Hippolytushoef

Plaats
Dorp
Hollands Kroon
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland

hippolytushoef_plaatsnaambord_kopie.jpg

Hippolytushoef is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de streek Kop van Noord-Holland, gemeente Hollands Kroon. T/m 2011 gemeente Wieringen.

Hippolytushoef is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de streek Kop van Noord-Holland, gemeente Hollands Kroon. T/m 2011 gemeente Wieringen.

Hippolytushoef

Terug naar boven

Status

- Hippolytushoef is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de streek Kop van Noord-Holland, gemeente Hollands Kroon. T/m 2011 gemeente Wieringen. Het was de hoofdplaats en de grootste plaats van de gemeente Wieringen, waar ook de meeste voorzieningen zijn geconcentreerd.

- Onder het dorp Hippolytushoef vallen ook de buurtschappen Belt, De Normer, Elft, Noordburen, Oosterklief, Smerp, Stroe, Westerklief (deels) en Zandburen. In totaal zijn dit 9 buurtschappen.

Terug naar boven

Naam

Alternatieve benamingen
Lokaal wordt Hippolytushoef ook wel kortweg Hippo genoemd, dörrep, of Ipelshoef. Het stond in de 19e en het eerste deel van de 20e eeuw ook wel bekend als Klein Parijs, vanwege de vele cafés die er stonden en het uitgebreide uitgaansleven dat erbij hoorde, met als hoogtepunt de kermisperiode. In de mobilisatieperiode voor de Tweede Wereldoorlog was het dorp zelfs verboden gebied voor de soldaten die de Afsluitdijk verdedigden, omdat volgens de legerleiding het uitgaansleven in het dorp een onzedelijke en verwerpelijke invloed had. Sinds de jaren zestig is het aantal cafés afgenomen. Tegenwoordig zijn er nog maar drie van over.

Oudere vermeldingen
1343-1344 van Ypolshove1, 1395-1396 Ecclesia beati Ypoliti, 1432 tot Ypelshove bi der kerke, 1523 Ipelshoef, Ipelhoef, 1573 Ipolitus hoeff, 1680 herdruk 1745 Hypolites Hoeff.

Naamsverklaring
Samengesteld uit hoef = hoeve 'stuk land van een bepaalde grootte', later ook 'boerderij met grondstuk', en de heiligennaam Hippolytus, een katholiek martelaar uit de 3e eeuw die naar Sardinië verbannen werd en daar de marteldood stierf.(1)

Terug naar boven

Ligging

Hippolytushoef ligt NO van Anna Paulowna, ZW van Den Oever.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Hippolytushoef 72 huizen met 340 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.800 huizen met ca. 4.400 inwoners.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Hippolytushoef heeft 14 rijksmonumenten.

- De Hippolytuskerk (Protestantse Gemeente), gewijd aan kerkvader Hippolytus, ligt op een kunstmatige hoogte in het midden van Hippolytushoef. Het is een van de oudste kerken in de Kop van Noord-Holland. De basis van de toren is van tufsteen en dateert uit de 12e eeuw. De toren is in de 15e eeuw verhoogd (baksteen) en van een gemetselde spits voorzien. Het 14e-eeuwse gotische koor is opgetrokken uit de tufsteen van de voorganger die hier heeft gestaan. Het oorspronkelijke romaanse of vroeggotische schip van de kerk is tijdens de zomerstorm van 1674 verwoest. In het na deze ramp herbouwde schip zijn gebrandschilderde ramen geplaatst. Van deze ramen (vervaardigd in 1676) is alleen dat van het Noorderkwartier over. Het herinnert aan de ondersteuning van de Westfriese steden bij de herbouw.

De kerk is in de afgelopen 175 jaar verscheidene malen gerestaureerd. De laatste restauraties hebben van 1998 t/m 2003 plaatsgevonden. Ter herinnering hieraan is een kleurrijk glas-in-loodraam aan de zuidzijde van het schip, naast de 17e-eeuwse kansel, geplaatst. Het is vervaardigd door de Wieringse kunstenaar Piet Lont en het verwijst naar het verleden en de toekomst van de kerk op het oude eiland, gelegen aan het Wad. Regelmatig worden tentoonstellingen van beeldende kunst georganiseerd die aansluiting vinden bij de eredienst. De akoestiek geldt als subliem voor zang en (kleinere) muziekuitvoeringen. Hiervoor staan naast het Knipscheer-orgel nog een Pels-orgel uit 1900 en een Bechstein-vleugel ter beschikking.

De kerk kent tegenwoordig de volgende 'gebruikers': de Protestantse Gemeente van Wieringen - eigenaar - houdt in de Hippolytuskerk als vanouds de erediensten; Stichting Kulturele Aktiviteiten Hippolytuskerk (SKAH) organiseert jaarlijks een serie kamermuziekconcerten; Stichting Geestelijke Muziek voert met enige regelmaat (Bach-)cantates uit; de Werkgroep Exposities organiseert tentoonstellingen op gebied van religie, bezinning, maatschappij en folklore; Stichting Vrienden van de Hippolytuskerk neemt de taak op zich om - binnen de door de Protestantse Gemeente toegestane ruimte - bestaande en nieuwe activiteiten in de kerk te faciliteren, zodat die een levend monument blijft in de gemeenschap van Hippolytushoef en Wieringen.

- De RK Hippolytuskerk (Hoofdstraat 12) dateert uit 1867 en is ontworpen door de in 1863 overleden architect Theo Molkenboer. Beide aldus de hiervoor gelinkte pagina op Reliwiki. Dat klinkt niet erg logisch, wellicht klopt een van deze twee gegevens niet, tenzij de architect de kerk inderdaad vóór zijn overlijden in 1863 heeft ontworpen en de kerk pas in 1867 gereed is gekomen. Het is een eenbeukige neoromaanse zaalkerk met houten geveltoren. De RK kerk van Hippolytushoef valt tegenwoordig onder de RK Parochie Wieringermeer en Wieringen. Helaas is op Reliwiki en op de site van de parochie verder niets over deze toch best bijzondere kerk te vinden. Als iemand meer informatie over deze kerk heeft, houden wij ons aanbevolen.

- Doopsgezinde Vermaning uit 1861 (Vermaningsteeg 7). Reeds in de 18e eeuw zijn er Vermaningen op Wieringen, en wel op Stroe en op Elft. Die op Stroe is in 1933 afgebrand. Die op Elft is rond 1860 in slechte staat. Er zijn plannen om hem op te knappen, maar dankzij een legaat van een inwoonster in genoemd jaar kan men het groter aanpakken en besluit de Vermaning op Elft te slopen en nieuwbouw te plegen in Hippolytushoef.

- Protestantse Ankerkerk (gebouwd na WO II).

- Wieringen telde ooit 4 korenmolens en 8 watermolens. Tegenwoordig zijn daar alleen korenmolen De Onderneming in Hippolytushoef en Korenmolen De Hoop in Den Oever nog van over. De molens worden beheerd door Vereniging De Wieringer Molens. Korenmolen De Onderneming (Koningsweg 75) is een rietgedekte grondzeiler. De molen is in 1851 gebouwd als koren- en pelmolen en heeft tot ongeveer 1950 dienstgedaan. In 1952 heeft stichting Oud-Wieringen De Onderneming aangekocht om deze te behouden. In 1964 is de molen uitwendig gerestaureerd. Pas in 2000 volgt een ingrijpende restauratie die de Onderneming weer maalvaardig maakt. Het pelwerk is in de jaren twintig verwijderd. Op de voormalige pelzolder draait sinds de restauratie van 2000 een windgedreven koekenbreker. De Onderneming is op dinsdag en woensdag van 9.00-16.00 uur en op afspraak geopend voor bezichtiging.

De bestaande molenboet (schuur) naast de molen was anno 2019 in verval geraakt en te klein geworden. Daarom zijn fondsen geworven voor een nieuwe molenboet. Vermoedelijk wordt deze eind 2019 gerealiseerd. De nieuwe molenboet met eveneens nieuw terras gaat dienen als educatieve ontvangst- en bezoekersruimte. Er kunnen bijvoorbeeld exposities en workshops worden georganiseerd. Ook krijgen inwoners dankzij de nieuwbouw een nieuwe plek voor het organiseren van lokale initiatieven.

- De gerestaureerde Wierschuur in Hippolytushoef heeft in 2017 een herbestemming gekregen als conferentieoord met verblijfsaccommodatie. Om de Wierschuur voor de toekomst te behouden heeft de Provincie besloten om de schuur op de provinciale monumentenlijst te plaatsen. De Wierschuur is in 1850 gebouwd voor de berging van zeewier dat onder meer is gebruikt ter versterking van de Wierdijk. Omdat de schuur in de loop der jaren sterk was vervallen, dreigde het pand gesloopt te worden. Maar het is de enige overgebleven Wierschuur in het gebied en deze is daarom van grote cultuurhistorische waarde. De Provincie Noord-Holland vindt het belangrijk dat het bijzondere object behouden blijft en schreef een prijsvraag uit om goede ideeën voor behoud en benutting te verzamelen. Daarnaast heeft de Provincie subsidie beschikbaar gesteld voor de uitvoering van de ideeën. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een hoogwaardig en duurzaam gerestaureerd monument dat bepalend is voor de identiteit van de polder. De herbestemming van de Wierschuur is een belangrijke mijlpaal voor de realisatie van de gebiedsvisie Polder Waard Nieuwland, die door de Provincie samen met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en gemeente Hollands Kroon is opgesteld, na het besluit om het Wieringerrandmeer niet te realiseren. (bron: Provincie Noord-Holland, 11-5-2017)

- Gevelstenen in Hippolytushoef.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Iedere laatste vrijdag van oktober (in 2018 voor de 31e keer) spookt het in Hippolytushoef tijdens de Halloweenmarkt. Griezelig leuk en angstaanjagend gezellig. De griezeligste en oudste Halloweenmarkt van Nederland. Met een spooksteeg, kinderschmink, pompoenworkshop, optredens en heel veel kraampjes met lekkers en leuks. Voor een uitgebreide beschrijving van dit evenement zie deze aankondiging van de 30e editie in 2017.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- In overdekt Zwembad De Venne in Hippolytushoef kun je natuurlijk 'gewoon' zwemmen, maar ze hebben ook verschillende activiteiten voor verschillende doelgroepen. Denk bijvoorbeeld aan Latin Dance, Meer bewegen voor ouderen, Aqua-robics, Aquajoggen, Sporten voor ex- hartpatienten, Zwemmen voor longpatiënten, Medisch zwemmen en Banen zwemmen.

- Kringloopwinkel de Wieringer Schatkamer* in Hippolytushoef is een onderdeel van Stichting Netwerk Roemenië (SNR) en is opgezet om mede, naast sponsoren, geld te genereren voor het uitvoeren van het doel, hulp bieden aan de allerarmsten in en in de omgeving van Sighisoara, Roemenië. Voor 2020 heette de kringloop De Marske. De Marske en SNR waren gehuisvest in de vroegere Basisschool De Marske, vandaar de naam. Per 1-4-2019 moesten ze dat pand echter verlaten. Gelukkig heeft Protestantse Gemeente Wieringen ze een ander pand aangeboden, waar ze na de nodige verbouwingen en inrichtingen in de zomer van start zijn gegaan, met de nieuwe, huidige naam. Van de goederen die worden ingebracht wordt in de eerste plaats vastgesteld of ze zijn afgestaan voor directe hulp aan Roemenië of dat ze ook, om geld voor de projecten te verdienen, in de eigen kringloopwinkel mogen worden verkocht. Er worden namelijk regelmatig (hulp)goederen naar Roemenië gebracht en ook daarvoor is er een opslagruimte. Naast de kringloopwinkel en de opslag van hulpgoederen heeft de SNR ook als doel om mensen bekend te maken met het evangelie. Hun drijfveer vinden ze in de bijbel in Galaten 5:14 want de hele wet is vervuld in één uitspraak: "Heb uw naaste lief als uzelf."
* Hier kun je lezen waarom de winkel sinds juni 2020 zo heet.

Ze verkopen tweedehands spullen, variërend van huishoudelijke zaken tot antiek. Ook voor alles waar een stekker aan zit, kleinmeubelen en kleding kun je goed bij hen terecht. Alles wordt van te voren nagekeken, schoongemaakt en eventueel gerepareerd. De Kringloopwinkel vervult voor de buurt en omgeving ook een sociale functie. Mensen komen er regelmatig even binnenlopen voor een praatje. Daarnaast werken er mensen met behoud van uitkering, en ook mensen met een arbeidsbeperking kunnen bij hen op een rustige manier meedraaien. De Wieringer Schatkamer en SNR draaien op vrijwilligers, opdat een zo groot mogelijk deel van de inkomsten terecht komt bij de armsten in Roemenië. Openingstijden: dinsdag, donderdag en zaterdag van 10 tot 16 uur. Iedere 3e zaterdag van de maand is er bovendien een themadag. Dan is ook de bar in de huiskamer open en kun je snacks en koffie/thee/limonade met iets erbij verkrijgen.

- De Polder Waard Nieuwland, gelegen O van de dorpskern van Hippolytushoef, Z van de N99, tussen de Stroeërdijk en het Amstelmeerkanaal is de afgelopen jaren heringericht, rekening houdend met de belangen van landbouw, water, natuur en recreatie. Gedepteerde Staten, Provinciale Staten, B&W Hollands Kroon en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier hebben in 2013 ingestemd met de Gebiedsvisie Polder Waard Nieuwland. Het plan is leidend voor de ontwikkeling van de polder. De focus ligt op het versterken van de bestaande kwaliteiten. De ruimtelijke structuur en de karakteristieke openheid van de polder blijven behouden. Landbouw is de belangrijkste drager voor economie en landschap, met mogelijkheden tot kavelruil. Andere functies zoals recreatie en toerisme sluiten daar op aan.

De Gebiedsvisie bestaat uit de volgende onderdelen: 1. Kavelruil (Stivas). In overeenstemming met het fictieve plan van Stivas is in de gebiedsvisie ruimte voor drie additionele erven in de Polder Waard Nieuwland. 2. Waterberging. De waterbergingsopgave wordt opgelost door de verbreding van sloten en de verflauwing van taluds in de noordrand, in de noord-zuid richting en in combinatie met het bergen van water in de zuidelijke natuurzone. 3. Natuur. Langs een deel van de zuidrand (vanaf de oostelijke punt tot aan de Burgerweg) en een deel van de noordrand (vanaf de westelijke punt tot aan de Burgerweg) is in de gebiedsvisie natuur ingetekend. De ontwikkeling van natuur aan de zuidrand (rietlanden, plus 1,5 hectare bos) en noordrand (unieke vegetaties) past binnen de hoofdopgave om de Polder Waard Nieuwland een (ecologische en recreatieve) impuls te geven. 4. Fietspad Wierdijk. Het fietspad langs de Wierdijk verbindt twee huidige fietsknooppunten in de buurt van de Haukes en de doorgang onder de A7 bij Den Oever. Deze ingreep versterkt de totale recreatieve impuls voor het gebied en de omgeving. 5. Passeerhavens Polderweg. Ten behoeve van de verkeersveiligheid en verbetering van de infrastructuur zijn in de gebiedsvisie zes passeerhavens opgenomen langs de Polderweg. 6. Erven + Wierschuur. De provincie zet de opstallen in eigendom op enig moment in de markt. Voor de Wierschuur is een apart traject opgestart, met als doel om een initiatiefnemer te vinden die voor de lange termijn een sluitende exploitatie voor het object kan garanderen.

"Langs de zuidkant van Polder Waard-Nieuwland O van Hippolytushoef is een natuurstrook gerealiseerd. Deze natuurstrook maakt onderdeel uit van het Natuurnetwerk Nederland. De strook was echter niet helemaal af, omdat de provincie Noord-Holland geen overeenstemming bereikte met de vorige grondeigenaar over de aankoop van de ontbrekende perceelgedeelten. Inmiddels is met de huidige grondeigenaar wel overeenstemming bereikt en is een grondruil uitgewerkt. Binnen de grondruil worden ongeveer dezelfde oppervlakten grond tussen de partijen aan- en verkocht. De provincie koopt daarbij ongeveer 6 hectare grond binnen het Natuurnetwerk Nederland om de natuurstrook af te kunnen ronden." (bron: Provincie Noord-Holland, 28-10-2020)

- W van Hippolytushoef ligt het Normerven. Dit vogelreservaat was een keileemhoogte die in de middeleeuwen door de zee is aangetast. Later is het keileem afgegraven voor dijkverhogingen. Vanaf de 18e eeuw is geprobeerd het Normerven in te polderen. Na dijkdoorbraken is het gebied in het begin van de vorige eeuw aan de zee teruggegeven. Staatsbosbeheer heeft het gebied afgesloten, met zand verhoogd en een dijkje gemaakt. Het Normerven is nu een broedgebied en hoogwatervluchtplaats voor wadvogels. Met een kijker kun je vanaf de dijk vanachter een vogelkijkscherm (dat in 2016 is hersteld) - zodat je de vogels niet verstoort - soms duizenden overtijende vogels zien. Scholeksters, kluten en bontbekplevieren broeden er. Rosse grutto's, kanoeten, bonte en kleine strandlopers rusten er uit. In de nazomer zijn er ruiende bergeenden en 's winters ook eidereenden en aalscholvers. En 's nachts, goed waar te nemen als de maan schijnt, slapen er duizenden ganzen en kleine zwanen. (© Bert de Vries, Ecomare)

- "De Tengere distel is een stekelige zeldzaamheid. De kans is groot dat je hem nog nooit hebt gezien. Je kunt hem vinden op de Wierdijk bij Hippolytushoef. FLORON, Provincie Noord-Holland, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en Staatsbosbeheer werken samen aan het herstel van deze soort. Dit is de enige nog bestaande Nederlandse populatie en bestaat nog uit slechts enkele tientallen planten, waardoor de soort hier dreigt te verdwijnen. Daarom werkt FLORON samen met de genoemde partijen aan uitbreiding van deze populatie. Een eerste project in 2016 was gericht op het verbeteren van het begrazingsbeheer en daarmee versterken van de bestaande populatie. Omdat dit tot onvoldoende uitbreiding van de populatie leidde, is in 2018 een tweejarig project gestart waarin we een tiental nieuwe groeiplaatsen aanleggen dichtbij de bestaande populatie. Daarnaast monitoren we de ontwikkeling van alle groeiplaatsen en volgen we de effecten van het beheer.

De bestaande groeiplaatsen liggen op een stuk dijk dat in beheer is van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en wordt begraasd door een schaapskudde van Landschapsbeheer Rinnegom. Uit voorgaande jaren blijkt dat begrazing met schapen een positief effect heeft op de instandhouding van de soort. De schapen houden de vegetatie kort, de grond open met hun hoeven en spelen een rol bij de verspreiding van zaden. We hebben inmiddels nieuwe groeiplaatsen aangelegd op een aangrenzend stuk van de Wierdijk dat in beheer is van Staatsbosbeheer. In overleg met het Hoogheemraadschap en de herder wordt dit stuk dijk nu ook meegenomen in het begrazingsregime." (bron en voor nadere informatie zie FLORON, augustus 2018)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Hippolytushoef, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Hippolytushoef (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Buurtvereniging: - Buurtvereniging Noordervenne is opgericht in 1991 uit onvrede over de verkeerssituatie: er werd te hard gereden in de wijk, de inwoners boden een petitie aan de gemeente aan met een verzoek om verkeersremmende maatregelen, en richtten de buurtvereniging op, met als doel leefbaarheid in de wijk door saamhorigheid. De verkeersremmende maatregelen zijn getroffen (maar er wordt nog altijd te hard gereden...). In het oprichtingsjaar boekten ze direct al nóg een succes; het ijsbaantje in plan Noord werd weer onder water gezet, nadat het eerder door de gemeente was wegbezuinigd. Sindsdien wordt het ijsbaantje jaarlijks met eigen bronbemaling onder water gezet. In 1995 is de speeltuin bij de ijsbaan gereedgekomen. De buurtvereniging is niet alleen actief in de eigen buurt, maar is ook nadrukkelijk aanwezig bij tal van activiteiten elders in Hippolytushoef.

- Dorpshuis: - In 1996 komt het toenmalige Parochiehuis van de RK kerk in handen van Stichting Dorpshuis Hippolytushoef. Daar de (oud-)Wieringers in hun jongere jaren regelmatig op zondag, na het kerkbezoek, een kaartje gingen leggen, een partijtje tafeltennis speelden of een biljartje deden werd besloten de naam aan te houden in vernieuwde vorm. Het werd dorpshuis 't Parochiehuis. Na overname kwam door het werk van vele vrijwilligers het huidige dorpshuis tot stand. De woonkamer, keuken en entree op de benedenverdieping werden volledig gesloopt. Ook boven moesten de slaapkamers het ontgelden en werd er boven één ruimte gecreëerd. Het podium werd flink uitgebreid en de bar werd stevig aangepakt. Kortom het werd een pracht verenigingsgebouw. In 2009 kreeg het dorpshuis groot onderhoud, waarna het is heropend met de huidige naam: Dorpshuis Hippo.

- Onderwijs en kinderopvang: - Kinderopvang Hollands Kroon vestiging Hippolytushoef is in 2009 van start gegaam. Ze hebben een mooi pand met een prachtige en ruime buitenspeelruimte. In het voorjaar staan de lammetjes bij hen in de wei. Ook woont Puk het konijn bij hen, en de kippen waar ze dagelijks eieren gaan halen. Ze verzorgen: kinderopvang 0-4 jaar; voor- en naschoolse opvang 4-12 jaar; vervoer van en naar school; vakantieopvang; flexibele opvang; tussenschoolse opvang op de H. Henricusschool.

- Muziek: - "Met Petticoats en vetkuiven krijgt Rok en Lol de voetjes van de vloer. Het authentieke gretsch geluid en meerstemminge zang lijnen brengen je in de sfeer van de jaren vijtfig en zestig. Met liedjes van o.a. Elvis Presley, The Everly Brothers en The Baseballs. Met deze muziek kun je niet stil blijven zitten!", aldus hun website. - Tekst van het nummer 'Hippolytushoef' van De Dijk.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Succes.

- Zorg: - Woonzorgcentrum Noorderlicht ligt op loopafstand van het centrum van Hippolytushoef. Wanneer je nog zelfstandig kunt wonen, kun je een appartement huren bij Samen. Als je zorg nodig hebt ontvang je dat via Thuiszorg Samen. Ook als je niet in Noorderlicht woont, maar in een andere woning in het dorp of omgeving kun je zorg krijgen van het thuiszorgteam Noorderlicht. De medewerkers staan niet alleen klaar voor de bewoners van Noorderlicht, maar leveren ook zorg bij mensen thuis. Ook als je thuis zorg nodig hebt, kun je daardoor zo lang mogelijk in je eigen, vertrouwde woning blijven wonen. Ook dagverzorging, logeren en een kortdurende opname zijn mogelijk.

- Genealogie: - Overzicht van de begravenen op de begraafplaats van Hippolytushoef - Zandburen, met foto's van de grafzerken.

Reacties

(2)

Jammer dat ik niet kan vinden hoe hoog Hippo ligt ik dacht zo'n 6 meter boven NAP

Ik vermeld nergens hoogtes van plaatsen, dus ook hier niet, tenzij er een bijzondere reden voor is. Op de pagina van Wieringen heb ik wel als bijzonderheid vermeld dat het hier nog altijd een glooiend landschap is, ten opzichte van de omringende platte pannenkoek van de Wieringermeer, en dat de hoogte op het eiland varieert van -2 tot +13 meter, dus in totaal een verschil van 13 meter.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen