Status

- Panningen is een dorp in de provincie Limburg, in de streek Noord-Limburg, gemeente Peel en Maas. T/m 2009 gemeente Helden.

- Onder het dorp Panningen vallen ook de buurtschappen Everlo, Hub, Laagheide, Loo (deels), Vosberg en Zelen. Dat zijn in totaal 6 buurtschappen.

Naam

In het Limburgs
Kepèl, naar de kapel die hier in de 17e eeuw werd gebouwd.

Oudere vermeldingen
Paningen, 1835 Paninge, 1840 Panningen, 1842 Paninge of de Kapel.

Naamsverklaring
- Moeilijk te duiden. Hoewel oude vormen ontbreken, lijkt het om een oude naam te gaan. De meeste namen op -ingen zijn afleidingen van persoonsnamen, maar een persoonsnaam Panne is onbekend. Volgens Tummers zou pan in dit geval 'veen' betekenen, met onverschoven p, maar de combinatie van woord en betekenis zijn verder onbekend en afleidingen met een soortnaam, zoals Holtinge en Veeningen, zijn relatief jong. Een relatie met pannenbakkerijen biedt weinig houvast.(1)

- "Ontleent zijn naam aan de pannen- en steenfabrieken die hier vroeger zijn geweest", aldus een bron die wij niet meer met zekerheid kunnen achterhalen, maar vermoedelijk was dit 'Limburg. Van Mook tot Eijsden' (1980).

Ligging

Panningen ligt direct W van Helden en is inmiddels aan dat dorp vastgegroeid.

Statistische gegevens

In 1840 heeft Panningen 81 huizen met 512 inwoners (en is daarmee op dat moment al groter dan hoofdplaats Helden!). Tegenwoordig heeft het dorp ca. 3.000 huizen met ca. 7.500 inwoners en is daarmee ook in de nieuwe gemeente Peel en Maas de grootste kern.

Geschiedenis

Bij Panningen zijn in vroeger eeuwen Romeinse oudheden opgegraven. De huidige kern ontstaat in de 17e eeuw, rond de in 1643 gebouwde bedevaartkapel. In 1830 wordt het een zelfstandige parochie. In 1929 wordt de Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten-kerk gebouwd, waarna de oorspronkelijke kapel in 1931 wordt gesloopt.

Vanaf 1879 is er een klooster in Panningen, het Sint Josephklooster (Kerkstraat 8), dat wordt bewoond door Ursulinen, vervolgens door Missiezusters van het Kostbaar Bloed en, vanaf 1903, door de paters Lazaristen die het inrichten als missieklooster en seminarie. Zij zijn hier nog altijd gevestigd. Ook de Dochters van Liefde van Vincentius a Paulo vestigen zich in het dorp (Wietelweg 26). Zij verzorgen onderwijs voor meisjes en werken in de bejaardenzorg. Uit het werk van de Lazaristen en de Dochters der Liefde is zorgcentrum Vincent Depaul voortgekomen.

Recente ontwikkelingen

- Na meer dan 10 jaar van niet van de grond gekomen pogingen tot herbestemming van de markante voormalige SIF-buizenfabriek op het industrieterrein van Panningen, ligt er sinds eind 2018 een concreet plan dat wel beoogt een nieuwe invulling aan het pand te geven. De sociale onderneming Rendiz, die het pand in 2017 van de gemeente heeft gekocht, gaat met lokale ondernemers aan de slag met een plan, gebaseerd op vier pijlers: evenementen (conferenties en bedrijfsbijeenkomsten), educatie (verkeerstuin, bedrijfshulpverlening), ontmoeting/ontspanning (mindfullness en een crematorium) en productie (tiny houses en houtbewerking).

- De nieuwe 'duurzame' wijk Ringovenpark is rond 2010 gerealiseerd op het terrein rondom de voormalige Ringoven gelegen tussen de Kerkstraat / Schoolstraat en de Kennedylaan. De wijk omvat ca. 230 woningen, met daarnaast kantoor- en bedrijfsruimtes en maatschappelijke voorzieningen. De als onderdeel van het nieuwbouwproject gerestaureerde Ringoven vormt het middelpunt van de wijk.

- Een uitdaging voor woningbouwverenigingen en projectontwikkelaars is dat er nu soms vraag naar woningen is in een bepaalde plaats, maar dat door bevolkingskrimp die vraag over een aantal jaren kan afnemen. En men wil niet voor t.z.t. leegstand bouwen. De oplossing is gevonden in verplaatsbare woningen. Als over een aantal jaren de vraag afneemt, kunnen deze eenvoudig in een andere plaats worden herplaatst. Zo heeft Wonen Limburg in 2016 in het Ringovenpark 18 verplaatsbare appartementen gerealiseerd.

Bezienswaardigheden

- Panningen heeft 7 rijksmonumenten, zijnde de villa uit 1865 op Steenstraat 6, de ringoven uit 1909 op Ringovenstraat 12, het woonhuis uit 1876 op Kerkstraat 4, de RK kerk O.L. Vrouw van Zeven Smarten uit 1930 op nr. 5, en de kloosterkapel en sacristie en grafkapel en grafmonument Guillon-Engels op nr. 8.

- In 2015 heeft tuinontwerper Ves Reynders een 'rotondewerk' ontworpen en geplaatst op de rotonde van de kruising John F. Kennedylaan - Kerkstraat in Panningen. Wethouder Arno Janssen heeft het rotondewerk eind mei 2015 feestelijk onthuld. De een vond het prachtig, de ander 'een schroothoop'. Op het eerste oog lijken er namelijk 'zomaar' een paar oude autowrakken en een oude tractor te liggen, omringd door een hoop 'onkruid'. Bij het bekend worden van de nominatie van deze rotonde tot Mooiste Rotonde van Nederland in september 2019, heeft Reynders de betekenissen van de diverse onderdelen nog eens toegelicht:

Hij heeft bewust naar oldtimers gezocht die het vehaal van de gemeente Peel en Maas kunnen uitbeelden. Zo staat de tractor die richting Egchel wijst voor de agrariërs, de vrachtwagen voor het vervoer, de sportwagen voor toerisme en recreatie en de ijscowagen voor de ondernemers in het centrum. De planten die sommimgen als 'onkruid' bestempelen staan voor de biodiversiteit zoals die langs de wegen te vinden is, waar veel insecten op af komen en die goed tegen droogte kunnen. Als Reynders er verder niets aan doet, zal het 'onkruid' op den duur de oldtimers overwoekeren en "neemt de natuur het dan over". Maar omdat de motorvoertuigen toch ook mooi zijn om te zien, overweegt hij om toch af en toe wat te snoeien. Zie ook de videoreportage met Ves Reynders over het rotondekunstwerk in Panningen d.d. 9-9-2019.

- Gevelstenen in Panningen.

Jaarlijkse evenementen

- Paasmarkt.

- De Pinkstermarkt (tweede pinksterdag) is al jarenlang een begrip tot ver buiten de gemeentegrenzen van Peel en Maas. In totaal staat er zo'n 3 kilometer aan marktkramen, waar de ruim 400 marktlieden hun waar aanbieden. Ook de winkels zijn deze dag geopend.

- Kermis (gedurende 6 dagen in juli).

- Het Internationaal Historisch Festival (IHF) (laatste weekend van juli), georganiseerd door Historische Motoren en Tractoren Vereniging Klep, is de grootste verzamelaarsbijeenkomst / festival op het vaste land van Europa en trekt bezoekers uit geheel Europa, de Verenigde Staten, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland. Meer dan 1200 internationale verzamelaars tonen en demonstreren hier hun (landbouw)machines, uit de periode van eind 19e eeuw tot ca. 1980. Het betreft meer dan 2500 tractoren, stationaire motoren en verder verbrandingsmotor- en stoomgedreven prairietractoren, dorsmachines, motorfietsen, bromfietsen, zeer oude personen- en vrachtwagens, woonwagens, werktuigen, oude bewerkingsmachines en nog vele andere huishoudelijke, land- en tuinbouwmachines. Miniaturenshow en oude ambachtsdemonstraties. Reserve onderdelen, gereedschappen, allerlei gebruiksartikelen en technische handboeken zoals gebruiksaanwijzingen en onderdeellijsten worden op de grote kraam- en ligmarkt aangeboden.

Natuur en recreatie

- Iedere woensdag is er van 9.00 uur tot 16.00 uur een gezellige weekmarkt in Panningen centrum. Je dagelijkse versproducten en vele koopjes kun je hier vinden. Gratis bewaakte fietsenstalling en WIFI. Gezellige terrassen en een uitgebreid en gevarieerd winkelaanbod.

- Voor een gezellige dag winkelen kun je terecht in het winkelcentrum van Panningen. De ruim 100 speciaalzaken, gezellige terrassen en eetgelegenheden staan garant voor een fijne dag uit.

- In 1999 ontstaat het idee voor een cultureel centrum met een uniek concept. Meer dan 7 jaar is er samengewerkt door de toenmalige gemeente Helden en de exploitanten van DOK6, voordat er één steen wordt gelegd. Het idee is een 'aanlegsteiger' voor alle cultuuruitingen binnen de gemeente Helden, en uitgaan in stijl voor de regio. In 2007 wordt multifunctioneel centrum DOK6 geopend. De naam staat voor de 6 onderdelen van het centrum: Theater, Servicebioscoop, Eten en drinken, Zaken doen, Uitgaan en evenementen, en Feesten en partijen.

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Panningen (online te bestellen).

Links

- Nieuws: - Panningen nieuws en evenementen.

- Dorpshuis: - "Gemeenschapshuis In Kepèl in Panningen is sinds 6 oktober 2018 officieel geopend, dus wees welkom om kennis te maken met de mogelijkheden. Al meer dan 25 organisaties en verenigingen organiseren hier hun activiteiten, maar ook de mogelijkheden voor eenmalige evenementen willen we graag met je delen. We zijn uniek in ons concept van gedeeld eigenaarschap én draaien de exploitatie volledig op vrijwilligers die ons een warm hart toedragen. We zijn uiteraard ook voor iedereen open voor een kopje koffie in onze gezellige bar met zitjes waar altijd wel iets te doen is. Bij mooi weer is het terras open en kan je lekker uit de wind op de binnenplaats genieten wat een koel drankje. We hebben het thuisgevoel naar ons Gemeenschapshuis gebracht en zijn daar trots op! We zijn op maandag t/m donderdag geopend van 8:00-22:30 uur, op vrijdag van 8:00-18.00 uur, en zondagochtend van 10-12uur voor het Kepels Krenske en om te biljarten. Overige openingstijden in het weekend als er activiteiten gepland zijn."

- Onderwijs: - In 2014 is de Nieuweschool gerealiseerd, als fusie tussen de basisscholen Panningen-Zuid en De Regenboog. Bij het gebouw kun je merken dat goed is nagedacht over het ontwerp en de bruikbaarheid ervan in de toekomst. Doordat het schoolgebouw zich kenmerkt door transparantie zullen leerlingen ander sociaal gedrag vertonen dan wanneer het een traditioneel (20e-eeuws) schoolgebouw zou zijn geweest. Doordat de grenzen tussen klas en gang gedeeltelijk vervagen en er veel meer leerplekken buiten het klaslokaal zijn ingericht, ontstaat er een meer dynamische manier van werken wat een nieuw soort 'wij-gevoel' creëert, wat meer van leerlingen en schoolteam vraagt en tevens meer mogelijheden biedt als het gaat om samenwerken en verantwoordelijkheid. De missie en visie van de school is samengesteld vanuit de optelsom Plezier + Ontwikkeling = Resultaat. Zie ook de video Sfeerimpressie Nieuweschool.

- Jeugd en jongeren: - "Jong Nederland Panningen (JNP) is een vereniging die zich inzet voor kinderen en jongeren uit het dorp. Wekelijks verzorgen zo’n 60 vrijwilligers activiteiten in en rond de blokhut voor 180 kinderen en jongeren. Die activiteiten staan in het teken van sport en spel, creativiteit en buitenleven, de spelpijlers van Jong Nederland. Er wordt gewerkt met vaste groepen kinderen van dezelfde leeftijd, die begeleid worden door eigen leiding. Jaarlijks staan diverse grote activiteiten op het programma, denk aan bijvoorbeeld de openingsactiviteit, de themaweek, het toernooi, een dropping, revue of... Minstens één, maar meestal twee keer per jaar gaan alle groepen op weekend én het seizoen wordt afgesloten met het kamp of een trektocht. In blokhut de Kei komen de groepen bij elkaar en wordt gespeeld, geknutseld, samen gewerkt, gelachen en gekletst. Daarvoor is in de blokhut genoeg ruimte: er is een grote zaal, een creativiteitsruimte, een seniorenlokaal (voor de oudste groepen), een stafkamer en royale opbergruimten voor de spellen en kampeerspullen. Als je nieuwsgierig bent naar JNP, kun je gerust eens een kijkje komen nemen tijdens een van de groepsavonden!"

- Muziek: - "Koninklijke Harmonie Concordia Panningen is opgericht in 1862 en heeft in totaal ca. 45 musicerende leden. Het Harmonie orkest bestaat uit ca. 20 enthousiaste leden. Er wordt elke donderdag heerlijk gerepeteerd van 19.30-22.00 uur in gemeenschapshuis in Kepèl (GIK). De dirigent van het Harmonie Orkest is Richard Bonné. Vanaf de fusie van ons jeugdorkest met het jeugdorkest van Fanfare St. Caecilia uit Helden Dorp en het jeugdorkest van Muziekvereniging Kessel uit Kessel, staat het nieuwe jeugdorkest Peel en Maas onder leiding van dirigent Maarten Rijs. Zij repeteren iedere zondagmorgen in ’t Kerkeböske te Helden. De Slagwerkgroep staat onder leiding van dirigent Wil van Horck en telt 20 enthousiaste leden. Zij repeteren elke dinsdagavond van 19.30-21.30 uur in gemeenschapshuis GIK. De Leerlingen en Jeugd Slagwerkgroep staan onder leiding van Richard Ferfers en zij repeteren elke dinsdagavond in de CAVO zaal van DOK6, voorafgaand aan de repetitie van de slagwerkgroep.

Het belang van een muziekvereniging. Een muziekvereniging is van belang voor iedere leefgemeenschap. Ze draagt haar steentje niet alleen bij als er feest gevierd wordt (bijv. Koningsdag) maar ook als er aan droevige zaken aandacht besteed moet worden (bijv. Dodenherdenking). Omdat muziek maken een zeer positieve invloed heeft op de intellectuele en sociaal/maatschappelijke ontwikkeling, stimuleert de harmonie nadrukkelijk de deelname van de jeugd. Daarmee sla je twee vliegen in een klap: je stimuleert de intellectuele ontwikkeling van de jeugd en je geeft ze een aantal sociale en maatschappelijke normen en waarden mee. Om die reden is het beleid van de harmonie er op gericht dat de kosten van het lidmaatschap voor niemand een belemmering mogen zijn om lid te worden van de Harmonie. De contributie wordt zo laag mogelijk gehouden en uniformen en instrumenten worden meestal door de harmonie bekostigd."

- Sport: - Voetbalvereniging s.v. Panningen. De supporterclub heet SC Knuurke.

- Zorg: - Sinds 2017 is er in Panningen het Plattelandshoés, een hospice en verblijfshuis voor PRO-zorg: palliatieve zorg, respijtzorg en overbruggingszorg. Het gaat om kortdurende opvang buitenshuis voor mensen die tijdelijk ondersteuning nodig hebben. Dat is heel breed. Bijvoorbeeld van herstel na een ziekenhuisopname tot ondersteuning bij psychische problematiek en van hulp bij een lichte beperking tot terminale zorg in de laatste levensfase. De verpleging en verzorging bij het Plattelandshoés is in handen van Proteion.

- Brandweer: - Post Panningen is een van de 5 brandweerkazernes binnen de gemeente Peel en Maas en is onderdeel van de Veiligheidsregio Limburg-Noord.

- Bedrijfsleven / ondernemen: - "Industrieterrein Panningen ligt aan de rand van het dorp. Dit regionaal bedrijventerrein is van oudsher bestemd voor lichte tot middelzware hoogwaardige technische bedrijven. Bereikbaar via Ninnesweg of Maasbreeseweg. Op het terrein zijn diverse grote, internationale bedrijven gevestigd, zoals Bruynzeel, Parthos, WP Haton, Fancom en Unisign. Naast dit gedeelte is een uitbreidingsgebied gerealiseerd. Aan de noordzijde zijn diverse gerenommeerde bedrijven gevestigd, zoals Bakkersland, Broekmans, Maxwell en de Hanssen Group. Aan de zuidzijde is een plangebied voor kleinschaliger bedrijvigheid ontwikkeld. De bereikbaarheid van het bedrijventerrein is uitstekend door de centrale ligging ten opzichte van Venlo, Eindhoven en Roermond. Ook is het Duitse Ruhrgebied (o.a. Düsseldorf en Keulen) goed bereikbaar. De autosnelwegen A67 en de A73 zijn vanuit deze locatie op korte afstand gelegen. De luchthavens van Eindhoven Airport en Düsseldorf zijn binnen 45 minuten te bereiken. Eventueel nog beschikbare kavels kun je hier vinden. Voor meer informatie neem contact op met Willy Schers, e-mailadres willy.schers@peelenmaas.nl."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Panningen.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)