Status

- Zoomvliet is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, in deels gemeente Roosendaal (t/m 1996 gemeente Wouw), deels gemeente Bergen op Zoom.

Na de gemeentelijke herindelingen van 1997 is een deel van de buurtschap niet van de gemeente Wouw naar de gemeente Roosendaal, maar, door middel van een grenscorrectie, naar de gemeente Bergen op Zoom overgegaan. Met name het gedeelte rond de golfbaan, Z van de Balsedreef, wat als doel had om de golfbaan onder 1 gemeente te laten vallen. De golfclub heet overigens Wouwse Plantage, wat (tegenwoordig) een enigszins verwarrende naam is, in die zin dat het nabijgelegen dorp en landgoed Wouwse Plantage onder de gemeente Roosendaal (t/m 1996 gemeente Wouw) en de golfbaan geheel onder de gemeente Bergen op Zoom valt.

- De buurtschap Zoomvliet valt deels onder het dorp Heerle (gemeente Roosendaal, t/m 1996 gemeente Wouw), deels onder de stad Bergen op Zoom en voor een klein deel onder het dorp Wouwse Plantage (gemeente Roosendaal, t/m 1996 gemeente Wouw).

- De buurtschap Zoomvliet heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat.

Naam

Oudere vermeldingen
1805, 1838-1857 en 1865 Zoomvliet.

Naamsverklaring
De buurtschap is genoemd naar een omstreeks 1805 gesticht buitenhuis gelegen aan het water de Zoom, thans nog een boerderij.(1) Het buitenhuis zou destijds zijn gebouwd op de plek waar vroeger een boerderij Heinoord stond. Overigens is ter plekke van de kruising Zoomvlietweg / Zoomweg nog sprake van een doodlopend weggetje Heijnoort.

Ligging

- De buurtschap Zoomvliet ligt Z van het dorp Heerle, Z van de A58, W en NW van het dorp Wouwse Plantage, rond de Zoomvlietweg, die loopt van de buurtschap Vijfhoek (Z van Heerle, N grenzend aan de A58) naar de buurtschap Plantage Centrum, ZW van Wouwse Plantage. De buurtschap Zoomvliet concentreert zich rond de kruising Zoomvlietweg / Zoomweg. De buurtschap ligt verder O van de A4/A58 en de stad Bergen op Zoom, en OZO en ZO van Knooppunt Zoomland (A4/A58). De huisnummers t/m 21 resp. 24 van de Zoomvlietweg vallen onder het dorp Heerle, de hogere huisnummers vallen onder de stad Bergen op Zoom, maar de huisnummers 61/61a/61b vallen onder het dorp Wouwse Plantage.

Statistische gegevens

In de Volkstelling van 1840 wordt de buurtschap Zoomvliet niet (apart) vermeld. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 60 huizen met ca. 150 inwoners.

Geschiedenis

Landgoed Zoomvliet was begin 19e eeuw in eigendom van Cyprianus de Bêre. In maart 1814 wilde hij samen met de Engelsen Bergen op Zoom van de Fransen bevrijden. Dat heeft hij met de dood moeten bekopen.

Tot aan het einde van de Tweede Wereldoorlog was in Zoomvliet een steenfabriek gevestigd. Deze fabriek was gespecialiseerd in de vervaardiging van draineerbuizen.

Bezienswaardigheden

- “De tweede waardevolle brandput* ligt aan de Zoomvlietweg. Langs de put is een laanbeplanting aangebracht. De put zelf is de moeite van het bekijken waard. Samen met de put in de Akkerstraat is dit de meest waardevolle. In de loop van 1984/1985 is door stedenbouwkundige Jos Cuypers een inventarisatie gemaakt van de brandputten. Twee putten verdwenen in de loop van het daaropvolgende jaar en inmiddels is ook de put in de Herelsestraat gedempt, samen met die in de Steenbergsestraat. De put in de Diefhoekstraat is flink verkleind en als er niet snel actie ondernomen wordt, zullen deze ‘kleine monumenten’ in elk geval geen onderhoud meer nodig hebben…” (101).
* Naast een andere aan de Akkerstraat. Zie daarvoor bij de Wouwse buurtschap Akker.

Literatuur

- “Zoomvliet, historie van een buitenhuis onder Bergen op Zoom en zijne bewoners” (182 pag., Zutphen, 1956). Met een bijlage over oud-Brabants jachtrecht.

Trivia

- Van 1988 tot 1995 is sprake geweest van een Waterschap Zoomvliet, dat een gebied besloeg van het dorpje De Heen (gem. Steenbergen) in het noorden tot Halsteren en Wouw in het zuiden.

- In Roosendaal en Bergen op Zoom was sprake van een Zoomvliet College. In september 2019 is dat opgegaan in onderwijsinstelling Curio, die ook nog een aantal andere vestigingen in West-Brabant heeft.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)