Donkereind

Plaats
Buurtschap
De Ronde Venen
Utrecht

donkereind.jpg

Eerst maar even wat drinken bij Café De Schans voordat we aan de wandeling door Donkereind beginnen

Eerst maar even wat drinken bij Café De Schans voordat we aan de wandeling door Donkereind beginnen

donkereind_8.jpg

Rustig en landelijk, daar in Donkereind

Rustig en landelijk, daar in Donkereind

donkereind_7.jpg

Brede waters en smalle wegen in Donkereind

Brede waters en smalle wegen in Donkereind

donkereind_6.jpg

Vreemde vogels in Donkereind, nee, niet de mensen, die zijn vriendelijk en vertellen graag over hun buurtschap, wij bedoelen de twee uitheemse zwanen en nog veel meer watervogels.

Vreemde vogels in Donkereind, nee, niet de mensen, die zijn vriendelijk en vertellen graag over hun buurtschap, wij bedoelen de twee uitheemse zwanen en nog veel meer watervogels.

donkereind_5.jpg

Donkereind

Donkereind

donkereind_4.jpg

Donkereind is een langgerekte buurtschap met afwisselend monumentale boerderijen en moderne villa's.

Donkereind is een langgerekte buurtschap met afwisselend monumentale boerderijen en moderne villa's.

donkereind_3.jpg

Een blik vanaf Donkereind over Polder Groot Wilnis-Vinkeveen

Een blik vanaf Donkereind over Polder Groot Wilnis-Vinkeveen

donkereind_2.jpg

De indruk die achterblijft van Donkereind is helemaal niet donker, maar juist ruimte, licht en lucht, heerlijk om daar even te zijn...

De indruk die achterblijft van Donkereind is helemaal niet donker, maar juist ruimte, licht en lucht, heerlijk om daar even te zijn...

donkereind_17_bouwkavel_in_2019_na_sloop_oude_boerderij.jpg

De vervallen boerderij op Donkereind 17a is in 2013 gesloopt. In het hoofdstuk 'Beeld' vind je er een fotoreportage van. De grond is in 2018 gesaneerd en het kavel is te koop gezet t.b.v. de bouw van een nieuw huis. (© Google StreetView)

De vervallen boerderij op Donkereind 17a is in 2013 gesloopt. In het hoofdstuk 'Beeld' vind je er een fotoreportage van. De grond is in 2018 gesaneerd en het kavel is te koop gezet t.b.v. de bouw van een nieuw huis. (© Google StreetView)

donkereind_17_villa_uit_1997_te_koop_anno_2019.jpg

Vermoedelijk komt er op huisnr. 17a net zo'n soort pand als bij de buren op nr. 17. Deze villa uit 1997 stond anno 2019 te koop voor 869.000 euro (zie https://www.jaap.nl/te-koop/utrecht/utrecht/vinkeveen/3645tc/donkereind+17/10191680/overzicht) (©Google)

Vermoedelijk komt er op huisnr. 17a net zo'n soort pand als bij de buren op nr. 17. Deze villa uit 1997 stond anno 2019 te koop voor 869.000 euro (zie https://www.jaap.nl/te-koop/utrecht/utrecht/vinkeveen/3645tc/donkereind+...) (©Google)

Donkereind

Terug naar boven

Status

- Donkereind is een buurtschap in de provincie Utrecht, gemeente De Ronde Venen. Gedeelte onder het dorp Vinkeveen: t/m 1840 gemeente Vinkeveen, in 1841 over naar gemeente Vinkeveen en Waverveen, in 1989 over naar gemeente De Ronde Venen; gedeelte onder het dorp Wilnis: t/m 1988 gemeente Wilnis, in 1989 over naar gemeente De Ronde Venen.

- De buurtschap valt, ook voor de postadressen, grotendeels onder het dorp Vinkeveen, en voor een zeer klein deel onder het dorp Wilnis (= de panden Donkereind 37/39/41 en Korenmolenweg 4).

- De buurtschap Donkereind heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1843 het Donkere Eind, 1839-1859 Het Donker Eind, 1865 Donkereinde.

Naamsverklaring
Samenstelling van eind 'rand, uiteinde, plaats waar iets ophoudt', en donker, naar de kleur van het veen?(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Donkereind ligt rond de gelijknamige weg, Z van Vinkeveen, O van Wilnis, NNW van Kockengen en WNW van Nieuwer Ter Aa. Wellicht valt de handvol panden ZO hiervan, aan de Veldhuisweg, ook nog tot de buurtschap te rekenen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap Donkereind omvat ca. 70 huizen met ca. 175 inwoners.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De buurtschap Donkereind heeft 3 gemeentelijke monumenten, zijnde langhuisboerderij Jacoba's Hoeve op nr. 4, de langhuisboerderij op nr. 9, en de woning op nr. 12.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- ZO van buurtschap Donkereind ligt aan de Korenmolenweg het recreatiegebiedje - met picknickbanken - Donkereindse Bos. Het terrein valt onder Recreatieschap Vinkeveense Plassen.

- "Tussen Vinkeveen en Donkereind ligt een prachtige polder waar je kunt vissen als je lid bent van visvereniging HSV Wilnis", aldus het filmpje onder de link.

Terug naar boven

Beeld

- "Overal in Nederland sluiten boerenbedrijven. Er is geen opvolger, of er is geen economisch perspectief meer. De boerderijen en landerijen worden verkocht. Fotograaf Ruud Smit fotografeerde in 2011 in opdracht een kleinschalig, in vervallen staat verkerend boerenerf in de Vinkeveense buurtschap Donkereind, in een nu nog traditioneel boerenlandschap in het Groene Hart. Het huis is inmiddels afgebroken, het wachten is op de projectontwikkelaar die het erf kaal slaat en er een of meer villa’s realiseert. 'Donker Eind, afscheid van een erf' is een fotografisch verslag* van de lotgevallen van één boerenerf. Het is exemplarisch voor wat overal in Nederland gebeurt in het kleinschalige boerenland - of het nu in het veen- en poldergebied in de Randstad is, op het Groningse Hogeland of in de Achterhoek. Dit huis, met zijn schuren en kleinere opstallen, gaf een sterk gevoel van verlatenheid. Niet eens zozeer van verval. Maar het was alsof alles zomaar verlaten was. Als bij een emigratie. We gaan weg en we laten de boel achter zoals het erbij ligt, dat idee. Daarna doen het weer, de insecten en het stof hun werk. Er groeit gras, er komen planten op. Langzaam verovert de natuur het terrein terug. Het huis heeft er gestaan van 1923 tot 2013." Aldus de toelichting bij de gelinkte fotoreportage c.q. het boek.
* Onder de link is een fotoreportage van Ruud Smit van dit pand online te bekijken. Hij heeft er ook een boek van gemaakt.

Het betrof boerderij Patri Votum ('Vaders Wens') op Donkereind 17, in 1923 gebouwd door Willem de Jong. Later is het boerenbedrijf overgenomen door zijn oudste kleinzoon, die een tweede, kleinere woning bouwt en daarin gaat wonen. Helaas kreeg men geen vergunning voor herbestemming van de grote boerderij tot zorgboerderij. Na het overlijden van deze oudste kleinzoon raakt de boerderij in vervallen toestand, omdat er geen opvolger is om het boerenbedrijf over te nemen. In het kader van de Rood voor Rood regeling is de boerderij in 2013 afgebroken en kan op nr. 17a een nieuw pand worden gebouwd. In 2019 heeft het kavel op nr. 17a te koop gestaan t.b.v. de bouw van een nieuw huis op deze locatie (zie de een na laatste foto op deze pagina). De - in leeftijd - tweede kleinzoon van de genoemde Willem de Jong, eveneens Willem de Jong (1939) geheten, verwerft in 1976 de boomgaard gelegen tussen nr. 15a en 17. In 2016 besluit hij deze oude vervallen boomgaard weer tot leven te wekken. Nu functioneert dit terrein weer als Boomgaard Patri Votum. Voor nadere informatie zie de reactie van deze Willem de Jong onderaan deze pagina.

Terug naar boven

Links

- Sport: - De buurtschap heeft een eigen biljartvereniging; de in 2002 opgerichte Biljartclub Donkereind. Voor zover ons bekend zijn zij niet middels een website of -pagina op het internet aanwezig. Vermoedelijk spelen ze in eetcafé De Schans (Uitweg 1), de enige horecagelegenheid in de buurtschap. Jaarlijks is er in april het clubkampioenschap (in 2019 was dat voor de 14e keer). Daarnaast is er jaarlijks een Zomeravondtoernooi en een Kersttoernooi. Veel verenigingen van allerlei aard hebben wegens vergrijzing en omdat er minder kinderen worden geboren, last van krimpende ledenaantallen. Deze club heeft daar echter geen last van. Integendeel; de biljartvereniging heeft vanwege de grote aanwas van nieuwe leden per 1 oktober 2015 een ledenstop moeten invoeren. Ook de wachtlijst is inmiddels meer dan vol. De contributie is in 2016 met 25% verhoogd, mede vanwege de verhoogde afdracht aan de Vrijgemaakte Nederlandse Biljartbond (wij dachten dat ze alleen bij de Gereformeerden Vrijgemaakten hebben... ;-) ) (bron: Nieuwe Meerbode, 6-1-2016, pag. 4)

Reacties

(8)

Momenteel breng ik de oude boomgaard die behoorde bij de boerderij Patri Votum op Donkereind 17 weer tot leven. Graag mailadres voor correspondentie als u daar positief over denkt. Mijn jeugd speelde zich af op de boerderij en ben eigenaar van de boomgaard. Vr. groet Willem de Jong, wonende te Oss.
P.S. Ach ik zie dat u niet de heer Smit bent.

Maar ook al was ik de heer Smit, dan had ik er nog niets mee gekund. Want fotograaf dhr. Smit heeft destijds de hierboven beschreven vervallen boerderij dus in opdracht gefotografeerd (vermoedelijk in opdracht van de oude of de nieuwe eigenaar), maar heeft dus verder geen binding met het pand. En er lopen ook nog wat huisnummers door elkaar. Want ik zocht op Google of hier inmiddels al enige voorgang was geboekt. Toen bleek er een villa uit 1997 op nr. 17 te koop te staan. Dus ik denk dat kan niet allebei waar zijn (omdat de fotograaf zei dat die vervallen boerderij nr. 17 zou zijn). Wat blijkt: de afgebroken boerderij is nr. 17a, de villa uit 1997 links daarvan is nr. 17, en de door u bedoelde boerderij Patri Votum is nr. 15. Op deze kaart kunt u dat zien: https://www.openstreetmap.org/#map=18/52.19336/4.92699.

Ik heb e.e.a. nu tekstueel wat verduidelijkt en de link naar die fotoreportage die niet meer werkte, weer werkend gemaakt. En een foto toegevoegd van de locatie nr. 17a en het pand nr. 17.
Met vriendelijke groet en succes gewenst met het herstel van uw boomgaard op nummer ehhh 15 :-) , zoiets is altijd een aanwinst voor het landschap en voor de biodiversiteit, dus een goede zaak,
Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Ik neem de vrijheid tot correctie. Ik ben in 1939 geboren op de boerderij Patri Votum, toenmalig een grote woning op nr 17. Als 2e zoon in rij kon ik geen boer worden. Familiaal was dan het alternatief: studeren. Dat heb ik gedaan en ben op mijn 18 vertrokken uit Donkereind. Mijn oudere broer werd boer. Hij bouwde een tweede, kleinere woning en ging daarin wonen. Behoud van de grote woning voor maatschappelijk doel (zorgboerderij) kreeg geen steun van de overheid. Helaas. Bij eigendomsoverdracht van de boerderij naar mijn broer heb ik in 1976 de Boomgaard verworven op adres: Donkereind 17 A naby. In 2016 heb ik besloten die oude vervallen boomgaard tot leven te wekken. Nu functioneert dit terrein weer als Boomgaard Patri Votum.

Het plotseling overlijden van mijn broer de boer, zonder opvolging, deed de mooie grote boerderij in die desolate toestand veranderen. Die is in het kader van Rood voor Rood regeling verplicht afgebroken en kan worden vervangen door een nieuw pand op 17A. Er is dus een woning op nr. 17 en op nr. 17A en er is een boomgaard op nr. 17A naby. Deze draagt de naam Patri Votum en is mijn eigendom. In uw plaatsengids dient daarom ook de aanduiding Patri Votum die nu aan nr. 15 is toegewezen gewijzigd te worden naar het perceel tussen 15a en 17, zijnde mijn boomgaard Patri Votum. Dit in lijn met de naamgever van de oude boerderij Patri Votum die in 1923 door mijn grootvader Willem de Jong is gebouwd en nu helaas niet meer bestaat. Als familie De Jong stellen wij het zeer op prijs dat de naam Patri Votum (Vaders Wens) behouden blijft. Mijn zoon en kleinzoon staan garant voor het behoud van het eigendom Boomgaard Patri Votum. Als adviseur voor de op te stellen Visie Het Groene Hart verwacht ik dat Donkereind zal gaan vallen in de grote recreatieve ring tussen verstedelijking aan de randen en de sterk inkrimpende veehouderij in het Centrum van het te reorganiseren Groene weidegebied. Voor nader informatie kunt reageren op deze mail. Met vr groet Willem de Jong wonende te Oss.

Dank heer De Jong voor uw toelichting! Ik heb een en ander conform hierboven aangepast. Het is mij nu duidelijk. Ik was 'op het verkeerde been gezet' omdat op OpenStreetMap ( https://www.openstreetmap.org/#map=18/52.19360/4.92706 ) nr. 15 als Patri Vorum wordt aangeduid, en er zelfs een gelijknamige straatnaam ter plekke wordt gesuggereerd, wat natuurlijk onzin is. Maar ook het pand op nr. 15 heet 'Vaders Wens' (is dus Patri Votum), getuige het gevelopschrift ( https://www.google.nl/maps/@52.1940339,4.9266575,3a,15y,114.93h,95.83t/data=!3m6!1e1!3m4!1sNmzB2CB0LZvgbZlMOULUMA!2e0!7i16384!8i8192 . Even de hele link plakken in uw browser, want dat werkt in dit reactieschermpje niet). Plegen zij daarmee dan eigenlijk geschiedvervalsing/plagiaat?, omdat die naam immers bij de afgebroken boerderij van uw familie op nr. 17 hoort (en thans bij uw boomgaard).

Ik ga daar in de komende tijd een keertje aandacht aan besteden. Maar eerst mijn Boeddhistisch Natuur ZEN centrum regelen en bouwen in de boomgaard.

Het Groene Hart is een groene ronde pannenkoek met een diameter van ongeveer 50 km. Aan de rand ervan liggen de grote steden die een zeer grote woningbouw behoefte hebben. Bovendien wordt veeteelt momenteel gezien als milieuschadelijke bedrijfsvoering. Herziening kan als volgt: van de pannenkoek neemt men 7,5 km cirkel buitenrand voor woningbouw, Daarbinnen een cirkel van 7,5 km voor leisure: vlothuisjes, datsja’s of natuurhuisjes zoals in scandinavische landen al eeuwen bestaan, in een nieuw aangelegde bos en waterstructuur met ruimte voor mens en dier met ecologische maatstaven. De kleine overgebleven pannenkoek met een diameter van 35 km is bestemd voor de beroemde Goudse Kaasproductie. Volgens de oppervlakte berekening piR2 is dit dan resp een kwart voor 500000 woningen, een kwart voor 200000 leisure huisjes en de helft voor kaas en babymelk van hoge kwaliteit.

Een nieuw plan: Een willemdejong weidepad in het weiland tussen Donkereind en de Bosdijk. Het weiland van de boerderij van mijn grootvader en stichter van de boerderij Patri Votum strekte zich, als enige boerderij, uit van Donkereind tot de Bosdijk. Zelfs nu nog kan men lopen van Donkereind naar de Bosdijk via de weilanden en water beheersingschotten. Halverwege is men omringd door absolute stilte. Een plek voor ZEN. Na bereiken van de Bosdijk gewoon rondlopen via de openbare wegen terug naar Donkereind 17Anaby, de ZEN-boomgaard.

Hartelijk dank voor uw interessante aanvullingen heer De Jong en veel succes gewenst met uw project de ZEN-boomgaard.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen