Status

- Hillegom is een dorp en gemeente in de provincie Zuid-Holland, in de regio Bollenstreek.

- De gemeente Hillegom is in 1855 vergroot met de gemeente De Vennip.

- Wapen van de gemeente Hillegom.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Hillegom.

- Onder het dorp Hillegom valt ook de buurtschap Oosteinde.

Naam

Oudere vermeldingen
1248 Hyllingen, 1259 Hillinghem, 1278 Hilleghem, 1345 Hillinghem, 1351-1356 Hillighem, 1373 Hilleghim, 1573 Hillegom.

Naamsverklaring
De plaatsnaam bestaat uit de elementen heem 'woonplaats, woning' en Hillinga*, een afleiding met het suffix -ing- van de persoonsnaam Hillo, roepnaam voor namen als Hildebrand, met als betekenis 'van de lieden van Hillo'.(1)

Ligging

Hillegom ligt N van Lisse, W van Hoofddorp.

Statistische gegevens

In 1840 hebben de gemeente en het dorp Hillegom 135 huizen met 1.652 inwoners. Tegenwoordig hebben gemeente en dorp ca. 8.500 huizen met ca. 21.000 inwoners.

Recente ontwikkelingen

- Fordmuseum Den Hartogh in Hillegom is in 1997 opgericht door Piet den Hartogh, wiens vader in 1920 was begonnen met een transportbedrijf. Het museum stelde ca. 200 puntgaaf gerestaureerde oldtimers tentoon in 3 hallen met een totale oppervlakte van 5.000 m2. Personenwagens, vrachtauto's, bussen, kraanwagens, brandweer- en politieauto's, pick-up's, race- en sportwagens enz. De auto's van het merk Ford uit de periode 1903 tot 1948 werden sinds 1955 verzameld door K.P. den Hartogh, eigenaar van een internationaal transportbedrijf, dat tot 1940 uitsluitend met auto's van het merk Ford reed. Het was wellicht de grootste collectie Ford automobielen ter wereld. Het museum sloot op 1 december 2016 de deuren, wegens gebrek aan opvolging. Na het overlijden van Piet den Hartogh in 2011 heeft dochter Grenske Roest het museum overgenomen, maar in 2016 is zij ermee gestopt en niemand in de familie wilde het voortzetten. De manager van het museum stelde dat "de herinnering aan de T-Ford vervaagt" en dat "de schoorsteen in het ongesubsidieerde privémuseum niet zonder grondige, prijzige modernisering kan blijven roken". De veiling van meer dan 217 auto's op 23 juni 2018 bracht ruim 6 miljoen euro op. De duurst verkochte auto was een Ford Model B uit 1905, die verkocht werd voor 419.750 euro.

- Muziekvereniging Crescendo in Hillegom is in 2019 na een bestaan van 89 jaar opgeheven. Zoals iedere vereniging kende Crescendo goede en slechtere jaren. De laatste jaren daalde het ledenaantal enorm. Bovendien was de aanwas van nieuwe muzikanten en leerling-muzikanten beperkt. Wel maakten zij ondanks de kleine bezetting actief muziek. Jaarlijks gaven zij meerdere concerten. Traditioneel gaven zij een Nieuwjaarsconcert in Villa Flora, dat altijd met veel enthousiasme werd ontvangen. Ook was Crescendo jaarlijks te horen tijdens de herdenking van de gevallenen op 4 mei en tijdens Koningsdag brachten zij de aubade.

Bezienswaardigheden

- Hillegom heeft 7 rijksmonumenten.

- Hillegom heeft 23 gemeentelijke monumenten.

- De Hervormde (PKN) Maartenskerk (Kerkplein 1) is de oudste kerk van Hillegom. Het oudste deel van de huidige kerk is het onderste deel van de toren, dat uit de 13e eeuw stamt. Het toenmalige kerkgebouw is door brand verwoest tijdens gevechten in de Tachtigjarige Oorlog tussen 1573 en 1576. De toren bleef wel behouden. In de jaren daarna is de kerk herbouwd. In de eerste decennia van de 20e eeuw nam het inwonertal sterk toe, onder invloed van de opkomende bloembollencultuur. Het kerkgebouw werd te klein en het smalle schip is daarom in 1929 vervangen door een nieuw breder schip met een transept. Het priesterkoor uit de 16e eeuw en de toren bleven daarbij behouden. In 1978 is de torenspits uitgebrand. Een jaar later is de toren hersteld.

- Het Hof van Hillegom (Hoofdstraat 115) was van oorsprong een buitenverblijf. De oudste bewaard gebleven vermelding van het Hof dateert uit 1420, maar het is niet uit te sluiten dat het al sinds de 10e of 11e eeuw bestaat. Het huidige pand dateert oorspronkelijk uit 1483 - en is nadien vele keren verbouwd - nadat het vorige pand in 1481 door brandstichting was verwoest. In 1877 worden Hermanus en Rika van Waveren bewoner van het Hof. Bij het overlijden van Hermanus van Waveren in 1903, schenken zijn erfgenamen het huis en de bijbehorende tuin aan de gemeente "met de bedoeling deze bezittingen te doen strekken tot een blijvend sieraad en tot nut van de gemeenschap". De gemeente heeft het daarop in gebruik genomen als gemeentehuis. Het pand wordt tegenwoordig onder andere gebruikt voor ontvangsten, kantoor van de gemeente, als vergaderruimte en voor bruiloften.

- De rijksmonumentale Oude Pomp (bij Hoofdstraat 140) is in 1740 aan het dorp geschonken door Jan Six, de toenmalige Heer van Hillegom, en zijn vrouw Van den Bempen. Nadat het dorp de beschikking kreeg over waterleiding raakte de dorpspomp buiten gebruik. In 1982 is de inmiddels vervallen pomp gerestaureerd, maar functioneert niet meer; de smeedijzeren hendels zijn vastgezet. De natuurstenen pomp wordt gesierd met gebeeldhouwde wapenschilden van de families Six en Van den Bempen. Bovenop staat een pijnappel.

- De uit 1906 daterende bollenschuur van kweker Ruigrok in Hillegom (Zuider Leidsevaart 2b) is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde als kenmerkende expressie van de bloembollencultuur, die de sociaal-economische geschiedenis van de regio sterk heeft bepaald en ook landelijk van grote betekenis is. Het pand is tevens van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische en typologische waarden, als kenmerkend voorbeeld van een bollenschuur met twee bouwlagen en een mansardedak. Voorts is de bollenschuur van belang wegens de situationele waarde, verbonden met de oorspronkelijke functie en lokale transportroutes vanwege de ligging tussen de Leidsche Trekvaart en de Molentocht, twee vaarwegen die dienst deden als af- en aanvoerwegen van bollen, mest en andere benodigdheden. Van de bollenschuur zijn zowel het exterieur als interieur relatief gaaf. Relatief gave bollenschuren met daarin nog de stellingen die de constructie vormen, zijn inmiddels zeldzaam.

- Het voormalige postkantoor van Hillegom (Hoofdstraat 36-38) is - net als alle andere postkantoren in ons land - in 2010 gesloten (en in dit geval vervangen door postagentschappen in Albert Heijn, C1000 en aanvankelijk Boekhandel Plantage (Hoofdstraat 93), later verhuisd naar The Read Shop (Hoofdstraat 85)). Het is een gemeentenlijk monument. Het pand is verbouwd tot appartementencomplex met 16 appartementen.

- Gevelstenen in Hillegom.

Jaarlijkse evenementen

- "Het Hillegoms Muziekfeest (laatste zaterdag van juni, in 2021 voor de 20e keer) is het gezelligste én grootste muziekfeest van de Bollenstreek voor jong én ouder met de leukste Nederlandse artiesten en optredens." Overdag is de entree gratis. Voor het avondprogramma moeten wel tickets worden gekocht.

Landschap, natuur en recreatie

- De voorheen agrarische Vosse- en Weerlanerpolder bij Hillegom is in 2014 heringericht tot natuur- en recreatiegebied, met aandacht voor de aanwezige weidevogelpopulatie en amfibieèn. Onder meer zijn de watergangen verbreed en hebben de oevers een nieuwe beplanting gekregen. Ook zijn er wandel-, struin-, fiets- en ruiterpaden aangelegd.

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Hillegom, met laagsteprijsgarantie!

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Hillegom (online te bestellen).

Links

- Algemeen: - Officiële site van de gemeente Hillegom. - Nieuws van de gemeente op Facebook. - Nieuws van de gemeente op Twitter.

- Nieuws / media: - Nieuws uit Hillegom.

- "Bo is de publieke, lokale omroep voor de gemeenten Noordwijk, Teylingen, Lisse en Hillegom. Kortom: de omroep van de Bollenstreek! Wij brengen nieuws, sport, agenda en entertainment. Dat doen we voor 95% met vrijwilligers en met twee betaalde krachten. Geschiedenis omroep. Het is halverwege de jaren ‘80 als een aantal radiozendamateurs onder de naam Noordwijk Lokaal de directe omgeving voorziet van lokaal nieuws en muziek. In 1991 verkrijgt de zender de officiële omroepstatus en verandert de naam in Noordwijk Radio. Als in 2003 het uitzendgebied wordt uitgebreid met Noordwijkerhout en De Zilk is RTV Nens een feit. De ontwikkelingen op het gebied van media volgen elkaar in rap tempo op en de omroep breidt haar diensten uit met de kabelkrant, teletekst, internet en televisie-uitzendingen. Ook de opkomst van social media wordt op de voet gevolgd. In 2013 verkrijgt de omroep ook de uitzendrechten voor de gemeenten Hillegom, Lisse en Teylingen. RTV Nens wordt hiermee de lokale publieke omroep voor de gehele streek en verandert haar naam in Bollenstreek Omroep (Bo)."

- Belangenorganisatie: - "Stichting Vrienden van Oud Hillegom zet zich in voor: het behouden en zonodig herstellen en verbeteren van de natuur, het landschap, het milieu en de woonomgeving van het dorp en zijn omgeving, alsmede van de monumenten van geschiedenis en/of kunst in de ruimste zin van het woord, die zich daarin bevinden; het bevorderen van het besef dat iedere Hillegommer medeverantwoordelijkheid draagt voor het behoud van de natuur, het landschap en het milieu, zowel in het dorp als daarbuiten, van het geestelijk en lichamelijk welzijn van de inwoners. Het is allemaal begonnen als een klein groepje Hillegommers dat met bezorgdheid een aantal ontwikkelingen in het dorp gadesloeg en zo kwam het in juni 1990 tot de oprichting van de stichting. Sindsdien hebben de Vrienden een onstuimige groei doorgemaakt tot wat het nu is: een interessante, enerverende en energierijke club met ca. 60 vrijwilligers en 1.100 donateurs. Onze ideeën blijken onder de Hillegomse bevolking aan te slaan. De stichting heeft veel succes gehad met grote projecten. Zoals de totstandkoming van een verzetsmonument, het herstel in zijn oorspronkelijke staat van de kwakel over de Hillegommerbeek, het bevrijdingshek en het Wilhelminahek. Regelmatig wordt de stichting door de gemeente uitgenodigd om deel te nemen in gemeentelijke denktanks (zoals herinrichting Houttuin/Molenstraat en herinrichting Van Nispenpark/Hoofdstraat-noord)."

- Jeugd en jongeren: - "Scoutinggroep Tjarda Hillegom is in 1945 opgericht als landverkennersgroep. De groep is vernoemd naar jonkheer A.W.L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer. Rond 1970 is de eerste lelievlet aangekocht en werd de groep een zeeverkennersgroep. De vereniging telt ongeveer 100 leden, waarvan ca. 25% vrijwilligers. Behalve de reguliere activiteiten van de verschillende speltakken, worden er ook groepsactiviteiten en -acties georganiseerd. De activiteiten zijn bedoeld om met de gehele groep iets gezamenlijks te ondernemen. Hierbij kan gedacht worden aan een playbackshow of grote vossenjacht. De acties zijn bedoeld om geld in te zamelen voor de clubkas. Zo verkopen wij bijvoorbeeld stroopwafels aan de toeschouwers van het jaarlijkse bloemencorso en bezorgen wij kerstkaarten in de directe omgeving. Jaarlijks wordt in samenwerking met de gemeente ook de actie “Tjarda maakt Schoon Schip” gehouden, waarbij zwerfvuil uit de Hillegomse wateren wordt opgeruimd. Ook is Tjarda veelal aanwezig bij lokale Hillegomse activiteiten, zoals bijvoorbeeld de dodenherdenking op 4 mei."

- In september 2020 was de eerste opkomst van de nieuwe scoutingvereniging Hyllenkem. De landscouts hebben onderdak gekregen in het clubhuis van scoutingvereniging Tjarda.

- Muziek: - "De Hillegomse Harmonie Kapel (HHK) is een vereniging van circa honderd leden van alle leeftijden, die zich als amateurs enthousiast bezighouden met het gezamenlijk maken van een goed stuk muziek. De vereniging heeft in 2019 weliswaar het 125-jarig bestaan gevierd, maar bloeit en groeit als nooit tevoren. Binnen de vereniging zijn er drie ensembles: het Harmonie Orkest met circa 65 muzikanten, het opleidingsorkest ‘HHooK’ en blaaskapel ‘Hillegomse HangKousen’. Samen zorgen wij ervoor dat wij gedurende het hele jaar bij elke gelegenheid passende muziek kunnen maken. Voor het Harmonie Orkest hebben we de vaste uitvoeringen zoals het Voorjaarsconcert en het Kerstconcert. Daarnaast treden we in de zomer op in het centrum of in de Hoftuin bij Hillegom Romantique. Natuurlijk zijn wij ook present op Koningsdag bij het gemeentehuis en bij de Dodenherdenking.

Opleidingsorkest HHooK treedt soms op samen met het Harmonie Orkest, de laatste jaren bij de Kerstmarkt in Beinsdorp en op open dagen van de Hillegomse Muziekschool. Tevens zorgt blaaskapel Hillegomse HangKousen bij allerlei gelegenheden voor een gezellige sfeer in het centrum. Rond Sinterklaas kun je natuurlijk ook nog ons wandelende Pietenorkest in het dorp tegenkomen. Graag nodigen wij je uit om, vooruitlopend op een eventuele nadere kennismaking, rond te kijken bij de diverse onderwerpen op onze website. En wij hopen je natuurlijk te ontmoeten op een van onze concerten!"

-Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Hillegom, - idem St. Martinus en - idem St. Joseph.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)