Nieuw-Zwinderen

Plaats
Buurtschap
Coevorden
Drenthe

zwinderen_actuele_kaart.jpg

Het dorpsgebied van Zwinderen omvat het gelijknamige dorp plus de buurtschap Nieuw-Zwinderen, wat op deze kaart van OpenStreetMap duidelijk te zien is. In de atlassen wordt de buurtschap nog altijd niet vermeld, hoewel hij toch al ca. 80 jaar bestaat...

Het dorpsgebied van Zwinderen omvat het gelijknamige dorp plus de buurtschap Nieuw-Zwinderen, wat op deze kaart van OpenStreetMap duidelijk te zien is. In de atlassen wordt de buurtschap nog altijd niet vermeld, hoewel hij toch al ca. 80 jaar bestaat...

Nieuw-Zwinderen

Terug naar boven

Status

- Nieuw-Zwinderen is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden. T/m 1997 gemeente Oosterhesselen.

- De buurtschap Nieuw-Zwinderen valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Zwinderen.

- De buurtschap Nieuw-Zwinderen heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat.

Terug naar boven

Naam

Naamsverklaring
De plaatsnaam verwijst naar het feit dat deze buurtschap na 1938 als nieuwe nederzetting in het dorpsgbied van Zwinderen is ontstaan.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Nieuw-Zwinderen ligt rond het Kanaal Coevorden-Zwinderen en grotendeels Z van de A37* (slechts 2 panden liggen N ervan), en ligt verder rond de Burgemeester Legroweg, het oostelijkste gedeelte van de Boerdijk en de Broekkampsdijk. De buurtschap ligt W en ZW van het dorp Zwinderen, O en ZO van het dorp Geesbrug, NO van het dorp Nieuwlande, N van het dorp Dalerpeel, W van het dorp Dalen en ZW van het dorp Wachtum. * Op kaarten lijkt het alsof de buurtschap door de A37 wordt doorsneden. In werkelijkheid loopt de snelweg over de - weg en het kanaal van de - buurtschap heen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Buurtschap Nieuw-Zwinderen omvat ca. 30 huizen en een handvol bedrijfsgebouwen, met ca. 80 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Kanaal Coevorden-Zwinderen
Belangrijkste reden voor de aanleg van Kanaal Coevorden-Zwinderen (ook wel Zwinderskanaal genoemd) - vanuit de Verlengde Hoogeveense Vaart naar Coevorden - vormde de afvoer van overtollig water uit de Verlengde Hoogeveense Vaart naar de Vecht (de vaart was ook van belang voor voor de afvoer van aardappelen naar de fabrieken te Nieuw-Amsterdam en Coevorden (aldus (1)). De aanleg vond plaats in de jaren 1934-1935, nadat de Drentse Kanaal Maatschappij (DKM) zich bereid had verklaard het kanaal in beheer en onderhoud te willen nemen. Het kanaal is ca. 22 meter breed en ca. 1,80 meter diep. In 1963 nam de provincie het kanaal over. In 1981 is het kanaal voor de scheepvaart gesloten en sindsdien alleen nog voor de afwatering van belang.(2)

Ontstaan van de buurtschap
Aan weerszijden van het kanaal ontstaat kort na de aanleg al bebouwing. De bebouwing aan het noordelijkste deel, voor zover gelegen in het dorpsgebied van Zwinderen, is buurtschap Nieuw-Zwinderen geworden. De buurtschap ligt in het Zwinderse Veld, op de Franse kaart (1811-13) getypeerd als 'Swindersche Heide Grond', tegenwoordig voornamelijk bouw- en weiland naast een aantal bospercelen.

Tweede Wereldoorlog
Buurtschap Nieuw-Zwinderen kent voor zover ons bekend één oorlogsslachtoffer, en wel Jan Aasman (1907-1944).

Greet Hofmans
Greet Hofmans (1894-1968) was een alternatieve genezeres en handoplegster. Ze was negen jaar lang een vriendin en adviseur van koningin Juliana en verbleef vaak op Paleis Soestdijk. Haar aanwezigheid aan het hof leidde tot een crisis in het koningshuis, die bekendstaat als de 'Greet Hofmans-affaire'. Mevr. Hofmans hield in diverse plaatsen in het land 'gebedsgenezingszittingen', die in enkele dagen soms meer dan duizend bezoekers trokken. Ook in Nieuw-Zwinderen heeft ze een aantal zittingen gehouden, in ieder geval in 1956, in de boerderij van de familie Frieling, die ze kennelijk via haar vaste cliënt Cor Kars had leren kennen (aldus pagina 200 uit het boek onder de link). Helaas is daar op het internet vreemd genoeg verder niets inhoudelijks van te vinden. De 'Greet Hofmans-affaire' speelde juist in dat jaar namelijk volop - zoals je onder de desbetreffende link eerder in deze alinea kunt lezen - en was landelijk in het nieuws, dus haar bezoeken aan deze kleine buurtschap zullen toch allicht enige opschudding teweeg hebben gebracht. Als iemand daar nadere informatie over heeft - liefst ter grootte van een alinea, die wij hier als aanvulling kunnen plaatsen - houden wij ons aanbevolen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- In het N van buurtschap Nieuw-Zwinderen, Z van de A37, ligt de Nieuw-Zwinderse Brug over het Kanaal Coevorden-Zwinderen. Een eenvoudige brug, maar wel met een mooie sierlijke insciriptie van de brugnaam. Iets verderop naar het Z ligt de Nieuw-Zwinderse Sluis plus ophaalbrug over het kanaal.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Kanaal Coevorden-Zwinderen is een populaire visstek. Zowel de oostzijde als de westzijde zijn goed te bevissen, ondanks dat er aan de westzijde meer bosserij en bomen staan. Het visbestand bestaat uit brasem, blei, voorn, zeelt, karper, snoek(baars) en baars. In 2017 zijn er door de federatie opnieuw karpers uitgezet.

Terug naar boven

Links / voorzieningen

- Agrarisch: - "Wij zijn Harro en Bernice Oosting en wij zijn de eigenaren van Bio Boerderij Oosting in de Zwinderense buurtschap Nieuw-Zwinderen. Wij hebben een bedrijf in biologisch legpluimvee en akkerbouw. Daar zijn we in 2012 mee begonnen. In 2014 zijn we onze akkers ook biologisch gaan bewerken (en werd ons volledige bedrijf biologisch). Dat wil zeggen dat dit zonder kunstmest en zonder chemische bestrijdingsmiddelen gebeurt. Het bewerken van de akkers gaat deels mechanisch en deels met de hand. Dit betekent dat we in de zomer druk zijn met schoffelen, wieden en eggen. Het is behoorlijk arbeidsintensief en daarom maken wij in de zomer gebruik van hulpkrachten.

In onze stal krijgen de kippen ruimte om te scharrelen en kunnen ze in de aangrenzende uitloopstal lopen. Via deze stal kunnen ze ook lekker naar buiten! Buiten hebben alle kippen 4 m2 tot hun beschikking. In onze stal staat een zogeheten volièresysteem waarin de hen zich kan bewegen, water kan drinken en natuurlijk haar ei kan leggen. Als ze dit doen in hun legnest, rolt het ei naar beneden door de schuine bodem. Het ei komt op een lopende band die we een keer per dag afdraaien. De eieren worden hier gecontroleerd en ingepakt per tray. Een tray bevat 30 eieren. De tray’s worden per zes opgestapeld (dit zijn dus in totaal 180 eieren). Al deze stapels worden vervolgens op een pallet gezet waar er 60 oppassen. In totaal staan er dus 10800 eieren op één pallet!"

- Veiligheid: - Voor een afgelegen buurtschap als Nieuw-Zwinderen is het nuttig om een eigen automatische externe defibrillator (AED) te hebben, naast die in het dorp Zwinderen. Dat is in 2010 dan ook gebeurd. Onder de naam 'Hartveilig Project Zwinderen' startten Jan Tiems en Karin Zwaan in 2009 de voorbereidingen voor plaatsing van AED's en de opleiding. Er was tot dan slechts één AED in het dorp: tijdens het zwemseizoen in Bosbad Zwinderen en daarbuiten in Ons Dorpshuis. Omdat deze niet het gehele dorpsgebied - binnen de tijdsnormen die daar voor staan - kon bedienen, is besloten nog twee AED's te plaatsen.

Het Jan Rigterink Fonds stelde een bedrag beschikbaar, waardoor het dorpsgebied sinds 2010 in het bezit is van twee extra AED's. De eerste is geplaatst aan de Brinkweg in het dorp en de tweede aan de Burgemeester Legroweg in buurtschap Nieuw-Zwinderen. Van der Veen Installatietechniek uit het dorp heeft de apparaten belangeloos geplaatst. In maart 2010 hebben 11 inwoners van dorp en buurtschap hun diploma reanimatie en certificaat AED-hulpverlener verworven. Niet alleen het reanimeren en bedienen van de AED kwamen aan de orde, ook vragen als 'Hoe herken ik een hartinfarct' en 'Hoe om te gaan met omstanders?'

Reacties

(4)

Een feitje is misschien ook dat mevrouw Greet Hofmans (bekend als alternatieve genezeres en destijds vriendin van Koningin Juliana) in een van de boerderijen op Nieuw-Zwinderen regelmatig sessies hield, bijeenkomsten die je tegenwoordig 'healings' zou noemen.

Dank voor de tip! Zeker voor zo'n piepklein buurtschapje in relatie tot het feit dat deze mevrouw juist in die tijd landelijk beroemd/berucht was, is het een lokaal belangwekkend historisch feit en verdient het dus vermelding. Ik heb er nu een alinea aan gewijd. Helaas is er op het internet niets inhoudelijks over te vinden, behalve de melding van dit feit als zodanig (wat ik ter onderbouwing ook gelinkt heb), vandaar dat ik daar hierboven een oproepje voor doe.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Zijn er geen nazaten van de Frielings meer bij wie nagevraagd kan worden of er nog documentatie is?

Dat sluit ik niet uit. Maar omdat deze site een encyclopedisch overzichtswerk is, volstaat in principe een alinea per onderwerp en hoeft het in principe niet diepgravender te zijn dan wat er nu staat.
Omdat ik dit toch wel intrigerend vind, omdat het destijds lokaal toch enige opschudding gewekt zou moeten hebben - als 1) drukbezocht (een paar honderd cliënten op 1 dag!) en bovendien 2) qua aard niet-alledaags gebeuren in een dergelijke kleine agrarische buurtschap - doe ik in die alinea een uitvraag of iemand er meer van weet.
Ik kan daar namelijk niet daadwerkelijk zelf nadere uitvraag naar doen, omdat ik in mijn eentje mijn handen voorlopig nog meer dan vol heb aan het afmaken van alle 7.000 plaatspagina's en het bijhouden van die pagina's op actuele ontwikkelingen.
Vandaar dat ik dit op deze wijze formuleer, als ik met betrekking tot een specifiek onderwerp benieuwd ben of er iemand is die er meer van weet (zojuist het hele internet nog even afgezocht op deze plaatsnaam, wat in dit kader niets heeft opgeleverd). Dat levert zo hier en daar wel eens een vruchtbare reactie op.
Wellicht kunt u in het kader van de door u in wording zijnde biografie over deze mevrouw navraag doen bij de onder https://www.plaatsengids.nl/oosterhesselen#geschiedenis vermelde heemkundevereniging, onder wiens werkgebied ook deze buurtschap valt. Het is immers zeer wel mogelijk dat zij er in hun lokale periodiek al eens een artikel aan hebben gewijd (dan wel zouden zij u wellicht in contact kunnen brengen met de nazaten in kwestie).
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen