Velden

Plaats
Dorp
Venlo
Noord-Limburg
Limburg

velden_plaatsnaambord_kopie.jpg

Velden is een dorp in de provincie Limburg, in de streek Noord-Limburg, gemeente Venlo. T/m 2009 gemeente Arcen en Velden.

Velden is een dorp in de provincie Limburg, in de streek Noord-Limburg, gemeente Venlo. T/m 2009 gemeente Arcen en Velden.

Velden

Terug naar boven

Status

- Velden is een dorp in de provincie Limburg, in de streek Noord-Limburg, gemeente Venlo. T/m 2009 gemeente Arcen en Velden.

- Onder het dorp Velden vallen ook de buurtschappen Bong, De Krosselt, De Voort (deels), Hasselderheide, Hasselt, Het Vorst, Schandelo en Vilgert. Dat zijn in totaal 8 buurtschappen. Oorspronkelijk heeft ook een deel van de vroegere buurtschap, tegenwoordig Venlose wijk Genooi onder het dorpsgebied van dit dorp gevallen.

Terug naar boven

Naam

In het Limburgs
Velde.

Oudere vermeldingen
1334 Velden.

Naamsverklaring
"Betekent nederzetting op het veld 'open vlakte, bouwland'."(1)

Bijnaam
De Veldenaar wordt kaaskop genoemd, in het dialect kieëskop, afgeleid van de Fluiterskieës, een product dat vroeger in Velden werd gemaakt.

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Velden grenst in het W aan de rivier de Maas en Grubbenvorst, in het NW aan Lottum, in het N aan Lomm, in het O aan Duitsland en de Duitse plaats Straelen, in het Z aan 't Ven, de A67 en Venlo, en ligt NO van Knooppunt Zaarderheiken (A67/A73) en Blerick en ZO van Horst.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat het dorp Velden 34 huizen met 203 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 2.100 huizen met ca. 5.300 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Tweede Wereldoorlog
Velden lag in januari 1945 in de frontlinie, waar de Engelsen en Duitsers elkaar bestookten. Daarom is op 14 januari 1945 het hele dorp in allerijl geëvacueerd, aanvankelijk 8 km wandelend in de barre kou naar het Duitse buurdorp Straelen, met zoveel mogelijk eten en kleding als men kon dragen, en van daaruit met veewagons vervoerd naar Groningen, waar de mensen verzwakt en vervuild aankwamen, en van waaruit men over opvanggezinnen in de regio is verdeeld. Op 19 januari 2000, 75 jaar later, is dit herdacht met een wandeltocht van het dorp naar Straelen. De deelnemers hulden zich voor die gelegenheid in kleding van vroeger, compleet met de vervoermiddelen van toen. In Straelen is de groep ontvangen door een speciaal in het leven geroepen welkomstcomité. Daar is ook getoast op de verbroedering tussen deze dorpen. Bij start- en eindpunt en onderweg zijn onder meer verhalen over deze volksverhuizing verteld en thematische liederen gezongen. Bij degenen die de gedwongen volksverhuizing van destijds nog hadden meegemaakt kwamen uiteraard de herinneringen van toen weer boven. Enkele mensen vertellen daarover in de videoreportage onder deze link.

Boek
In het in 2012 door Stichting Veldens Boek gepubliceerde 465 pag. dikke boek 'Velde tussen grens en Maas, wie'ste bis en wie'ste vruejer waas' wordt de geschiedenis van het dorp verteld, vanaf de eerste mens die zich in de oertijd in en om Velden vestigde tot de moderne mens van 2010. In het boek, waar 8 jaar aan is gewerkt, komen landschap en natuur, land- en tuinbouw, handel en nijverheid, bestuur en kerkelijk leven uitgebreid aan bod. Ruim baan is er voor de laatste 100 jaar met aandacht voor o.a. de oorlogsjaren, de Maasoverstromingen, nieuwbouw en bevolkingsgroei, en voor het rijke verenigingsleven op sportief en cultureel gebied. Het boek is inmiddels uitverkocht, en daarom nu ook op CD beschikbaar. Via de link is het boek ook online te lezen. Daar kun je ook lezen hoe je de CD kunt verkrijgen.

Museum
Streekmuseum De Hansenhof is gevestigd in een prachtige historische boerderij met bijgebouwen. Het museum toont diverse oude beroepen, waaronder de wever, wagenmaker, koperslager, klompenmaker en sigarenmaker. Ook wordt een beeld gegeven van het dorpsleven, dat is vastgelegd in vele albums met oude foto's, bid- en gedachtenisprentjes. Ook zijn er diverse gebruiksvoorwerpen, een oude winkel en een bakhuis te zien, en bodemvondsten van Kasteel Arcen en andere locaties in de voormalige gemeente Arcen en Velden.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "De dorpsraad is opgericht met als doel de leefbaarheid van de dorpsgemeenschap te bevorderen, met behoud van het dorpskarakter. In 2011 is de dorpsraad begonnen met het ontwikkelen van het Dorpontwikkelingsplan (DOP) (dat in 2012 is verschenen), door het onderzoeken van wensen en ideeën in gesprekken met verenigingen, ondernemers, zorgaanbieders en bewoners en door te overleggen met de gemeente. De informatie uit deze gesprekken heeft de werkgroep DOP vertaald naar zeven thema’s en projecten. De dorpsraad heeft gekozen voor een plan waarin de inwoners zoveel mogelijk de voorstellen zelf uitwerken in plaats van deze te laten oplossen door de gemeente. Dat was en is de kracht van Velden, waarin van oudsher veel zaken door de Veldenaren zelf zijn opgepakt en uitgevoerd. De 7 thema’s kennen twee centrale elementen die de rode draad van het DOP vormen. Dit zijn de sociale samenhang en de Oost-West as.

Sociale samenhang. Wat willen we bereiken? Het basisdoel van het DOP is de realisatie van een goede leefbaarheid van Velden, niet alleen wat betreft de omgeving en de werkgelegenheid, maar vooral ook wat betreft de sociale samenhang. Belangrijk voor de leefbaarheid zijn waarden als sfeer, kwaliteit, aantrekkingskracht, veiligheid en een eigen identiteit. De sociale samenhang, alles wat Veldenaren bindt, is in feite het smeermiddel voor de goede leefbaarheid. Deze samenhang komt tot uitdrukking in onder andere het verenigingsleven, het BMV als ontmoetingsplek en culturele evenementen zoals de Gekke Maondaag en de dorpsfeesten. Om dit te realiseren wordt sterk ingezet op samenwerken en zelf uitvoeren, waarbij de gemeente ondersteunt.

Van Vilgaard tot Maas: de Oost-West as. Het tweede centrale element uit het DOP is de uitdrukkelijke wens van vele Veldenaren om de dorpskern van Velden een kwaliteitsimpuls te geven. Het gaat dan vooral om de verbetering van de zogeheten Oost-West as vanaf de geplande brede maatschappelijke voorziening (BMV) De Vilgaard tot aan de Maas. Belangrijke onderdelen daarbinnen zijn het realiseren van een aantrekkelijker centrum, het tot stand brengen van een betere verbinding met de Maas en het verbeteren van de verkeerssituatie." In 2017 is een nieuwe versie van het Dorpsontwikkelingsplan (DOP) verschenen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Velden heeft 6 rijksmonumenten.

- Mariakapellen in Velden en Schandelo.

- In 2006 is een Beeldenfontein geplaatst op de Markt. De fontein is een kunstzinnige verbeelding van Gekke Maondaag. 5 beeldjes staan al dansend rondom de fontein. Het getal 5 geeft het groepsgevoel weer en symboliseert tevens de afkomst van de diverse buurtschappen in Velden, vanwaar de jeugdige kerels die verbeeld zijn, vandaan komen. Deze jonge mannen, tussen de 16 en maximaal 30 jaar oud, zijn op originele wijze verkleed. Zoals de jas binnenste buiten gekeerd, zakdoek om het hoofd als baard, resten van gordijnen als mantel en meer van dergelijke creatieve vondsten uit het begin van de vorige eeuw. De beelden zijn ontworpen door de Veldense kunstenares Mieke Knaapen.

- Op de Markt staat ook een bronzen koe met vallend melkmeisje, gemaakt in 1980 door Nicolas van Ronkenstein (1933), een pseudoniem voor Joseph Hendrik Nicolas. Hij heeft deze naam aangenomen om verwarring met zijn beroemde oom de kunstenaar/glazenier Joep Nicolas te voorkomen. De koe staat symbool voor het agrarisch verleden van Velden. Tot 1928 stond aan de overkant in de Koestraat de Coöperatieve Stoomzuivelfabriek St. Isidoris, in de volksmond 'De Fuu' (afgeleid van het 'centrifugeren' van de melk).

- En dan staat op de Markt ook nog de dorpspomp uit vermoedelijk 1855-1860. In 1872 geeft het Geneeskundig Staatstoezicht voor Brabant en Limburg opdracht aan de gemeente Arcen en Velden om "het water van deze openbare pomp te onderzoeken, gezien de ligging nabij de begraafplaats". De uitkomst zal zeker goed zijn geweest, want de pomp is in gebruik gebleven. Volgens ooggetuigen gaf de pomp veel en goed water dat veelal diende voor huishoudelijk gebruik. De was werd bij de pomp in een grote teil gespoeld en even verderop "op de bleik gelag". Ook leverde de pomp een bijdrage aan de brandveiligheid: de brandspuit, die even verderop was gestald, werd bij brand aan de pomp gevuld.

Was de pomp voor de volwassenen een sociale ontmoetingsplaats, voor de kinderen fungeerde ze tevens als speeltuig: de zwengel deed dienst als schommel. Bovendien was de pomp aanvankelijk multifunctioneel: tot ca. 1930 fungeerde ze tevens als lantaarnpaal; bovenop was een lantaarn geplaatst. Na de invoering van het elektriciteitsnet werd ze gesierd met een ronde bol als hét symbool voor Velden bij uitstek: de Veldense kieës. Tot 1952 is de pomp hier in dienst gebleven, daarna heeft hij nog even in Lomm dienst gedaan. Begin jaren zeventig is de pomp overgenomen door toenmalig wethouder Sra Peters, die hem in de tuin van zijn boerderij in 't Vorst plaatste. In 2009 is de pomp herplaatst op de Markt. In 2012 is de pomp gerestaureerd en sindsdien geeft hij weer water. De pomp is daarmee het eerste openbare drinkwaterpunt van de gemeente Venlo geworden.

- Het is druk met kunstwerken op de Markt in dit dorp, want in 2011 is er nóg een kunstwerk geplaatst, en wel het bronzen beeldje van Trienke, als symbool voor de emancipatie van de vrouwen in Velden. Het lokale St. Sebastianusgilde viert hier elk jaar in januari van oudsher de Gilde Dagen. De leden van het gilde zijn gehuwde mannen en vrijgezellen mits boven de 30 jaar. Vrijgezelle mannen jonger dan 30 jaar konden dus niet aan deze gildefeesten meedoen en daarom hielden ze als ludiek protest hun eigen feest op de maandag na de gildedagen: De Gekke Maondaag (tegenwoordig de huidige naam van de carnavalsmaandag met optocht). Maar specifiek voor de vrouwen was er vroeger niets te doen. Vrouwen wilden ook een specifieke dag voor hen en dat werd, vanaf 1978, de Trienkesdaag. En dat heeft uiteindelijk weer geleid tot het in 2011 onthulde beeldje van Trienke op de Markt. Hoe het zit met die Trienke en Trienkesdaag kun je lezen onder de link.

- In 2009 is het bronzen beeld 'Frenske van de Kwartelemèrt' geplaatst. Het beeldje staat op de hoek van de Vorstweg, Wilhelminastraat en Dorpstraat in Velden, de plek die vroeger de Kwartelemèrt werd genoemd, omdat hier het verzamelpunt was van groenten en aardappelen voor handel en vervoer naar de markt in Venlo. Het beeld is een herinnering aan de ca. 40 jonge Veldenaren die na de Tweede Wereldoorlog hun dienstplicht moesten vervullen in Nederlands- Indië met als doel dit te bevrijden met politionele acties.

- In 2014 is bij de in 1330 vastgestelde grens Velden - Straelen een tweetalig informatiepaneel onthuld waarop je e.e.a. kunt lezen over de geschiedenis van deze grens, die in het bosgebied gemarkeerd is door een strook kasseien. De grensovergang Jagersrust - Kastanienburg lag in het vroeger moeilijk doorgaanbare Straelener Veen, waardoor het mogelijk was om ongezien en met hulp van lokalen de grens te passeren. De belangrijkste van deze gebeurtenissen worden door zogeheten 'verhalenkijkers' ter plekke verbeeld. Zoals het toenmalig vaststellen van de grens op kanonschotafstand van de Maas, het smokkelen door het bosgebied, de vlucht van Berlijnse Joden na de Kristallnacht en de evacuatie van de gehele Veldense bevolking te voet naar Straelen.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - De carnavalsoptocht is hier op maandag, die hier Gekke Maondaag wordt genoemd. Vandaar ook niet carnavalsvereniging maar Gekke Maondaagvereniging De Wuilus. - De Kieësfluiters is een Veldense groep die voor en met de gemeenschap zich inzet met muziek, lol en plezier.

- "In 1980 organiseerde vrouwenvereniging EVA een inleiding over toneel. Naar aanleiding daarvan werd met vijf dames de eenakter “Het vergif” ingestudeerd. Dit stuk werd in de zomer van 1981 opgevoerd. Gezien het succes namen Elza Goossens-Bresser en Lina Simons-Emonts het initiatief om een toneelgezelschap op te richten. Uit een prijsvraag werd Toneelgezelschap Spelenderwijs als naam gekozen. Jaarlijks in maart voert Spelenderwijs een avondvullende toneelproductie op. Daarvoor worden afwisselende genres gekozen. In de loop der jaren zijn er al bijna dertig avondvullende producties opgevoerd. Spelenderwijs bestaat uit een grote groep leden. Naast de spelende leden zijn er een aantal niet-spelende leden die zorgen voor bouw, publiciteit, techniek en licht en geluid."

- Wandele naor Schandele (op een zondag eind mei) is een wandelevenement waarvan de baten ten goede komen aan een - jaarlijks wisselend - lokaal goed doel. Er zijn routes van 8, 16 en 24 km.

- Ooit begonnen als zomeractiviteit van Kindervakantiewerk Velden, is de Avondvierdaagse (juni, in 2018 voor de 9e keer) uitgegroeid tot een wandelevenement voor jong en ouder. De 4 afstanden (5 / 7,5 / 10 / 15 km) bieden voor zowel kinderen als volwassenen een uitdaging.

- Sport en Feestfestival SEFF (weekend in juni).

- De Stierefuif (weekend eind juli) is "een feest tussen de koeienkak en de graspollen met bier en muziek ter lering ende vermaek", aldus de website van het feest.

- Dorpsfeesten Velden (weekend in september).

- Kerstmarkt.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Je kunt het dorp en omgeving ontdekken middels 5 wandelroutes door en rond het dorp Velden.

- Een kleine 64 jaar na de allerlaatste voorstelling is Openluchttheater Velden in 2014 weer in ere hersteld. Het resultaat is een prachtige plek, midden in de natuur, met een bijzondere akoestiek. In het Openluchttheater onderga je Cultuur in de Natuur, van kindertheater tot muziek, van exposities tot zang.

- In vroeger tijden was het smokkelen in deze omgeving een lucratieve bezigheid. Met het wegvallen van de douanes kwam daar een eind aan. Dit spannende thema was aanleiding om kinderen de grensbeleving te laten herbeleven en niet te laten vergeten, want het hoort bij de regio en haar bewoners. Dit heeft men gedaan middels de aanleg in 2016 van het Smokkelaarspad Scharrelkids, bij de grensovergang Schandelo - Straelen, een 'groene' grensovergang middenin de bossen en langs landerijen, vlakbij natuurgebied Ravenvennen. Het grensoverschrijdende smokkelaarspad is een openbaar toegankelijk avonturenpad voor jong en ouder, met onderweg diverse obstakels, zoals dat hoort bij een smokkelavontuur. Ook zijn er 'speelaanleidingen', die kinderen uitnodigen tot spelen met datgene er voorhanden is in de natuur. De spannende smokkelkaart is te verkrijgen bij de horeca aan de grens.

- Speeltuin 't Vogelnest. - "Beste inwoner van Velden, wij zijn een werkgroep die zich hard maakt om een speelplek te realiseren in de wijk rondom de Oude heerweg. Ons doel is om door middel van steun een mooie ontmoetingsplek te creëren voor de kinderen uit de wijk. De locatie van ons plan zal op het voetbalveldje zijn tussen de Oude heerweg en de Paa-weg, in dit plan willen we het bestaande voetbalveldje intact houden. Wij zijn van mening dat dit echt een gemis is binnen de wijk die weer hard aan het verjongen is. Via deze Facebookpagina hopen we meer steun te krijgen vanuit onze dorpsgenoten, en houden we jullie op de hoogte van de vorderingen." Aldus de werkgroep op hun Facebookpagina anno januari 2020. Welnu, sindsdien is het snel gegaan met de fondsenwerving, vergunningen en dergelijke, want Speeltuin de Speulwei is in oktober 2020 al geopend!

Nieuw bos bij Zwart Water
In december 2021 is een begin gemaakt met een herbebossingsproject bij het Zwart Water bij Velden. In totaal worden er 32.700 bomen en struiken in het gebied gepoot. Het Limburgs landschap is dit project aangegaan met Trees for All, een klimaatorganisatie die wereldwijd bossen plant om klimaatverandering tegen te gaan. Biodiversiteit. Bij het Zwarte Water zijn alleen inheemse soorten geplant zoals de haagbeuk, winterlinde, zwarte els, gewone es, beuk en de winter- en zomereik. De bedoeling is om met de aanplant de biodiversiteit in het gebied te vergroten en het gebied klimaatbestendig te maken.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Velden, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Oude foto's en ansichtkaarten van Velden op Facebook.

Terug naar boven

Literatuur

- In 2015 is het Veldes Waordebaok verschenen. Inmiddels is de gehele oplage uitverkocht. Een digitale versie van het Veldes Waordebaok is in voorbereiding.

Terug naar boven

Links

- Belangenorganisatie: - Dorpsraad Velden.

- Dorpshuis: - Gemeenschapshuis De Vilgaard is de ontmoetingsplaats voor inwoners van Velden en omstreken. De multifunctionele accommodatie beschikt over een theaterzaal, sporthal, bibliotheek, café en verschillende vergaderruimten. - De Vilgaard op Facebook.

- Onderwijs: - Basisschool De Startbaan.

- Jeugd: - Jeugdclup John F. Kennedy.

- Muziek: - Fanfare Velden is in 1864 opgericht en streeft naar een brede maatschappelijke functie. Middels een goede jeugdopleiding wordt het muzikale niveau van de fanfare opgewaardeerd, zonder daarbij haar plaats in de Veldense samenleving te verliezen. Regelmatig (gemiddeld 50 keer per jaar) trekt het korps erop uit om evenementen in het dorp en ver daarbuiten van muzikale klanken te voorzien.

- De Ravenvennerkapel heeft een breed repertoire van Egerländer, Tsjechische en Moravanische volksmuziek, tot populair en muziek uit de hitparade.

- Gemengde Zangvereniging Animo zingt gevariëerde, goed in het gehoor liggende koormuziek. Het accent ligt op populair-klassieke werken, aangevuld met vernieuwende, moderne muziek.

- Sport: - Sportkern Velden is dé (sport)ontmoetingsplaats van het dorp, met een gevarieerd sportaanbod voor prestatieve, recreatieve en passieve sportbeoefening en -beleving. De sportkern is toegankelijk voor jong en ouder en heeft van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat iets te bieden voor verschillende doelgroepen. Naast sport is er aandacht voor maatschappelijke vraagstukken en wordt er ingezet op structurele samenwerking tussen de gevestigde (sport)verenigingen en organisaties onderling en met verschillende partners rondom de sportkern. Er zijn afdelingen / verenigingen voor voetbal (IVO = Inspanning Voor Ontspanning), golf, korfbal (Korfbalclub Swift), badminton (Badmintonvereniging Shuttle), volleybal en tafeltennis (VETA).

"Golfbaan Velden is een 9 holes PAR 3 golfbaan met een totale lengte van 1.148 meter verdeeld over de 5,5 hectare van het Theo Lommen sportpark. De greens hebben een relatief klein oppervlak en het is een grote uitdaging om de greens met een slag te bereiken. Extra moeilijk wordt het door de aanwezigheid van een balustrade vóór twee greens en Buiten de Baan direct achter vijf greens. Precies spelen dus. De golfbaan heeft een lage instapdrempel voor jong en oud. De onervaren golfer kan dicht bij huis voor zeer geringe kosten kennismaken met de golfsport en men wordt door enkele vrijwilligers ingeleid in de golfsport. Voor ervaren golfers is deze baan een goede oefenbaan kort bij huis. De driving range is een aantal keren per week open en de driving range ballen zijn gratis. Uiteraard worden er ook golf clinics gegeven. Het concept van een golfbaan op een sportaccommodatie is hier voor het eerst in de provincie Limburg toegepast, maar elders in Nederland is het inmiddels ook al 12 keer toegepast. Wilt u ook een golfbaan aanleggen op uw sportpark, vraag dan een gratis advies op de contactpagina van de website van de golfclub."

- Volkscultuur: - De in 2004 opgerichte Stichting Veldense Volkscultuur heeft als doel volksculturele initiatieven te nemen of te ondersteunen. Diverse projecten zijn reeds gerealiseerd, zoals het Gekke Maondaag-kunstwerk op de Markt, de wandelroutes in het buitengebied en de uitgave van een boek over de historie van de Gekke Maondaag.

Reacties

(4)

Wilt u mij een foto van het informatiepaneel bij de grens Velden-Straelen mailen? Heb vanmorgen geprobeerd een foto ervan te maken, maar die is niet helemaal gelukt.
met hartelijke dank, Harm Sleurink, Zuidwolde Drenthe

Beste heer Sleurink,
Op deze site beschrijven wij alle plaatsen in ons land. Wij wonen dus niet in Velden (wij wonen in Leerdam ;-) , en kunnen u daarom ook niet helpen aan de door u bedoelde foto.
Wellicht kunt u de Dorpsraad vragen of iemand dat een keer voor u wil doen, omdat u niet 'naast de deur' woont en inmiddels kennelijk weer thuis bent. Hun site (waarop hun mailadres) vindt u hierboven onder het kopje Links.
Succes, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Beste mevrouw, heer
Sedert 2012 heeft Velden ook een golfclub en een golfbaan (par3). De golfclub is een onderdeel van SV Velden.

mvg

Jos Logister, vz GcV

Beste Jos,
Dank voor de tip. Ik had de club al gelinkt in de alinea over SV Velden (onder het woord 'golf'), maar ik vind dit zo'n bijzonder initiatief dat het wel een eigen alinea verdient. Bij dezen.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen