Hongerige Wolf

Plaats
Buurtschap
Oldambt
Oldambt
Groningen

Hongerige Wolf plaatsnaambord [640x480].jpg

Hongerige Wolf is een buurtschap in de provincie Groningen, in de streek en gemeente Oldambt. T/m 1989 gemeente Finsterwolde. In 1990 over naar gemeente Reiderland, in 2010 over naar gemeente Oldambt.

Hongerige Wolf is een buurtschap in de provincie Groningen, in de streek en gemeente Oldambt. T/m 1989 gemeente Finsterwolde. In 1990 over naar gemeente Reiderland, in 2010 over naar gemeente Oldambt.

hongerige_wolf_festival_kopie.jpg

Sinds 2011 is buurtschap Hongerige Wolf bekend wegens het gelijknamige driedaagse festival in juli. Het is in vele opzichten een heel bijzonder festival dat je een keer meegemaakt moet hebben. Voor de details zie het hoofdstuk Jaarlijkse evenementen.

Sinds 2011 is buurtschap Hongerige Wolf bekend wegens het gelijknamige driedaagse festival in juli. Het is in vele opzichten een heel bijzonder festival dat je een keer meegemaakt moet hebben. Voor de details zie het hoofdstuk Jaarlijkse evenementen.

hongerige_wolf_plaatsnaambordje_halverwege.jpg

Dit is vanuit Finsterwolde gezien óf een straatnaambord aan het begin van de weg Hongerige Wolf, óf een oud plaatsnaambordje dat de oude grens aangeeft, omdat het deel hiervóór, richting Finsterwolde, vroeger vermoedelijk onder buurtschap Ganzedijk viel.

Dit is vanuit Finsterwolde gezien óf een straatnaambord aan het begin van de weg Hongerige Wolf, óf een oud plaatsnaambordje dat de oude grens aangeeft, omdat het deel hiervóór, richting Finsterwolde, vroeger vermoedelijk onder buurtschap Ganzedijk viel.

Hongerige Wolf

Terug naar boven

Status

- Hongerige Wolf is een buurtschap in de provincie Groningen, in de streek en gemeente Oldambt. T/m 1989 gemeente Finsterwolde. In 1990 over naar gemeente Reiderland, in 2010 over naar gemeente Oldambt.

- De buurtschap Hongerige Wolf valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Finsterwolde.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
"In een bericht van de Winschoter Courant d.d. 3 februari 1877 over de stormvloed die een paar dagen eerder de Reiderwolderpolder en de Stadspolder grotendeels onder water zette, is sprake van "de zogenaamde Hongerige Wolf". Dat is dan voorlopig de oudste melding van de plaatsnaam. Aan het woordje zogenaamde is te zien, dat die plaatsnaam op dat moment zeker nog niet officieel was." (aldus de weblog Groninganus, waar je ook een betoog vindt over de mogelijke herkomst en verklaring van de plaatsnaam, en reacties daarop). Gebouw: 1899 Hongerige Wolf.

Naamsverklaring
Vooral bekend als herbergnaam, onder andere te Ommen. Een gehucht bij Wedde heette vroeger Hongerij, misschien een vernoeming naar Hongarije, maar met het suffix -erij werden ook boerderijnamen gevormd (vergelijk Heuvelderij). Het werd door Van der Aa(1) omschreven als "een zeer armoedig gehucht met een geringe herberg, de Hongerige Wolf genaamd".(2)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Hongerige Wolf ligt rond de gelijknamige weg, de G. Gernaatweg en de weg Oude Sluisbuurt, NO van Finsterwolde, NO van Ganzedijk.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap Hongerige Wolf omvat ca. 30 huizen met ca. 60 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

In den beginne
De buurtschap Hongerige Wolf staat pas sinds ca. 1900 op de kaart en is ontstaan ten tijde van / na de inpoldering van de beide Reiderwolderpolders. De buurtschap ligt op de driesprong van de Finsterwolderpolder met de Reiderwolderpolders fase 1 en 2. Langs de buurtschap liep vroeger de Beerster Moe met in de bovenloop twee watermolens: De IJbeer en De Wolf. Bij de inpoldering van fase 2 van de Reiderwolderpolder zal hier op de dijk een nederzetting zijn ontstaan voor de polderwerkers en later de eerste landarbeiders. Ook zal hier een kantinelokaal, later café/herberg zijn geweest.

Richard Klinkhamer
Buurtschap Hongerige Wolf krijgt in 1991 landelijke bekendheid door de mysterieuze plotselinge 'verdwijning' van de vrouw van schrijver Richard Klinkhamer (1937-2016), Hannie Godfrinon. Ze woonden op G. Gernaatweg nr. 21. Klinkhamer wordt wel al snel als verdachte aangemerkt, maar vooralsnog kan er niets worden bewezen en Klinkhamer blijft vrij man. en blijft boeken schrijven (in 1993 'Losgeld' en in 1997 'Kruis of munt'). In 1997 verhuist hij naar Amsterdam. In 2000 stuiten de nieuwe eigenaren bij het omspitten van de tuin op het lichaam van zijn vrouw. Klinkhamer bekent dat hij haar om het leven heeft gebracht, wordt veroordeeld tot 7 jaar cel, maar wordt in 2003 vervroegd vrijgelaten. In 2007 verschijnt zijn boek 'Woensdag gehaktdag'*, waarin hij allerlei mogelijke scenario's beschrijft over hoe en waarom hij zijn vrouw zou hebben vermoord. Alhoewel, een lezer schrijft over het boek: "Ik heb het boek van Klinkhamer gelezen in de hoop er te vinden wat er niet in te vinden is: de eigenlijke moord en hoe hij die heeft gepleegd, wordt met slechts één enkele zin afgedaan. Geloof me, het boek was (althans voor mij) één grote teleurstelling."
* Wat een verwijzing is naar de omwonenden die stelden dat Klinkhamer zijn vrouw mogelijk door de gehaktmolen zou hebben gedraaid, en naar het feit dat hij thuis daadwerkelijk een gehaktmolen had, die na de verdwijning van zijn vrouw door de politie in beslag is genomen.

De koppen van de artikelen 'HP/De Tijd en de moordenaar van Modderland' in De Groene Amsterdammer (26-8-2000) en 'De moordenaar van het modderland' in HP/De Tijd (13-11-2009) lijken te suggereren dat Klinkhamer in de ZW van Hongerige Wolf gelegen buurtschap Modderland gewoond zou hebben. Maar dat is dus niet zo. Vermoedelijk wordt het meer figuuurlijk bedoeld, dat ze min of meer 'aan het einde van de wereld' woonden, zelfs nog ná het 'modderland' achter Finsterwolde. In het 2e artikel komt namelijk de volgende passage voor: "Aan de noordoostkant van Finsterwolde staat het bord Modderland. Daar begint de laatste weg van Nederland naar de buurtschappen Ganzedijk en Hongerige Wolf, om daarna dood te lopen tegen de zeedijk van het Dollardgebied. Het stuk tussen Ganzedijk en Hongerige Wolf heet de G. Gernaatweg. Een paar plukjes kleine, lage arbeiderswoningen en een handvol eenvoudige plattelandshuizen. Een vaart erlangs, een landschap van vette klei, tarwe, aardappelen en bieten tot waar hemel en aarde elkaar raken. Voor en achter niets dan ruimte, maar tussen de huizen kijken de buren bij elkaar op het pad en in de kamer."

Andere artikelen, zoals hier in NRC (8-2-2000), n.a.v. de vondst van het lichaam van Hannie Godfrinon, stellen dat ze in buurtschap Ganzedijk gewoond zouden hebben, wat tussen de buurtschappen Hongerige Wolf en Modderland in ligt. Maar ook dat klopt niet (meer); volgens de huidige plaatsnaamborden ter plekke althans ligt het buurtje rond de G. Gernaatweg 21 toch echt in Hongerige Wolf (zie het kaartje elders op deze pagina). Wij vermoeden dat vroeger de hele G. Gernaatweg tot buurtschap Ganzedijk is gerekend (en alleen het deel met de straatnaam Hongerige Wolf tot díe buurtschap werd gerekend), en dat later de plaatsing van de plaatsnaamborden (komborden) is gewijzigd, waardoor die plaatsnaam nu alleen nog betrekking heeft op het kerntje aan de Remmersweg met de aangrenzende panden aan de Gernaatweg.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Bestemmingsplan Finsterwolde / Drieborg / Ganzedijk / Hongerige Wolf.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- O van de buurtschap ligt het gemaal Hongerige Wolf op de kruising van Hoofdkanaal en Buiten-Tjamme. Het gemaal is in 1972 gebouwd ter vervanging van een afwateringssluis. Het gemaal bedient een gebied van 7000 hectare, in de driehoek Winschoten / Nieuweschans / Nieuwe Statenzijl. Zonder bemaling zou een groot deel van dat gebied vooral in de winter regelmatig onder water staan. Het gemaal had oorspronkelijk drie gasmotoren om de pompen aan te drijven.

Een van de gasmotoren is rond 2000 vervangen door een electromotor, bij de andere twee is dat in 2009 gebeurd. Ook de rest van het gemaal en het bedieningssysteem zijn in dat jaar gerenoveerd en vernieuwd en de capaciteit van het gemaal is vergroot waardoor het weer enkele decennia voor zijn taak is berekend. Filmpje m.b.t. de renovatie van gemaal Hongerige Wolf in 2009. Om het gemaal visvriendelijk te maken, is hier in 2015 een vissluis aangelegd. Een viswering voor het gemaal moet voorkomen dat de vissen alsnog in de pompen van het gemaal terecht komen.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Sinds 2011 is de buurtschap om een vrolijker reden bekend dan om de onder Geschiedenis vermelde gebeurtenis, namelijk het Festival Hongerige Wolf (juli); een heel weekend vol met theater, muziek, beeldende kunst, literatuur, poëzie, dans, installatie, performance, fotografie en film. Én lekker eten. Oprichter, bedenker en ‘moeder’ van het festival Ruth Weites bedacht in 2010 samen met vriendin Sanne den Adel hun ideale festival. Het moest een gezellig, kleinschalig feestje worden, ter ere van Ruths 30e verjaardag. De locatie? Ruths geboorteplaats Hongerige Wolf, inclusief de achtertuin en woonkamer van haar ouders. Zo is het festival ontstaan. In 2011 was de eerste editie en sindsdien is er elke zomer een editie geweest. Hun enthousiasme voor dit ideale feestje hebben ze namelijk weten over te dragen op vrienden, collega’s, familie en eigenlijk iedereen die ze kennen. Met als basisbegrippen: aards, weids en cultuur. Het hele jaar is de organisatie actief met de voorbereidingen van de volgende editie. Vanaf februari/maart groeit het aantal actieve vrijwilligers, en in juli zijn er ruim 100 medewerkers in de weer om het 3-daagse festival op rolletjes te laten lopen. En niet te vergeten de ca. 60 inwoners, die doen ook naar hartelust mee. Het festival trekt dagelijks ca. 2.000 bezoekers.

Het is best bijzonder dat de inwoners hun buurtschap 3 dagen lang gastvrij ter beschikking stellen van festivalgangers. Sterker nog, de 'Hongerige Wolven' doen actief mee; tuinen worden opengesteld voor optredens, schuren veranderen in cafés en tuinhuisjes veranderen in logeerkamers. En voor het vervoer worden trekkers ingezet. Concerten worden gegeven op een schapenveld, theatervoorstellingen in schuren en gedanst wordt er in de polder. De hele buurtschap doet mee. Verwacht geen line-up van allemaal grote, bekende namen; het festival is een broedplaats voor onontdekt talent en het biedt een podium voor nieuw werk. Menig bandje of artiest die ooit op Festival Hongerige Wolf zijn eerste podiumervaring op deed, was later terug te zien op muziekfestival Noorderslag, Oerol of bij DWDD op tv.

Kom voor de sfeer. Kom voor de natuur en de gastvrijheid van de inwoners. Kom voor de optredens. En kom voor het feest. Elke avond, als het muziekprogramma op het Schapenveld ten einde loopt, gaat het feest door in de polder, waar tot in de vroege uurtjes gefeest kan worden bij een boerderij. Een stukje verderop is de festivalcamping, waar je zo je tent in kan rollen. Slapen bij buurtbewoners kan ook; veel Hongerige Wolven bieden een slaapkamer of tuinhuisje aan voor festivalgangers. Je koopt een kaartje voor de hele dag of het hele weekend en mag daarmee overal naartoe: theatervoorstellingen, workshops, filmvertoningen, muziek en nog veel meer. Koop ‘m al vanaf februari online, dan is het goedkoper. Een festival met zo’n mooie naam op zo’n mooie plek; dat moet je een keer meemaken. Ze beloven je dat het een weekend wordt dat je niet snel zal vergeten. Om vast in de stemming te komen, kun je hier de 3 aftermovies zien van Festival Hongerige Wolf editie 2016.

Terug naar boven

Beeld

- Filmbeelden van iemand die op de fiets de buurtschap Hongerige Wolf verkent.

Reacties

(2)

Jullie toespeling op 'de moordenaar van de modderland' is niet bekend bij de lokalen, nooit gehoord, terwijl ik zelf vlakbij Richard heb gewoond, en modderland is een gehucht net voor Finsterwolde.

Dat was geen toespeling van ons, maar van twee krantenkoppen, die dat daarmee suggereerden. Ik heb dat nu duidelijker geformuleerd. En ook dat en waarom dat niet klopt. Maar nu blijft er voor mij nog een onduidelijkheid; het adres G. Gernaatweg 21, waar Klinkhamer woonde, ligt tegenwoordig duidelijk binnen de bebouwde kom van Hongerige Wolf. Maar in het NRC-artikel uit 2000, waar jij ook nog wordt geciteerd, heeft men het diverse keren expliciet over Ganzedijk als woonplaats. Nu vermoed ik dat vroeger de hele G. Gernaatweg onder Ganzedijk viel, en later de bebording is aangepast waardoor nu alleen het kerntje aan de Remmersweg met de aangrenzende panden nog onder Ganzedijk valt. Zo is het althans tegenwoordig volgens de plaatsnaamborden ter plekke. Klopt deze veronderstelling? Zoja dan kloppen de verwarrende vermeldingen in de diverse artikelen over deze kwestie, in die zin dat het adres in kwestie vroeger in Ganzedijk lag en tegenwoordig in Hongerige Wolf.

Reactie toevoegen