt constant naar een uitbreiding en verbetering van het programma. Door een nauwe samenwerking met onder meer Stichting Kunstkring Artes, het Filmhuis en Spant! kunnen we telkens een mooi gevarieerd programma aanbieden. Binnen het programma is veel ruimte voor live muziek, dans, theater en alle vormen van kunst. De organisatie ambieert het om van het evenement een regionale uitvoering te maken waar je een mix treft van de Uitmarkt, De Parade en het Preuvenement."

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Natuurmonumenten heeft in 2010 het Laegieskamp, een natuurgebiedje ingeklemd tussen Bussum en het Naardermeer, N van de Hilversumse Meent, verder afgeplagd. Bijzondere en bedreigde planten krijgen hierdoor een kans om te groeien. Vooral in het voorjaar levert dit een kleurrijke bloemenzee op. Het Laegieskamp is een botanisch zeer waardevol terrein. Vooral door de aanwezigheid van het (inter)nationaal sterk bedreigde blauwgrasland. In dit gebied van 33 hectare groeien zulke bijzondere planten omdat het op het zand van de Gooise stuwwal ligt en op de rand naar het veengebied van het Naardermeer. Het is een belangrijke verbinding tussen het Naardermeer en de Utrechtse Heuvelrug. Een gevarieerd stuk natuur met loofbos, hooilanden, sloten en poeltjes.

In 1993 heeft Natuurmonumenten al een klein deel van het gebied afgeplagd, zo’n 2 hectare, en met groot succes. Hier groeien nu bijzondere planten die op de Heuvelrug al verloren werden gewaand. In het voorjaar is het hier al paars van het moeraskartelblad en ook een orchidee als de rietorchis is in dit deel volop aanwezig. Laegieskamp maakt deel uit van het gebied Naardermeer e.o., dat wordt beheerd door Natuurmonumenten.

- Zanderij Cruysbergen heeft een oppervlakte van 38 ha. Rust, ruimte en brede zanderijsloten waarlangs eind 19e eeuw het zand in schuiten werd afgevoerd naar Amsterdam om daar de bodem te verstevigen. In 2006 is deze voormalige zanderij, gelegen op de overgang tussen het hoge Gooi en de laag gelegen polder, heringericht tot natuurontwikkelingsgebied. Het schone kwelwater dat in de sloten naar boven komt, zorgt voor een bijzondere flora en fauna. Honden aangelijnd. Opmerkelijk was de vestiging van de kolonie Walden bij de Franse Kamp, door de psychiater en schrijver Frederik van Eeden. Hij richtte deze socialistische (tuinbouw) kolonie in 1898 op het landgoed Cruysbergen op, gebaseerd op onder meer gemeenschappelijk grondbezit. De kolonie was ook bedoeld als rustoord voor psychiatrische patiënten. De opzet mislukte door vooral het weinig zakelijk beheer. Na eerst omgezet te zijn in een verbruikscoöperatie ging Walden in 1907 toch failliet. Het idee van Walden had Van Eeden ontleend aan het populaire boek 'Walden or Life in the Woods' (1854) van Henry David Thoreau.

- Het gebiedje Bussums Bloei ligt direct ZW van Bussum, rond het Z van de Nieuwe 's-Gravelandseweg en heeft een oppervlakte van 4 ha. Klein bosgebied dichtbij woonwijk dat, samen met de Franse Kampheide en Zanderij Cruysbergen, deel uitmaakt van de ecologische verbindingszone tussen het Gooi en het Naardermeer.

- Fransche Kamp. 49 ha in deels gemeente Bussum, deels gemeente Hilversum. Waar de naam Fransche Kamp vandaan komt is niet bekend. Het is in ieder geval geen verwijzing naar Franse soldaten. Nog geen halve eeuw geleden was dit deel van het Spanderswoud een open heideveld. Daarom zijn hier de bomen (veel berken) jonger, dunner en valt er meer licht op de bodem. Fransche Kamp is van 1 maart tot 1 oktober alleen toegankelijk voor kampeerders.

- Fransche Kampheide. 40 ha. Wat het meest opvalt, is de grote open heide met het (’s winters) goudgele pijpenstrootje. Terwijl het middelste gedeelte spontaan is uitgegroeid tot een bos met berken en grove dennen. Door deze verschillende stadia is er een rijke, gevarieerde flora aanwezig. Er is een dagrecreatieterrein aan de Struikheiweg in Bussum. Honden mogen hier los lopen. (bron van de laatste 4 natuurgebiedbeschrijvingen: Stichting Goois Natuurreservaat)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Bussum, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Bussum met o.a. de herbestemde watertoren van fotograaf Martin Stevens.

- De site Beeld van Bussum bevat liefst ruim 8.500 oude foto's met beschrijvingen en historische achtergronden, uit de collectie van Martin Heyne, die zich sinds 1957 bezig houdt met de historie van het dorp. Daarnaast staan op de website de twee wandelingen door het dorp in de jaren zestig die, eveneens samengesteld door dhr. Heyne, eerder in boekvorm zijn verschenen. Beide boekjes omvatten ca. 100 foto's met beschrijvingen.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Bussum (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Bussum ORK.

Reactie toevoegen