Status

- Oud Verlaat is een buurtschap in de provincie Zuid-Holland, gemeente Zuidplas. T/m 1990 gemeente Zevenhuizen. In 1991 over naar gemeente Zevenhuizen-Moerkapelle, in 2010 over naar gemeente Zuidplas.

- De buurtschap Oud Verlaat valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Zevenhuizen.

- De buurtschap Oud Verlaat heeft officiële, blauwe plaatsnaamborden en heeft daarmee een bebouwde kom.

Naam

Spelling
In sommige bronnen wordt deze plaatsnaam met koppelteken gespeld. Ook taalkundig is dat in principe de te prefereren variant. Maar de meest gebruikelijke spelling is toch zonder koppelteken, daarom conformeren wij ons daaraan.

Naamsverklaring
Verlaat = sluis. Voor de verdere aspecten met betrekking tot de plaatsnaam zie bij Geschiedenis.

Ligging

De buurtschap Oud Verlaat ligt rond de wegen Rottekade (het gedeelte van deze weg Z van het kruispunt met de Middelweg), Vlietkade, Wollefoppenweg (voor zover gelegen binnen de bebouwde kom van de buurtschap, vanaf en W van de huisnummers 12 en 93, maar vermoedelijk valt het gedeelte van deze weg O van dit punt, voor zover gelegen binnen de gemeente Zuidplas en het dorpsgebied van Zevenhuizen, ook nog tot de buurtschap te rekenen), Strandweg en Nesseweg. De buurtschap ligt aan de O oever van de rivier de Rotte en aan de (aangelegde) Zevenhuizerplas en ZW van het dorp Zevenhuizen, direct N van de stad Rotterdam, OZO van het dorp Bergschenhoek, ZZO van het dorp Bleiswijk en WNW van het dorp Nieuwerkerk aan den IJssel.

Z van buurtschap Oud Verlaat ligt in de Rotterdamse wijk Zevenkamp het sneltram-/metrostation Nieuw Verlaat.

Statistische gegevens

De buurtschap Oud Verlaat omvat ca. 160 huizen met ca. 350 inwoners.

Geschiedenis

Toen de polders in Zevenhuizen verveend werden, moest de turf natuurlijk ook vervoerd kunnen worden naar de omliggende steden. Door de slechte toestand van de wegen was vervoer vrijwel alleen over water mogelijk. Om per schip uit de polder in de Rotte te komen was een sluis nodig, of een verlaat zoals men dat vroeger noemde. Elke polder in Zevenhuizen had zijn eigen verlaat. Voor de Catjespolder, die gelegen was in het noordelijke gedeelte van Zevenhuizen, was dit het Catjesverlaat. Restanten hiervan zijn nog zichtbaar in de Rottedijk bij het Korenmolengat. In de Zwanlasche polder liep een brede afvoersloot ‘De Zwanlasche sloot of vaart’, die via het Zwanlasche Verlaat in verbinding stond met de Rotte. Dit verlaat is vermoedelijk al in de 15e eeuw gesticht.

Het schutten door deze sluis kostte tijd, en dat was voor de schippers een mooie gelegenheid om boodschappen te doen. Het is te begrijpen dat bij dit Zwanlasche verlaat een buurtje ontstond met een herberg, een bakker enz. Later kwam ook het Wollefoppenverlaat daar vlak bij te liggen. Via de nog bestaande Vliet kon men zo van en uit de Wollefoppenpolder in de Rotte komen. Het Zwanlasche verlaat heeft gelegen juist ten noorden van de vroegere onderwijzerswoning, thans Rottekade 32; het Wollefoppen verlaat lag bij het huidige café.

In oude stukken en op oude kaarten ziet men voor deze buurt vaak de naam Sootjevis. Onderzoek heeft aannemelijk gemaakt dat dit oorspronkelijk de naam was van de plaatselijke herberg. Vermoedelijk werd deze zo genoemd omdat men er niet alleen zijn dorst kon lessen, maar men kon er ook een 'zootje vis' kopen. Deze naam heeft niet alleen tot gevolg gehad dat de uitbater zich zo ging noemen, maar ook de buurt werd in de volksmond Sootjevis genoemd, later werd dit: de Sootjesverlaten. Officieel was de naam van de buurt Zwanlasche verlaat, genoemd naar het grootste en belangrijkste van de twee verlaten.

Toen een gedeelte van de Zwanlasche polder drooggemalen en tot Eendrachtspolder werd, stichtte men in 1740 het nog bestaande Nieuwe Verlaat bij de Rottemeren en werd het oude Zwanlasche Verlaat gedicht. Sindsdien is de officiële naam van de buurtschap bij de twee verlaten: Oud Verlaat.

Het Wollefoppenverlaat heeft nog jaren bestaan. Eerst in 1870 bij het droogvallen van de Prins Alexanderpolder is ook dit verlaat gedicht. Alleen de naam herinnert nog aan de sluizen van weleer op deze plek. Ook de oude volksnaam voor deze buurt is nog steeds bekend. Er zijn maar weinig Zevenhuizenaars die niet weten waar Sootjesverlaat ligt. (bron en ©: Stichting Oud Zevenhuizen-Moerkapelle)

De Molen van de Nessepolder, op de voormalige grens Hillegersberg - Zevenhuizen, was een windmolen / podermolen van het type wipmolen, en is gesloopt tijdens de droogmaking van de Prins Alexanderpolder (1864-1875).

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van deze buurtschap, kun je terecht bij Stichting Oud Zevenhuizen - Moerkapelle. De stichting is opgericht in 1984 en beheert sinds 1997 Historisch Centrum Ons Verleden. Het doel van de stichting is het bewaren en toegankelijk maken van de geschiedenis en het cultureel erfgoed van de genoemde dorpen plus buurtschap Oud Verlaat en de naaste omgeving. De kernactiviteiten zijn het bijhouden en inrichten van de vaste en wisselende exposities in het Historisch Centrum en de uitgifte van het Verleden Tijdschrift (1x per kwartaal). Daarnaast wordt regelmatig een lezing georganiseerd over een historisch onderwerp, genealogisch onderzoek gedaan, komen publicaties op Facebook, op de eigen website en in het Hart van Holland en worden excursies georganiseerd.

Zou je ook nog eens terug willen zien hoe het er vroeger thuis bij je vader en moeder uitzag? Of bij opa en oma? Welke klusjes er in en om het huis gedaan moesten worden en waarmee? Hoe het voedsel werd verbouwd? Hoe er gespeeld en geleerd werd? En welke hobby’s we hadden? In Historisch Centrum Ons Verleden* is hierover in diverse themahoeken heel veel terug te vinden. Jaarlijks zijn er wisselende tentoonstellingen, die de aandacht vestigen op het cultureel erfgoed en de geschiedenis van de kernen Moerkapelle, Oud Verlaat, Zevenhuizen en de naaste omgeving. Voor die tentoonstellingen wordt over het algemeen gebruik gemaakt van voorwerpen, foto’s en ander beeldmateriaal uit de eigen collecties.
* Tweemanspolder 15, Zevenhuizen. Geopend iedere laatste zaterdagmiddag van de maand van 13.30-16.00 uur. Voor (familie)groepen zijn andere dagen en openingstijden mogelijk. Voor schoolgroepen is, naast andere dagen en openingstijden, in overleg een speciaal educatief programma mogelijk.

Verder is in 2018 het boek 'Groeiende Dorpen' verschenen, geschreven en samengesteld door bestuurslid van de hierboven vermelde stichting Cobi van Weringh-Schotte. De ondertitel van het boek luidt 'Zevenhuizen, Moerkapelle en Oud Verlaat in oude en nieuwe foto’s'. "Daarmee is direct duidelijk wat je kunt verwachten. De oude foto’s zijn nagenoeg allemaal van na 1950, waardoor de herkenbaarheid van deze oude foto’s groot is. Daarnaast is van iedere oude foto een actuele foto genomen vanaf ongeveer dezelfde plaats. Een feest van herkenning dus. Behalve een kijkboek is het ook nog eens heerlijk informatief. Het boek beslaat 128 pagina’s en is in hardcover uitgevoerd. In het boek zijn ca. 120 foto’s van Zevenhuizen opgenomen, ruim 90 van Moerkapelle en ca. 25 van Oud Verlaat. Het boek is te koop in het Historisch Centrum en kost € 15,-. Donateurs krijgen het boek voor €10,- (één boek per donateur).

Jaarlijkse evenementen

- Koningsdag.

Links

- Algemeen: - Site van en over Oud Verlaat.

- Nieuws: - 4x per jaar verschijnt magazine Vierkap Info, met actualiteiten uit buurtschap Oud Verlaat. Via de link is het magazine ook online te lezen (ook oudere nummers). Klik daarvoor onderaan in Archief op de maand die je zoekt.

- Belangenorganisatie: - Belangengroep Oud Verlaat is opgericht in 1992. De doelstelling van de Belangengroep is het handhaven van het karakter van de buurtschap. Dit betekent dat ze gevraagd en ongevraagd hun stem laten horen als er bijv. door bestemmingsplanwijzigingen of verkeersmaatregelen grote veranderingen in de leefomgeving dreigen te komen, waar de meerderheid van de inwoners het niet mee eens is. De Belangengroep is aangesloten bij het Rotte-Verband, een stichting van samenwerkende bewonersgroepen in het Rottemerengebied.

- Buurthuis: - De Vierkap is een multifunctioneel buurthuis waar het verenigingsleven van Oud Verlaat onderdak vindt en waar ook Peuterspeelzaal Dikkie Dik dankbaar gebruik van maakt. Er wordt ook regelmatig van alles georganiseerd. Vaste activiteiten zijn bokstrainingen op woensdagavond en stijldanslessen op vrijdagavond.

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Nessevliet in Oud Verlaat is opgericht in 1913. "Op De Nessevliet willen we de kinderen onderwijs geven op een zo hoog mogelijk niveau. Ons motto is: De Nessevliet daagt uit te worden wie je bent! We verwachten veel van elkaar, zowel van de kinderen, de leerkrachten als van de ouders. In eerste instantie leert je kind door te spelen. In de leerjaren 1 t/m 3 staat dat spel dus ook centraal. Veel spelen in de kleutergroepen verandert in spelenderwijs leren in leerjaar 3. Vanaf leerjaar 4 gaat je kind zich anders ontwikkelen. Het leren staat dan veel meer voorop. Sinds een aantal jaar werken wij volgens het concept van Gepersonaliseerd leren. Binnen De Nessevliet werken we in 3 units. Unit 1 bestaat uit leerjaar 1, 2 en 3. Unit 2 uit leerjaar 4, 5 en 6 en Unit 3 uit leerjaar 7 en 8. In Unit 1 werken wij met thema's. De kinderen leren binnen die thema's allerlei nieuwe vaardigheden. Hoewel we vanaf leerjaar 3 meer werken vanuit methodes, sluit leerjaar 3 aan bij de thema's van Unit 1. De komende jaren gaan we meer werken vanuit leerlijnen, om nog beter aan te sluiten bij de zone van de naaste ontwikkeling.

Kinderen krijgen zoveel mogelijk instructie op hun eigen niveau. Samen met de leerkracht ontdekken de kinderen waar ze goed in zijn en waar ze nog meer mee moeten oefenen om beter te worden. De leerkrachten zijn specialist en geven hun vak aan alle kinderen van de unit. De komende jaren willen we vooral handen en voeten geven aan de autonomie van onze kinderen. Hoe kunnen de kinderen eigenaar worden van hun eigen ontwikkelingsproces. In het aanbod van de leerstof houden wij daar rekening mee en kijken we naar het kind. Het ene kind leert veel door te lezen, een ander kind juist door kijken of handelend bezig te zijn. Er zijn kinderen die extra instructie nodig hebben of hulp bij verwerking. Wij kunnen de kinderen ook extra uitdaging of verdieping geven, mocht dat nodig zijn. Het onderwijs wordt zo ingericht dat we zoveel mogelijk tegemoet komen aan het kind. Daarbij zijn samenwerken, rekening houden met elkaar en eigenaarschap belangrijke waarden die we de kinderen mee willen geven. We vinden het van belang dat kinderen in de basisschoolleeftijd zoveel mogelijk in aanraking komen met de verschillende vakgebieden en daarin veel mogen experimenteren en ontwikkelen.

Op de Nessevliet in Oud Verlaat werken we volgens de principes van adaptief onderwijs. Adaptief onderwijs is onderwijs dat voldoet aan drie basisbehoeften van leerlingen: relatie, competentie en autonomie. Onder relatie verstaan we dat leerlingen zich geaccepteerd weten en ze het gevoel hebben welkom te zijn en erbij te horen, kortom: dat ze zich veilig voelen. Onder competentie verstaan we dat leerlingen ontdekken dat ze de taken die ze moeten doen, aankunnen; dat ze ontdekken dat ze steeds meer aankunnen. Onder autonomie verstaan we dat leerlingen weten dat ze (in elk geval voor een deel) hun leergedrag zelf kunnen sturen. Op die manier wordt onderwijs vormgegeven waarin leerlingen gemotiveerd zijn om aan het werk te gaan en waarvan ze uiteindelijk optimaal profiteren."

- "Peuterspeelzaal Dikkie Dik is gevestigd in buurthuis De Vierkap in Oud Verlaat. Met een gezellig clubje van 16 jongens en meisjes van 2 tot 4 jaar oud. De peuterspeelzaal is iedere woensdag- en vrijdagochtend geopend van 08:45-11:30 uur. Tijdens de ochtend wordt er samen met 2 leidsters o.a. geknutseld, gelezen, liedjes gezongen en buiten gespeeld. In 2006 is de peuterspeelzaal totaal vernieuwd. Er zijn diverse nieuwe speelhoeken aangeschaft zoals een keukenhoek, poppenhoek en winkeltje. Hiermee kunnen we de peuters een fijne, gestructureerde, rustgevende speelruimte bieden. Puk & Ko is ons totaalprogramma, vol interactieve en betekenisvolle activiteiten. Puk & Ko laat peuters spelenderwijs groeien in taal, ontluikende gecijferdheid, sociaalcommunicatieve vaardigheden en woordenschat. Onze pop Puk doet dus ook gezellig mee met eten en drinken, spelen, opruimen, zingen, buitenspelen en nog veel meer."