Angerlo

Plaats
Dorp
Zevenaar
Liemers
Gelderland

gemeente_angerlo_kadastraal_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Angerlo anno ca. 1870, kaart J. Kuijper, exclusief de begin 19e eeuw opgeheven gemeente Lathum

Gemeente Angerlo anno ca. 1870, kaart J. Kuijper, exclusief de begin 19e eeuw opgeheven gemeente Lathum

gemeente_lathum_kadastraal_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Kaart van de begin 19e eeuw opgeheven gemeente Lathum, situatie anno ca. 1870, kaart J. Kuijper

Kaart van de begin 19e eeuw opgeheven gemeente Lathum, situatie anno ca. 1870, kaart J. Kuijper

Angerlo

Terug naar boven

Status

- Angerlo is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Liemers, gemeente Zevenaar. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2004.

- De gemeente Angerlo is begin 19e eeuw vergroot met de gemeente Lathum. Het ingangsjaar daarvan is ons nog niet bekend.

- Wapen van de voormalige gemeente Angerlo.

- Onder het dorp Angerlo vallen ook de buurtschappen Bevermeer en Bingerden.

Terug naar boven

Naam

In het dialect
Angelder.

Oudere vermeldingen
1025 kopie 18e eeuw Angarlo, 1273 en 1477 Angerlo, 1310 Angherlo, 1741 Angeler, 1936 Angerloo.

Naamsverklaring
Betekent lo 'licht, open bos' bij de angar 'grasland, weide'. Vergelijk Angeren.(1)

Terug naar boven

Ligging

Angerlo ligt NO van Zevenaar, Z van Doesburg en grenst in het N aan de rivier de IJssel.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Angerlo 231 huizen met 1.625 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 45/325 (= huizen/inwoners), het dorp Lathum 42/242 en de buurtschappen Beinum 24/173, Bingerden 31/202, Bevermeer 12/95, Beimerweerd (Buinerweerd) 6/45, Bahr 21/144 en Giesbeek 50/399. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 500 huizen met ca. 1.300 inwoners.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

Woningbouw en bedrijventerrein
"De oostzijde van Angerlo krijgt in de komende periode nadrukkelijk een ander aanzicht met de realisatie van de vele deelprojecten. De langst lopende ontwikkeling is die van bedrijventerrein de Koppeling, een regionaal bedrijventerrein waar de eerste bedrijven inmiddels hun basis hebben, maar waar voor de komende jaren nog voldoende capaciteit ligt. Ten zuiden hiervan, en aangesloten op het oostelijk deel van de Dorpsstraat die dit deel met de rest van het dorp verbindt, krijgt de woonwijk Kolkwijk vorm met relatief veel woningen in het betaalbare segment in een groene dorpse setting.

Op de plek van de voormalige melkfabriek wordt eveneens ruimte geboden voor een nieuwe ontwikkeling met woningbouw waarbij nadrukkelijk wordt ingestoken op andere doelgroepen dan in Kolkwijk. Met een ontwikkeling op deze plek wordt de kans gegrepen om de monumentale bebouwing voor de lange termijn op een goede wijze in te vullen en beeldbepalend te laten zijn voor deze zijde van Angerlo. Het huidige storende bedrijfsmatige gebruik kan hiermee op termijn geheel komen te vervallen ten gunste van de woonomgeving. Aan de noordzijde van de weg de Koppel zijn op de plek van een voormalig agrarisch bedrijf nieuwe bouwkavels beschikbaar die van de Koppel als enkelzijdig bebouwde woonstraat een bijzonder woonmilieu maken." (bron: gemeente)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Het dorp Angerlo heeft 1 rijksmonument, zijnde de Galluskerk. De overige 22 rijksmonumenten onder de link hebben betrekking op landgoed Bingerden in de gelijknamige buurtschap. Dat landgoed wordt daarom op die pagina beschreven.

- Angerlo heeft 25 gemeentelijke monumenten.

- Samen met het kerkje van Oosterbeek is de Galluskerk in Angerlo de oudste kerk van ons land. Hij stamt uit de vroegromaanse periode van na 900 na Christus. Het aanvankelijke gebouw is een eenbeukig preromaans schip, opgetrokken met ijzeroerstenen. In loop der tijden heeft de kerk diverse veranderingen ondergaan. Het turfstenen koor aan de oostzijde van de kerk is omstreeks 1400 in gotische stijl gebouwd en kreeg later aan de noordzijde een laatgotische sacristie. De toren (waar diverse eerdere veries van zijn geweest) is in de oorlog door de Duitsers opgeblazen.

Na de oorlog is in 1947 archeologisch onderzoek verricht naar de oorspronkelijke vorm van de kerk. Aan hand van de resultaten van het onderzoek is de kerk herbouwd met behulp van de oude turfstenen en de donkere ijzeroerstenen. De oude romaanse schipmuren, die in de loop der eeuwen deels onder grond waren verdwenen, zijn er letterlijk uitgegraven en zodoende weer in hun oorspronkelijke hoogte teruggebracht. Ook de toren is gereconstrueerd. Het schip en de zijbeuk kregen weer hun romaanse dakhelling met kenmerkende halfronde romaanse patertjes- en nonnetjespannen, terwijl de gotische schipvensters plaats moesten maken voor kleine romaanse vensters.

Karakteristiek voor de preromaanse bouwstijl zijn de oorspronkelijke vierkante pilaren in de kerk. Ze zijn uniek voor ons land. De met snijwerk versierde eiken preekstoel dateert uit 1690. De grote kanselbijbel is een geschenk van ‘Leeuwarder mannen’, die in 1944 tijdens de oorlog door de bezetter in het dorp te werk gesteld waren, als dank voor de genoten gastvrijheid. De Hervormde (PKN) Galluskerk (Dorpsstraat 31) valt onder de Protestantse Gemeente te Angerlo-Doesburg, aan wie wij deze beschrijving hebben ontleend. De zondagse erediensten worden doorgaans gehouden in de Martinikerk te Doesburg en op de laatste zondag van de maand is de kerkdienst in de Galluskerk.

- De voormalige zuivelfabriek (Dorpsstraat 99) is een goed voorbeeld van een fabriek in expressionistische vormen. Het woonhuis op Dorpsstraat 66 - mogelijk de directeurswoning - is in dezelfde stijl opgetrokken. Beide zijn een gemeentelijk monument, d.w.z. m.b.t. de zuivelfabriek - die rond 2010 als gemeentelijk monument is benoemd - alleen het voorste gedeelte en niet het interieur. De zuivelfabriek is geplaatst voor een reeds bestaande zuivelboerderij. Die zuivelboerderij is in 1960 vervangen door een fabriekshal in de stijl van de Nieuwe Zakelijkheid. De Coöperatieve Stoomzuivelfabriek Angerlo-Eldrik is van 1894 tot 1974 in functie geweest. Van 1983 tot 2001 was het compex eigendom van een transportbedrijf en in gebruik als opslagruimte.

De gemeente schreef in de 'Visie Angerlo-Oost' (2008): 'Eind 19e eeuw heeft de melkfabriek zich hier gevestigd. De melkfabriek is diverse keren verbouwd. Rond 1930 zijn er, met name aan de voorzijde, stijlkenmerken van de Amsterdamse School aan het ontwerp toegevoegd. Rond 1960 is het boerderijachtige achterhuis gesloopt en is hier een grote hal voor in de plaats gekomen. De fabriek heeft bijzonder metselwerk, ramen en stalen roeden. Het pand is een gemeentelijk monument en heeft een sterke historische en sociaal-culturele waarde."

Rond 2010/2012 had een projectontwikkelaar plannen om het complex te verbouwen tot appartementencomplex met ca. 30 appartementen en het uit 1960 daterende deel te slopen. Die plannen zijn niet doorgegaan. Het toenmalige plan voldeed niet aan de eisen met betrekking tot sociale woningbouw. Ook de vervuilde grond was een belemmerende factor. Er zou toestemming zijn geweest om een vierde verdieping op het pand te bouwen i.v.m. de appartementen, hoewel een der wethouders daartegen was i.v.m. de aantasting van het landelijke gebied.

- Gevelstenen in Angerlo.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - Carnavalsvereniging CV De Deurdouwers. - Dansgarde CV De Deurdouwers. - Voor de Halfvasten Optocht Angerlo (op een zondag kort na carnaval, in 2020 voor de 21e keer) selecteert de Optochtcommissie alleen de allermooiste creaties die acte de présence mogen geven in de grootste, langste, hoogste en mooiste Halfvastenoptocht (aldus de organisatie). Aangezien de organisatie presentatie, kwaliteit, uitstraling en veiligheid hoog in het vaandel heeft staan, wordt streng worden gecontroleerd of deelname van sommige inschrijvingen gerechtvaardigd is. Zo worden Après skihutten, drankketen en drankwagens al dan niet voorzien van een tapinstallatie niet toegelaten in de Halfvasten Optocht. De creaties worden ingedeeld in 9 categorieën en worden door een deskundige jury beoordeeld op algemene indruk, originaliteit en carnavaleske uitstraling. Het betreft Getrokken wagens, Zelfrijdende wagens, diverse categorieën Loopgroepen, Individueel/Duo’s, (Jeugd)Prinsenwagens, en Jongeren tot 16 jaar.

Aan de optocht doen ca. 100 deelnemers mee en ca. 14 dweil- en showorkesten. Daarmee zit men wel zo'n beetje aan het maximum, want Angerlo is niet heel groot en men moet nog wel het dorp rond kunnen. De deelnemers komen uit de wijde omgeving om hier nogmaals hun creatie te showen. Bijvoorbeeld uit Loil, Didam, Giesbeek, Rheden, eigenlijk alles wat in een straal om het dorp heen ligt. "Ik zeg wel eens Halfvasten in ons dorp is net zoiets als de Elfstedentocht in Friesland in een dorpje; het hangt allemaal aan elkaar en het is één groot feest", zo vertelde voorzitter Jan Hendriks aan regionale omroep REGIO8, die een mooie videoreportage heeft gemaakt van de Halfvasten Optocht 2018.

- Jeugdvakantieweek.

- Sinterklaas.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Angerlo, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Angerlo (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Belangenorganisatie: - "Dorpsraad Angerlo heeft als doel: het behartigen van gemeenschappelijke belangen van de inwoners, niet van individuele personen, waarbij de bevolking zoveel mogelijk betrokken en gestimuleerd wordt, bij voorkeur door overleg en nauwe samenwerking; het leggen van contacten met verenigingen of instellingen met een soortgelijk doel; het welzijn van de dorpsbewoners (jong en oud) bevorderen.

Wat is het wel. Een gemixte groep inwoners die weet wat er in het dorp speelt dankzij bewonersavonden en actieve opstelling. Aanspreekpunt en gesprekspartner voor inwoners, gemeente en maatschappelijke organisaties als het gaat om leefbaarheidszaken. Coördinatieteam voor dorpsprojecten: werven en begeleiden van werkgroepen. Overkoepelend dorpsoverleg, bijvoorbeeld voor verenigingen. Een groep die communiceert over leefbaarheid en thema’s onder de aandacht brengt bij inwoners, gemeente en maatschappelijke organisaties. Wat is het niet. Een groep ‘dorpsburgemeesters’. Een politieke of bestuurlijke tussenlaag of een vervanging voor bestaande overleggroepen (of klankbordgroepen). Een groep die op eigen houtje alles zelf uitvoert. Een groep die (bij discussie) één kant kiest of alleen voor een van de partijen gaat. Kortom: Dorpsraad Angerlo is een groep die communiceert over leefbaarheid en thema’s onder de aandacht brengt bij inwoners, gemeente en maatschappelijke organisaties."

- Onderwijs: - "De wereld van de kinderen is veel groter geworden dan de wereld die je zelf als kind beleefde. Door de enorme informatiestroom die op hen afkomt, weten kinderen van veel zaken al iets af. Door invloed van televisie, computer, internet en telefoon kunnen we veel sneller communiceren en informatie verkrijgen. Kinderen zijn mondiger en krijgen meer inspraak dan vroeger. Door de toegenomen welvaart hebben we veel meer mogelijkheden gekregen, kunnen we kiezen uit tal van activiteiten en is afstand vaak geen probleem meer. De school is een afspiegeling van de maatschappij. Een maatschappij die voortdurend in ontwikkeling is en dat betekent dat je als school daarop moet inspelen. Samen met ouders zullen wij ervoor moeten zorgen dat kinderen een actieve houding ontwikkelen en opgroeien tot mondige, zelfbewuste en zelfstandige volwassenen. Wij willen onderwijs geven dat past in de hedendaagse maatschappij en doen dit vanuit onze eigen visie en identiteit.

Na hun tijd op Basisschool De Trompetter in Angerlo zijn kinderen goed op de toekomst voorbereid, zodat ze die vol vertrouwen tegemoet kunnen zien, omdat ze: geleerd hebben hun talenten voluit te benutten; beseffen dat iedereen ertoe doet; weten dat ze een belangrijk deel zijn van het geheel; een bijdrage kunnen leveren aan de maatschappij."

- Muziek: - "Sinds 1920 is Muziekvereniging Nieuw Leven het harmonieorkest van Angerlo. Met 35 actief spelende leden en een bijna even grote groep 'leerlingen' zijn we een gezonde vereniging. Onze doelstelling is samen gezellig muziek maken en steeds een beetje beter worden. We zijn zowel in de zaal als buiten actief, dat laatste voornamelijk gericht op Angerlose activiteiten. Tevens verzorgen wij voor onze leden muziekopleidingen die door professionals worden verzorgd. Het geheel staat onder muzikale leiding van Ruud Lanters. Wij repeteren elke dinsdagavond in dorpshuis De Meent." De vereniging omvat een harmonieorkest, een saxofoonensemble, een koperensemble, een blokfluitgroep, een opleidingsorkest, de tamboers en een dweilorkest.

- Spontaan is een groep van meer dan 20 enthousiaste ongekunstelde mannen in Angerlo die het heerlijk vinden om samen te zingen. Nog leuker is optreden voor een enthousiast publiek. Zowel tijdens de optredens als oefenavonden is er sprake van muzikale ambitie aangevuld met een aangename ongedwongenheid. Bovenal is de humor voelbaar aanwezig. Ze streven gezamenlijk en spontaan naar een hoog muzikaal niveau onder de bezielende en inspirerende leiding van dirigent Jos van Amerongen.

- Sport: - "Voetbalvereniging v.v. Angerlo Vooruit is opgericht in 1952 en sindsdien uitgegroeid tot een middelgrote vereniging met ruim 600 leden. Wij beogen de juiste balans te vinden tussen prestatief voetbal en recreatief voetbal. Onze vereniging is verankerd aan het eigen dorp maar we hebben ook warme banden met Doesburg. Een groot aantal van onze leden woont in Doesburg. Wij zijn een open voetbalclub waar mensen zich thuis voelen. Problemen bespreek je met elkaar en gezamenlijk zoek je oplossingen. Normen en waarden, zowel in het veld als daarbuiten, vormen de basis van onze gezonde club. Met meer dan 150 vrijwilligers zorgen we ervoor dat er wekelijks vele spannende wedstrijden kunnen worden gespeeld."

- Turn- en Volleybalvereniging DES is opgericht in 1946. De volleybal is aangesloten bij de Nevobo en het turnen is aangesloten bij de KNGU. De activiteiten vinden plaats in de sportzaal op Prinses Margrietlaan 10.

- Bridgeclub BC Angerlo is opgericht in 2003 en heeft ca. 175 leden. Ze spelen op maandagmiddag en donderdagavond in Centrum De Meent.

- Vrouwen: - Bij Vrouwen van Nu afd. Angerlo is het hele jaar door regelmatig van alles te doen. Voor elk wat wils. Wat ze zoal organiseren kun je zien onder de 2e link. Je bent van harte welkom om eens te komen kijken of de vereniging ook iets voor jou is. Leden van Vrouwen van Nu kunnen niet alleen gebruik maken van het aanbod in de eigen afdeling, maar ook deelnemen aan activiteiten die provinciaal en landelijk worden georganiseerd. Daarnaast krijg je zes maal per jaar het ledenblad.

- Zorg: - Je wilt graag zelfstandig blijven wonen, maar je merkt dat je geconfronteerd wordt met beperkingen. Je komt tot de conclusie dat er voor de toekomst een beslissing moet worden genomen om op zoek te gaan naar een oplossing voor je woonomgeving. Wellicht is een appartement op Molenveld in Angerlo dan een uitkomst. De ruime 2- en 3-kamerappartementen worden verhuurd door Plavei, de woningcoöperatie uit Didam en zijn toegerust voor wonen door senioren. Dagelijks is er een thuiszorg team verzorgenden van ABC-Zorgcomfort aanwezig om de afgesproken zorg te verlenen. Dagelijks is ook de woonkookbegeleiding aanwezig om een verse warme 3-gangen maaltijd te bereiden.

- Duurzaamheid: - Raedthuys Pure Energie, een onderneming die duurzame energieprojecten realiseert en exploiteert, beoogt medio 2018 tussen Angerlo en Loil een windpark van 4 windmolens te realiseren: Windpark Bijvanck, gelegen aan de Didamse Wetering (op het punt waar de Ganzepoelweg naar Loil overgaat in de Doesburgseweg). De windmolens krijgen een ashoogte van minimaal 99 meter en maximaal 124 meter. De rotordiameter wordt minimaal 100 meter en maximaal 122 meter. Dit betekent dat de tiphoogte (het bovenste puntje als een wiek recht overeind staat) minimaal 149 meter en maximaal 185 meter wordt.

De zienswijzen die zijn ingediend op het ontwerp-inpassingsplan van Windpark Bijvanck hebben geleid tot extra onderzoeken en aanscherpingen. De belangrijkste aanpassing als gevolg hiervan is dat de windmolens geen slagschaduw op de gevels van huizen in het gebied rondom het windpark mogen veroorzaken. Gedeputeerde Staten (GS) van Gelderland gaan hiermee verder dan de wettelijke norm van maximaal 5 uur en 40 minuten slagschaduw per woning per jaar. In april 2018 zijn bezwaren van omwonenden en gemeenten door de Raad van State verworpen, waardoor de bouw nu definitief van start kan gaan. De provincie is blij dat er nu eindelijk - na voorbereidingen sinds 2012 - duidelijkheid is. De bouw beoogt halverwege 2019 plaats te vinden.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Angerlo, met foto's van de grafzerken.

Reacties

(2)

Beste,
Ik weet niet of ik bij het goede adres ben, maar misschien kunt u mij helpen? Ik zat tussen de papieren van mijn oma te kijken. Zij was al in 1994 overleden maar ik had nog een tas van haar liggen met oude brieven/kaarten erin waar ik eigenlijk nooit goed naar gekeken had en wij vonden het zonde om een stukje geschiedenis zomaar weg te gooien. Nu kwam ik een enveloppe tegen dat mijn opa naar mijn oma had gestuurd uit 1944. Hij heeft in die tijd in Angerlo gezeten bij de fam Oldenboom . Nu ben ik op zoek waar hij nu precies heeft gezeten en of er nog iets van terug te vinden is. hopelijk kunt u mij hierbij helpen? Met vriendelijke groet, Johanna

(excuses voor mijn late reactie, wegens ziekte)
Aangezien er in Angerlo geen heemkundekring is, adviseer ik u uw vraag te stellen aan de Cultuurhistorische Vereniging Zevenaar. Wellicht hebben zij bestanden tot hun beschikking waarin zij kunnen zien waar die fam. Oldenboom destijds woonde, dan wel kunnen zij u op een andere manier verder helpen. Hun gegevens vindt u hier https://www.plaatsengids.nl/zevenaar#geschiedenis
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen