Oude-Tonge

Plaats
Dorp
Goeree-Overflakkee
Goeree-Overflakkee
Zuid-Holland

gemeente_oude-tonge_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Oude-Tonge anno ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Oude-Tonge anno ca. 1870, kaart J. Kuijper

oude-tonge_collage.jpg

Het dorp Oude-Tonge behoort tot de zogeheten 'kerkring-voorstraatdorpen'. Wat dat inhoudt, kun je lezen onder de links in het hoofdstuk Geschiedenis. (© Jan Dijkstra, Houten)

Het dorp Oude-Tonge behoort tot de zogeheten 'kerkring-voorstraatdorpen'. Wat dat inhoudt, kun je lezen onder de links in het hoofdstuk Geschiedenis. (© Jan Dijkstra, Houten)

Oude-Tonge.JPG

Middenin Oude-Tonge

Middenin Oude-Tonge

Oude-Tonge (2).JPG

Aan de haven van Oude-Tonge

Aan de haven van Oude-Tonge

Oude-Tonge (3).JPG

Molen De Korenbloem in Oude-Tonge

Molen De Korenbloem in Oude-Tonge

Oude-Tonge (4).JPG

Dorpsgezicht met de Hervormde kerk in Oude-Tonge

Dorpsgezicht met de Hervormde kerk in Oude-Tonge

Oude-Tonge

Terug naar boven

Status

- Oude-Tonge is een dorp in de provincie Zuid-Holland, op het schiereiland en in de gemeente Goeree-Overflakkee. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1965. In 1966 over naar gemeente Oostflakkee, in 2013 over naar gemeente Goeree-Overflakee.

- Wapen van de voormalige gemeente Oude-Tonge.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1420 en 1421 die Tonghe, 1480-1481 Grijsoert alias die Tonge, 1518 in de Oude Tonge, 1773 Oud Tonge.

Spelling
Vroeger werd deze plaatsnaam (ook) zonder koppelteken geschreven, en sommigen schrijven dat nog altijd zo (ook/zelfs op lokale websites...). Tegenwoordig is de officiële spelling van deze plaatsnaam - bijv. op de plaatsnaamborden en in het postcodeboek en de gemeentelijke basisregistratie BAG - echter mét koppelteken.

Naamsverklaring
Betekent tonge 'land uitlopend in een smalle strook, landtong', met oud ter onderscheiding van Nieuwe-Tonge.(1)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Oude-Tonge ligt aan het water de Krammer en NO van de Grevelingendam. Verder ligt het dorp ZO van de dorpen Nieuwe-Tonge, Middelharnis en Sommelsdijk, ZZW van het dorp Stad aan 't Haringvliet, W van de dorpen Achthuizen en Ooltgensplaat en NNO van het dorp Sint Philipsland. Centraal door het dorpsgebied loopt de N59.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 hebben de gemeente en het dorp Oude-Tonge 300 huizen met 2.263 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.900 huizen met ca. 4.800 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

De historische structuur en het karakter van Oude-Tonge wordt mede gevormd door de zogeheten 'kerkring-voorstraatdorpen'. Bij dit dorpstype werd een kerk gebouwd ter plaatse van het centrale plein. Langs het plein is een weg gelegen (de Voorstraat). Daarnaast is het dichte bebouwingspatroon ook karakteristiek voor de kern.

Oude-Tonge heeft het zwaarst geleden onder de Watersnoodramp. In de nacht van 31 januari op 1 februari zijn hier 305 mensen om het leven gekomen, dat was bijna 10 procent van de bevolking.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Bestemmingsplan Oude-Tonge. Het dorp kent een grote afwisseling in woonbebouwing en -buurten met een breed scala aan voorzieningen. De historische structuur zorgt voor een charmant dorpscentrum. Met de ontwikkeling van de Dabbestraat is gegarandeerd dat het dorp de centrumfunctie in de regio behoudt. De algemene visie van het Bestemmingsplan is dat behoud en versterking van de bestaande kwaliteiten voorop staat, waarbij gewenste ontwikkelingen worden gefaciliteerd. Concreet betekent dit dat de huidige structuren worden gewaarborgd. Dit gaat om de historische structuur in de oude dorpskern, maar ook om de naoorlogse uitbreidingen.

In de oude dorpskern moet worden voorkomen dat het wegtrekken van winkels uit de vroegere voorname winkelstraten ten koste gaat van de kwaliteit van de oude kern en dat het voorzieningsniveau afneemt. Nieuwe winkels die zich willen vestigen, krijgen volop mogelijkheden. Daarnaast is recent gewerkt aan de herinrichting van de Kaai. Bij de herinrichting is ingezet op voetgangers die het plein moeten kunnen beleven. Er is ruimte gecreëerd voor de markt, terrassen en evenementen. Het verkeer op het Kaaiplein is nu beperkt. Alleen autoverkeer voor het noordelijk gedeelte van de Zuiddijk en expeditieverkeer mogen nog over het plein rijden. Door deze herinrichting is een gezellig plein ontstaan.

Daarnaast is het voor Oude-Tonge van belang dat er voldoende mogelijkheden blijven voor nieuwe woningen (waaronder herstructurering of verbouw van woningen), in kwalitatieve en kwantitatieve zin. Binnen de bebouwingsgrenzen van het dorp is niet veel plaats meer voor woningbouw. Gelet op de te verwachte bevolkingskrimp in de regio op de langere termijn wordt het gemeentelijk beleid meer gericht op kwaliteit dan op kwantiteit. Vooral bij herstructurering zal hier invulling aan moeten worden gegeven. Uitgangspunt is dat de ruimtelijke karakteristieken van monumenten en de oude kern worden beschermd. Daarnaast is er ruimte in de Molenpolder voor uitbreiding. Dit gebied was altijd gelegen buiten de zogenoemde (provinciale) rode bebouwingscontour, waarbuiten geen verstedelijking was toegestaan. In de provinciale ruimtelijke verordening die in 2010 is vastgesteld, is de bebouwingscontour verlegd waardoor de Molenpolder nu wel binnen de bebouwingscontour valt. (bron: Bestemmingsplan)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Oude-Tonge heeft 7 rijksmonumenten.

- Hervormde kerk van de Hervormde Gemeente Oude-Tonge.

- Molen De Korenbloem.

- Gevelstenen in Oude-Tonge.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- "In de loop der jaren is Oranjevereniging Oude-Tonge uitgegroeid van alleen het organiseren van Koninginne-/Koningsdag naar een breed scala van activiteiten, zoals de Lichtjesparade, herdenkingen en de Avondvierdaagse. Wij zijn een sociale vereniging met veel actieve vrijwilligers en daar zijn we trots op!" Aldus de vereniging op haar site.

- Elke laatste zaterdag van januari organiseert de Oranjevereniging een Lichtjesparade (voorheen Lampionoptocht) door het dorp. Ouders/verzorgers, opa’s, oma’s, tantes, ooms en kinderen mogen verkleed komen. Degene die het leukste verkleed is wint een leuke prijs.

- Jaarlijks organiseert de Oranjevereniging op 1 februari in samenwerking met de gemeente de herdenking van de slachtoffers van de Watersnoodramp 1953 (waarvoor zie verder bij Geschiedenis).

- Koningsdag.

- Dodenherdenking op 4 mei.

- Wielerronde Oude-Tonge (op een zaterdag in mei). Op dezelfde dag is er ook een Jeugdronde.

- Pinkstermarkt met tevens goederen- en dienstenveiling, georganiseerd door de Hervormde kerk.

- Avondvierdaagse (juni).

- Tijdens de Vakantie Bijbel Club gaan kinderen met elkaar liedjes zingen, knutselen, en luisteren over de Bijbel en Jezus. Ook eten ze samen pannenkoeken.

- Halloween (eind oktober).

- TMZ ATB-wedstrijd (op een zaterdag in november, in 2018 voor de 4e keer).

- Ieder jaar zorgt Zwarte Pieten Vereniging Oude-Tonge voor een leuke intocht in het dorp. De leden van de vereniging zorgen iedere keer weer dat alles tot in de puntjes verzorgd is, en dat er een spetterend feest is in de Grutterswei.

- IJsclub Oude-Tonge zet zich sinds 1984 in om voor de inwoners dé plek in het dorp te creëren om gezellig samen te schaatsen en biedt een veilige plek aan kinderen om het schaatsen te leren.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Sinds september 2017 is er in Oude-Tonge de RC Outlet (RC betekent 'Radio Controlled' = op afstand bestuurbare schaalmodellen van auto's, vrachtwagens, boten e.d.) (Kerkstraat 1). Bij RC Outlet kun je terecht voor reparatie, nieuwbouw, revisie en zelfs bouw in opdracht of gewoon voor een gezellig bakkie troost en beppen over de hobby. Kom gerust eens vrijblijvend buurten. Maandelijks kiezen ze goede doelen waar ze opbrengsten aan doneren, zoals BACA (Bikers Against Child Abuse), Troostdekentje, Kanjerketting, KinderKankerFonds etc.

- Watersportvereniging Oude-Tonge is gelegen aan het Volkerak op Goeree-Overflakkee. Hun jachthaven heeft een eigen toegangskanaal met een diepgang van 2,10 m. Als je een keer met je jacht wilt komen buurten: altijd de rode betonningslijn aanhouden, de groene kant heeft ondiepten.

- Duikstek: De Plaat van Oude-Tonge ligt net buiten de haven van Bruinisse. Je duikt hier over de begroeide resten van het deels onder water verdwenen dorp. Er wordt hier vooral gedoken op de mosselstrengen die hier hangen. De hangculturen trekken veel leven aan en vormen een prachtig schouwspel met invallend zonlicht. Spring van de boot en duik over de glooiende bodem naar de begroeide stort. Vervolg je duik daarna in de richting van de mosselstrengen. Je ziet veel zeenaalden, kreeften, platvisjes, kompaskwallen, heremietkreeften en zeeappels.

- MTB-route Oude-Tonge.

- Nieuws van de winkeliers in Oude-Tonge. Ruim 35 winkels en andere bedrijven. Gratis parkeren.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Oude-Tonge, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Oude-Tonge door Kees Wittenbols uit Breda. Zie onderaan de pagina ook deel 2 en 3.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Oude-Tonge (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Nieuws uit Oude-Tonge op Facebook.

- Belangenvereniging: - Stichting Dorpsraad Oude-Tonge heeft ten doel het behartigen van de belangen van de inwoners van deze dorpskern. Zij doet dit o.a. door: een brug te vormen tussen inwoners en gemeente; het signaleren van ideeën, wensen en problemen van de bevolking; gevraagd en ongevraagd advies te geven aan de gemeente; beleidsplannen van de gemeente te beoordelen en waar nodig daarop in te spreken. - Nieuws van de Dorpsraad op Facebook.

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool Het Startblok biedt ook onderdak aan Kinderdagverblijf Kibeo. Dagelijks van 7.30 tot 18.00 uur geopend. Peutergroep voor 2- en 3-jarigen. Dankzij peuterstart goed voorbereid naar de basisschool. BSO voor en na schooltijd geopend. - Basisschool De Nobelaer.

- Jeugd: - Jeugdwerk Oude-Tonge organiseert 1 keer per maand een gezellige middag voor kinderen van groep 1 t/m 8, in het Infocentrum (Bernhardstraat 27). Op deze middagen worden onder andere spelletjes gespeeld, wordt er geknutseld, Bingo gespeeld etc. Alle kinderen zijn welkom, tegen een kleine vergoeding van €2,00 per keer per kind.

- Muziek: - Fanfareorkest Vooruit verzorgt jaarlijks diverse grote concerten. Soms in andere dorpen of in zaal A van de Grutterswei, maar ook in de sporthal met professionele belichting erbij, verzorgd door leerlingen van het Grafisch Lyceum Rotterdam VMBO. De vereniging bestaat uit de volgende onderdelen: Fanfareorkest Vooruit (dirigent: Gert van der Weide), Leerlingenorkest Vooruit (dirigent: Machiel de Kruijf), het koperensemble, dat regelmatig bij gelegenheden gepaste muziek speelt, en Blaaskapel Achteruit, die vooral actief is op Koningsdag en met de intocht van Sinterklaas.

- Sax'a'holic bestaat uit 5 enthousiaste saxofonistes die met veel plezier muziek maken in diverse genres: Annelies vH op sopraansax, Sanne Smeets op altsax, Corry Maliepaard en Carolien Kranse op tenorsax en Tonny Smeets op baritonsaxofoon. Ze spelen vooral easy-listening muziek met hier en daar een solistisch trekje. Hun roots liggen bij fanfareorkest Vooruit uit Oude-Tonge.

- Sport: - De afkorting in de naam van Voetbalvereniging DBGC staat voor Don Bosco Grijsoord Combinatie. En die naam heeft er mee te maken dat de vereniging in 1957 is ontstaan uit een fusie tussen de Oude-Tongese voetbalclubs Don Bosco en Grijsoord. Een gedetailleerde beschrijving van de clubhistorie is te vinden op de pagina Geschiedenis. In iedere leeftijdscategorie heeft DBGC een of meer teams die aan de competities deelnemen. Daarnaast is er 'kaboutervoetbal', zodat ook kinderen die nog te jong zijn om in competitieverband uit te komen, alvast met het voetbalspelletje kunnen kennismaken. Vermeldenswaardig is ook het feit dat DBGC zowel bij de senioren, junioren als pupillen vrouwen-/meisjesteams heeft. DBGC is er voor voetballers met de ambitie om het hoogste te bereiken en ook voor degenen die het gewoon heerlijk vinden om gezellig een balletje te trappen met vrienden.

- Met 4 gravelbanen, een All Weatherbaan en een goede verdeling van het aantal leden over het aantal banen, is Tennisvereniging Het Westrak een vereniging waar leden vrijwel altijd terecht kunnen om gezellig en sportief een potje te tennissen, zonder dat je hoeft te wachten.

- "HSV The Islanders is dé honk- en softbalvereniging van Goeree-Overflakkee. We zijn een gezellige familieclub met een prachtige accommodatie op sportpark de Koepel in Oude-Tonge. Daar genieten we met leden vanuit de hele regio en van alle leeftijden van onze mooie sport. Honk-/softbal is een van oorsprong Amerikaanse teamsport. Het wordt gespeeld met een bal, knuppel, handschoenen en vier honken. Het is een echte teamsport met veel verschillende spelelementen. Hierdoor kan iedere speler uitblinken op zijn eigen manier en zijn er veel succesmomenten tijdens een wedstrijd. Zo kan de een trots zijn op een mooie geslagen bal, de ander op een goede vangbal en andere spelers hebben weer goed staan pitchen of met snel rennen ‘honken gestolen’. Iedereen in het team draagt zijn steentje bij. Iedereen kan bij ons komen honk- en softballen. We hebben teams voor alle leeftijden, voor jongens, meisjes, heren en dames. Onze teams bestaan uit een mooie mix van zeer ervaren honkballers en enthousiaste spelers die de sport minder lang beoefenen. Zo kan er ook van elkaar veel geleerd worden.

Jeugd: honkballen kan al vanaf 5 jaar. Binnen onze jeugd spelen meisjes en jongens in gemengde teams. Dames: softbal lijkt erg op honkbal, maar heeft een paar andere spelregels. Van oorsprong wordt honkbal gespeeld door mannen en softbal door vrouwen. Aansluiten bij de dames kan al vanaf 14 jaar. Heren: vanaf 16 jaar mag je meedoen met de honkbal senioren. Een keer meedoen? Ben je op zoek naar een sport waarbij sportiviteit en spelplezier voorop staan en waarbij slaan en (honken) stelen mag? Twijfel dan niet en kom eens kijken bij HSV The Islanders in Oude-Tonge of honk- en softbal jouw sport is. Je kan gratis en vrijblijvend meedoen met drie proeftrainingen. Wij zorgen ervoor dat er een handschoen en knuppel voor je klaarliggen. Stuur voor meer informatie en trainingstijden een berichtje naar info@the-islanders.nl."

- Bridgeclub Oude-Tonge.

- Sport- en Gymnastiekvereniging OKK.

- Tafeltennisvereniging.

- Overige verenigingen: - Twirlvereniging Vivace uit Oude-Tonge omvat verschillende groepen. De jongste leden, vanaf 3 jaar, komen terecht in de opleidingsgroep. In deze groep leren ze op een speelse manier de basistechnieken van het twirlen. De leden met wat meer ervaring zitten in de C-groep, wat nu een preteen ensemble is. De wat oudere leden, van ongeveer 12 tot 17 jaar, zitten in de juniorengroep. Verder is er nog een seniorengroep, voor de oudste leden van de vereniging. Deze meiden hebben zich de afgelopen jaren steeds weten te plaatsen voor de Nederlandse Kampioenschappen.

- Zorg: - Huisartsenpraktijk Oude-Tonge.

- Welzijn: - Vrijwilligerswerk in Oude-Tonge. - Stichting ZIJN organiseert door het jaar heen allerlei activiteiten voor senioren.

- Dierenopvang: - Stichting Cavia verzorgt de opvang en herplaatsing van cavia's. Je kunt hier dus terecht als je een cavia wilt afstaan of als je er eentje wilt aanschaffen.

- Veiligheid: - Brandweer Oude-Tonge. - EHBO-vereniging.

- Weer: - Weerstation Meteo Oude-Tonge.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de lokale alg. begraafplaats. - Doop-, trouw- en begraafregisters Oude-Tonge 1651-1812.

Reacties

(2)

Het Hondenspeelveld Skyba bestaat niet meer en maakt als zodanig geen gebruik meer van het terrein van de IJsclub Oude-Tonge. Graag een aanpassing in de tekst.
Alvast bedankt.

Dank voor uw melding. Ik heb het verwijderd. U ziet dat over ca. een dag, omdat de pagina's naar de bezoekers toe 1x per dag worden bijgewerkt.

Reactie toevoegen