Zuidzande

Plaats
Dorp
Sluis
Zeeuws-Vlaanderen
Zeeland

Zuidzande.JPG

In de verte zien we Zuidzande al

In de verte zien we Zuidzande al

Zuidzande (2).JPG

Zuidzande, vanuit het zuiden

Zuidzande, vanuit het zuiden

Zuidzande (3).JPG

De molen van Zuidzande

De molen van Zuidzande

ZL gemeente Zuidzande in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Zuidzande in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Zuidzande in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Zuidzande

Terug naar boven

Status

- Zuidzande is een dorp in de provincie Zeeland, in de streek Zeeuws-Vlaanderen, gemeente Sluis. Het was een zelfstandige gemeente t/m 31-3-1970. Per 1-4-1970 over naar gemeente Oostburg, n 2003 over naar gemeente Sluis.

- Wapen van de voormalige gemeente Zuidzande.

- Onder het dorp Zuidzande vallen ook de buurtschappen Akkerput en Slikkenburg.

Terug naar boven

Naam

In het West-Vlaams
Susande.

Oudere vermeldingen
1290 insula de Zuitzant, 1570 Zuitsande, 1617 Suyd Sand, 1655 Suytsande, 1664 kopie 1679 Zuijt Zande, ca. 1750 Suytsande, 1773 Zuid Zande.

Naamsverklaring
Samenstelling van zand 'zandplaat' en zuid 'zuidelijk gelegen'. In de 13e eeuw een eiland, met de toevoeging zuid ter onderscheiding van het noordelijker gelegen eiland Cadzand.(1)

Bijnaam
De inwoners van Zuidzande worden zevendraaiers genoemd. Waarom dat zo is, kun je lezen in het hoofdstuk Bezienswaardigheden > Molenromp.

Terug naar boven

Ligging

Zuidzande ligt NW van de stad Oostburg, N van de stad Aardenburg, NO van de stad Sluis en het dorp Sint Anna ter Muiden, OZO van het dorp Retranchement, ZO van het dorp Cadzand, ZZW van het dorp Nieuwvliet, ZW van het dorp Groede en WZW van het dorp Schoondijke.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Zuidzande, die alleen het gelijknamige dorp omvat, 156 huizen met 997 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 220 huizen met ca. 550 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- Inventaris van het archief van de gemeente Zuidzande 1792-1970.

- Geschiedenis van Zuidzande op de site Staats Pareltjes.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De Europaschool in Zuidzande is gefuseerd met Basisschool Het Tij in Cadzand tot De Kustschool. Beide locaties bleven aanvankelijk in functie, ook met hun eigen naam. Na afloop van schooljaar 2018-2019 is de Europaschool helaas gesloten omdat het leerlingenaantal te klein was geworden.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Zuidzande heeft 1 rijksmonument, zijnde de Zuidzandse Molen.

- De Hervormde kerk van Zuidzande die in 1944 tijdens de Slag om de Schelde is verwoest, was in 1659 de opvolger van de eerste kerk in het dorp. In 1952 wordt dus chronologisch gezien de derde kerk (Dorpsplein 4) gebouwd (van 1944-1952 is sprake geweest van een noodkerk in een verbouwde garage). Deze Hervormde kerk is in 1996 aan de eredienst onttrokken, waarmee het dorp het eerste kerkloze dorp van Zeeland was. Zuidzandenaren die lid zijn van de PKN kerken sindsdien in Oostburg* Nadien heeft het pand 10 jaar dienst gedaan als antiekzaak. Tegenwoordig is er een restaurant in gevestigd.
* De Hervormde Gemeente daar droeg de naam Oostburg-Zuidzande. In 2011 is deze na jaren van overleg gefuseerd met de Gereformeerde Kerk Oostburg tot Protestantse Gemeente De Brug.

- De Zuidzandse Molen (Sluissedijk 7) is een ronde stenen beltmolen en is het enige rijksmonument van het dorp. De molen is gebouwd in 1874 en is tot 1968 in gebruik geweest als korenmolen. Ten gevolge van stormschade is de molen in dat jaar stilgezet. Pas in 1981 is hij hersteld. In 1996 is de molen opnieuw gerestaureerd, waarbij het gevlucht weer Oudhollands is geworden. Anno 2018 worden wederom voorbereidingen getroffen voor een complete restauratie. Een van de bijzonderheden aan deze molen is dat het een van de drie molens is in ons land met een houten hoepelvang (de andere zijn de standerdmolen in Retranchement en de Stadsmolen in Hulst). - Nieuws van de Zuidzandse Molen op Facebook.

- De inwoners van Zuidzande worden zevendraaiers genoemd. Dat heeft te maken met de vroegere molen in de Molenstraat, waarover het volgende rijmpje de ronde deed: "Dae stoeng een meul’n êêrlik wao. Die zeuven schône zolders ao.
As ze ’t in Oôsburg liet’n waoi’n. Dan bleef tie zeev’n daog’n draoi’n!" In 1765 werd hier een kolossale stenen stellingmolen gebouwd. De korenmolen was in bedrijf tot aan de bevrijding in oktober 1944. Door de opgelopen oorlogsschade zijn in 1952 de wieken van de molen verwijderd. In 1955 volgt gedeeltelijke sloop van de molen. De onderbouw is blijven staan. Daarin heeft vervolgens nog enkele tientallen jaren een motormaalderij gefunctioneerd.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Dorpsfeest (op de 1e woensdag van augustus, in 2019 voor de 21e keer). De dag begint traditiegetrouw om acht uur 's ochtends met de rommelmarkt. Kramen en kleedjes vol koopwaar slingeren zich door het hele dorp. Vanaf 16 uur is er feest tot 's avonds laat met diverse live artiesten.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Zuidzande (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Belangenorganisatie: - Dorpsraad Zuidzande zet zich in voor behoud en waar mogelijk verbetering van de leefbaarheid in het dorp. Tevens draagt zij zorg voor de communicatie tussen gemeente en inwoners v.v.

- Muziek: - Koninklijke Muziekvereniging Veronica is opgericht in 1874. Het destijds reeds bestaande mannenkoor, met dezelfde naam, ging over van zang naar instrumentale muziek en het orkest Veronica was een feit. De naam Veronica is afgeleid van het veldbloempje 'veronica' of 'ereprijs', dat ieder jaar opnieuw bloeit. In 2019 beleeft Veronica dus haar 145e bloeitijd!

- De D.C. Band wordt wel een dweilband genoemd, maar eigenlijk is het een zeer veelzijdige feestband. Zij spelen niet alleen maar dweil- of carnavalsmuziek, maar hebben een heel gevarieerd repertoire. De band is begonnen als jeugdgroepje van muziekvereniging Veronica uit Zuidzande, maar reeds vanaf de de beginjaren uitgegroeid tot een band met een prima muzikaal niveau. Ze komen graag je feesten, partijen, braderies, tuinfeesten en dergelijke muzikaal opluisteren. Gedurende het jaar treden zij vooral tijdens de zomermaanden op. In de beginjaren was dit voornamelijk tijdens de carnaval. Natuurlijk spelen ze veel in Zeeuws-Vlaanderen, maar ook bij de noorderburen op Walcheren en bij de Vlaamse zuiderburen.

- De band Sixpack is opgericht in 2012. De 6 muzikanten kennen elkaar al van jongs af aan en spelen ook samen in de D.C. Band. Met Sixpack spelen ze verschillende soorten muziek, met als hoofdmoot swingende op latin geïnspireerde nummers zoals de Mambo Beach Band en blaasmuziek met Baltische en Franse invloeden. De instrumentatie van de band bestaat volledig uit koperinstrumenten, aangevuld met drumset.

- Vrouwen: - "Vrouwen van Nu Zuidzande/Nieuwvliet/Cadzand is een afdeling van de landelijke vereniging Vrouwen van Nu, Nederlands grootste vrouwenorganisatie. We zijn een ontmoetingsplaats voor vrouwen die hart hebben voor hun leefomgeving, die hun creativiteit willen ontplooien, aan hun persoonlijke ontwikkeling willen werken en die hun stem willen laten horen in de maatschappij. We zijn een actieve en gezellige vereniging met tal van activiteiten. We organiseren door het jaar heen regelmatig bijeenkomsten, lezingen en uitstapjes. Vrouwen delen verschillende hobby’s met elkaar in interessegroepen. Wij nodigen je van harte uit om kennis te komen maken. Je zult je snel thuis voelen."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Zuidzande.

Reacties

(2)

beste ,

Mag ik jullie langs deze weg vragen wanneer er rommelmarkt is te Zuidzande aub ?
Verleden jaar was dit op woensdag 1 augustus 2018 .
is dit ieder jaar op 1 augustus of is dit telkens een andere datum ?

mvg

Mieke

Dank voor uw reactie. Het is altijd op de 1e woensdag van augustus. Dus dit jaar op 7 augustus. Ik heb een beschrijving ervan hierboven toegevoegd.

Reactie toevoegen