Terug naar boven

Status

- Middelburg is een stad en gemeente in de provincie Zeeland, in de streek Walcheren. Het is de hoofdstad van de provincie Zeeland.

- Wapen van de gemeente Middelburg.

- De gemeente Middelburg is per 1-11-1941 vergroot met een deel van de gemeente Koudekerke. Er waren 2.144 inwoners bij deze overgang betrokken. Het betreft met name de huidige wijk, voorheen buurtschap 't Zand. ’t Zand werd geannexeerd in verband met woningnood in de gemeente. De buurtschap ’t Zand werd reeds in de middeleeuwen genoemd. Rond een voormalige tol bij de Breeweg ontstond een bewoningsconcentratie. In ’t Zand woonden veel Walcherense landbouwers die hier van hun opgebouwde kapitaaltje kwamen rentenieren.

- De gemeente Middelburg is per 1-7-1966 vergroot met de gemeenten Nieuw- en Sint Joosland (met naast dat dorp de buurtschap Oudedorp) en Sint Laurens (met naast dat dorp de buurtschap Brigdamme en een deel van de buurtschap Schellach), en in 1997 met de gemeente Arnemuiden (met naast die stad het dorp Kleverskerke).

- Onder de stad Middelburg vallen ook de buurtschap Nieuw-Abeele en, alleen voor de postadressen, het dorp Sint Laurens met de bijbehorende buurtschappen Brigdamme en Schellach (deels).

- Aldus zijn er in de gemeente Middelburg 2 steden, 3 dorpen en 4 buurtschappen (geheel of gedeeltelijk).

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Middelburg.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1102-1105 kopie 12e eeuw Mittelburgenses, 1147 kopie 13e eeuw, 1189 Middelburg, 1213 Middelborch, 1223 Middelburgh, 1573 Mijddelburgh.

Naamsverklaring
Samenstelling van middel 'in het midden gelegen, middelste' en burg 'versterkte plaats, burcht'. Het betreft een Karolingische ringwalburg, aangelegd op het eind van de 9e eeuw tegen de aanvallen van de Noormannen. Het voorvoegsel verwijst naar de ligging ten opzichte van Oost-Souburg en Domburg.(1)

Terug naar boven

Ligging

Middelburg ligt NO van Vlissingen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Middelburg 2.561 huizen met 15.531 inwoners, verdeeld in de gelijknamige stad 2.250/13.876 (= huizen/inwoners) en ‘buiten de Stad’ 311/1.655. Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 20.000 huizen met ca. 48.000 inwoners. De gelijknamige stad telt ca. 16.000 huizen met ca. 40.000 inwoners (dit is exclusief de aantallen voor het dorp Sint Laurens, de buurtschap Brigdamme en het onder de gemeente vallende deel van de buurtschap Schellach).

Terug naar boven

Geschiedenis

Aangenomen wordt dat de stad is ontstaan uit een verdedigingswerk, een vluchtburg (vliedberg) of burcht die in de 9e eeuw werd aangelegd tegen Noormannen die Zeeland binnenvielen. Volgens die theorie was dit de middelste burcht tussen Domburg (in het noorden) en Souburg (in het zuiden). Met de stichting van de Westmonsterkerk in de 10e eeuw was Middelburg het kerkelijk centrum van Zeeland Bewestenschelde (het gebied ten zuiden van de huidige Oosterschelde) geworden en in de 11de eeuw het ook een verblijfplaats voor het rondreizend grafelijk hof. De basis voor een positie als Zeeuwse hoofdstad was toen al gelegd. Middelburg ontving stadsrechten in een keur uit 1217 van graaf Willem I van Holland en gravin Johanna van Vlaanderen. De jonge stad was op dat moment al uitgegroeid tot een belangrijke haven- en handelsplaats. Ook wat betreft het kerkelijk leven en de wereldlijke macht nam ze een centrale plaats in de regio in.

- "In 2017 vierde Middelburg 800 jaar stadsrechten. We hebben dit, van jong tot oud, met inwoners en bezoekers, uitgebreid gevierd. De hoofdstad van Zeeland liet haar gastvrijheid, veelzijdigheid en ondernemerschap zien. Als monumentenstad. Als kunst- en cultuurstad. Als Stad van de Vrijheden. Als universiteitsstad. Als horecastad. Als winkelstad. Als toeristenstad. Gedurende het hele jaar organiseerden we vele verschillende activiteiten, voor diverse publieksgroepen. Met een lokaal, regionaal, nationaal en zelfs internationaal bereik. Wij nodigen u uit om het goede gevoel van dit bijzondere jubileumjaar te blijven herinneren. En om het te gebruiken om de stad nog mooier, leuker, ondernemender en duurzamer te maken de komende jaren! Voorzitter M800 Frank Bijleveld en Burgemeester Harald Bergmann." T.g.v. het 800-jarig bestaan als stad is het boek ‘Middelburg. Gezicht van de stad’ verschenen (via deze link is het boek online te bestellen). De thema’s en namen van hoofdstukken in het boek zijn: onder en boven de grond, oorlog en vrede, handel overzee, stedelijke bedrijvigheid, op het pluche, bij leven en welzijn, geloof en wetenschap, en kunst tot eer van de stad. Op het einde komen alle lijnen bij elkaar in een slotbeschouwing.

Al in de 15e eeuw was Middelburg een belangrijke handelsstad. De bouw van het stadhuis aan de Markt, in 1452, getuigt daarvan. In de 16e eeuw was de Zeeuwse hoofdstad, tot 1585, de grootste haven- en koopstad van de Noordelijke Nederlanden. Daarna was het, tot het derde kwart van de 17e eeuw, op Amsterdam na, de belangrijkste handels- en havenstad van de Republiek der Zeven Verenigde Provinciën. De Zeeuwse hoofdstad had in de tweede helft van 17e eeuw een inwonertal dat schommelde tussen de 27.000 en 30.000. Ze behoorde daarmee tot de grootste steden van Europa en was de 5e stad van het land en volkrijker dan o.a. Den Haag en Utrecht.

Eind 18e eeuw verzandde het in het Sloe uitmondende kanaal van Welzinge, waardoor de haven slechter bereikbaar werd. Het einde van de soevereine provincie Zeeland in 1795 en het instellen van centralistisch bestuur vanuit Den Haag, heeft Zeeland niet veel goed gedaan. Hierdoor en door de Franse overheersing braken er slechte tijden aan, omdat de handel stagneerde, waardoor scheepvaart en scheepsbouw terugliepen. Ook het opheffen van de VOC was een slechte zaak (Middelburg was na Amsterdam de machtigste VOC-stad), omdat de handel zich volledig naar Holland verplaatste. Rond 1800 had de stad nog ongeveer evenveel inwoners als Haarlem en Groningen en was daarmee, met meer dan 20.000 zielen, toch nog de 8e stad van Nederland.

Begin 19e eeuw daalde, zoals ook in de rest van het land, in Middelburg de bevolking als gevolg van de Franse bezetting en de nasleep daarvan. In de stad en de rest van Zeeland trad het herstel veel later in dan in overige provincies en daardoor had de stad, als belangrijke grote stad, rond 1850 definitief afgedaan en werd zij - na meer dan 300 jaar tot de grootste steden van het land te hebben behoord - door andere Nederlandse steden ingehaald. (bronnen: Jonathan I. Israel, De Republiek 1477-1806, deel 1 en 2, 1996. Prof.dr. A.M. van der Woude, Demografische ontwikkeling van de Noordelijke Nederlanden 1500-1800. Algemene Geschiedenis der Nederlanden, 1980, Jacob Kuper).

Tweede Wereldoorlog
Op 10 mei 1940 raakt ons land betrokken bij de Tweede Wereldoorlog. Na het bombardement op Rotterdam op 14 mei geeft Nederland zich op 15 mei 1940 officieel over. De provincie Zeeland echter is als enige uitgezonderd van de capitulatie. De Fransen, die ons land via België en Zeeuws-Vlaanderen te hulp zijn geschoten, zetten de strijd voort. Op 17 mei 1940 wordt Middelburg vanaf de vroege middag gebombardeerd en beschoten door de Duitsers. Al snel staat de binnenstad in vuur en vlam. Het is droog weer en vanwege de evacuatie zijn er heel weinig mensen in de stad die kunnen helpen met bluswerkzaamheden.

Er is geen redden aan. Er vallen 22 doden. 600 monumenten gaan in vlammen op, waaronder vele patriciërshuizen, de Abdij met omliggende kerken, het beroemde stadhuis uit 1452 en het Oostindiëhuis. De historische schatten die zijn opgeslagen in het gemeentearchief gaan verloren. In de vroege avond stopt het Duitse geschut. De stad geeft zich over. Dit bombardement wordt ook wel ‘het vergeten bombardement’ genoemd, omdat in de media de meeste aandacht uitgaat naar het op 14 mei gebombardeerde Rotterdam. In 2010 is het boek 'Middelburg 17 mei 1940, het vergeten bombardement' verschenen, gebaseerd op nieuw onderzoek in buitenlandse archieven.

In tegenstelling tot Rotterdam heeft Middelburg de herbouw in authentieke stijl uitgevoerd. Dit werd in bestuurskringen gepresenteerd als een daad van verzet; door de beproefde stijlfiguren van de Delftse School ruim baan te geven werd de Duitse bezetter duidelijk gemaakt dat de Hollandse tradities nooit verloren zouden gaan. Na de inundatie van Walcheren door de geallieerden in 1944 raakt de binnenstad, die voor een derde in puin ligt, zwaar overbevolkt door de voor het water gevluchte inwoners uit de buitenwijken en de rest van Walcheren.

1000 jaar "Deltametropool"
Middelburg is in de Schelde- en Maasdelta onafgebroken, vanaf 1012 (waarschijnlijk eerder) bestuurscentrum/hoofdstad van een gewest met wisselende grootte, dat deel uitmaakte van de onderstaande staatsvormen:
- Graafschap Vlaanderen 1012-1162/1189
De Vlaamse graaf Boudewijn IV werd in 1012 de eerste graaf van een deel van het gebied dat, tussen 1162 en 1189, Zeelandia/Zeeland zou gaan heten. Het gebied stond toen bekend als Walachria/Bevelandia en Middelburg was door de Duitse koning Hendrik II (973-1024) aangewezen als bestuurscentrum. De graven van Vlaanderen waren tot 1323 ook graaf van Walachria/Bevelandia/Scaldis (Zeeland).
- Walachria/Bevelandia 1002/1012-1056: later Zeeland bewesten Schelde (de huidige regio Midden-Zeeland).
- Walachria/Bevelandia + Scaldis 1056-1162/1189 (later Zeeland bewesten Schelde en Zeeland beoosten Schelde). Scaldis bestond uit: Schouwen, Duiveland, Sint-Philipsland en Tholen (de huidige regio Noord-Zeeland).
- Graafschap Zeeland 1162/1189-1579
1162/1189-1579 Gewest Zeelandia. Bestaande uit Midden-Zeeland en Noord-Zeeland.
- Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1579-1795
1579 - 1588 Soevereine provincie Zeeland. Bestaande uit Midden-Zeeland (Walcheren, Noord- en Zuid-Beveland) en Noord-Zeeland (Schouwen, Duiveland, Sint-Philipsland, Tholen) + Sommelsdijk.
1588 - 1795 Soevereine provincie Zeeland. Bestaande uit Midden-Zeeland, Noord-Zeeland, Sommelsdijk + Axel, Biervliet en Terneuzen.
- Bataafse Republiek 1795-1801
1799-1802 Departement van de Schelde en Maas, bestaande uit: Midden-Zeeland, Noord-Zeeland, het westen van Staats-Brabant (incl. Breda) en alle Zuid-Hollandse eilanden tot aan de Nieuwe Maas en Brielse Maas.
- Bataafs Gemenebest 1801-1806
1802-1807 Departement Zeeland. Bestaande uit Midden-Zeeland en Noord-Zeeland + Nieuw Vossemeer.
- Koninkrijk Holland 1806-1810
1807-1810 Departement Zeeland. Bestaande uit Midden-Zeeland en Noord-Zeeland.
- Eerste Franse Keizerrijk 1810-1813
1810 - 1813 Departement Monden van de Schelde. Bestaande uit Midden-Zeeland en Noord-Zeeland.
- Vorstendom der Nederlanden 1813-1815
1813 - 1814 Provincie Zeeland. Bestaande uit Midden-Zeeland en Noord-Zeeland.
1814 - 1815 Provincie Zeeland. Bestaande uit Midden-Zeeland, Noord-Zeeland en Zeeuws-Vlaanderen.
- Verenigd Koninkrijk der Nederlanden 1815-1831
1815 - 1831 Provincie Zeeland. Bestaande uit Midden-Zeeland, Noord-Zeeland en Zeeuws-Vlaanderen.
- Koninkrijk der Nederlanden 1831-heden
1831-heden Provincie Zeeland. Bestaande uit Midden-Zeeland (gemeenten: Middelburg, Vlissingen, Goes, Borsele, Veere, Reimerswaal, Kapelle en Noord-Beveland), Noord-Zeeland (gemeenten: Schouwen-Duiveland en Tholen) en Zeeuws-Vlaanderen (gemeenten: Terneuzen, Hulst en Sluis).

Archeologie
Bij archeologische opgravingen in 2020 aan de Trekdijk in Middelburg zijn resten van een zogeheten mottekasteel gevonden. Dat waren (voornamelijk) houten burchten die op een aangelegde heuvel werden gebouwd. Het gebied is door archeologen van de Walcherse Archeologische Dienst (WAD) onderzocht voorafgaand aan de aanleg van een industrieterrein op die plek.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Middelburg, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:

- "Heemkundige Kring Walcheren* is opgericht in 1971 en heeft als doel de kennis van Walcheren en zijn bewoners te bevorderen. Ruim 2.200 leden houden wij op de hoogte van heel veel wetenswaardigheden uit heden en verleden van Walcheren: hun woonomgeving of de streek waarmee ze zich verbonden voelen. Wij organiseren jaarlijks diverse activiteiten, zoals lezingen en excursies. Om de drie jaar reiken wij de HKW Cultuurfondsprijs uit en sinds 2016 verlenen wij met ons Publicatiefonds financiële ondersteuning aan particulieren die een publicatie in boekvorm willen uitgeven. Alle leden ontvangen ons kwartaal blad De Wete, dat steeds een gevarieerde inhoud heeft en waarin ook het lezingenprogramma en het verenigingsnieuws zijn opgenomen."
* Middelburg heeft geen eigen heemkundekring, maar Heemkundekring Walcheren heeft ook deze gemeente als een van haar aandachtsgebieden.

- Middelburg Dronk is een online encycopedie over verleden en heden van de horeca in deze gemeente.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "Het Cuypersgenootschap heeft de gemeente verzocht om de Briëtwoningen in de Middelburgse wijk Het Zand (in de Baarsjesstraat e.o.) te beschermen als gemeentelijk monument. De eigenaar wil overgaan tot sloop van een groot deel ervan. Samen met Erfgoedvereniging Heemschut proberen we de eigenaar en de gemeente te bewegen tot behoud en renovatie. In 1940 werd de binnenstad getroffen door een bombardement dat vele panden in de as legde. Voor de bouwkundige uitwerking van vervangende huisvestingsplannen buiten de binnenstad werd eind 1940 Stichting Herbouw Middelburg opgericht, die onder leiding stond van ir. P Verhagen. De eerste vervangende woningen verrezen in 1941 binnen het uitbreidingsplan ’t Zand. In de eerste fase kwamen 147 traditionalistische arbeiderswoningen met twee bijbehorende winkelpanden tot stand, naar ontwerp van architect P.H.N. Briët (1894-1978). De woningen sluiten aan bij de lokale bouwtraditie, die tot uiting komt in de variatie in bouwhoogten, het materiaalgebruik en de detaillering. Met haar traditionele opzet sluit de wijk aan bij de principes van de zogenoemde Delftse School, een met name in de kleinere steden zeer populaire traditionalistische architectuurstroming. De tweede fase (’t Zand II) startte in 1946 en betrof 65 woningen in een iets soberder uitvoering.

Voor Middelburg vertegenwoordigen de genoemde woningen evident bijzondere architectuur- en cultuurhistorische waarden. De woningen vertellen het verhaal van de wederopbouw van de stad tijdens en na de oorlog en zijn een hoogwaardig zeldzaam en vrij gaaf behouden regionale variant van volkswoningbouw in de stijl van de Delftse School. Bij onze behoudsactie kregen wij steun van de kleindochter van de architect, Antoinette Briët. Nadat eerst haar vader in de gaten heeft gehouden of de woningen niet werden aangetast, heeft zij nu die taak overgenomen. Dus niet alleen voor de bewoners van de Briët-huizen, maar ook de kleindochter breken er nu spannende tijden aan." Aldus het Cuypersgenootschap op haar site, anno juni 2020. Een bouwhistorisch onderzoek kende het complex een 'hoge monumentale waarde' toe en ook het Walchers Adviesteam Ruimtelijke Kwaliteit (WARK) pleitte voor de benoeming tot gemeentelijk monument.

Het probleem is echter dat de huizen in beroerde staat verkeren en je er niet meer 'gezond kunt wonen': slechte funderingen, zout in de muren, tocht, vocht, schimmel en asbest vormen een complex probleem. En natuurlijk de daaruit voortkomende hoge gasrekening voor de bewoners. In januari 2021 heeft de gemeente Middelburg besloten de panden niet tot gemeentelijk monument te benoemen: "Bewoners zijn belangrijker dan huizen. Ik ben ook wel overtuigd van de historische waarde. Maar in geschiedenis kun je niet wonen. De huizen zijn gewoon niet gezond. Woongoed kan ze niet duurzaam behouden en als Woongoed ze verkoopt, is de kans niet groot dat individuele eigenaren ze wel kunnen herstellen en er gezond in kunnen wonen", verklaarde wethouder Johan Aalberts. De intentie van Woongoed is om eind 2022 te starten met de sloop. In de tussentijd kan dan een sociaal plan worden uitgevoerd voor de bewoners van wie in de eerste fase hun huis wordt gesloopt. Zij hebben recht op vervangende woonruimte en een verhuiskostenvergoeding. De kans bestaat echter dat de monumentenorganisaties in beroep gaan, wat dan zal leiden tot hetzij behoud en restauratie van de panden (wat duurder is dan sloop en herbouw), hetzij tot uitstel maar geen afstel van de sloop. Wordt vervolgd dus... (bron en voor nadere informatie zie PZC, 26-1-2021)

- "Inmiddels zijn de sfeer en het karakter van de nieuwe wijk Woonpark Mortiere - in het ZO van Middelburg, in de 'oksel' van N57, A58 en N254 - duidelijk zichtbaar. Wanneer je door de wijk loopt, fietst of rijdt via de groene lanen, ervaar je de rust en samenhang die hier is, en wordt nagestreefd. De eenduidige architectuur met terugkerend kleurenpallet zorgen dat de diversiteit aan woningtypes samen één geheel vormen. Gecombineerd met groen en water maakt dat Woonpark Mortiere prettig thuiskomen is. Middenin de wijk ligt het Ella Fitzgeraldpark. Kinderen kunnen er heerlijk spelen, veilig en in hun vertrouwde omgeving. Maar ook voor een wandeling of een rondje hardlopen is het een fijne plek. Daarnaast zijn scholen, kinderboerderij, winkels, restaurants en cultureel vermaak op steenworp afstand, net als ontsluitingswegen die verder het land of België in voeren.

In Woonpark Mortiere hebben inmiddels vele mensen hun nieuwe thuis gevonden. Door het gevarieerde aanbod en de ligging van de wijk, voelen zowel starters als jonge gezinnen zich hier op hun plek. En de senior die toe is aan de volgende stap in zijn wooncarrière weet dat door het aanbod levensloopbestendige woningen Mortiere ook zíjn thuis kan worden. Door het gebruik van hoogwaardige materialen en uitstekende isolatie ontstaat een prettig leefklimaat. Daarnaast ben je verzekerd van het feit dat je in de komende periode nauwelijks onderhoud hebt. Uiteraard voldoen de woningen aan of zelfs meer dan de actuele normen; aangenaam wooncomfort dus!" (bron: de gelinkte site van Woonpark Mortiere)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Middelburg heeft 1.144 rijksmonumenten en staat daarmee op de 7e plaats van steden met de meeste rijksmonumenten (op plek 1 t/m 6 staan respectievelijk Amsterdam, Maastricht, Utrecht, Leiden, Den Haag en Haarlem).

- Monumentenbeheer Middelburg BV is opgericht in 1992. Het doel van de BV is restauratie, onderhoud en beheer van monumenten of gebouwen die vanwege hun historie of architectuur belangrijk zijn of voor het stadsbeeld karakteristiek zijn. Speciale aandacht gaat uit naar gebouwen die verloren dreigen te gaan. In de afgelopen jaren zijn door de Monumentenbeheer een aantal bijzondere objecten in de gemeente gerestaureerd en voor het nageslacht bewaard gebleven. De objecten worden in beginsel gekocht door de BV, met eigen middelen en subsidies gerestaureerd en daarna weer verkocht. Ook zijn combinaties met particuliere initiatieven mogelijk.

- "Al meer dan dertig jaar zet Stichting Vrienden van Middelburg zich in voor het behoud van de stad als leefbare monumentenstad. Met de steun van een paar honderd donateurs is in die periode een aantal successen behaald: het verplaatsen van de goederenloods en seinhuis naar Goes. Sloop is hiermee voorkomen; het behoud van het Hofje onder de Toren; herplaatsing van beeldjes op het Schuttershof; bemiddelende rol tussen diverse partijen bij verkoop van monumenten; lezingen en publikaties; gesprekspartner van wethouders en partijen als Woongoed. Opmerkelijk is echter dat er zich toch ook nu nog steeds situaties voordoen waarbij de gewone Middelburger zich achter de oren krabt. Denk aan het Molenwater, de Cleene Hooghe, de huizen op ’t Zand of wellicht andere doornen in uw ogen. Ze zijn er en met u blijven we er alert op. We weten vaak de juiste route om de stad niet alleen levend te houden, maar ook de schoonheid te laten behouden die ze al vele eeuwen uitstraalt."

- De kern van het oude stadscentrum wordt omgeven door bolwerken, overblijfselen van de vestigingswerken die bij de stadsuitbreiding aan het eind van de 16e eeuw werden aangelegd. Slechts bij de aanleg van het Kanaal door Walcheren in 1873 werd de vorm van de bolwerken enigszins gewijzigd. Afgezien daarvan is de vorm van verdedigingswerken nog goed herkenbaar. Het oude centrum is een beschermd stadsgezicht.

- Protestantse kerken in Middelburg.

Oostkerk
"De Oostkerk in Middelburg is in april 2022 heropend, na een sluiting van enkele maanden voor een grootschalig verduurzamingsproject. De sleutel is door directeur/bestuurder Mark van den Bos van Monumentenbezit symbolisch teruggegeven aan Jolanda van Koeveringe, de voorzitter van de Raad van Toezicht van Stichting de Oostkerk. Het top 100 monument kan weer van start met een jaarrond programma van concerten, tentoonstellingen, rondleidingen en andere activiteiten. Verduurzaming. Met de verduurzamingsmaatregelen is het voor de exploitant Stichting de Oostkerk mogelijk om de kerk vrijwel het hele jaar te openen voor publiek, waar de kerk eerder moest sluiten in de wintermaanden vanwege de kou. De wand- en vloerverwarming die op de warmtepomp draaien, zorgen voor een basistemperatuur in de kerk. Samen met de verwarmde achterzetbeglazing zorgt de wandverwarming ook voor het voorkomen van koudeval die een koude tocht in de kerk veroorzaakte. De conventionele technieken en het innovatieve ‘horizontale luchtgordijn’ worden gebuikt om voor een evenement de basistemperatuur naar comforttemperatuur te brengen. Op deze manier van verwarmen wordt voor 42% gebruik gemaakt van duurzame energie.

Uniek voor monument én Monumentenbezit. Mark van den Bos, directeur/bestuurder Monumentenbezit: “Naast dat er voor het eerst deze combinatie van innovatieve technieken is toegepast met behoud van monumentale waarden in een top 100 monument, is de Oostkerk in Middelburg ook het eerste project van Monumentenbezit dat enkel draait om verduurzaming. Projecten starten normaal vanuit een onderhoudsvraag, herbestemming of een restauratiebehoefte. Samen met alle partners hebben wij laten zien dat het kan. Wij wensen de Oostkerk veel succes!” Grafzerken. Gedeputeerde Anita Pijpelink en wethouder Johan Aalberts kregen de eer om tijdens de heropening twee grafzerken te onthullen die zichtbaar zijn gemaakt in de nieuwe vloer van de kerk. Tijdens de werkzaamheden kwamen de grafzerken, waarvan het bestaan bekend was, bloot te liggen. Na uitgebreide vastlegging zijn ze weer verborgen onder de nieuwe vloer, op twee grafen na die met glasplaten permanent te bekijken zijn. Bijzonder daarbij was ook de aanwezigheid van Hans Kristian Ploos van Amstel, een nazaat van Margareta Regina Ploos van Amstel, die begraven ligt onder een van de nog zichtbare graven.

Samenwerkingspartner TERTS. Monumentenbezit is samenwerkingspartner geworden van TERTS, een grensoverschrijdend samenwerkingsprogramma met financiële steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. TERTS stimuleert duurzaam energiegebruik in de tertiaire sector door innovatieve technieken te demonstreren en door Mkb’s te begeleiden. De Oostkerk in Middelburg is opgenomen als een van de vijf demonstratie sites van het programma. Over Monumentenbezit. Stichting Monumentenbezit zet zich in voor het behoud van cultureel erfgoed door verwerving, restauratie, exploitatie en verduurzaming van monumenten. De stichting streeft ernaar om de beschermde bouwwerken open te stellen voor publiek, zodat zoveel mogelijk mensen de unieke decors en de historische verhalen kunnen beleven. De portefeuille van Monumentenbezit bestaat uit 31 rijksmonumenten (100 gebouwen), waaronder kerken, torens, gedenknaalden, ruïnes, buitenplaatsen en de vestingwerken. Maar liefst vijf van de objecten komen terug in de top 100 monumenten van Nederland en de vestingwerken van Naarden zijn aangemerkt als Unesco Werelderfgoed." (bron: Stichting Monumentenbezit, april 2022) Zie ook deze video over de verduurzaming van de Oostkerk.

- Molen De Hoop (Vlissingsbolwerk 2) is een voormalige koren- en pelmolen. De molen is in 1735 als pelmolen gebouwd. Na brand in 1753 is De Hoop in 1755 hersteld als koren- en pelmolen. Waarschijnlijk is de molen iets lager hersteld, wat het wat 'dikke' uiterlijk van de molen bepaalt. De molen is tot 1920 op windkracht in bedrijf gebleven. In dat jaar is het binnenwerk uitgebroken. De molen is vervolgens omgebouwd tot meelfabriek, waarbij een elektromotor het werk overnam. Als gevolg van oorlogshandelingen in 1940 is De Hoop zwaar beschadigd. In 1948 wordt de molen eigendom van de gemeente. In 1954 is de molen als stilstaand monument gerestaureerd. Pas in 1988 volgt een uitgebreide restauratie, waarbij de molen weer draaivaardig werd. Het binnenwerk keerde niet terug. Vrijwillige molenaars laten de molen regelmatig draaien. De molen is tegenwoordig het clubgebouw van vereniging Juliana Korpsen Middelburg.

- Molen De Koning (Veerseweg 80) stond oorspronkelijk aan het eind van de in 1968-1970 afgebroken Winterstraat, op de zuidwestpunt van de historische binnenstad. Bij de aanleg van het Kanaal door Walcheren is de zuidelijke omwalling gesloopt en is de molen in 1867 verplaatst naar de huidige locatie. Op de plaats waar de molen stond, stroomt het Kanaal door Walcheren. De huidige molen is in 1882 gebouwd nadat de voorganger was afgebrand. De onderbouw van deze voorganger is hierbij van de huidige ronde bovenbouw voorzien. De molen bleef tot 1938 op windkracht in bedrijf. In 1951 is de vervallen molen onttakeld. In 1956 volgt een restauratie, waarna de molen weer in bedrijf komt. In 1995 en 1996 volgt andermaal een restauratie, waarbij de molen ook wordt rechtgezet. Sinds 1998 is de molen weer op vrijwillige basis in bedrijf. De molen is eigendom van de gemeente Middelburg.

- Molen Ons Genoegen (J.H. Huyssenstraat 4) is een voormalige korenmolen. De molen is in 1847 gebouwd en is tot 1964 professioneel in bedrijf geweest. Een uitslaande brand die het interieur van de molen volledig verwoest, maakt daar een einde aan. De molen is in 1971 weliswaar hersteld, maar het binnenwerk keert hierbij niet terug. De molen is daarna verder wel goed onderhouden en draait regelmatig op vrijwillige basis. De molen is sinds 1956 eigendom van de gemeente Middelburg.

- De Seismolen (Seisbolwerk 26) is een (voormalige) korenmolen. Het is een ronde stenen stellingmolen die in 1728 is gebouwd en is daarmee van de in Middelburg nog aanwezige molens de oudste. Na een ernstige storm in 1940 en daaropvolgende verwaarlozing raakt de molen in verval. In 1955, toen de molen in eigendom kwam van de gemeente, is het metselwerk hersteld. De molen werd vervolgens gebruikt als opslagplaats voor de gemeente. O.a. werden hier de katoenen brandweerslangen van de naastgelegen brandweerkazerne opgehangen. Deze moesten na gebruik steeds gedroogd worden om schimmelvorming te voorkomen en voor het drogen van deze lange slangen was de hoge molen zeer geschikt. Pas sinds een in 2001 gereedgekomen restauratie is de molen weer maalvaardig. Bij de laatste restauratie zijn de funderingen van een voorganger van de Seismolen aangetroffen. Deze zogeheten teerlingen waarop ooit een standerdmolen rustte zijn samen met de middenstukken van de oude roeden van de Seismolen verwerkt in een zitbank naast de molen.

- De Getijdenmolen aan de Stadsschuur in Middelburg is een voormalige getijdenmolen, die als korenmolen was ingericht. De molen lag naast een spuisluis, waarvan de contouren in het plaveisel zijn aangegeven. Deze sluis was zodanig geconstrueerd dat het water zowel bij eb als bij vloed dezelfde stroomrichting had. De Getijdenmolen was een onderslagmolen met een rad van 7 meter. Bij de molen hoorde een molenbassin, het Molenwater. Naderhand is parallel aan de spuisluis een schutsluis voor het scheepvaartverkeer aangelegd. Het verschil tussen hoog en laag water bedroeg aanvankelijk ca. 2 meter, maar verminderde in de loop der tijd door verzanding. Omstreeks 1853 is het gaande werk geheel uit de molen verwijderd. Het gebouw kreeg in de loop der tijd steeds andere functies; tegenwoordig is het een huisartsenpraktijk. De aanleg van het Kanaal door Walcheren in 1873 deed het getij zo goed als geheel verdwijnen en maakte ook de schutsluis overbodig. In 1994 is het complex gerestaureerd, waarbij op de plaats van het oorspronkelijke waterrad een halve stalen cilinder op ware grootte is aangebracht.

- De oudste delen van het tegenwoordig bij het University College Roosevelt in gebruik zijnde Stadhuis (Markt) dateren uit 1458.

- De Abdij uit de 12e eeuw biedt o.a. onderdak aan het Provinciehuis en aan het Zeeuws Museum. "Je kunt hem niet missen, midden in het schitterende historische centrum van Middelburg. Hier verrijst de imposante Abdijtoren, ook bekend als de Lange Jan, trots boven de vele monumenten die de stad rijk is. De beklimming mag je eveneens niet missen. Het is even klimmen, 207 treden om precies te zijn, maar het uitzicht is deze inspanning dubbel en dwars waard. De toren van de Lange Jan is 90,5 meter lang (behoort in de top 10 van hoogste torens in Nederland). Op heldere dagen kun je vanaf de Lange Jan zelfs de omringende Zeeuwse eilanden zien."

- Het Zeeuws Museum bewaart meer dan 30.000 kunstschatten die herinneren aan het verleden van Zeeland. De gevarieerde collectie omvat onder meer de beroemde Zeeuwse wandtapijten en de historische collectie van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen. Ook de collectie hedendaagse kunst van de Provincie Zeeland bevindt zich in het Zeeuws Museum. Verder vind je in het museum streekdrachten, sieraden en accessoires / porselein en zilver / archeologische vondsten / oude schilderijen en kunstnijverheid / natuurhistorie, fossielen en schelpen. In de database op de site kun je meer informatie vinden over een aantal van deze objecten.

- Joodse begraafplaatsen. - Grafmonument Willem II, graaf van Holland en Zeeland, Roomskoning. - Zeehelden aan de wandel - Praalgraf gebroeders Evertsen.

- Munttoren uit de 15e eeuw.

- Het imposante en omvanrijke pand Kloveniersdoelen (Achter de Houttuinen) dateert uit 1611 en is gebouwd als onderkomen voor schutterij de Kloveniers. Na een reeks opeenvolgende eigenaren en functies ontwikkelden de directie van de Drvkkery en Cinema Middelburg in 2010 plannen om de doelen te gaan gebruiken als filmtheater met een grand café en zalen voor activiteiten. In juni 2013 is het pand met deze nieuwe horeca- en cultuurfunctie in gebruik genomen.

- Ook de Sint Jorisdoelen is destijds gebouwd voor een schutterij.

- Overzicht van beelden in Middelburg.

- Mede door toedoen van Stichting Bomenbuurt Griffioen (SBG) is de Bomenbuurt in 2010 tot beschermd gemeentelijk monument verklaard. De bijzondere kenmerken van de wijk zijn vastgelegd in een Beeldkwaliteitsplan. Daarbij zijn ook afspraken vastgelegd ter bescherming van de oorspronkelijke opzet van de wijk. De ontwerpers van de wijk hadden ieder huis een klein voortuintje gegeven om ook op deze manier een groen straatbeeld te verkrijgen. SBG heeft vanaf het begin gestimuleerd om deze geveltuintjes niet te laten verwilderen. Via de jaarlijkse ‘wedstrijd geveltuintjes’ en het ‘rozenproject’ wordt hier nog steeds aandacht aan gegeven.

- "Sinds 2018 is er Sjakie's Chocolademuseum, het enige chocolademuseum in Nederland dat zo’n uitgebreid assortiment aan chocolade in huis heeft. En wat voor huis! Huis 's-Hertogenbosch op Vlasmarkt 51 te Middelburg biedt onderdak aan het lekkerste museum van de hele wereld! Het is een prachtige locatie waar wij je cacao en chocolade laten zien, ruiken, voelen, proeven en beleven. Wij vertellen het verhaal van boon tot chocolade en alles wat daarbij hoort. In de sfeervolle ruimte nemen wij je mee naar Afrika, midden in de cacaoplantages. Een volwaardig bezoek aan Sjakie’s Chocolademuseum duurt volgens ons ca. 2,5 uur. Kosten: €9,50 voor volwassenen. Kinderen tot 5 jaar gratis. Inclusief: informatiepakket 'van boon tot chocolade'; demonstratie in het Chocolate Lovers atelier*; proef van meer dan 200 soorten chocolade en ontdek jouw favoriet!; diverse kortingsbonnen exclusief voor museumbezoekers.

In oktober 2019 hebben we het museum uitgebreid tot een beleving in de hele binnenstad van historisch Middelburg. Voor onze jongste bezoekers hebben we een leuk knutselsetje en een lekkere verrassing na afloop. Meer dan 12 personen en scholen graag vooraf reserveren via tel. 0118-85515 of info@chocolatelover.nl. Openingstijden: Sjakie’s Chocolademuseum: dinsdag t/m zaterdag 11.00-17.00 uur. Chocolate Lovers winkel en fabriek (Vlasmarkt 45): dinsdag t/m zaterdag 10.00-17.00 uur. Tijdens de zomervakantie zijn wij 7 dagen per week geopend van 11:00-17:00 uur. De gehele opbrengst van het Chocolademuseum komt ten goede aan Stichting Chocolate Lovers. Daarmee worden mooie momenten gerealiseerd voor gezinnen met kinderen die te maken hebben met ziekte of vervullen wij laatste wensen voor kinderen en jongeren die ongeneeslijk ziek zijn.
* Dit kan i.v.m. embargo opdrachten of extreme drukten afwijken. Het pand is helaas niet geheel toegankelijk voor rolstoelen. Op afspraak zijn er wel mogelijkheden."

"Stichting Chocolate Lovers is in 2013 in Middelburg opgericht door 10 vrienden die ieder voor zich een heftige periode van verlies, ziekte of overlijden achter de rug hadden. Deze vrienden wilden het daarmee gepaard gaande verdriet ombuigen in kracht; de stichting werd opgericht. Inmiddels zijn we uitgegroeid tot een organisatie met bijna 50 vrijwilligers die zich dag in, dag uit, belangeloos inzetten. Afgelopen jaar hebben we meer dan 500 kinderen die langdurig ziek zijn, een mooi moment bezorgd of een laatste wens voor ze vervuld. Maar we willen in de toekomst meer doen! Daarom zetten we ons in voor een nieuw project; de Willy Wonka Villa.

De Willy Wonka Villa is een vakantieverblijf, waar meerdere gezinnen met langdurig en/of ernstig zieke kinderen kunnen verblijven. Het verblijf bestaat uit 12 appartementen waar specifieke faciliteiten worden aangeboden, waarbij zorg op maat mogelijk is. Zodoende kunnen gezinnen genieten van een onbezorgde vakantie met als doel; genieten en ontzorgen. Samen met partners uit de zorg, overheid en ondernemers zijn we bezig om een solide netwerk te vormen om dit plan mogelijk te maken. Deze basis van expertise partners moet ervoor zorgen dat er in de Willy Wonka Villa de juiste zorg kan worden aangeboden aan deze kinderen met hun familie. Naast onze opbrengsten uit ons eigen atelier en het museum, zijn wij altijd op zoek naar fondsen, sponsoren en donateurs die dit project financieel een warm hart toedragen."

- Gevelstenen in Middelburg.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- "Beleef een leuke dag uit op Kinderboerderij De Klepperhoeve! Op een zaterdag half mei van 10:00-16:00 uur is er het Schaapscheerfeest. Natuurlijk kun je zien hoe de schapen geschoren worden, struin je langs de kraampjes en geniet je van al het lekkers op ons terras. Maar er is nog veel meer te beleven. Voor de echte waaghals staat onze rodeostier klaar. Durf jij het ook aan? Of rij jij liever een rondje op de pony? Ben jij sneller dan je broertje of zusje, sterker dan je vader of moeder? Daag dan je familie uit bij onze "Family & Fun"-spellen. Genoeg te beleven voor jong en oud(er). De toegang is gratis."

- "Koorfestival Vól-Koren (1e weekend van juni) is een zangfestijn voor jong en oud(er), waarin niks moet en alles kan. Op een groot aantal locaties in het historische hart van Middelburg treden koren, zanggroepen en ensembles op uit de regio en ver daarbuiten. Het publiek heeft vrij toegang. Daar moet je geweest zijn, daar moet je hebben gezongen..."

- Mosselfeesten (weekend eind juli). Drie dagen lang kun je komen genieten van goede muziek, straatartiesten en natuurlijk heerlijk eten. De deelnemers hebben allemaal een tent of terras buiten staan en serveren een eigen bereiding van de Zeeuwse mossel.

- City of Dance Festival (weekend in juli).

- Het ring- en sjezenrijden op en rond het Abdijplein is traditie op de de Eerste Folkloristische Dag in Middelburg in juli en de Tweede Folklorstische Dag in augustus. De manen en staarten van de paarden zijn kunstig ingevlochten en de sjezen zijn versierd met bloemen. Op de sjees zitten menners en passagiers in Zeeuwse klederdracht. Ze wedijveren met elkaar om de hoofdprijs. Dat doen ze door op een parcours met een lans zoveel mogelijk ringen te steken. Op het Abdijplein zelf is het ringsteken met alleen maar paarden. Ruiters zitten op ongezadelde paarden die in galop door de baan stuiven. De ruiter probeert met een lans de ring te steken die halverwege de baan hangt. Deze ring wordt steeds kleiner. Wie op een dag de meeste ringen steekt is de winnaar.

- De Middelburgse Kermis (gedurende een week begin augustus) is met ca. 30 attracties de grootste kermis van Zeeland.

- Nazomerfestival (eind augustus / begin september).

- Halloweenrun (op een donderdag eind oktober, in 2020 voor de 4e keer). "Verrassend! Met diverse sfeerpunten! Iedereen welkom! Afterparty! Anders dan de vorige edities: Géén voorinschrijving. Eén groep. Alleen hardlopen. Just for fun! We starten vanuit Café Tympaan." Aldus de organisatie t.g.v. editie 2019.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- "De Zeeuwse Concertzaal in Middelburg* vormt al meer dan een eeuw een belangrijke schakel in het Zeeuwse muziekleven, niet in de laatste plaats vanwege haar bijzondere akoestische kwaliteiten. Wat voor soort concerten er door het jaar heen zoals worden georganiseerd, kun je hier vinden. Het is ook de locatie voor de wekelijkse repetities van het Zeeuws Orkest, de Koninklijke Oratorium Vereniging en het Middelburgs Muziek Korps."
* Naar eigen zeggen "de mooiste Concertzaal van Zeeland".

- Speelhof Hoogerzael (Sandberglaan) is een natuurspeelterrein waar natuurlijk spelen en ontdekken hand in hand gaan. Je kunt er ravotten tussen het groen, spelen met water op de waterspeelplek of op onderzoek gaan in de natuur. Kortom je mag hier heerlijk ongehinderd spelen, bouwen, klimmen en ondertussen ontdekken wat de natuur om ons heen allemaal te bieden heeft. Er zijn moestuintjes waar je je eigen groente kunt verbouwen en fruitbomen waar je van mag plukken en snoepen. Ook voor volwassenen is de Speelhof een fijne plek om elkaar te ontmoeten, een beetje te tuinieren of een handje mee te helpen op het terrein. Of om een kopje koffie of thee te drinken en lekker in het zonnetje te zitten terwijl de kinderen aan het spelen zijn. Speelhof Hoogerzael is de hele week overdag vrij toegankelijk.

- Kinderboerderij De Klepperhoeve. "Openingstijden: di t/m vr van 10.00-17.00 uur, za/zo/ma van 13.00-17.00 uur. Gesloten op 1e en 2e kerstdag, oudjaarsdag en nieuwjaarsdag. De kinderboerderij is gratis* toegangelijk, voor de activiteiten vragen wij een kleine bijdrage. Er is geen pin automaat aanwezig. * Voor schoolgroepen vragen wij entree.".

- Miniatuurpark Mini Mundi met verlaagde wandelpaden heeft de exacte contouren van Walcheren. De maquettes schaal 1 op 20 ("Miniatuur Walcheren") laten veel monumentale gebouwen van Walcheren zien. Van het Stadhuis en de Lange Jan van Middelburg tot de boulevard van Vlissingen. Als het begint te schemeren kun je genieten van de verlichte kerktoppen en andere hoogtepunten. Verder nog een pretpark en indoorspeeltuin.

- "Volkssterrenwacht Philippus Lansbergen is elke vrijdagavond geopend. Bezoek aan de sterrenwacht is gratis. De Zacharias Jansenbar, de Lodewijk van den Bergzaal (ruimtevaart) en het observatorium zijn dan te bezichtigen. Je kunt bij helder weer sterrenkijken. Voor het bijwonen van een vrijdagavondpresentatie, elke vrijdagavond om 20:00 uur, vragen we een kleine bijdrage: €2 voor kinderen, €4 voor volwassenen. Duur: ongeveer 45 minuten. Wil je het Hans Lipperheymuseum bezoeken, dan kun je een rondleiding krijgen. Rondleiding museum: €2 voor kinderen en €4 voor volwassenen. Duur:ongeveer 45 minuten. Koop je beide tickets in één keer, dan krijg je korting. Buiten de reguliere openingstijden is de sterrenwacht voor diverse groepen op aanvraag te bezoeken. De maximale groepsgrootte is 35 personen. In overleg wordt een passend programma samengesteld, toegespitst per doelgroep.

Het in de Volkssterrenwacht gevestigde Hans Lipperhey Museum laat zien hoe het komt dat de telescoop in Middelburg is uitgevonden. Verder speciale aandacht voor de geschiedenis van de sterrenkunde en de rol van Zeeland daarin. De werkplaats van brillenmaker Hans Lipperhey is nagebouwd en we laten zien hoe in de 17e eeuw lenzen werden geslepen. In het museum is ook een mooie collectie antieke telescopen te bewonderen. De oudste stamt uit eind 17e eeuw."

- Stichting Beeldende Kunst Middelburg (SBKM) organiseert tentoonstellingen en projecten rond hedendaagse beeldende kunst in De Vleeshal. Voor de actuele en toekomstige programmering in de Vleeshal ligt de nadruk op parallellen tussen de hedendaagse ontwikkelingen in de actuele kunst en de beginjaren van het tentoonstellingsprogramma in de Vleeshal in de jaren zeventig, toen nieuwe muziek, dans, beeldende kunst en performance op een interessante manier bij elkaar werden gebracht. De thema’s performance en performativiteit in de hedendaagse kunst, die de toeschouwer een centrale rol toeschrijven, staan al enkele jaren centraal.

Terug naar boven

Beeld

- Foto's van de binnenstad van Middelburg vóór 1940.

- Oude ansichtkaarten van Middelburg.

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Middelburg.

- Algemeen: - "Wij zijn De Stad is een podium voor mooie verhalen, foto’s, interviews en opinie over Middelburg, met name de binnenstad. We willen bijdragen aan de bewustwording over het belang van lokaal je inkopen doen en het steunen van je eigen vertrouwde winkeliers, en de band tussen de lokale consument en winkelier/horeca-ondernemer versterken. Sympathiek en origineel. Niet gericht op aanbiedingen, maar op de passie voor de stad. Like, share en vertel je verhaal! Wees welkom om je verhalen, foto's en meningen met de redactie te delen. Laat zien hoe mooi onze stad is, geef nieuws door en maak gebruik van het podium om je mening te geven. Tips? Mail gerust naar wijzijndestad@gmail.com!"

- Lokale links: - Middelburg linkspagina.

- Belangenorganisatie: - Stichting Bomenbuurt Griffioen.

- Muziek: - "Het Middelburgs Muziekkorps (MMK) is opgericht in 1815 en heeft dus in 2015 het 200-jarig bestaan gevierd. - Videoreportage over 200 jaar MMK. - Nieuwe leden zijn bij MMK altijd welkom. Bespeel je al een instrument dan kan je direct instromen in het leerlingen- of harmonie-orkest. Wil je muzikant worden dan kan dat ook via het MMK. Om het MMK eerst beter te leren kennen ben je natuurlijk van harte welkom bij een repetitie of een concert."

- "Juliana Korpsen Middelburg is een dynamische en inclusieve muziekvereniging. Een vereniging met 5 onderdelen voor jong en ouder. Juliana Drum & Bugle Corps is een van de meest toonaangevende muziekkorpsen van Nederland en staat garant voor kwaliteit. Jaren stond het korps aan de top van Europa en niet zonder resultaat! In 2010, 2011 en 2012 is Juliana Nederlands kampioen geworden bij de Nederlandse Kampioenschappen Drumcorps en heeft een derde plek behaald tijdens de Europese Kampioenschappen. Bij Junior Drumcorps Johan Friso komen alle onderdelen (Brass, Percussion en Guard) bij elkaar. We oefenen per onderdeel, maar ook met z’n allen. In een grote gymzaal of buiten. Een show en mars doen we altijd samen. Dan ben je echt een onderdeel van een groot geheel. Er zijn veel verschillende dingen die gebeuren tijdens een show. Muziek, toneel, dans of de maat aangeven, het is allemaal even belangrijk voor het geheel! En zo rol je er vanzelf in.

Ben je 7 jaar of ouder, dan kan je al bij Music Kids Zeeland beginnen. Je leert: een muziekinstrument naar keuze bespelen; muzieknoten lezen; de basis van het vlaggen; hoe je kunt meelopen in een show. Juliana Slag & Vlag is de nieuwste groep binnen Juliana Korpsen Middelburg. Deze groep richt zich op mensen met een verstandelijke beperking. ‘Humoreske’ is het amusementsorkest van de Juliana Korpsen. Zoals de naam al doet vermoeden: het orkest speelt fijne, afwisselende muziek met een knipoog. En dat zorgt vooral voor plezier! Het orkest speelt dixie-land-achtige muziek en evergreens in afwisselende stijl. Alle muziekstukken worden voor dit orkest gearrangeerd en zijn daardoor allemaal uniek. Wil jij een keer komen kijken op een repetitie van een van de korpsen? Neem dan gerust contact op!"

- Zorg en welzijn: - Zorgboerderij 't Hof Welgelegen.

- Een inmiddels al redelijk bekend fenomeen in ons land is de Minibieb, overgewaaid vanuit Amerika waar het Little Free Library heet. Het concept bestaat uit een kastje aan de muur van een woning, waar een voorbijganger een boek uit mag halen, en een boek kan terugplaatsen dat hij of zij zelf niet meer leest. En zo houdt dat systeem zichzelf in stand. Inmiddels zijn het er al meer dan 3.000, verspreid door het hele land. Een vergelijkbaar uit Amerika 'overgewaaid' fenomeen is de Little Free Pantry. Die is nog maar net aan de opmars in ons land begonnen. Een van hen is - sinds eind 2017 - Joan Verbeem met haar Little Free Pantry Middelburg (Briljant 1). Onder haar motto "Pak wat je nodig hebt, geef wat je kunt missen", dat ook op de kast staat, is het de bedoeling dat vooral mensen met een minimuminkomen er etenswaren en/of verzorgingsproducten uit kunnen halen. Mensen of instellingen zoals supermarkten die eten of verzorgingsproducten over hebben, kunnen dat in de kast plaatsen. Waardoor, net als bij de hiervoor beschreven Minibieb, ook dit systeem zichzelf in stand houdt.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)