Menzel

Plaats
Buurtschap
Bernheze
Noordoost-Brabant
Noord-Brabant

menzel_plaatsnaambord.jpg

Menzel is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, gemeente Bernheze. De buurtschap valt onder het dorp Nistelrode. De buurtschap heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.

Menzel is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, gemeente Bernheze. De buurtschap valt onder het dorp Nistelrode. De buurtschap heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.

Menzel

Terug naar boven

Status

- Menzel is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, gemeente Bernheze. T/m 1993 gemeente Nistelrode.

- De buurtschap Menzel valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Nistelrode.

- De buurtschap Menzel heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1546 Mensel, 1768 Menzel, 1838-1857 Mensel.

Naamsverklaring
Etymologie onbekend. Wel verklaard als een samenstelling van lo 'licht, open bos' en de persoonsnaam Menno. Anderen vergelijken de naam met de Duitse plaatsnaam Mensl (1188 Mencelage) zonder betekenisopgave, of met Meensel (B), 1132 kopie 12e eeuw Meinzele, 1151 Mensel, een samenstelling van meen 'gemeenschappelijk' en sele = zaal 'uit één ruimte bestaande woning'. Er is geen verband met het Middelnederlandse mensel 'beslagring, metalen band aan het einde van een stok, aan het heft van een mes', afgeleid van het Franse manche 'want, mouw'. Zie ook Munsel.(1)

Achternaam
Er zijn ook personen met de achternaam Van Menzel. Anno 1947 waren dat er 10, anno 2007 28, allen woonachtig in de gemeente Bernheze en directe omgeving. Het ligt voor de hand dat de voorouders van deze personen uit deze buurtschap afkomstig zijn.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Menzel ligt rond de gelijknamige weg, ZO van de dorpskern van Nistelrode, aan weerszijden, maar voornamelijk O van de A50.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat buurtschap Menzel 40 huizen met 217 inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap nog altijd ca. 40 huizen, nu met ca. 100 inwoners.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Om de dorpskern van Nistelrode te ontlasten van het doorgaande verkeer, is in de jaren negentig de N265 aangelegd O om de dorpskern heen. Sindsdien wordt de buurtschap Menzel doorsneden door aanvankelijk deze N265, die rond 2005 is opgewaardeerd tot snelweg A50. De meeste panden van de buurtschap liggen nu O van deze weg, een handvol panden ligt W van deze weg. Aan de kaartbeelden door de jaren heen te zien zijn slechts enkele panden in de buurtschap hiervoor opgeofferd. Toch beginnen de huisnummers hier pas vanaf de nummers 23 oneven en 20 even. Waar die lagere huisnummers dan zijn gebleven, is ons niet duidelijk. Als er iemand is die daar meer over weet, houden wij ons aanbevolen.

In 1982 kochten Pierre en Ineke Smits de woonboerderij op Oud Menzel 1. Ze zochten een pand in de rust en ruimte, ook voor de kinderen. De gemeente had hen verzekerd dat er geen rijksweg in de omgeving zou komen. Reeds een half jaar later kwam er een hoorzitting ten behoeve van de beoogde Omleiding Nistelrode, onderdeel van de toekomstige rijksweg... Ineke sloot zich namens de omwonenden aan bij Stichting Natuur en Milieu Nistelrode, die zich tot aan de Raad van State tegen de rijksweg heeft verzet. Het mocht niet baten. Door de aanleg van zoab op de A50 en door de hoge geluidswal valt het met de geluidsoverlast mee. Het uitzicht is natuurlijk wel een stuk minder geworden, hoewel ze blij zijn dat ze de auto's in ieder geval alleen horen en niet ook nog zien.

Ook de buren aan de oostkant van de A50, Frans en Lenie van Rooij op Menzel 20, die hier sinds 1978 wonen, zijn er in woongenot op achteruit gegaan; omdat een zandwal wel érg dicht tegen hun huis zou komen te liggen, is het daar een betonnen geluidswal geworden. Aan het geluid van de auto's zijn ze inmiddels gewend, maar het 'plok-plok-geluid' van voertuigen over de voegovergangen van het viaduct en het nabijgelegen viaduct Loo went niet.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- "De viaducten Menzel en Loo liggen in de gelijknamige Nistelrodese buurtschappen in natuurgebied De Maashorst. Ze functioneren voor het verkeer als onderdoorgang van de A50 en verlenen zo vanuit Nistelrode toegang tot het natuurgebied. Gemeente Bernheze wilde deze twee viaducten de uitstraling en beleving geven van poorten van het dorp naar het natuurgebied, in relatie tot de betekenis van De Maashorst. Hiervoor heeft de gemeente een kunstopdracht uitgeschreven. De twee kunstwerken zijn in het voorjaar van 2018 gerealiseerd. Dynamische Landschappen. De kunstopdrachten voor deze viaducten zijn onderdeel van het project 'Dynamische Landschappen'. Met dit project wil gemeente Bernheze de steden, dorpen en kernen gelegen in de nabijheid van De Maashorst sterker verbinden met het natuurgebied. De kunstenaars die zijn geselecteerd en die hun ontwerp hebben uitgevoerd zijn Arno Coenen en Robin Gerris.

In het ontwerp 'Maashorst Pagan Portal' van Arno Coenen is de historie van De Maashorst voelbaar. Zijn twee reusachtige, cortenstalen krijgers markeren de toegang van het natuurgebied, ter hoogte van tunnel Menzel. Met het werk verwijst Coenen vrij naar oernatuur, Romeinse opgravingen, sjamanisme en naar planten en dieren. Maar bovenal mag ieder bij het kunstwerk zijn eigen verhaal bedenken, aldus de kunstenaar. Maashorst Pagan Portal is in het voorjaar van 2018 onthuld.

Ook kunstenaar Robin Gerris liet zich inspireren door de rijke historie van De Maashorst en de omliggende kernen, maar dan vooral ook door die van de mens. Voor zijn kunstwerk 'Fototunnel' in tunnel Loo in de gelijknamige buurtschap maakte hij gebruik van historisch beeldmateriaal uit de streek, in nauwe samenwerking met lokale heemkundeverenigingen. Zo brengt hij de historie van Nistelrode en van de Maashorst - en de relatie daartussen - bij passanten terug in herinnering. De beelden staan volgens hem symbool voor de verbinding tussen natuur en cultuur. De beelden heeft hij zo bewerkt dat ze deels zijn vervaagd of zelfs uitgewist. Gerris hoopt de kijker op die manier uit te dagen om heel bewust te kijken en zelf een verhaal te vormen.

De rol van Kunstloc Brabant. Kunstloc adviseert gemeente Bernheze structureel bij haar beleid kunst in de openbare ruimte. Voor de kunstopdracht ten behoeve van de tunnels Menzel en Loo heeft de gemeente Kunstloc gevraagd een advies uit te brengen, kunstenaars voor te dragen en de begeleiding van het project uit te voeren. Als matchmaker brengt Kunstloc opdrachtgevers en makers met elkaar in contact. In de advisering staan innovatieve en creatieve oplossingen en ideeën die prikkelen centraal." (bron: Kunstloc Brabant)

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Wandelroute Menzel (5 km) voert je over de westelijke rand van Natuurpark de Maashorst. Een eeuwenoud agrarisch landschap met een fraaie afwisseling van akkers, weilanden, bos, waterlopen en de rustieke bebouwing van enkele buurtschappen. Wie goed oplet, kan in dit lieflijke boerenland een opmerkelijk bodemverschijnsel ontdekken: een breuk in de aardkorst. Een van de breuklijnen tussen de Centrale Slenk en de Peelhorst loopt namelijk dwars door dit gebied. Daarbij liggen De Mortel, Bus en Slabroek op de horst, die al zeker 100.000 jaar uiterst langzaam omhoog komt. Terwijl Menzel in de slenk ligt die niet meebeweegt naar boven. In de ondergrond heeft zich door de aardverschuivingen een metersdiep breukvlak gevormd. Boven de grond valt het forse hoogteverschil nauwelijks op, omdat de slenk in de laatste ijstijd bijna volledig is opgevuld met een dikke laag dekzand.

Reacties

(2)

Mijn opa Martinus van Geffen is in 1870 geboren op Menzel.
Hij heeft hier tot 1920 gewoond en is toen verhuisd naar Eindhoven.
Hij was getrouwd met Hermina van Driel uit Uden.
Graag zou ik te weten komen waar hij in deze buurtschap gewoond heeft en of dat pand nog bestaat.

Ik had deze buurtschap nog niet uitgewerkt. Nu wel. Ik heb het hele internet afgezocht naar wat er over de buurtschap Menzel te vinden is en dat nu hierboven samengevat. Helaas niets over ontstaan en ontwikkeling van de buurtschap.
Wat uw vraag betreft: er is een Heemkundekring Nistelvorst, met als werkgebied de voormalige gemeente Nistelrode, waar dus ook deze buurtschap onder valt. Vaak hebben dergelijke verenigingen een werkgroep Genealogie, die de geschiedenis van vroegere bewoners heeft uitgezocht dan wel op verzoek wil (helpen) uitzoeken. Zo ook hier. In de Beeldbank van de vereniging heb ik het bidprentje van uw opa aangetroffen. Zie https://beeldbank.nistelvorst.nl/cgi-bin/bidprent.pl?ident=01003&search=.... Wellicht zijn zij bereid om voor u uit te zoeken waar uw opa gewoond heeft, en of dat pand nog bestaat. Ik adviseer u derhalve om contact met hen op te nemen. Hun contactgegevens vindt u hier: https://www.nistelvorst.nl/index.php/contact.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen