Blije

Plaats
Dorp
Noardeast-Fryslân
Fryslân

blije_bellefleur_kopie.jpg

Een vroegere schimp- of scheldnaam voor de inwoners van Blije was Blijer Bellefleuren. Tegenwoordig is dit kennelijk een 'geuzennaam' (d.w.z.: wordt het in positieve zin gebruikt door de inwoners zelf), getuige het logo op de lokale dorpssite.

Een vroegere schimp- of scheldnaam voor de inwoners van Blije was Blijer Bellefleuren. Tegenwoordig is dit kennelijk een 'geuzennaam' (d.w.z.: wordt het in positieve zin gebruikt door de inwoners zelf), getuige het logo op de lokale dorpssite.

Blije..JPG

Blije in zicht

Blije in zicht

Blije.JPG

In het centrum van Blije

In het centrum van Blije

Blije. (2).JPG

Dichtbij de kerk van Blije

Dichtbij de kerk van Blije

blije_busverhuur_chris_van_der_weij.jpg

De in 2012 op 101-jarige leeftijd overleden Chris van der Weij is jarenlang de oudste ondernemer van Nederland geweest. Hij heeft meer dan 70 jaar een onderneming gehad in het verhuren van personenbusjes. In 1934 was hij de eerste met een auto in Blije.

De in 2012 op 101-jarige leeftijd overleden Chris van der Weij is jarenlang de oudste ondernemer van Nederland geweest. Hij heeft meer dan 70 jaar een onderneming gehad in het verhuren van personenbusjes. In 1934 was hij de eerste met een auto in Blije.

Blije

Terug naar boven

Status

- Blije is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Noardeast-Fryslân. T/m 2018 gemeente Ferwerderadiel.

- Onder het dorp Blije vallen ook de buurtschappen Boatebuorren en Farebuorren.

Terug naar boven

Naam

In het Nederlands
Blija. Overigens is de plaatsnaam officieel Friestalig.

Inwoners
De inwoners van Bije zijn Blijaërs, Blijers of Blijsters.

Bijnaam
Een vroegere schimp- of scheldnaam voor de inwoners was Blijer Bellefleuren. Tegenwoordig is dit kennelijk een 'geuzennaam' (d.w.z. wordt het in positieve zin gebruikt door de inwoners zelf) getuige het logo op de lokale dorpssite.

Terug naar boven

Ligging

Blije ligt NO van Ferwert, ZW van Holwerd.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Blije 114 huizen met 911 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 350 huizen met ca. 830 inwoners. In 170 jaar tijd is het dorp dus gedaald qua inwonertal, terwijl er tegelijkertijd een behoorlijk aantal huizen bij is gekomen, omdat er tegenwoordig beduidend minder mensen in 1 huis wonen dan destijds (destijds in dit geval gemiddeld ca. 8 mensen in 1 huis, t.o.v. gemiddeld ca. 2,5 vandaag de dag).

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De enige kroeg van Blije is voor het dorp behouden gebleven. Het eeuwenoude café, dat nu De Tap heet, is in 2010 gerestaureerd en heropend. De stichting Doarp en Bedriuw Fryslân (DBF) uit Grou kocht het café in 2007. Zij zorgde voor de restauratie, met bijdragen van de gemeente Ferwerderadiel en woningstichting Wonen Noordwest Friesland, die alle inzagen dat behoud van het café van belang is voor behoud van de leefbaarheid in het dorp. - Anno 2019 biedt DBF het café te koop aan.

- Ooit telde Nederland duizenden waterschappen en polderbesturen. Oorspronkelijk had bijna iedere polder zo'n beetje zijn eigen waterschap. Na reeksen fusies in de loop der jaren zijn er vandaag de dag nog 24 over: 23 grote en één kleintje: Blija Buitendijks. Het laatste traditionele polderbestuur van Nederland regelt het beheer van een ca. 100 ha groot buitendijks gebiedje bij het dorp Blije, dat omstreeks 1920 is bedijkt. Een paar boeren uit de omgeving hebben de grond in gebruik. ’s Zomers graast er vee, ’s winters huizen er ganzen. Lange sloten zorgen voor de afwatering. Het spuien gebeurt automatisch bij laag water, via duikers die onder het dijkje door lopen.

De taken van het waterschap zijn beperkt: het onderhoud van de drinkwaterleiding voor het vee, het beheer van de zomerdijk en het uitbaggeren van de afwateringssloten in de polder. Met elkaar brengen de eigenaars en de gebruikers de lasten op, via een omslag per hectare. Vroeger had het gebied zo’n 15 eigenaren, tegenwoordig nog 5. Ongeveer de helft is in handen gekomen van It Fryske Gea. Andere eigenaren zijn de PKN-gemeente van Kollum, Stichting Het Old Burger Weeshuis uit Leeuwarden en twee boeren. De 3 instellingen verpachten hun grond aan 7 boeren uit de buurt.

In 1997 vindt de laatste grote fusie tussen Friese waterschappen plaats. Sindsdien heeft Wetterskip Fryslân het waterbeheer over heel Friesland binnen de zeedijk. Vandaar dat Blija Buitendijks zelfstandig is gebleven. Instanties opperden om de buitendijkse gronden bij Blije over te doen aan It Fryske Gea. Die organisatie heeft echter een ander doel: zij kiest voor extensief beheer. Je mag niet bemesten en pas laat beweiden omdat weidevogels moeten kunnen broeden. Waterschap Blija Buitendijks gaat voor de landbouwkundige waarde, de opbrengst aan gras.

Vandaar dat zij ook vandaag de dag nog liever zelfstandig blijft: op een brief van de provincie in 2016 of het waterschap te Blije nog wel functioneert (en zo niet dat het dan beter opgeheven zou kunnen worden), omdat het er kennelijk nogal stil is qua publiciteit, heeft zij bevestigend geantwoord. Waarop de provincie bevestigt dat zij niet de intentie heeft het waterschap te willen opheffen, maar zich alleen maar wilde verzekeren van het nog altijd functioneren ervan. (bron: o.a. Reformatorisch Dagblad, 17-3-2015)

- In januari 2017 hebben bestuur en leden besloten voorlopig een punt te zetten achter de (blaas-)activiteiten van Brassband Soli Deo Gloria (SDG). "Met dit besluit komt waarschijnlijk een eind aan de rijke korpshistorie van Blije. Nog niet zo heel lang geleden waren er in het dorp nog drie korpsen actief: De Volharding, Prijst Den Heer en Soli Deo Gloria. SDG kende de afgelopen 3 jaar een groot verloop van leden: maar liefst 18 leden hielden het voor gezien. Ook dirigent Chris van der Veen legde in 2016 het dirigeerstokje terzijde. In 2013 werd SDG onder zijn leiding nog Survento-kampioen, met een bijna volledig eigen bezetting.

Met eind 2016 nog 15 actieve leden is het niet langer mogelijk om een fatsoenlijke bezetting rond te krijgen. Activiteiten als concerten, concoursen en kerkdienstbegeleidingen zijn niet meer mogelijk zonder een beroep te doen op zo’n 10 hulpmuzikanten van buiten. Daarnaast is het financieel ook niet echt meer verantwoord om de vereniging draaiend te houden. Van alles is gedaan en geprobeerd om meer leden aan de muziekvereniging te binden, helaas zonder blijvend resultaat. In 2016 hebben wel 2 oud-muzikanten uit Blije zich aangesloten bij het korps, aan hun enthousiasme heeft het niet gelegen. Voorlopig blijft Soli Deo Gloria in naam nog bestaan, want wie weet komen door het besluit muzikanten zich toch nog melden. Wellicht is het jaar 2019 (100-jarig jubileum) een mooi ijkpunt om nog één keer verrassend uit te pakken." Aldus de vereniging op haar site.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Blije heeft 17 rijksmonumenten.

- De toren van de Hervormde (PKN) Sint Nicolaaskerk (Voorstraat 3) is nog van de oorspronkelijke romaanse kerk van Blije uit ca. 1200. De huidige laatgotische kerk op de dorpsterp is gebouwd in het begin van de 16e eeuw. De kerk is eenbeukig en heeft een vijfzijdig gesloten koor. In een nis boven de huidige ingang aan de noordzijde staat een beeld van Sint Nicolaas, gemaakt door de uit Ferwert afkomstige kunstenaar Hans Jouta. In de kerk bevinden zich enkele opvallende grafzerken, waaronder een portretzerk met de afbeeldingen van Janke van Unema (overleden 1540), een vooraanstaand Friese edelman, en zijn vrouw Tet Wyboltsma (overleden 1532). Janke van Unema is afgebeeld in volle wapenrusting. De zerk is gemaakt door Vincent Lucas. Vermoed wordt dat het overlijden van Tet Wyboltsma de aanleiding geweest zou zijn voor de bouw van de nieuwe kerk. Het orgel is in 1870 gemaakt door orgelbouwer Lambertus van Dam uit Leeuwarden. De kerk valt tegenwoordig onder de Hervormde Gemeente Blija-Hogebeintum.

- Gereformeerde (PKN) kerk (Unemastraat 13).

- Gereformeerde Kerk vrijgemaakt uit 1950 (Hoofdstraat 21).

- Aan de Haven is een Gereformeerde kerk geweest uit 1861. Deze is niet meer in gebruik. (is het pand er nog wel?, zo ja adres? Huidige bestemming?, red.)

- De voormalige Doopsgezinde Vermaning van Blije (Hoofdstraat 12) uit 1807 is in 1935 aan de eredienst onttrokken, en is tegenwoordig in gebruik als magazijn.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Onder het motto 'De moaiste sneon fan 'e boufak' is er op een zaterdag eind juli de Frije Cross Blije. In 2002 is het begonnen als als een enthousiast initiatief van een groepje autocrossers, die van een boer toestemming hadden gekregen om op een stuk weiland de krachten met elkaar te meten. Er kwamen zo'n 20 autocoureurs en 1 motorcoureur op af. De jaren daarna liep dat geleidelijk op tot 60 deelnemers in 2006. Het evenement trok ook steeds meer publiek. Het werd daarom tijd om e.e.a. te legaliseren. In 2008 is er de eerste officiële Swarte Cross, tegenwoordig Frije Cross geheten (d.w.z. niet bij een overkoepelende organisatie aangesloten). Tegenwoordig is er als extra element ook nog de Núvere Weinen Race, waarbij het de uitdaging is om met zo creatief mogelijke uitmonsteringen aan een race deel te nemen. Voor de jongste crossliefhebbers is er ook genoeg te beleven en wie van muziek houdt, komt ook aan zijn trekken. Klassen zijn o.a. de standaard 1600 en 2000 klassen, de stokcars en het motorenklassement. Het evenement trekt ca. 175 coureurs en ca. 2.000 bezoekers.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Blije, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Blije.

- MFA: - Het in 2014 gerealiseerde Multy Funksjonele Akkomodaasje (MFA) Fjildsicht is het bruisende dorpshart van Blije. Er zijn drie ingangen: De hoofdingang met toegang tot de doktorenkamer en wachtkamer, een vergaderruimte, ruime dames- en herentoiletten en een invalidetoilet, en de ingang naar de soos en keuken. Aan de achterkant van het gebouw is de toegang tot de aula van de begrafenisvereniging Laatste Eer. En tot Pjutteropvang De Klaaiklutsjes. Aan de rechterkant van het gebouw is de ingang naar de voetbalkantine met aparte ingangen voor de kleedhokken en douches, de scheidsrechters en de voetbalvergaderkamer. Aan de rechterachterkant van het gebouw met eigen bruggetje en ingangen bevindt zich Jeugdsoos It Spoarke.

- Onderwijs: - Basisschool De Ikker.

- Sport: - "De relatief jonge dorpsclub v.v. Blija* is in 1985 opgericht op initiatief van enkele in het dorp woonachtige voetbalenthousiastelingen. Er bleek voldoende draagvlak voor een eigen vereniging te zijn en voetballers die speelden bij verenigingen in de buurt bleken bereid voor de nieuwe v.v. te gaan voetballen. Het vroegere kaatsveld is toen omgebouwd tot voetbalveld. Behalve heren senioren beschikt Blija ook over een dameselftal en junioren- en pupillenteams. Bij de junioren en de D pupillen wordt sinds het seizoen 2014-2015 samengewerkt met v.v. Holwerd. Ook is er een mini-pupillengroep voor de allerjongsten. Nieuw zijn de 35+ en 30+ teams bij de heren en de dames voor diegenen die af en toe nog eens een balletje willen trappen. De accommodatie aan de Farrewei is van uitstekende kwaliteit en we mogen dan ook van een uniek sportcomplex spreken, waar wij als kleine vereniging over beschikken. Een kunstgrasveld om op te trainen en waar de jongste jeugd zeventallen en de senioren zeventallen hun wedstrijden spelen. Een hoofdveld dat prima bespeelbaar is en waar de anderen zich in wedstrijdverband uit mogen leven. Kom vooral eens kijken op zaterdag!"
* Kennelijk heeft de vereniging er voor gekozen haar naam niet aan te passen aan de officiële spellingswijziging / verfriezing van de plaatsnaam naar Blije in 1999.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Blije.

Terug naar boven

Markante inwoner

- De in Blije geboren, getogen en overleden Chris van der Weij (4-11-1910 / 19-2-2012) is jarenlang de oudste ondernemer van Nederland geweest. In 1934 was hij de eerste die een auto had in het dorp (de dokter, veearts en bakker hadden toen alleen nog een 'stoomfiets', oftewel motorfiets). Hij ging zich al snel specialiseren in de verhuur van personenbusjes, en reed die vaak ook zelf. Zo heeft hij tussen 1948 en 1960 234 emigrantengezinnen naar Rotterdam en Den Haag gebracht, die gingen emigreren naar bijv. Amerika, Canada of Australië. Volgens hem vielen de voorgespiegelde 'gouden bergen' in de praktijk vaak tegen, was er op de nieuwe locaties vaak sprake van 'stille armoede', en heeft hij later ook diverse spijtoptanten weer van de boot afgehaald en weer teruggebracht naar hun geboortedorp. Verder bevreemdde het hem waarom een klein dorp als Blije drie verschillende protestantse kerken 'moet' hebben en zouden die beter weer samen kunnen gaan. Zie verder op Tresoar een verslag van zijn levensloop, en in het Reformatorisch Dagblad anno 2005 een reportage over dat en waarom hij in dat jaar op zijn 94e nog altijd beroepsmatig actief is. Uiteraard is op 4-11-2010 zijn verjaardag gevierd met een grote receptie. Op 19-2-2012 is dhr. Van der Weij op 101-jarige leeftijd overleden.

Reacties

(2)

In de zomer van 1975 was ik op bezoek met mijn echtgenote, die zwanger was, in het dorp Blije bij twee vriendinnen van haar. In die tijd zochten we een naam voor onze toekomstige zoon of dochter en op die manier kozen we een naam voor de zoon, Lieuwe, en voor de dochter de naam Liouck. 0p 19 november van dat jaar werd dochter Liouck geboren en bleek het dat we een oude Friese naam gered hadden van de vergetelheid. De betekenis van Liouck is "De Lieve". Nu woont Liouck Asante - van Bremen in Amsterdam Noord, is getrouwd met een man die oorspronkelijk uit Ghana komt, heeft drie kinderen en werkt voor de Gemeente Amsterdam.

Wat een mooi verhaal! Volgens de Nederlandse Voornamenbank komt deze naam inderdaad vrijwel niet (meer) voor, dus die hebben jullie dan inderdaad van uitsterving gered! Zie https://www.meertens.knaw.nl/nvb/naam/is/liouck

Reactie toevoegen