- Stork is een buurtschap in de provincie Groningen, in de streek Hoogeland, gemeente Eemsdelta. T/m 2020 gemeente Loppersum.
- De buurtschap Stork valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Loppersum.
- De buurtschap Stork heeft geen plaatsnaamborden en is ter plekke ook nergens anders aan herkenbaar (want er is ook geen pand met deze naam erop, en ook geen gelijknamige straatnaam, wat bij buurtschappen vaak wél het geval is). Hoewel... op de Zeerijperweg bij de splitsing naar de zijweg Zeerijperweg 7-11 (zie verder bij Ligging) is wél een bushalte aan beide zijden van de weg, die beide Stork heten (en ook als zodanig op de busborden aangegeven staan). Maar dan moet je als argeloze bezoeker of voorbijganger maar net weten dat dat op de buurtschap ter plekke slaat...
Terug naar bovenIn het Gronings
De Störk.
Oudere vermeldingen
Ca. 1685 Storck, 1781 Stork, 1867 De Stork.
Naamsverklaring
Het Oostnederlandse stork, störk betekent 'ooievaar'. Ook in het Engels is stork de naam voor ooievaar (en in het Fries is het 'eiber', vandaar dat de buurtschap Eibersburen ook naar ooievaars is genoemd). Oorspronkelijk de naam van een boerderij alhier, die haar naam zou hebben gekregen vanwege 3 ooievaarsnesten die hier vroeger zijn geweest, aldus het Loppersummer schoolmeestersrapport uit 1828 (1): "De Stork, draagt zoo als men zegt zynen naam van de drie ojevaarsnesten, welke daar in vroegere tyden geweest zyn; zoo vindt men ook nog in een huis aan de straat, het wapen van de Stork, zynde drie Ojevaars." Of dat 'buurtschapswapen' zich ter plekke nog altijd op een van de panden bevindt, is ons onbekend.
De buurtschap Stork ligt direct NW van Loppersum, rond een voor gemotoriseerd verkeer doodlopende W zijtak van de Zeerijperweg. Overigens is men vergeten om onder het bord 'doodlopende weg' aan het begin van deze weg een bord te plaatsen met 'uitgezonderd fietsers'. Verderop lopen namelijk wél fietspaden naar Westeremden en Loppersum (aldus de fietsrichtingbordjes bij de splitsingen met de desbetreffende zijpaden)... De buurtschap grenst in het W aan de waterloop Westeremdermaar. Het bruggetje ter plekke over deze maar heet de Storkstertil. Oorspronkelijk was een 'til' een eenvoudig bruggetje in de vorm van een loopplank. Tegenwoordig ligt hier een betonnen bruggetje.
Er is nóg iets curieus aan de hand in dit gebiedje: aan het begin van de in de vorige alinea beschreven zijweg hangt bij het witte straatnaambordje 'Zeerijperweg 7-11' aan dezelfde paal ook nog een blauw straatnaambordje genaamd Lange Vensterweg (zie foto). Volgens deze kaart en ook volgens OpenStreetMap heet het eerste stukje van deze zijweg, tot aan de in de alinea hierna beschreven Vollehandsterweg, Lange Vensterweg. Maar het enige pand aan dit stukje weg heeft als adres... Zeerijperweg 7... Het stukje W van de Vollerhandsterweg zou volgens OpenStreetMap wel weer Zeerijperweg heten. Volgens Google Maps heet dat ook nog Lange Vensterweg. Hoe dan ook, aan dat stukje staat het pand met adres Zeerijperweg 11.
En als 3e curiositeit: even verderop in dit weggetje, bij de splitsing naar rechts, staat een straatnaambordje Vollehandsterweg. Dat onbewoonde microstukje fietspad leidt naar boerderij Volle Hand (met adres Westeremderweg 3). Vandaar. Google Maps had dat stukje fietspad aanvankelijk Westeremderweg genoemd, zoals de weg aan het eind van dat fietspad heet. Tegenwoordig staat er op Google Maps Volle Handsterweg. Dat is bijna goed, want het is Vollehandsterweg...
Terug naar bovenDe buurtschap Stork in enge zin, d.w.z. de panden aan het, hierboven beschreven, voor gemotoriseerd verkeer doodlopende W zijweggetje van de Zeerijperweg, omvatte tot voor kort 3 panden, nu nog 2. Volgens ons zijn ook de handvol omliggende panden nog wel tot Stork te rekenen. Dat waren er tot voor kort nog 5, nu nog 4. Totaal nu dus nog 6 panden. Welke panden het betreft, en welke er wanneer zijn verdwenen, kun je hieronder lezen.
Terug naar bovenAan het hierboven beschreven voor gemotoriseerd verkeer doodlopende W zijweggetje van de Zeerijperweg - dat dus ook Zeerijperweg heet - staan vandaag de dag nog maar 2 panden (huisnrs. 7 en 11). Boerderij Stork op nr. 9 is namelijk - blijkens dit blog-bericht van Wout Sorgdrager uit Leermens d.d. 21-4-2011 - in de loop der jaren in vervallen staat geraakt (de bewoner woonde op het erf in een woonwagen) en in 2011 afgebroken.
De 3 boerderijen N van deze voormalige hoeve Stork staan bekend als apart streekje genaamd Ozingeweer, ook wel Oezingaweer. Deze boerderijen heten van W naar O 'De Volle Hand'* (voorheen Godekensheerd) (Westeremderweg 3), 'Leegschotel' (voorheen Jonge Sikkensheerd) (in de volksmond 'de Lege Schuddel' of 'Leege Schuttel', Westeremderweg 1) en 'Oezingaweer' (voorheen 'Vreetop', Zeerijperweg 13). De naam is bekend geworden door 2 testamenten van Sicko tho Ozingeweer** uit 1475 en 1490, die een kijkje geven in het boerenleven en kerkzaken in de 15e eeuw. Volgens een overlevering die is beschreven door Kornelis ter Laan zouden de namen van de boerderijen van een bedelaar afkomstig zijn, die niks kreeg bij 'Leegschotel' en 'Vreetop', en de handen wél volgestopt kreeg bij 'De Volle Hand'.
* In 1753 was hier reeds sprake van een familie met de naam Volhand. En er is een familie Volhandt bekend, afkomstig van deze boerderij De Volle Hand, die aan het oude Winschoterdiep even buiten de wallen van de stad Groningen in de 19e eeuw de oude herberg Het Wapen van het Oldambt dreef. (bron: Harry Perton)
** Blijkens deze link moet daar een uitvoerig artikel over te vinden zijn in de Groninger Volksalmanak, jaargang 1934.
En dan is er ZO van de vroegere hoeve Stork nog de sinds 2014 eveneens vroegere hoeve Spriknust (Zeerijperweg 5). Dat betekent 'takkennest', wat allicht ook met de hierboven reeds beschreven ooievaars te maken zal hebben gehad. Deze hoeve is in 2014 afgebroken (zie foto). Het modernere buurpand op nr. 5a staat er nog wel. De wierde van hoeve Spriknust is een rijksmonument.
Op de op deze pagina afgebeelde uitsnede van de gemeentekaart van Loppersum van J. Kuijper uit 1868 zijn alle genoemde boerderijnamen goed te zien.
Terug naar boven- Boerderij Oezingaweer (Zeerijperweg 13) (bijnaam Vreetop, waarvoor zie hierboven) is een rijksmonument met een schuur uit 1839, een bijschuur uit 1909 en een voorhuis dat in 1913 zijn huidige vorm kreeg.
Reacties
(2)Geweldig verhaal! Maar hoeve Spriknust had nummer 5 en het moderne buurpand heeft nummer 5a gekregen. De nummers 1 en drie bevinden zich binnen de bebouwde kom van Loppersum en zijn de directiewoning en het voormalige pakhuis van de melk(kaas?)fabriek.
Dank Robert! Het is natuurlijk de uitdaging om ook mini-plaatsjes met maar een handvol panden, zoals deze, tot achter de komma uit te vlooien en te beschrijven. En ik had hier een aanleiding vanwege die bijzondere naam en die bijzondere panden om er eens in te gaan graven. Heeft me wel een mandag gekost, maar dan heb je ook wat. Dank voor de correctie. Ik zie het inderdaad. Tegenwoordig kan ik dat mooi zien bijv. middels de tool van https://www.postcode.nl/9919JR/1-13 . Als je daar dan op een huisnummer klikt, laat ie de exacte plek op de kaart zien. Dat was enkele jaren geleden nog niet zo, dan liet ie alleen de huisnummer-reeks zien, en niet op huisnr. niveau. Ik heb e.e.a. aangepast.
Reactie toevoegen