Status

- Den Horn is een dorp in de provincie Groningen, in de streek en gemeente Westerkwartier. T/m 1989 gemeente Aduard. In 1990 over naar gemeente Zuidhorn, in 2019 over naar gemeente Westerkwartier.

- Onder het dorp Den Horn vallen ook de buurtschappen De Poffert (deels), Nieuwbrug, Hoogemeeden en Lagemeeden.

Naam

In het Gronings
n Hörn.

Oudere vermeldingen
Ca. 1840 Den Horn, Den Hoorn of De Hoorn.

Naamsverklaring
Betekent 'bij de hoek'. Het dorp werd volgens (1) ook wel Smidshorne genoemd, omdat er een hoefsmid woonde.(2)

Ligging

Het dorp Den Horn ligt Z van het dorp Aduard, W van de stad Groningen en ZO van het dorp Zuidhorn.

Statistische gegevens

In 1840 heeft Den Horn 37 huizen met 220 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 160 huizen met ca. 400 inwoners.

Geschiedenis

Molen
In Den Horn heeft de Molen van Moes gestaan, genoemd naar molenaar K. Moes. Het betrof een in 1822 gebouwde spinnenkopmolen met stelling, met als functie korenmolen. De molen is in 1926 gesloopt, omdat er een nieuwe malerij was gebouwd die de taak van de molen had overgenomen.

Recente ontwikkelingen

Voormalig baanwachtershuisje
Het voormalige baanwachtershuisje van Den Horn (Hogeweg 14) uit 1866 (zie foto), aan de spoorlijn Leeuwarden-Groningen, is volgens eigenaar en bewoner Johan Hendriks het laatste nog bestaande baanwachtershuisje in de provincie Groningen. Hierin bivakkeerden in het verleden de medewerkers van het spoorbedrijf die onder meer werkten aan het onderhoud aan het spoor. De spoorlijn wordt de komende jaren verdubbeld. ProRail wil daarbij de veiligheid van deze spoorwegovergang verbeteren, waarvoor dit huisje - in ieder geval op die plek, omdat het te dicht op de spoorlijn staat, met risico's van dien - zou moeten wijken. Genoemde hr. Hendriks heeft - gezien het cultuurhistorisch belang van het object - aanvankelijk geijverd voor behoud van het huisje. Maar verplaatsing werd aanvankelijk te duur bevonden, want dat ging wel om een paar ton...

De gemeenteraad heeft de burgemeester in maart 2017 opgeroepen zich in te zetten voor behoud van het huisje. - Vervolgens verzoekt het college de gemeenteraad in november 2017 om daar geld voor beschikbaar te stellen. - In januari 2018 stelt de gemeenteraad 60.000 euro beschikbaar, nadat eerder al Projectgroep Extra Sneltrein Groningen-Leeuwarden twee ton had toegezegd. Daarmee was de financiering rond om het baanwachtershuisje van Den Horn 50 meter te verplaatsen, waarmee het behouden zou kunnen worden en niet meer in de weg zou staan van de t.z.t. verdubbelde spoorlijn. Het huisje zou via een vernuftig systeem op een onderstel worden geplaatst om even verderop op een nieuwe fundering te worden geplaatst. Dit beoogde eind 2018 gereed te komen. Om verplaatsing mogelijk te maken, moest de grond worden aangekocht. Vlak voor de onderhandelingen over de aankoop zouden beginnen, trekt eigenaar dhr. Hendrik in oktober 2018 zijn medewerking plotseling in. De reden daarvoor heeft de verslaggever van het gelinkte artikel bij de eigenaar niet kunnen achterhalen. Maar het huisje moest op termijn om veiligheidsredenen toch van deze plek weg. De provincie heeft - omdat alle inspanningen om de zaak 'in der minne te schikken' uiteindelijk niet succesvol waren - daarom een onteigeningsprocedure in gang gezet.

Op 20 februari 2019 behandelt de Raad van State de bezwaren van een aantal omwonenden van de 'her in te richten' spoorlijn Leeuwarden-Groningen, waaronder de eigenaar van dit pand. Deze stelde dat hij - met zijn vrouw - in het pand wilde blijven wonen (en diende verder nog een nieuwe reeks bezwaren in, die niet-ontvankelijk werden verklaard omdat hij daar te laat mee was). De Raad van State doet daarop de volgende uitspraak (zie onder de link vanaf punt 49): "De Afdeling overweegt dat de staatssecretaris zich in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat, gelet op de geringe afstand tussen de woning Hogeweg 14 te Den Horn en het spoor, het belang van de veiligheid zich ertegen verzet dat appellant in de woning blijft wonen. En dat voorafgaand aan het tracébesluit overleg heeft plaatsgevonden over een oplossing voor appellant: het zoeken naar een andere woning, en dat voorts ook een andere oplossing is onderzocht, namelijk het verplaatsen van de bestaande woning. Appellant heeft zelf aangevoerd dat hij geen gebruik wenst te maken van deze oplossingen." De Raad van State concludeert vervolgens dat "het betoog van appelant faalt", zoals dat heet. Oftewel gezien alle overwegingen rest geen andere conclusie dan dat het pand moet worden afgebroken en niet wordt verplaatst...

Tijdens een raadsvergadering in juni 2019 riep Dorpsbelangen de wethouder op nog een allerlaatste poging te ondernemen. Woordvoerder Jori Wolf benadrukte de emotionele en historische waarde van het gebouw: "Dat prachtige karakteristieke pand, op die bijzondere plek, hoort bij de historie van Den Horn. Zonder het spoorwachtershuis zal het dorp niet meer hetzelfde zijn. En als het eenmaal gesloopt is, dan is dat voorgoed en komt het nooit meer terug." De raad nam het pleidooi van Wolf over en vatte het in een aangenomen motie. GroenLinks-fractievoorzitter Klaas-Wybo van der Hoek: "Ook al is er maar een minieme kans om het gebouw te redden, dan moeten we toch een poging doen." De raad riep de wethouder op nog een keer met alle betrokkenen om tafel te gaan.

In juli 2019 meldt ProRail: "Het is jammer dat we er niet met elkaar uit konden komen. We hebben geprobeerd het buiten de rechtszaal te regelen en dat is niet gelukt. Het zij zo. Om verdere vertraging en procedures te voorkomen, hebben we nu besloten ter plekke damwanden in de grond te slaan. Damwanden zorgen voor een afscheiding in de grond, waardoor we het spoor ook vlak langs het huisje kunnen verdubbelen. De damwanden zorgen voor minimale overlast aan het huisje", aldus ProRail-woordvoerder Aldert Baas. De damwanden kosten ProRail ca. 350.000 euro extra. ProRail is in het voorjaar van 2021 eigenaar geworden van het huisje en heeft het later in het jaar gesloopt. Het echtpaar Hendriks moest het huisje per 1-7-2021 verlaten.

- Basisschool De Toermalijn in Den Horn is na afloop van schooljaar 2011-2012 gesloten omdat het aantal leerlingen te klein was geworden om nog verantwoord door te kunnen gaan. Scholenkoepel Stichting Westerwijs heeft in juli 2012 besloten hier geen onderwijs meer aan te bieden. In de loop van schooljaar 2011-2012 bezochten nog 33 leerlingen de school, die in 2011 door de onderwijsinspectie als 'zeer zwak' werd beoordeeld. Een grote groep ouders had er onvoldoende vertrouwen in dat de kwaliteit van onderwijs zou worden verbeterd, wat voor hen reden was hun kinderen van de school te halen en elders onder te brengen. Daadoor zouden er in schooljaar 2012-2013 nog maar 10 kinderen overblijven.

Westerwijs achtte het onverantwoord op deze basis met de dorpsschool in Den Horn door te gaan. Formeel beslist een/de gemeenteraad weliswaar over sluiting van openbare scholen. Maar die hadden in dit geval niet veel keus, mede omdat onder de 23 leerlingen bekostiging door het rijk vervalt. Als een gemeente dan per se een school nog wil openhouden, komen de kosten daarom voor de gemeente. Dat gebeurt in ons land slechts in zeer uitzonderlijke gevallen. B en W betreurden de voorgenomen sluiting en met name de zeer korte termijn waarop dit plaatsvond. Het schoolgebouw is herbestemd (tot wat?, red.).

De gemeente Zuidhorn heeft onderzoeksbureau CAB in 2013 onderzoek laten doen naar de oorzaken van de schoolperikelen in Den Horn. Zij concludeerde dat de sluiting van de school het gevolg was van onder meer een gebrek aan visie op het onderwijs en toekomstperspectief van de school. Volgens CAB leidde de kwalificatie 'zeer zwak' van de onderwijsinspectie dat tot verdeeldheid tussen leerkrachten en de directie over de oorzaken van de problemen. Ook was de bezetting instabiel en schoot communicatie naar ouders tekort. Een daling van het leerlingenaantal wordt ook genoemd als oorzaak.

- Op 1 mei 2019 is een boerderij in het dorpsgebied van Den Horn 'gecontroleerd afgebrand' ten behoeve van opnamen voor een film over de Friese vrijheidsstrijder Grutte Pier. Dit heeft om allerlei redenen nogal wat aandacht gekregen van de media. Maar omdat een en ander zich heeft afgespeeld in de Den Hornse buurtschap Hoogemeeden, hebben wij het aldaar beschreven.

Bezienswaardigheden

- Den Horn heeft 6 rijksmonumenten, zijnde boerderij Hornheem uit 1869 (voorhuis) op Dorpsstraat 6, de Hervormde kerk op nr. 7, de boerderij van het Fries-Groningse type uit midden 19e eeuw (voorhuis) op Weersterweg 14, de boerderij uit 1618 (voorhuis) en 19e eeuw (achterhuis) op nr. 20, boerderij Hörnsterheerd uit 1759 (voorhuis) op Hogeweg 7, en een archeologisch monument: een terrein met drie wierden uit de middeleeuwen tussen oostzijde Hogeweg en de spoorlijn.

- De voormalige Hervormde kerk van Den Horn (Dorpsstraat 7) is in 1862 gebouwd als opvolger van een middeleeuwse kerk. De kerk is in 2010 gerestaureerd. Foto's restauratie Hervormde kerk. De kerk bevond zich voordien in zeer slechte staat. Het heeft namelijk vele jaren gekost om voldoende fondsen voor de restauratie bijeen te krijgen. De restauratie is uitgevoerd door Notebomers Bouwgroep uit Lutjegast op basis van een restauratieplan van Holstein Restauratie Architectuur uit Groningen. Sinds 1981 doet het gebouw geen dienst meer als kerk. Het gebouw is in 2011 overgedragen aan Stichting Oude Groninger Kerken (voorheen was de kerk in eigendom van de Hervormde Gemeente Hoogkerk / Oostwold c.a. De gemeente Zuidhorn was eigenaar van de dakruiter, zoals gemeenten elders meestal ook eigenaar zijn van de kerktoren).

De kerk heeft sindsdien een multifunctionele bestemming; tijdens de restauratie zijn ook voorzieningen als sanitair en een keukentje aangebracht, waarmee de kerk geschikt is gemaakt voor het houden van diverse activiteiten. Stichting Vrienden van de kerk van Den Horn, die het dagelijks beheer van de kerk blijft verzorgen, organiseert er activiteiten, waaronder exposities, muzikale evenementen en de jaarlijkse Boekenmarkt in maart of april. In de zomer is de kerk te bezichtigen en kunnen rondleidingen worden verzorgd op elke 1e zondag van de maand. Voor rondleidingen graag van te voren contact opnemen.

- Vanaf 1650 was er ook een doopsgezinde gemeente in het dorp, die bekendstond als 'rechtzinnig'. In 1735 wordt een zogeheten vermaning gebouwd: Oorspronkelijk was er het plan om dit gebouw bij Zuidhorn te bouwen, maar de heer van Hanckema weigerde dit. De heer van Aduard zat in geldnood en wilde daarop tegen zijn zin voor 100 gulden wel een bouwvergunning verlenen voor de bouw van een vermaning in Den Horn, mits deze van buiten niet als kerk zichtbaar zou zijn. In 1861 wordt een nieuwe vermaning gebouwd (Dorpstraat 62). In 1968 fuseert de doopsgezinde gemeente met die van Noordhorn tot de Doopsgezinde Gemeente Westerkwartier. In 1970 wordt het pand herbestemd tot timmermanswerkplaats en schuur van bouwbedrijf Westra. De kosterij ernaast is later afgebroken. Het orgel is verkocht aan orgelbouwer J.J.Harkema uit Zuidhorn. De pastorie staat er nog wel. De voormalige vermaning is in 2018 verkocht aan een particulier en herbestemd tot woonhuis. In dat kader is er een verdiepingsvloer aangelegd.

- Het transformatorhuisje op de hoek van de Kerkstraat en de Dorpsstraat in Den Horn is gebouwd in opdracht van het toenmalige Provinciaal Elektriciteitsbedrijf Groningen. Een doorsnee burger ziet er wellicht niet veel bijzonders aan, maar voor liefhebbers van trafohuisjes zijn ze - althans in Groningen - in die zin bijzonder dat er geen een exact hetzelfde is, en dat het daarom iedere keer weer een soort 'zoek de verschillen'-puzzel is.

Jaarlijkse evenementen

- Stichting Vrienden van het kerkje van Den Horn organiseert gedurende 3 dagen eind maart of begin april haar jaarlijkse Boekenmarkt in het kerkje (dat je dan mooi gelijk kunt bezichtigen als je er toch bent). Omdat de boeken goed gerubriceerd op de kerkbanken staan uitgestald, kun je heel gericht zoeken op categorie, zoals literatuur, kinderboeken, geschiedenis, hobby, kunst, reizen, koken, flora, fauna, thrillers en nog veel meer. De boeken zijn voor een prikje verkrijgbaar (tip: neem een grote tas mee!). Voor wie tussen het zoeken door even wil pauzeren is er koffie en thee met wat lekkers erbij verkrijgbaar. De jaarlijkse boekenmarkt is mogelijk dankzij een aantal vrijwilligers uit Den Horn en omgeving, die het gebeuren elk jaar met veel liefde en enthousiasme inrichten en runnen. De opbrengsten zijn voor het kerkje en worden met name ingezet om activiteiten te organiseren. Daarnaast wil de stichting graag het lezen van boeken promoten. Daarom wordt de boekenmarkt gehouden tijdens de Boekenweek, en wel de 1e zaterdag van de Boekenweek van 10.00-17.00 uur en de 2e zaterdag en zondag van de Boekenweek van 13.00-17.00 uur.

Natuur en recreatie

- Wandelroute 'Groninger Borgenpad', deel Den Horn - Den Ham (ca. 10 km).

- "In opdracht van dorpsvereniging Den Horn heeft MD Landschapsarchitecten* in 2012 een gevarieerd speelterrein voor het dorp ontworpen, dat vervolgens grotendeels door de bewoners zelf is gerealiseerd. Het speelterrein is ruimtelijk flexibel opgezet: toevoegen, wijzigen of verwijderen van spelaanleidingen heeft geen grote invloed op de ruimtelijke beleving van het totaal. De speelplaats bestaat voor een groot deel uit natuurlijke spelaanleidingen waar kinderen zelf een eigen invulling aan kunnen geven. Aanleiding voor de realisatie was het sluiten van de basisschool in 2012, waardoor behoefte ontstond aan vervangende speelplekken voor verschillende leeftijdsgroepen. De dorpsvereniging inventariseerde de wensen en ideeën van de bewoners. Deze zijn vervolgens gebruikt als basis van het plan. Door de spelaanleidingen zo te ontwerpen dat ze zoveel mogelijk door bewoners zelf gerealiseerd konden worden, ontstond er ruimte om alle wensen in het plan mee te nemen.
* Tegenwoordig 'Laos Landschapsarchitectuur en Stedebouw' geheten.

De geplande renovatie van de naastgelegen ijsbaan van Den Horn schiep de gelegenheid om centraal op het speelterrein een eigen ijsbaan voor de kleintjes te realiseren. Het ijsbaantje wordt in de zomer gebruikt als een licht verdiept, verhard sportveld, met basketbal- en atletiekbelijning. In de winter kan het veldje middels een pompsysteem eenvoudig onder water worden gezet. Door de ondiepte is het ijsbaantje snel bevroren, veilig voor kleine kinderen en met een minimum aan energie te realiseren. Rondom het sportveldje/ijsbaantje is een voetpad aangelegd dat langs alle andere speelplekken leidt.

Voor de allerkleinsten is het bestaande speelplekje gehandhaafd en voorzien van een veilige groene omzoming; voor ouderen is er een jeu de boulesbaan; voor kleuters een zandbak met speelboom, klim-, loop- en zitelement en waterpomp; voor oudere kinderen een natuurlijke poel met stapstenen, ooievaarspaal en trektouw met vlot; voor jongeren een zelfgetimmerd honk; en tot slot voor alle leeftijden een speelheuvel met sleehelling, een geurglijbaan en een hazelaarsbosje om nootjes te rapen. Tussen de speelplekken bevinden zich zitbanken en picknickplaatsen. De speelplaats is zo opgezet dat het zicht op het open landschap vanaf de openbare weg gehandhaafd blijft. De speelplek is ook bereikbaar vanaf de nieuwe fietsroute tussen speelplaats en begraafplaats. Met de speelplaats heeft Den Horn zichzelf, geheel naar eigen wensen, een bijzondere, zelfgebouwde en hoogwaardige verblijfsplek gegeven voor alle inwoners van het dorp." (bron: Laos Landschapsarchitectuur en Stedebouw)

Bij de feestelijke opening in augustus 2013 zijn de mogelijkheden van het terrein gedemonstreerd. Men kan er onder meer picknicken, zwemmen, vissen, voetballen, schaatsen (uiteraard alleen als het in de winter hard genoeg vriest), spelen op het klimrek en een zandkasteel bouwen in de ruime zandbak. De aanleg van de ontmoetingsplaats is mogelijk gemaakt door: de inzet van de inwoners van Den Horn; Best Western Hotel Aduard; gemeente Zuidhorn; het Oranjefonds; Jantje Beton; Kern met Pit; Kwekerij Kleine Meeden; Leader; Loon- en bestratingsbedrijf Frank Moes; Loonbedrijf Hendriks; Nordic Wood; Provincie Groningen; Rabobank; Wold & waard.

"Den Horn is voor dit project in januari 2013 het predicaat Kern met Pit 2012 toegekend. Kern met Pit is een jaarlijkse wedstrijd waarin bewonersgroepen worden uitgedaagd om hun idee voor de leefomgeving binnen een jaar te realiseren. Wie dat voor elkaar krijgt, ontvangt het predicaat 'Kern met Pit' en duizend euro. De Koninklijke Nederlandse Heidemaatschappij (KNHM) organiseert deze jaarlijkse wedstrijd. In januari vindt in elke provincie de prijsuitreiking plaats. Op deze dag staan alle projecten in het zonnetje en krijgen zij het predicaat Kern met Pit, mits ze hun doelstelling hebben gehaald (overigens heeft in 2013 in Groningen ook het dorp Saaksum, eveneens in de gemeente Zuidhorn, de kwalificatie 'Kern met Pit' gekregen, voor hun project om de erfbeplantingen in het dorp te vergroenen door extra aanplant van streekeigen bomen en struiken te stimuleren).

Het doel van het project ("Ik zie je op ‘de Hoek’ ") was het herinrichten van het vervallen ijsbaanterrein met aangrenzend sportveld en kleuterspeelplaatsje. De inwoners wilden een schaats-, speel- en sportplek waar alle leeftijdscategorieën en mensen van binnen en buiten het dorp elkaar in alle seizoenen kunnen ontmoeten. Door het realiseren van een aantrekkelijk sport- en speelterrein blijft het dorp een prettige woonplaats voor (jonge) gezinnen, wat bijdraagt aan de leefbaarheid en de vitaliteit in het dorp. Voor fietsende passanten vormt de plek een leuke stop. Den Horn is terecht uitgeroepen tot Kern met Pit 2012. Het project levert een tastbare en zichtbare bijdrage aan de leefbaarheid. De gemeente stimuleert dergelijke (bewoners)initiatieven en zorgt daar waar nodig voor deskundige en technische ondersteuning." (bron: Kernmetpit.nl)

De kinderen uit het dorp wilden ook graag een waterpomp bij de speeltuin en zijn daarom in 2011 gestart met een flesseninzamelactie. Ze gingen alle huizen in Den Horn langs om statiegeldflessen op te halen en kwamen ook bij Hotel-restaurant Aduard aan de Friesestraatweg terecht (welk pand formeel nét een paar meter buiten het dorpsgebied ligt - en daarom voor de post onder Aduard valt - maar zich wel bij het dorp betrokken voelt). Die doneerden met gulle hand vele statiegeldflessen voor dit goede doel. Gedurende enkele jaren hebben inwoners er de lege fessen opgehaald. Toen de waterpomp gerealiseerd was, zijn de opbrengsten gebruikt om de kas voor de kinder- en jeugdactiviteiten in het dorp aan te vullen. Het flessenophalen is in 2016 gestopt. De kinderen hebben de familie Kingma van Hotel-restaurant Aduard bedankt voor hun jarenlange bijdrage. Ze hadden een bijpassend cadeau bedacht en gemaakt: een mooie plantenhouder, gemaakt van lege flessen.

- Vogelwaarnemingen in Den Horn.

Beeld

- © Foto baanwachtershuisje: Harry Perton.

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Den Horn (online te bestellen).

Links

- Dorpshuis: - Dorpshuis Den Horn is sowieso iedere 1e en 2e vrijdag van de maand geopend van 19 tot 24 uur. Verder is iedere zaterdag de bar en frituur geopend van 17 tot 19 uur. Maar er gebeurt natuurlijk nog veel meer in het Dorpshuis. Wat er wanneer te doen is kun je bekijken in de Activiteitenagenda. Als er door de week activiteiten zijn in de bar of grote zaal is het Dorpshuis in principe ook open voor andere gasten. Op doordeweekse dagen is de sluitingstijd 23.00 uur. Op maandag zijn de bar en de grote zaal gesloten.

- Internet: - Den Horn wordt door internetproviders gezien haar geringe omvang en afgelegen en verspreide ligging een 'onrendabel gebied' bevonden om te bekabelen. Daarom hebben inwoners zelf Stichting DenHornOnline.nl opgericht, die een draadloos netwerk heeft gerealiseerd, dat het dorp en omgeving (tot ca. 4 km in de omtrek) dekt. "Waarom een eigen draadloos netwerk?: Snel inzetbaar: oplevering van een volledig operationele verbinding kan binnen enkele uren gerealiseerd worden; Betrouwbaar: de beschikbaarheid van een straalverbinding is gelijkwaardig aan of beter dan die van traditionele bekabelde technieken. 99,999% is mogelijk; Ruime bandbreedte: verbindingen van 1 Mbps tot 100 Mbps kunnen worden ingezet over afstanden tot 6 km of meer; Kostenaspect: een straalverbinding is in principe een eenmalige investering. Bij betaling ineens zijn er naast de signaalkosten geen maandelijks terugkerende kosten.

Doel: Het bevorderen van de leefbaarheid in Den Horn en omgeving: omdat wij ontevreden zijn over de huidige internetvoorzieningen; omdat de reguliere kabelmaatschappij bij ons in de straat of dorp helemaal geen internet wil aanleggen, omdat zij dit een onrendabel gebied vinden, want deze maatschappijen willen zo snel mogelijk geld verdienen aan een kabelaansluiting; omdat wij graag met elkaar de prijs en mogelijkheden willen bepalen en niet afhankelijk willen zijn van grote maatschappijen.

Het werkt als volgt: Er is centraal in het dorp/omgeving een mast geplaatst met bijbehorende systeemkast. Hierop is een ontvangstantenne en een zendantenne geplaatst. Deze heeft qua zendbereik een straal van ca. 9 km. Een ieder die binnen het bereik ligt kan aangesloten worden. Voor Den Horn (doelgebied) betekent dit dat er ongeveer 220 woningen (liggen binnen een straal van 2 km) aangesloten kunnen worden. Hierbij wordt nog maar de helft van het zendvermogen gebruikt. Bij het volle bereik is het aantal veel groter.(van Leekstermeer tot aan Aduard en van Hoogkerk tot Niekerk). Uiteraard kan een ieder die dit wil bij ons aansluiten. De enige voorwaarde hiervoor is dat men een schone zichtverbinding met de mast heeft dan wel dit wil realiseren door een mast te plaatsen.

Onze aandacht richt zich op alle inwoners van Den Horn en omgeving die wij met deze installatie kunnen bereiken en die behoefte hebben aan een snelle internetverbinding. Daarnaast willen we het dorpshuis in de gelegenheid stellen om er zonodig cursussen te geven aan mensen die zich verder willen ontwikkelen (om beter te kunnen presteren in de samenleving) . Voor mensen in het buitengebied is dit een unieke kans om, naast de zorg voor het gezin, zich te kunnen richten op bijvoorbeeld telewerken." Aldus de stichting op haar site over het waarom van dit project.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Den Horn, met foto's van de grafzerken.

• 1. Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden,
  van der Aa, A.J.
  , p.ca. 10.000, (1851)
  
• 2. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)