Driezum-Wâlterswâld

Plaats
Dorp
Dantumadiel
Fryslân

driezum_collage.jpg

Driezum is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Dantumadiel. (© Jan Dijkstra, Houten)

Driezum is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Dantumadiel. (© Jan Dijkstra, Houten)

Driezum..JPG

Mooi Driezum

Mooi Driezum

Driezum.JPG

De Hervormde kerk van Driezum

De Hervormde kerk van Driezum

Driezum (2).JPG

Driezum, poort van de kerk uit 1713

Driezum, poort van de kerk uit 1713

walterswald_collage.jpg

Wâlterswâld is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Dantumadiel. (© Jan Dijkstra, Houten)

Wâlterswâld is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Dantumadiel. (© Jan Dijkstra, Houten)

walterswald_1.jpg

Dorpsgezicht van Wâlterswâld

Dorpsgezicht van Wâlterswâld

walterswald_2.jpg

Wâldhiem is een kennelijke volksmond-streeknaam voor het buitengebied NO van Driezum. De naam staat niet in de atlassen en ook op het internet is er niets over te vinden. Als iemand weet wie dit wanneer waarom geplaatst heeft, houden wij ons aanbevolen.

Wâldhiem is een kennelijke volksmond-streeknaam voor het buitengebied NO van Driezum. De naam staat niet in de atlassen en ook op het internet is er niets over te vinden. Als iemand weet wie dit wanneer waarom geplaatst heeft, houden wij ons aanbevolen.

Driezum-Wâlterswâld

Terug naar boven

Status

- Driezum-Wâlterswâld is een tweelingdorp* in de provincie Fryslân, gemeente Dantumadiel.

* De buurdorpen Driezum en Wâlterswâld werken op veel gebieden samen. Zo zijn er vele gezamenlijke evenementen en verenigingen. Ze worden dan ook als 'tweelingdorp' Driezum-Wâlterswâld beschouwd (veel lokale verenigingen e.a. instellingen hanteren ook deze naam). Omdat de dorpen zoveel gemeenschappelijks hebben en de tweelingnaam zo ingeburgerd is, hebben wij er er ook één gezamenlijke pagina voor aangemaakt. Officieel, d.w.z. voor bijv. het postcodeboek, de gemeentelijke basisregistratie BAG en de plaatsnaamborden, zijn het nog wel aparte dorpen. Overigens komt dit soort situaties vaker voor in ons land, door het hele land maar vooral in Fryslân.

- Onder het dorp Driezum valt ook de buurtschap Eastwâld.

- Onder het dorp Driezum lijkt ook een buurtschap Wâldhiem te vallen. Wij zeggen bewust 'lijkt', omdat de paradox zich voordoet dat wij in het buitengebied O en NO van de dorpskern in ieder geval 4 'plaatsnaambordjes' hebben waargenomen met deze naam erop* (wellicht staan er nog wel meer) (zie de laatste foto op deze pagina), maar dat deze naam tot heden nergens in atlassen is voorgekomen, en ook op het internet is er niets over te vinden. Gezien de layout van het portaal dringt de vergelijking zich op met eenzelfde soort portaal in dezelfde gemeente, met bordjes 'Bûtenfjild' (in een groot buitengebied N van de dorpskern van Feanwâlden) (wat wél een gebiedsnaam is die door de omwonenden 'op de kaart wordt gezet', waarvoor zie de pagina Dantumadiel, hoofdstuk Landschap etc. Zie ook de laatste foto op die pagina). Wij hebben deze casus uitvoerig onderzocht, omdat wij niet rusten voor wij weten wie wanneer waarom bepaalde bordjes heeft geplaatst. Want zoiets gebeurt niet zomaar. Daar moet een aanleiding voor zijn geweest. Daar moet dan dús ook een verhaal achter zitten. Welnu de liefhebber kan onze analyse van deze casus onderaan deze pagina in de reacties lezen. Leest en huivert over zoveel inconsequentheden...
* Deze bordjes staan in ieder geval: 1) aan het begin van de Wâlddyk (gezien vanaf de N910 Trekwei); 2) recht daartegenover aan het begin van de Kolkensloane (gezien vanaf de N910 Trekwei); 3) aan het begin van de Kolkensloane als je de bebouwde kom van Driezum verlaat; en 4); aan de weg Eastwâld, als je die betreedt vanaf de N910 Trekwei richting Driezum.

Als je Googlet op 'Wâldhiem', blijken er in de zoekresultaten 3 mensen te worden vermeld die in de straat Wâldhiem wonen. Maar... wél in buurdorp Wâlterswâld! (voorbeeld) Lekker verwarrend om een identieke naam voor twee verschillende gebieden zo vlak bij elkaar te hanteren. Of zou die straat dan toch iets met de gelijknamige, hiervoor besproken bordjes te maken hebben? Nee, helaas, niet echt, want die straat ligt midden in de dorpskern van Wâlterswald... Nog een gek dingetje met die straat, ja het houdt niet op: bíjna alle straten in dit dorp zijn op de kaarten en in het postcodeboek en op de straatnaambordjes Frysktalig. Behalve... je raadt het al... 'ons' Wâldhiem. Want dat heet op de kaarten en in het postcodeboek en op de straatnaambordjes... Waldheem. Dat is geen Nederlands én geen Fries. Wie verzint zoiets? En het wordt nog gekker: Tot ca. 2010 stond in dit dorp bij de straatnamen de NL variant nog bovenaan het straatnaambordje en de FR variant er onder. En hier stond dan (NL?) Waldheem bovenaan met (FR?) Waldheem er onder. Wat dus dubbelop fout is (en suggereert dat de NL en FR variant hetzelfde zouden zijn, wat ze niet zijn). Voor nadere toelichting zie de reactie onderaan deze pagina.

Terug naar boven

Naam

In het Nederlands
Driezum: Driesum. Wâlterswâld: Wouterswoude. Overigens zijn de plaatsnamen in de gemeente Dantumadiel - evenals de gemeentenaam - sinds 2009 officieel Friestalig.

Oudere vermeldingen
Driezum: 1486-1487 Dresem, 1786 Driezum.

Naamsverklaring
Driezum: Als verklaring wordt wel heem 'woonplaats, woning' van de persoon Dries (ontstaan uit Andreas) gegeven. Een christelijke naam in combinatie met heem is in Fryslân echter uitzonderlijk: christelijke voornamen zijn hier pas in gebruik gekomen na de productieve periode van heem (5e tot 10e eeuw). Een andere verklaring knoopt aan bij dries 'onbebouwd stuk land, tijdelijk braakliggend land', maar men zou verwachten dat de Friese vorm dan met t zou beginnen.(1)

Terug naar boven

Ligging

Driezum-Wâlterswâld ligt ZO van Dokkum, NW van Kollum.

Bijzonder - het komt vaker voor in ons land, maar is ook weer niet alledaags - is dat het dorp Wâlterswâld twee los van elkaar gelegen kernen en bebouwde kommen heeft, nl. Wâlterswâld-Zuid rond de Foarwei tussen Driezum in het O en Dâmwâld in het W, en Wâlterswâld-Noord rond de Achterwei die parallel N van de Foarwei loopt.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Driezum 129 huizen met 640 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 400 huizen met ca. 1.000 inwoners. Dat geldt ook voor Wâlterswâld. Gezamenlijk hebben ze als tweelingdorp Driezum-Wâlterswâld dus ca. 800 huizen met ca. 2.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- Geschiedenis van Driezum.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Dorpsvisie Wâlterswâld.

- Iepenbiere Basisskoalle IBS Driezum heeft wegens de dalende leerlingenaantallen na afloop van schooljaar 2014-2015, toen er nog maar ca. 20 leerlingen waren, de deuren moeten sluiten. Het dorp heeft sindsdien geen school meer. De leerlingen uit dit dorp gaan sindsdien naar de openbare lagere school in Damwâld en naar de twee christelijke basisscholen in Walterswâld.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Driezum heeft 5 rijksmonumenten.

- Wâlterswâld heeft 4 rijksmonumenten (boven de lijst onder de link staat het getal 6, maar wij zien er maar 4 in de lijst staan).

- In 1713 werd naast de zadeldaktoren van de Hervormde (PKN) van Driezum (Van Sytzamawei 8) een nieuw schip met driezijdige koorsluiting en rondboogvensters gebouwd. De ingangen aan de noord- en zuidzijde zijn voorzien van dorische poortomlijstingen. Boven de noordingang bevindt zich een fronton en een stichtingssteen. Boven de zuidingang is in de gevel een zonnewijzer aangebracht. In 1876 is de toren naar plannen van H.H. Korenstra vervangen door een neoclassicistische toren van drie geledingen met ingesnoerde spits. De preekstoel (1714) in Lodewijk XIV-stijl, met getordeerde korinthische zuilen, is versierd met snijwerk van Jan Oenema. De koperen lezenaar (1771) in Lodewijk XV-stijl door Lieuwe Geerts. Het eenklaviersorgel uit 1782 is gemaakt door Albertus Antoni Hinsz. De Hervormde Gemeente Driezum is een van de weinige bevindelijk gereformeerde gemeenten van Fryslân.

In 2017 is in deze kerk het graf van edelman Feije van Goslingha teruggevonden. Hij overleed in 1552. In de kerk is een nieuwe vloer gelegd en daarbij kwamen twee graven tevoorschijn die niet op papier stonden. Die van Van Goslingha en een graf voor zijn zoontje Pieter. In de omgeving van dit dorp stonden ooit vele staten (adellijke landhuizen) waardoor er veel families van adel aan het dorp verbonden zijn. De stenen zijn in de nieuwe vloer zichtbaar gemaakt. (bron en voor nadere informatie zie de reportage op Omrop Fryslân, 30-8-2017)

- De Hervormde (PKN) kerk van Wâlterswâld (Tsjerkeloane 34) is een in 1805 herbouwd eenvoudig kerkgebouw bij een oudere, waarschijnlijk in de 17e eeuw van oud materiaal herbouwde rechtopgaande toren. Bijzonderheden in het interieur zijn een 18e- eeuwse preekstoel, een 18e-eeuwse herenbankbekroning, en het eenklaviers orgel dat in 1894 is gemaakt door Bakker en Timmenga. Het mechanisch torenuurwerk dateert uit 1926 en is gemaakt door de firma B. Eijsbouts uit Asten.

- De Gereformeerde (PKN) kerk van Wâlterswâld (Foarwei 27) is in 1922 gebouwd naar ontwerp van architect Ane Nauta ter vervanging van een kerkgebouw uit de 19e eeuw. Het orgel dateert ui 1898 en is afkomstig uit de Gereformeerde kerk van Uithuizermeeden.

- De Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt van Wâlterswâld (Tsjerkeloane 12) is een sobere wederopbouwkerk uit 1952, gebouwd naar ontwerp van architect T. v.d. Kooi. De kerk is in 1998 uitgebreid. Sinds 2004 maakt ook de Hersteld Hervormde Kerk, die zich destijds met 136 leden heeft afgescheiden van de 499 leden tellende Hervormde Gemeente (bij de overgang naar de PKN), gebruik van deze kerk.

- Rinsma State in Driezum was van 1971 tot 1999 het gemeentehuis van de gemeente Dantumadiel. Het bijbehorende 15 ha grote landgoed is grotendeels publiek toegankelijk. Het landgoed is eigendom van de fa. Rinsma Invest van Auke en Walentina Boskma. In 2017 hebben zij ook landgoed Stania State in Oentsjerk aangekocht.

- In 2018 zijn bij ca. 50 huizen, kerken en andere bezienswaardige plekken in Driezum-Walterswâld bordjes geplaatst met daarop een stukje over de geschiedenis van het desbetreffende object. De bordjes maken deel uit van een door de Dorpsbelangen uit te zetten historische fiets- en wandeltocht. Het is natuurlijk bedoeld voor toeristen maar ook voor de inwoners, om de kennis over hun eigen dorp te vergroten en ze bewuster te maken van de bijzonderheden in hun dorp.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Sportdriewo organiseert sinds 2014 voornamelijk wandelevenementen en mountainbiketochten in de omgeving van Driezum-Wâlterswâld. In het voorjaar organiseren ze de Avond4daagse, in juli de MTB-zomereditie tijdens de Paardendagen, in het najaar de Kennedymars Fryslân met allerlei afstanden van 80 tot 8 kilometer, en in november de MTB-herfsteditie.

- "De Paardendagen Driezum-Wâlterswâld (eind juli), georganiseerd door de gelijknamige stichting, wordt niet voor niks “Het mooiste evenement van Fryslân” genoemd en trekt elk jaar duizenden bezoekers naar de Friese Wouden. Traditiegetrouw starten we op donderdag met de hindernisverkenning voor de deelnemers aan de Paardenmarathon. Op donderdagavond, na afloop van de officiële opening en de briefing, barst in de feesttent de Nacht van de Paardendagen los. Op vrijdag komen er 150 aanspanningen plus honderden pony’s en paarden uit binnen- en buitenland aan de start om deel te nemen aan het Open Fries Kampioenschap Paardenmarathon. Een unieke menwedstrijd waar 11 fantastische aangeklede hindernissen in de dorpen Driezum, Wâlterswâld en Damwâld de basis vormen voor het Kampioenschap. Als de winnaars bekend zijn vindt op het hoofdterrein de huldiging van de Kampioenen plaats, waarna het Frysk Folksliet en de traditionele ereronde de Paardenmarathon helemaal compleet maakt.

Op zaterdag (altijd de laatste zaterdag van juli) is er traditiegetrouw de Boerendag te Wâlterswâld. Het programma van deze dag is zeer gevarieerd met vele attracties voor oud en jong. Jaarlijks worden ook de Rundveekeuring van Noord-Friesland, de provinciale Geitenkeuring van Fryslân, het Open Frysk Kampioenschap ”Friese Stabij en Wetterhoun” en de zomershow van PKV Frisia hier gehouden. Met de Boerenmarkt, het Kinderplein, oude ambachten, demo´s, schaapscheren, roofvogels, oldtimers, theater, muziek, de Lekkernijstraat en een diversiteit van stands en Paardenkrachten op het terrein zijn de Paardendagen een festijn voor groot en klein."

- Wandelweekend vanuit Driezum-Wâlterswâld (eind augustus) met de Kennedymars Fryslân, de Nachtmarsen, de Culturele Wandeltocht en de Juniormars. Vanaf 1 maart kun je je inschrijven.

- De Lampex Dantumadiel (= Lytse AMPfibische EXpeditie) (weekend in september) is een ‘lichte’ variant op de Wampex*. De Wampex was een traditie van het Engelse leger waarbij jonge rekruten een weekend lang taken kregen in, op, over, onder en met water. De Lampex is een evenement in en om Driezum-Wâlterswâld waarbij ca. 50 teams met in totaal ca. 300 deelnemers, die uit de hele provincie komen, opdrachten krijgen rondom het water en met survival-elementen. Er wordt ’s avonds en ‘s nachts gelopen. Geplaveide wegen worden gemeden, moeilijk begaanbaar terrein moet worden bedwongen, bruggen ontbreken en soms is een kompas het enige houvast. De route die men moet lopen is een soort puzzeltocht van 10 tot 15 kilometer met diverse, uitdagende hindernissen. Daarnaast zijn er onder andere windrichting routes en volgroutes.
* Een jaarlijkse Wampex wordt op diverse andere plekken in Groningen, Fryslân en Drenthe georganiseerd. Tik deze term in in de zoekfunctie om te zien welke dat zijn.

Sinds 2013 is er ook ieder jaar de Kinderlampex of Lytse Lampex, een survivaltocht op de dag na de Lampex; een korte route met veel survival-elementen en leuke spelletjes, voor alle kinderen in de Friese Wouden. Deelnemen aan de Kinderlampex is helemaal gratis!

- Winterfair (op een zaterdag eind november).

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Driezum, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- "Facebookpagina Ald Driezum-Wâlterswâld is bedoeld om iedereen in de gelegenheid te stellen oude foto’s en filmpjes over onze dorpen te plaatsen. Op die manier ontstaat er een prachtig digitaal foto-kabinet waar inwoners, oud-dorpsgenoten en belangstellenden veel plezier aan kunnen beleven. Lees vooral ook alle reacties onder een foto. De prachtigste oude verhalen komen los en worden op deze manier bewaard voor het nageslacht. De redactie vindt foto’s vanaf 10 jaar oud al bijzonder genoeg om te plaatsen."

Terug naar boven

Links / voorzieningen / verenigingsleven

- Algemeen: - Site van en over Driezum. - Site van en over Wâlterswâld.

- Nieuws: - De 5x per jaar verschijnende Dorpskrant Driezum-Wâlterswâld is via de link ook online te lezen (ook oudere nummers).

- Belangenorganisatie: - "Dorpsbelangen Driezum behartigt onpartijdig de belangen van de inwoners van het dorp. Een van de doelstellingen is om een zo prettig mogelijk woon-/leefklimaat te krijgen en te houden ongeacht de levensvisie. Er is geregeld overleg met B & W van de gemeente Dantumadiel en andersom is het dorpsbelang een aanspreekpunt voor de gemeente. Het bestuur vergadert ongeveer één keer per maand en gaat daarnaast naar verschillende vergaderingen en overlegbijeenkomsten. Ook organiseren wij de jaarlijkse 4 mei herdenking. Rond maart/april is er elk jaar een ledenvergadering waar alle leden welkom zijn en kwesties besproken kunnen worden. Natuurlijk is het bestuur ook buiten deze vergadering aanspreekbaar voor algemene problemen die het dorp betreffen. Wanneer je nog geen lid bent maar dat wel wilt worden (dat kost maar 7 euro per jaar), kun je je opgeven door een mailtje te sturen naar dorpsbelangen@driezum.info."

- Dorpshuis: - Dorpshuis De Nije Warf staat in Wâlterswâld. "Vrijwilligers blijven nodig om het dorpshuis open te kunnen houden. Ook nu het dorpshuis beheerd wordt door een pachter, hopen wij te kunnen blijven rekenen op vrijwilligers. De pachter runt de bar en de keuken, de stichting zelf blijft verantwoordelijk voor alle andere zaken waaronder bijv. ook het onderhoud. Nu de financiële situatie steeds gezonder wordt en we dit graag zo willen houden, proberen we waar mogelijk de kosten laag te houden. Een van de manieren is het inzetten van vrijwilligers. Dus als vrijwilliger kun je je steentje bijdragen aan het behoud van het dorpshuis van en voor Driezum-Wâlterswâld. Ook het bestuur zit nog steeds met smart te wachten op vrijwilligers die ons komen versterken."

- Muziek: - "Muziekvereniging Excelsior Driezum-Wâlterswâld is een in 1903 opgerichte brassband, die uitkomt in de vierde divisie. Elke dinsdagavond repeteren we in Dorpshuis De Nije Warf. Wij verlenen onze medewerking aan diverse jaarlijks terugkerende dorpsactiviteiten zoals het dorpsfeest, de boerendag, de Kennedymars en de dodenherdenking. Excelsior is tevens bekend vanwege hun kerstconcert op kerstavond en de inmiddels legendarische concertenreeks met o.a. ‘POPmeetsBRASS’ en ‘Excelsior into the Movies’. Daarnaast doen we nog mee aan verschillende concoursen, festivals en de Nederlandse Brassband Kampioenschappen. Kortom een fanatieke vereniging met de ambitie om samen op een plezierige wijze op een zo hoog mogelijk niveau muziek te maken en mooie concerten te organiseren."

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. VIOD (Vooruitgang Is Ons Doel) is opgericht in 1965. "Het eerste elftal werd ingedeeld in de derde klasse van de toenmalige FVB. In het derde seizoen sleepte dit team het kampioenschap in de wacht. VIOD 1 moest daarna 35 jaar lang in de wachtkamer plaatsnemen voor zij een tweede kampioenschap kon vieren. Een jaar later volgde VIOD 2. Ook VIOD 2 wist daarna jarenlang geen bijzonder resultaat te boeken. In 1981 mocht eindelijk weer de kampioensvlag worden gehesen. Bij de jeugd kon voor het eerst in seizoen 1971/1972 een kampioen worden gehuldigd. Dit was het B pupillen elftal. De resultaten van het vrouwenvoetbal zijn, sinds haar intrede twintig jaar geleden, constanter. Binnen de afgelopen twee decennia zijn zowel de dames als meisjes gestaag gegroeid en behoren ondertussen tot de top in Fryslân. VIOD is als dorpsvereniging zeer succesvol geweest. Kampioenschappen op het veld en in de zaal, maar ook bekersuccessen hebben de vereniging een bepaalde status gegeven, die ook verwachtingen scheppen voor de toekomst."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Driezum alg. en - idem kerk. - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Wâlterswâld kerk.

Reacties

(2)

U plaats hier een foto van Wâldhiem. Verder kom ik deze naam nergens tegen in de Plaatsengids.
Is dit een aparte buurtschap? Op de Topografische Kaart heet het hier Oostwold/Eastwâld, net als de straatnaam.

Met vriendelijke groet,
Bertus Legebeke, Nijmegen

Dank voor de attendering Bertus! Want op zich is je redenering logisch: een plaatsnaambordje suggereert een plaatsnaam, en daarover moet dús een nadere toelichting te vinden zijn op Plaatsengids.nl. Want ik beschrijf op mijn site immers álle plaatsnamen. Overigens heeft een van mijn fotografen de foto geplaatst, en was het er bij mij gewoon nog niet van gekomen om deze casus eens goed te onderzoeken, want dat doe ik doorgaans uiteraard wel als ik een voor mij onbekende naam tegenkom. Het was me al wel een keer opgevallen dat dit een gevalletje was in de categorie "zo te zien vergelijkbaar met Bjûtenfild, nog uit te zoeken".

Het heeft me al met al wel een paar uurtjes 'van de straat gehouden', want hoe dieper ik ging graven, hoe meer onlogica en inconsequentheden ik in relatie tot deze casus tegenkwam. Zoals dat het bordje op de foto, door jou terecht gedetecteerd in Eastwâld, sowieso fout is (want daar is het immers buurtschap en dús plaatsnaam Eastwâld en zou daar dús een plaatsnaambordje met díe plaatsnaam moeten staan. Hoe moeilijk kan dat zijn. Zou je denken...). Hierboven onder Status heb ik er nu een stukje aan gewijd (zodat een volgende zoeker er wél iets over vindt :-) ). De uitvoerige analyse zou daar buitenproportioneel veel ruimte innemen, dus de liefhebber verwijs ik daarvoor door naar deze reactie. Komt ie, ga er even goed voor zitten:

Onder het dorp Driezum lijkt ook een buurtschap Wâldhiem te vallen. Ik zeg bewust 'lijkt', omdat de paradox zich voordoet dat ik in het buitengebied O en NO van de dorpskern in ieder geval 4 'plaatsnaambordjes' heb waargenomen met deze naam erop (wellicht staan er nog wel meer) (zie de laatste foto op deze pagina), maar dat deze naam tot heden nergens in atlassen is voorgekomen, en ook op het internet is er niets over te vinden. Gezien de layout van het portaal dringt de vergelijking zich op met eenzelfde soort portaal in dezelfde gemeente, met bordjes 'Bûtenfjild' (in het gebied N van de dorpskern van Feanwâlden) (wat wél een gebiedsnaam is die door de omwonenden 'op de kaart wordt gezet', waarvoor zie de pagina Dantumadiel, hoofdstuk Landschap etc.: https://www.plaatsengids.nl/dantumadiel#landschap-natuur-en-recreatie . Zie ook de laatste foto op die pagina). Ik heb deze casus uitvoerig onderzocht, omdat ik niet rust voor ik weet wie wanneer en waarom bepaalde bordjes heeft geplaatst. Want zoiets gebeurt niet zomaar. Daar moet een aanleiding voor zijn geweest. Daar moet een verhaal achter zitten. Welnu de liefhebber kan mijn analyse van deze casus hier lezen. Leest en huivert over zoveel inconsequentheden in relatie tot slechts 1 'plaats'naam...

Omdat op het internet helaas niets inhoudelijks over deze casus te vinden is, ben ik gekomen tot de volgende theorie: In veel gemeenten en streken in ons land worden wegen buiten de bebouwde kom beheerd door het respectievelijke waterschap. De afgelopen jaren zijn veel doorgaande wegen in de buitengebieden omgevormd van max. 80km/uur wegen naar max. 60km/uur wegen. Én van max. 80 of 60km/uur naar adviessnelheid 30km/uur (omdat men door een bebouwing komt met een smal (kronkel)wegje). Uiteraard moet dat aan de weggebruikers met borden duidelijk worden gemaakt. Gezien vergelijkbare situaties in het hele land, vermoed ik dat, als de waterschappen toch een portaal met de maximumsnelheid moeten plaatsen, ze daar liefst gelijk een plaats- of gebiedsnaam bij vermelden, omdat men zal denken dat zo'n gebied dan meer identiteit heeft en de weggebruiker wellicht eerder geneigd is de voet van het gas te halen als hij expliciet ziet dat hij een woonplaats binnenkomt en niet zomaar een willekeurig stuk naamloos buitengebied.

Volgens mijn interpretatie zal het bijvoorbeeld zo gegaan zijn met de '30km-adviessnelheidszones' in de Zeeuws-Vlaamse gemeenten Hulst http://borden.plaatsengids.nl/pgemHulst2.html#qbaalho en Terneuzen http://borden.plaatsengids.nl/pgemTerneuzen2.html#qaltent (even naar onderen scrollen onder de links om alle bordjes te zien). En lijkt het voormalige Café De Krieger bij Vollenhove door het plaatsen van een plaatsnaambordje - na wegwerkzaamheden i.v.m. creatie 60km-zone - door het waterschap in kwestie te zijn 'gepromoveerd' tot buurtschap De Krieger https://www.plaatsengids.nl/de-krieger. En op Noord-Beveland lijkt het waterschap middels een soortgelijk portaal als bij Bûtenfjild en Wâldhiem een nieuwe buurtschap Jacoba te hebben gecreëerd https://www.plaatsengids.nl/jacoba . Dus soms blijft het ook en - in alle onbescheidenheid - zelfs voor de redactie van Plaatsengids.nl soms gissen wie wanneer waarom een bepaald kennelijk vermeend 'plaatsnaambord' heeft geplaatst, als zowel kaarten als het internet ons daarover in het ongewisse laten.

Gemeenten doen zoiets doorgaans wél zoals het - wat ons betreft - hoort; namelijk met een feestelijke onthulling door een wethouder, lintje doorknippen, hapje/drankje erbij voor de omwonenden. Zoals buurgemeente van Dantumadiel Kollumerland en Nieuwkruisland* https://www.plaatsengids.nl/kollumerland-en-nieuwkruisland dat van 2008 tot 2017 bij al haar 20 buurtschappen heeft gedaan (zoals hier in 2017 bij buurtschap De Keegen https://www.plaatsengids.nl/de-keegen ). Waarom? Omdat het toch een bijzonder moment is als een woonplaats voor het eerst in haar geschiedenis eindelijk plaatsnaamborden krijgt. Sommige buurtschappen hebben daar jaren of zelfs decennia voor gestreden (voorbeelden: Ald Beets https://www.plaatsengids.nl/ald-beets en https://www.plaatsengids.nl/de-stapel ). Zoiets moet je toch niet geruisloos voorbij laten gaan. En omdat er dan een stukje over in de kranten komt. Waar ik dan weer naar kan linken. :-) Waardoor anderen daar dan kunnen lezen wie dit wanneer waarom gedaan heeft. Maar goed, kortom, niets van dat alles dus bij Bûtenfjild en Wâldhiem...
* Zie voor het plaatsnaambordenproject van die toenmalige gemeente de 5e alinea in het hoofdstuk Status onder de link.

Terug naar de casus 'Wâldhiem-bordjes': deze bordjes staan in ieder geval: 1) aan het begin van de Wâlddyk (gezien vanaf de N910 Trekwei); 2) recht daartegenover aan het begin van de Kolkensloane (gezien vanaf de N910 Trekwei); 3) aan het begin van de Kolkensloane als je de bebouwde kom van Driezum verlaat; en 4); aan de weg Eastwâld, als je die betreedt vanaf de N910 Trekwei richting Driezum (links naar Google StreetView foto's van deze bordjes vind je hierboven onder Status, omdat dat soort links in dit reactieveld niet goed werken). Je zou dan verwachten dat er, net als bij de Kolkensloane hiervoor, ook een bordje zou staan als je aan deze kant de bebouwde kom van Driezum verlaat, maar dat is niet het geval.

Mijn conclusies: a) Het waterschap heeft kénnelijk van een omwonende te horen gekregen dat dit streekje Wâldhiem heet (zoals dat vermoedelijk ook bij de hiervoor vermelde casussen De Krieger en Jacoba zal zijn gegaan), kénnelijk genoemd naar de ligging rond en in de nabijheid van de Wâlddyk. 2) Het in de vorige alinea onder 4) beschreven bordje is wat ons betreft een 'drukfout' van het waterschap of andere bordenmaker; de weg én buurtschap en dús plaatsnaam heet daar namelijk Eastwâld (zie hier: https://www.openstreetmap.org/relation/2643256#map=16/53.3006/6.0677 ), en het lijkt míj niet logisch om een naam van een buurtschap zomaar te veranderen. Wat mij betreft, tenzij er een goede reden voor was om het te doen zoals men het gedaan heeft, is het daarom logischer om dit bordje te vervangen door een bordje met de werkelijke plaatsnaam ter plekke: Eastwâld dus ( https://www.plaatsengids.nl/eastw%C3%A2ld ).

Nog één curiositeit dan als uitsmijter (zie 3: https://www.ensie.nl/anw/uitsmijter ), als klap op de vuurpijl ( https://spreekwoorden.nl/spreekwoord/dat-was-de-klap-op-de-vuurpijl ), als kers op deze 'taart' ( https://www.voedingonline.nl/page/Nieuws/Bericht/64/Spreekwoorden-met-ke... ), nu we toch bezig zijn met deze casus, want Plaatsengids.nl houdt niet van half werk (ja, Sherlock Holmes https://nl.wikipedia.org/wiki/Sherlock_Holmes is er niks bij af en toe...); als je Googlet op 'Wâldhiem' ( https://www.google.com/search?q=w%C3%A2ldhiem ), krijg je - slechts - ca. 15 zoekresultaten, waarvan precies 0,0 sites die iets inhoudelijks over deze naam te melden hebben. Ah! Er zijn 3 personen bij wie wordt vermeld dat ze in de stráát Wâldhiem wonen. Maar... wél in buurdorp Wâlterswâld! (voorbeeld: https://fryslan.christenunie.nl/page/36900 ) Lekker verwarrend om een identieke naam voor twee verschillende gebieden zo vlak bij elkaar te hanteren. Of zou die straat dan toch iets met de gelijknamige, hiervoor besproken bordjes te maken hebben? Nee, helaas, niet echt, zo blijkt, want die straat ligt midden in de dorpskern van Wâlterswald...

En met die straat blijkt ook weer iets raadselachtigs aan de hand, ja het houdt niet op: bíjna alle straten in dit dorp zijn op de kaarten en in het postcodeboek en op de straatnaambordjes Frysktalig. Behalve... je raadt het al... 'ons' Wâldhiem. Want dat heet op de kaarten en in het postcodeboek en op de straatnaambordjes... Waldheem (voor de links naar de kaarten en postcodeboek en straatnaambordjes zie het hoofstuk Status). Wat niet alleen inconsequent is, maar hoe dan ook fout, want min of meer half Nederlands half Frysk? En zelfs dat niet. Want Nederlands zou immers Woudheem zijn (want FR 'wâld' is NL immers 'woud') en Fries is dus, zoals ons inmiddels overbekend uit de betogen hiervoor: juist, Wâldhiem. En dit is het dus allebei niet en zélfs niet half-om-half, wat we ook eens ergens zijn tegengekomen bij een Friese plaats (dan zou het immers Wâldheem of Woudhiem zijn. Misschien is het bedoeld als Esperanto? https://nos.nl/op3/artikel/2023974-esperanto-wie-spreekt-dat-nog.html Want dat is immers ook een mengelmoesje van allerlei talen ;-) ).

Nog een allerallerlaatste inconsequentheid/foutje dan: Tegenwoordig is niet alleen de plaatsnaam maar zijn ook de straatnamen en straatnaambordjes in ieder geval in dit dorp - alleen nog - Friestalig. Tot ca. 2010 stond in dit dorp de NL variant nog bovenaan het straatnaambordje en de FR variant er onder (voorbeeld: Priesterakker / Prysterikker). En bij deze casus stond er dan (NL?, want dat was immers het format) Waldheem bovenaan met (FR?, want dat was immers het format) Waldheem er onder. 1) Allebei fout dus, en 2) bovendien suggererend dat er geen verschil zou zijn tussen de NL en de FR variant, wat er dus wel is... Dat straatnaambordje stond er in ieder geval nog zo in 2010. Nou, al met al wel een gevalletje 'Wet van Muphy' (soms gaat in een bepaalde situatie alles mis wat maar mis kán gaan: https://nl.wikipedia.org/wiki/Wet_van_Murphy ), die naam Wâldhiem. Maar kennelijk kan niemand (van de lokalo's) al die 'drukfouten' e.d. iets schelen, dus waar maak ík me als 'Hollander' dan eigenlijk druk om...
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen