Terug naar boven

Status

- Vlist is een dorp* in de provincie Zuid-Holland, in de gemeente en grotendeels ook de streek Krimpenerwaard (deels in de streek Lopikerwaard). Het was een zelfstandige gemeente t/m 2014. Het gemeentekantoor (waar de administratieve zaken werden behartigd) was gevestigd te Stolwijk, het gemeentehuis (waar men o.a. kon trouwen) was in Haastrecht.

* De kern wordt als dorp beschouwd, omdat het een kern van enige omvang heeft. Een kerk heeft het plaatsje nooit gekregen. Zo gaan bijvoorbeeld de hervormden en gereformeerden naar de kerken in de nabijgelegen dorpen Polsbroek en Haastrecht en kerken de katholieken in Haastrecht en Schoonhoven, die overigens één pastoor delen. Een echte ‘kern’ is er oorspronkelijk nooit geweest. Het ‘wijkje’ bestaande uit Beatrixstraat, Bernhardstraat, Clausstraat, Dreef, Julianaplein en Willem Alexanderstraat, is pas na de Tweede Wereldoorlog ontstaan. De eerste bebouwing van dit wijkje was aan de West Vlisterdijk (1952), de laatste was de Clausstraat (1996).

- Onder de oorspronkelijke gemeente Vlist viel alleen het gelijknamige dorp plus de buurtschap Bonrepas (onder welk dorp deze buurtschap nog altijd valt).

- De gemeente is in 1812 toegevoegd aan de gemeente Polsbroek. Per 1-4-1817 is zij daar weer van afgesplitst tot een zelfstandige gemeente.

- De gemeente Vlist is in 1985 vergroot met de gemeenten Haastrecht en Stolwijk. Verder hebben per de fusiedatum nog enkele grenscorrecties plaatsgevonden. Zie daarvoor bij Statistische gegevens.

- Wapen van de voormalige gemeente.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1289 / 1296 / 1307 / 1334 Vlist.

Naamsverklaring
Genoemd naar de ligging aan de gelijknamige rivier. De naam is mogelijk gevormd met het suffix -st, maar de betekenis is onduidelijk.(1)

Gemeentenaam
Met name in de 19e eeuw had men de neiging om alle, of in ieder geval de belangrijkste, kernen in de gemeentenaam te verwerken. In de 19e eeuw werd de gemeente dan ook wel 'Vlist en Bonrepas' genoemd (meer kernen had de gemeente t/m 1984 ook niet).

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Vlist ligt aan de gelijknamige rivier, die stroomt van Schoonhoven naar de Hollandse IJssel bij Haastrecht. Het grootste deel van de gemeente lag in de Krimpenerwaard. Een deel lag in de Lopikerwaard, namelijk de oostzijde van de dorpskern met de polder -Oostzijde aldaar, de buurtschap en polder Bonrepas, het gedeelte van Haastrecht Z van de Hollandse IJssel en O van de Vlist, de buurtschap Boven-Haastrecht met de polder Groot en Klein Keulevaart, de buurtschap en polder Rozendaal en het N, Zuid-Hollandse en kleinere gedeelte van de buurtschap Hoenkoop.

Terug naar boven

Statistische gegevens

- In het kader van de gemeentelijke herindelingen Krimpenerwaard is de gemeente per 1 januari 1985 opgeheven en gelijk weer opgericht. De nieuwe gemeente is als volgt samengesteld:
van de oude gemeente Vlist: 954 hectare met 202 huizen en 637 inwoners;
van de gemeente Stolwijk: 2.613 hectare met 1.452 huizen en 4.410 inwoners;
van de gemeente Haastrecht: 1.808 hectare met 1.427 huizen en 4.360 inwoners.

Verder hebben nog enkele kleine grenscorrecties plaatsgevonden:
- Van de gemeente Gouderak: 6 hectare (onbewoond).
Reden: men wilde de gehele Provincialeweg S29 onder één gemeente laten vallen en gelijk de technische uitvoering verder doorvoeren door de grens te leggen in het midden van de waterloop die langs de Provincialeweg loopt; (1005)
- Van de gemeente Bergambacht: 3 hectare met 15 huizen en 41 inwoners. Deze zijn gelegen aan de Vlist.
- Van de gemeente Schoonhoven: 1 hectare (onbewoond). Het betrof hier eveneens een gebied gelegen aan de rivier.
Reden van beide: een van de uitgangspunten bij de gemeentelijke herindelingen was dat alle percelen gelegen aan dit riviertje binnen één gemeente moesten komen te vallen. (1001)

- Het dorp heeft tegenwoordig ca. 250 huizen met ca. 650 inwoners.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

Herontwikkeling locatie Kruiswijk
"De locatie aan de Oost-Vlisterdijk 30-36 wordt herontwikkeld. Deze locatie bestaat uit twee deellocaties die gescheiden worden door de Oost-Vlisterdijk. Een herontwikkeling van de oostelijke deellocatie is reeds juridisch-planologisch mogelijk gemaakt en betreft het realiseren van woningbouw op de voormalige bedrijfslocatie van Kruiswijk Groep B.V. Thans is er het plan om hier de westelijke deellocatie bij te betrekken. Voor de westelijke deellocatie is het plan de verouderde bedrijfsbebouwing en twee woningen te slopen en aldaar twee nieuwe woningen te realiseren. Op de oostelijke deellocatie worden twee extra woningen mogelijk gemaakt. Het voordeel van het nieuwe initiatief ten opzichte van het eerdere plan is een grotere kwaliteitsverbetering van het karakteristieke lint aan de rivier de Vlist. De geldende bestemmingsplannen staan het voorgenomen plan niet toe. Om het plan mogelijk te maken dient een partiële herziening van het bestemmingsplan te worden opgesteld. Voorliggend bestemmingsplan (2019) voorziet hierin."

Opheffing kaashandel
In het verleden was op Oost-Vlisterdijk 44 in Vlist een kaashandel gevestigd. Er vinden echter geen bedrijfsactiviteiten meer plaats ten behoeve van de kaashandel. Doordat het overgrote deel van de schuren niet meer in gebruik is en de kwaliteit hiervan achteruit gaat, acht de eigenaar het wenselijk om een deel van de opstallen op het perceel te slopen. Hiervoor in de plaats wordt een schuurwoning gerealiseerd. De huidige woning en de karakteristieke schuur blijven behouden. Met het initiatief (anno 2020) vindt een kwaliteitsverbetering van het perceel en het karakteristieke lint plaats. (bron: Bestemmingsplan)

Buurtwinkel
In de jaren tachtig van de 20e eeuw doet het laatste supermarktje in het dorp de deuren dicht. In 2010 openen Bert van der Vlist en John Vork opnieuw een buurtwinkel aan de West-Vlisterdijk. De winkel is in beheer bij een stichting en wordt gerund door leerlingen van scholen. De Baanbreker (IJsselstein), het Schoonhovens College en het ID College (Gouda) exploiteren de zaak als leer-werkproject. "Winst maken is een illusie", stelt Van der Vlist. "De scholen zullen hard moeten werken om de exploitatie rond te krijgen. Voor ons zou het al mooi zijn als het kostendekkend draait. Dat moet ook wel kunnen, want de vaste kosten zijn laag. We hebben alleen te maken met inkoop, huur en energie." Vermoedelijk is dit project inmiddels weer beëindigd?, want wij kunnen er geen recente berichten van of over vinden.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

Rijksmonumenten
- Vlist heeft 13 rijksmonumenten.

Molens
- De Bonrepasmolen ligt in buurtschap Bonrepas en wordt daarom aldaar beschreven.

- Molen De Bachtenaar is een wipmolen uit 1714 en verving een eerdere molen uit 1487 op dezelfde plaats. Hij is gebouwd ter bemaling van de polder Bergambacht op de Vlistboezem. Dit gebeurde in een molengang bestaande uit twee ondermolens en een bovenmolen, waarin de Bachtenaar een van de twee ondermolens was. De molen is tot 1946 in bedrijf geweest. In 1961 kocht de gemeente Bergambacht de molen, die werd verhuurd aan de familie Oskam. In die tijd verkeerde de molen in een matige staat van onderhoud. De bewoners hebben de molen in 1976 gekocht en hebben de Bachtenaar in de daaropvolgende jaren maalvaardig gerestaureerd. In 2009 is de molen door de familie Oskam verkocht aan nieuwe eigenaren.

Molen De Bachtenaar is topografisch gezien een curieus geval; de molen ligt langs de Visserkade, nog nét op grondgebied van Bergambacht, in het uiterste noordoostpuntje van dat dorpsgebied. De grens tussen beide dorpen loopt hier noordelijk langs de Visserkade. Z ervan is Bergambacht, en daar staat de molen. Maar in de praktijk valt hij onder het dorp Vlist, omdat hij daar dicht tegenaan ligt en ook alleen van daaruit te bereiken is. Het postadres is dan ook West-Vlisterdijk 64a (het enige adres aan die dijk dat postaal onder Bergambacht valt). De molen is niet te bezichtigen en de Visserkade, die ecologisch van belang is als verbinding met de Lopikerwaard, is niet openbaar toegankelijk. Je kunt dus niet van het dorp over de Visserkade naar de buurtschap Schoonouwen wandelen of andersom. Direct N ervan loopt overigens vanuit de dorpskern wel het wandelpad Geerpad naar buurtschap Schoonouwen v.v.

Gemaal
De polder van Vlist-Oostzijde behoort geografisch tot de Lopikerwaard, maar waterstaatkundig tot de Krimpenerwaard. De watermolen van deze polder, die het waterpeil moest beheersen, dateerde uit de tweede helft van de 15e eeuw en is in 1935 vervangen door het huidige gemaal (adres?). Het gemaal heeft een inpandige machinistenwoning. In 1990 is het gemaal overbodig geworden door de ingebruikname van het nieuwe gemaal De Keulevaart in de buurtschap Boven-Haastrecht. Door de omringende bebouwing en beplanting - onder meer leiplatanen die in 1935 werden geplant om huis en gemaal van schaduw te voorzien - geeft het complex de indruk dat het hier om een boerderij gaat. Opvallend is de hoogteligging van het gemaal. De gedenksteen ‘1643’ heeft uiteraard geen betrekking op het gemaal maar herinnert aan de vroegere molen.

Stuw
- Stuw Vlist-Oostzijde (nabij Oost-Vlisterdijk 1b) was in 2019 toe aan groot onderhoud om het object weer te laten voldoen aan de gestelde bouwkundige, elektrotechnische en werktuigbouwkundige eisen. De bestaande constructie van de stuw was zeer vuilgevoelig, waardoor het waterschap heeft besloten om een nieuwe stuw te bouwen, in plaats van de bestaande stuw te renoveren. Aan de zijde van de Lange Vliet is een nieuwe betonput geplaatst met daarin een klepstuw. De put is aangesloten op een nieuwe duiker. De gehele constructie is vanwege de zettingsgevoeligheid in dit gebied gefundeerd. Op de betonnen put is een elektrakast geplaatst met een paal met zonnepanelen. Aan de zijde van de Lange Vliet is over enkele meters beschoeiing geplaatst om het talud rondom de betonput op te vangen.

Voormalig raadhuis
Het pand op Oost Vlisterdijk 36 is het voormalige raadhuis van de oude gemeente Vlist. Boven de deur is het oude gemeentewapen nog te zien.

Boerderijen
Langs de Vlist vind je tientallen markante oude boerderijen, waaronder: West Vlisterdijk 18, met fraaie voordeur en leibomen uit 1660; Oost Vlisterdijk 18, woning uit 1877 met ontelbare kleine ruitjes in het bovenraam; Oost Vlisterdijk 19, 21 en 26. Fraaie boerderijen in stijl gerestaureerd en inmiddels niet meer als boerenbedrijf in gebruik.

Gevelstenen
- Gevelstenen in Vlist.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

Dorpsvereniging
""Op 29 september 1972 vond de oprichtingsvergadering plaats van Dorpsvereniging Vlist. De drie Vlisterse verenigingen - de IJsclub, de Plattelands Vrouwenbond en de Polsstokclub - vonden het toen nodig dat er een nieuwe vereniging kwam met activiteiten op gebied van sport, spel en gezelligheidsbijeenkomsten. Zo ontstond de Dorpsvereniging, die zich op de leefbaarheid en de sociale samenhang van het dorp ging richten. Vandaag de dag, 50 jaar later, is de vereniging nog altijd springlevend.

Dorpsvereniging Vlist is een vereniging voor en door de inwoners. De vereniging organiseert dankzij de hulp van vrijwilligers, sponsors en subsidie door het jaar heen een reeks activiteiten voor jong en ouder. De meeste activiteiten zijn traditioneel en van algemene aard. Tieneravonden, Koningsdag, Jeu de Boules, Fietspuzzeltocht, Bingo, Natuurwandeling, Huttendorp, Burendag, Sinterklaasfeest en de Kerstboomontsteking zijn voorbeelden uit de reeks activiteiten die elk jaar worden georganiseerd. Jaarlijks verstrekt de vereniging een aantal flyers om de leden op de hoogte te brengen van de komende activiteiten en minimaal 2 uitgaven van het boekje “Het Vlistertje” waarin verslag wordt gedaan van diverse gebeurtenissen en waarin de sponsors kunnen adverteren."

Tentfeest
- "Elk jaar vieren wij, in het gezelligste dorp van Nederland, ons Tentfeest. Een leuk avondje uit voor alle leeftijden*, aan de Slangeweg in Vlist." Aldus de organisatie op haar site. Het Tentfeest is er al sinds 1998, op een zaterdag eind augustus, en is alleen voor genodigden.
* Mits 18+.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

Rivier
De Vlist is een veenriviertje dat van Schoonhoven naar Haastrecht stroomt. Het vormt de grens tussen de Lopikerwaard in het oosten en de Krimpenerwaard in het westen. De rivier werd vroeger gebruikt als boezem (wateropslag) voor de omliggende polders. Voor de polders zuidelijk van Haastrecht was de rivier tot het eind van de 15e eeuw de enige boezem. In 1486 werd besloten een tweede boezem aan te leggen. Steeds hoger wordende waterstanden op de rivieren en een daling van het maaiveld maakten dat noodzakelijk.

Daarom werd ‘De Grote Hofkamp’ aangekocht, een gebied pal ten oosten van de Vlist. Deze boezem was bedoeld als verzamelplaats voor water, in gevallen dat het water in de Hollandse IJssel te hoog stond om te kunnen lozen. Omdat het waterpeil in deze nieuwe boezem hoger was dan dat van de rivier, kreeg deze boezem de naam De Hooge Boezem. In het verleden werd de rivier bevaren door beurtschippers, die per trekschuit vanuit Schoonhoven via de Bonrepas en de Grote Kerkvliet naar Polsbroek en vandaar via Benschop naar Utrecht gingen. De rivier is verboden voor gemotoriseerde vaartuigen. De enige bootjes die je er nu ziet, zijn kano’s en roeiboten.

Het kronkelende riviertje wordt door velen, ongetwijfeld mede door de idyllische omgeving met onder meer oude boerderijen en knotwilgen, als de mooiste rivier van Nederland beschouwd. Het riviertje doet denken aan de tijd van de Verkade-albums, waarin landschappen werden afgebeeld die voor een groot deel inmiddels zijn verdwenen of op zijn minst flink aangetast door ‘de vooruitgang’. Rond de Vlist waan je je nog in vroeger tijden. Rijen knoestige knotwilgen, elzen en populieren, plukken paarse kattenstaart, wikke en wilgenroosje, eilandjes met bosschages en riet. Boven het water zweven libellen over waterlelie, dotter en zwanenbloem. Ook de boerderijen passen in een ouderwets plaatjesboek. De rivier is zowel qua lengte als qua uitzicht ideaal om eens geheel te bewandelen, te befietsen (ene kant heen, andere kant terug) of te bekanoën. - Ode aan de Vlist, van dichter Henk Kooijman.

Koeneschans
De Koeneschans, een bescheiden schiereilandje in de Vlist, maakte in de 17e eeuw deel uit van de haastig aangelegde verdedigingslinie om de machtige provincie Holland te beschermen tegen de binnenvallende Franse troepen. Het is niet precies bekend hoe de Koeneschans er uitzag in het Rampjaar 1672, maar met de in 2019 geplaatste virtual reality-kijker kan iedereen met een mobiele telefoon een impressie krijgen van deze militaire wachtpost. Deze werd ingericht om een mogelijke aanval van het binnenvallende Franse leger met kanonnenvuur te beantwoorden. VR-ontwerper Jurjan Rietveld voegde de getekende illustraties van Josefien Versteeg (beiden afkomstig uit de regio) digitaal samen met (drone)foto's van nu, waardoor het landschap van heden en verleden in 360 graden zichtbaar is.

De afgelopen jaren zag je op het groene schiereilandje enkel wat geiten grazen. Het veelomvattende project 'Beleef de Vlist' heeft hier verandering in gebracht en de geschiedenis van de Oude Hollandse Waterlinie weer zichtbaar gemaakt voor publiek. Naast een virtual reality-kijker is ook een grote zitbank op de schans geplaatst. De houten constructie van de bank volgt de contouren van de oude bebouwing op de Koeneschans. Hierdoor kan iedereen, net als de soldaten in 1672, vanaf de bank uitkijken richting Schoonhoven en Polsbroek. Infopanelen leveren achtergrondinformatie voor de geïnteresseerde bezoeker.

Het project Beleef de Vlist bestond uit meer dan alleen de inrichting van de Koeneschans: Betrokken omwonenden leerden in een aantal bijeenkomsten het verhaal van de Koeneschans door te vertellen. Ook is er in voorjaar 2019, in samenwerking met lokale ondernemers, een informatieve folder over het gebied verschenen. Het verhaal van de Koeneschans kan zo in vele aspecten weer opnieuw beleefd en doorverteld worden. Het schiereilandje is vrij toegankelijk voor publiek. Vanwege beperkte parkeerfaciliteiten zijn wandelen of fietsen de beste manier om dit prachtige gebied te ontdekken. (bron: Zuid-Hollands Landschap)

Bergvlietkade
De Bergvlietkade, die evenals de Visserkade ecologisch van belang is als verbinding met de Lopikerwaard, kan worden bewandeld, zij het met enkele hindernissen. De route begint aan het eind (gerekend vanaf de kern Vlist) van het Geerpad. Of vanuit Stolwijk gezien, aan het eind van de Schoonouwenseweg (buurtschap Schoonouwen). Daar ga je richting noorden, langs het water de Bergvliet. De Bergvlietkade is een houtkade waar veel vogels huizen. Op enkele plaatsen moet over een hek worden geklommen en de bodem is dusdanig ongelijk, dat stevig schoeisel noodzakelijk is. De kans om er een andere wandelaar tegen te komen is buitengewoon klein. Uiteindelijk komt het pad uit op de Bilwijkerweg in de buurtschap Bilwijk, nabij de eendenkooi.

Verduurzaming melkveehouderij
In februari 2019 hebben de Agrarische Natuurvereniging Weidehof Krimpenerwaard, ANV Lopikerwaard, gemeente Krimpenerwaard, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en 20 agrariërs een intentieovereenkomst getekend. De insteek is om in de polders bij Vlist maatregelen te nemen die de bodemdaling remmen, de waterkwaliteit verbeteren en de melkveehouderij verduurzamen. Uitgangspunt van de overeenkomst is de totale verduurzaming van de melkveehouderij in de polders Bonrepas, Noord-Zevender, Vlist-Oostzijde en Groot-Keulevaart. Het gaat om een gebied van 350 hectare. Voorbeelden van maatregelen die de boeren willen nemen, zijn de aanleg van 450 km onderwaterdrainage, de verbetering van de waterkwaliteit en de biodiversiteit en een verminderde uitstoot van broeikasgassen (met name CO2).

Aan het project worden twee studiegroepen Adaptieve Kringlooplandbouw verbonden. Ze richten zich op een meer duurzame bedrijfsvoering bij de deelnemende boeren, zoals het verbeteren van de mineraalhuishouding. Hiermee hopen ze de ammoniakuitstoot en de uitspoeling van nutriënten te verminderen. Bij vier deelnemers wordt drukdrainage aangelegd, net als bij de Bedrijvenproef Sturen met Grondwater in de Kockengense polder Spengen, om de grondwaterstand in het voorjaar te verhogen. Ook willen meer agrariërs de omstandigheden voor weidevogels verbeteren. Jan Vente, wethouder van de gemeente Krimpenerwaard: ”Ik ben blij dat ik met de boeren in de Lopikerwaard een stap kan zetten naar verduurzaming van de melkveehouderij. De gemeente wil dit graag stimuleren.” Bert de Groot van het Hoogheemraadschap: “Ik vind het geweldig dat de boeren gezamenlijk het probleem van bodemdaling aanpakken en daarbij ook duurzaamheid en biodiversiteit meenemen.” (bron: Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, 8-2-2019)

Waterinfiltratiesysteem
"Gedeputeerde Adri Bom-Lemstra heeft in november 2020 het startsein gegeven voor de aanleg van waterinfiltratie in de polders bij Vlist, ten oosten van het gelijknamige riviertje. Het betreft de polders Bonrepas, Vlist-Oostzijde en Groot-Keulevaart. Op de weilanden bij 21 melkveehouders wordt in totaal 352 ha veenweiden gedraineerd. Daarmee werken zij aan minder bodemdaling, betere waterkwaliteit en meer biodiversiteit. De 21 melkveehouders pakken hun rol bij het realiseren van klimaatdoelen en het verduurzamen van hun bedrijfsvoering. Zij doen dit onder begeleiding van de agrarische natuurverenigingen (ANV) Weidehof en Lopikerwaard. Onder andere de provincie Zuid-Holland ondersteunt het initiatief. De melkveehouders investeren samen in de aanleg van een waterinfiltratiesysteem (WIS). Bij lage grondwaterstand zorgen deze drains voor infiltratie, bij hoge grondwaterstanden voor ontwatering. Dit zorgt voor een vermindering van bodemdaling van 30-50% en draagt bij aan CO2-reductie. De nattere percelen zijn in de zomer aantrekkelijker voor weidevogels omdat er meer voedsel te vinden is.

Meten is weten. Tot ver in 2021 wordt WIS op alle voor WIS geschikte percelen in de genoemde polders bij Vlist aangelegd. Met een stop in het broedseizoen van de weidevogels. Het waterschap monitort de effecten op het grondwater en bodemdaling tijdens de uitvoering van het project en enkele jaren daarna. In dit project wordt specifiek onderzoek gedaan naar de (diepere) aanlegdiepte van de infiltratiebuizen in relatie tot de waterkwaliteit. In het gebied is ook een meetpunt geplaatst van het Nationaal Onderzoek Broeikasgassen (NOBV) naar de uitstoot van CO2 uit de veenbodem. De deelnemers gaan onder de noemer 'Klimaatslim Boeren op Veen' met elkaar in studiegroepen aan de slag over aanvullende maatregelen op het gebied van bemesting, beweiding en broeikasgasreductie in de eigen bedrijfsvoering.

Support van provincie, gemeente en waterschap. Het bottom-up initiatief van de agrariërs en agrarische natuurverenigingen Weidehof Krimpenerwaard en Lopikerwaard kan rekenen op support en financiële steun van de overheid. Subsidie voor deze pilot bestaat voor 50% uit EU-geld. De andere helft is afkomstig van het programma Klimaatslim Boeren op Veen. Daarnaast investeren de boeren, provincie Zuid-Holland, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, de ANV’s en de gemeente Krimpenerwaard in biodiversiteitsmaatregelen, monitoring en duurzame bedrijfsvoering." (bron: Provincie Zuid-Holland, november 2020)

Kadeverbetering Vlistkade Oost
"De Vlistkade Oost, gelegen tussen Haastrecht en Schoonhoven aan de oostzijde van de Vlist, is anno 2019 op een aantal locaties niet hoog genoeg of de stabiliteit is onvoldoende. Door de kade te verbeteren zorgt het waterschap ervoor dat de kade weer volledig op orde is. In 2016 heeft het waterschap een start gemaakt met de voorbereidende werkzaamheden voor de kadeverbetering. Er zijn in dat jaar onderzoeken uitgevoerd, ontwerpen opgesteld en er is overleg gevoerd met diverse partijen, zoals bewoners, gemeente, beheerders van kabels en leidingen en andere belanghebbenden. In november 2016 zijn de voorlopige plannen voor de kadeverbetering toegelicht op een informatieavond voor bewoners en andere belangstellenden. Vervolgens zijn de plannen besproken met de eigenaren van percelen waarop werkzaamheden plaatsvinden. Uit al deze afstemmingsmomenten zijn aandachtspunten naar voren gekomen, waarmee zo goed mogelijk rekening wordt gehouden in het ontwerp en tijdens de uitvoering.

Uit de gesprekken met de bewoners en de gesprekken met de gemeente is bijvoorbeeld gebleken dat er mogelijk cultuurhistorische waarde wordt toegekend aan de bokpalen en het bovengrondse elektriciteitsnet langs het Bonrepas en de Oost-Vlisterdijk. Hier wordt rekening mee gehouden in de voorbereidende en uitvoerende werkzaamheden. Daarnaast hebben enkele bewoners gevraagd wat er gebeurt met de knotwilgen die langs dit deel van de Vlist staan. Als deze voor de uitvoering van de kadeverbetering in de weg staan en verwijderd moeten worden, worden deze langs de kade door nieuwe knotwilgen vervangen. De gemeente Krimpenerwaard wil het asfalt van de Oost Vlisterdijk opknappen. Waterschap en gemeente hebben afgesproken om de werkzaamheden zo veel mogelijk te combineren. Dat bespaart kosten en voorkomt overlast voor de omgeving.

De Vlist en de Vlistkade hebben een uniek oud-Hollands aangezicht. Het waterschap streeft er daarom naar om het aangezicht van de kade zoveel mogelijk intact te houden. Naast het toepassen van de gebruikelijke oplossingen, is het waterschap daarom van plan ook een nieuwe kadeverbeteringstechniek toe te passen. Deze techniek is de innovatieve JLD-dijkstabilisator. Hiermee wordt door middel van ankers de stabiliteit van de kade vergroot, zonder daarbij het uiterlijk van de kade aan te tasten. Ook wordt de hinder tijdens de uitvoering hiermee beperkt. Het streven is om de kade voor 2021 op orde te hebben." (bron: Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden)

"Weidevogelboer
Hans, Linda en zoon Arjan Mulder hebben een melkveebedrijf in Vlist (West-Vlisterdijk 17), aan de rand van de Krimpenerwaard. Ze boeren op 60 ha pure veengrond en hebben 120 koeien (gemiddeld 8000 liter per koe). Het jongvee blijft één jaar op het bedrijf en wordt daarna opgefokt door de buurman. De koeien keren weer terug als ze ongeveer twee jaar zijn en moeten kalveren. Het draait op het bedrijf om de optimalisatie van de melkproductie én om natuurbeheer. De pijlers waar het bedrijf op rust zijn: koeien, jongvee en de grond. Waarbij de gezondheid en de conditie van de koeien heel belangrijk is. Hoe zorg je ervoor dat de koeien niet te schraal worden. De koeien zijn veel buiten, krijgen veel structuurrijk voer en steeds minder krachtvoer.

Weidevogels. Mulder neemt allerlei beheermaatregelen om het de weidevogels naar de zin te maken: uitgesteld maaibeheer; slootkant beheer; extensief beweiden; last minute beheer (een aanvullende vergoeding voor later maaien omdat er veel kuikens op het land zijn); mozaiekbeheer en legselbeheer. Voor Mulder een vanzelfsprekendheid. ‘Het past prima in mijn bedrijfsvoering, dus waarom zou ik het niet doen?’ Hans houdt veel rekening met de nesten van de weidevogels. Hij maait er om heen of maait zijn land later, zodat de vogels in alle rust hun eieren uit kunnen broeden. Ook zijn er ruige, bemeste stukken die de vogels voldoende voedsel verschaffen. Verder legt hij vlotjes in de sloten, waarop zwarte sterns hun nest kunnen bouwen. Het resultaat mag er zijn: er leven krakeend, slobeend, zwarte stern, tureluur, kievit, grutto, scholekster en kuifeend op zijn land. ‘Weidevogels hóren bij het boerenland. Het zou zonde zijn als ze verdwijnen, en daarom helpen we ze een handje.’

Weidevogelboer van het Jaar. In 2016 won Hans Mulder de eerste Kristallen Kievit, een wisseltrofee voor de ‘Weidevogelboer van het Jaar’ in de Krimpenerwaard. De familie Mulder in Vlist is boer én weidewachter ineen. Het familiebedrijf zoekt, vindt en beschermt zelf zijn nesten, met hulp van hun kinderen. Toekomst? Aan een ander afzetkanaal is nog nooit gedacht. Dat zou echter wel kunnen. De familie doet meer dan nodig (weidevogelbeheer, weidegang) en ziet dat niet terug in de melkprijs. Het zou mooi zijn als die elementen ook terugkomen bij de verwaarding van hun melk. Er wordt op het bedrijf veel geïnvesteerd in duurzaamheid. Er is overal led-verlichting en er is fors geïnvesteerd in een innovatieve melktank met warmteterugwinning en melkinstallatie. De familie Mulder heeft een vergunning aangevraagd voor een buitenschoolse opvang op het bedrijf. Een groep kinderen op de boerderij opvangen, ze in contact met de natuur te brengen en ze kennis te laten maken met het buitenleven is een ideaal.

Interactie met de omgeving. De familie Mulder voelt een verantwoordelijkheid naar de samenleving. Mensen uit de buurt zijn welkom op het erf in Vlist. In de toekomst willen ze meer mensen naar het bedrijf laten komen. Ze gaan ook graag met die mensen in gesprek." (bron: Natuurlijk Boeren, een site van Natuur en Milieu Federatie Zuid-Holland) Een voorbeeld daarvan is dat ze in juli 2021 een Open Dag hebben gehouden. Zie ook deze reportage over de familie Mulder op de site Proeftuin Krimpenerwaard.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Vlist, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Vlist (online te bestellen).

Terug naar boven

Links / voorzieningen

- Dorpshuis: - Verenigingsgebouw Het Honk (Julianaplein 26). "Maandelijks zijn er in en rondom Ons Honk diverse activiteiten met als hoogtepunten het huttendorp, jeu de boules wedstrijden, Koningsdag, het Sint-Nicolaasfeest en de Kerstboomontsteking met een kerstmarkt waar alle Vlisterse verenigingen aan meedoen. Altijd erg actief."

- Kinderopvang: - De familie Mulder in Vlist, die hierboven wordt beschreven aan het eind van het hoofdstuk Landschap etc., is in schooljaar 2019-2020 begonnen met buitenschoolse opvang 'BSO Naar Buiten'. Ze doen het samen met twee moeders uit de buurt. Al pratend kwamen ze op het idee om een 'groene bso' te beginnen. De bso, die in een gebouwtje naast de stal is gerealiseerd, biedt plek aan 18 kinderen. "Voor kinderen is een boerderij natuurlijk een ideale plek om van alles te beleven en te ontdekken. Ze kunnen hier vissen, hutten bouwen en helpen met het verzorgen van de dieren. Zo zien ze hoe het er op een boerderij aan toe gaat en waar hun voedsel vandaan komt", aldus Linda Mulder. Hans Mulder vindt de bso een mooie nevenactiviteit die prima past bij de melkveehouderij waar hij en zijn zoon Arjan zich vooral mee bezighouden. De bso is via e-mail te bereiken op bsonaarbuiten@gmail.com.

- Sport: - Het dorp is te klein voor een eigen voetbalvereniging, daarom is er voetbalvereniging SPV'81 (= Sportvereniging Polsbroek en Vlist), die speelt op het sportcomplex in Polsbroek.

- "Als in het begin van de jaren zestig het polsstokverspringen aan populariteit toeneemt, besluit het bestuur van de Vlister IJsclub om in 1965 een wedstrijd uit te schrijven. Achter de boerderij van Janus de Jong aan de West-Vlisterdijk wordt een schans in elkaar getimmerd en een sloot uitgebaggerd. Met een sprong van 11.75 m wordt Leo de Ruiter uit Polsbroek de eerste winnaar. De schans bijft staan en dat wordt het begin van de in 1966 opgerichte Polsstokclub De Vlist. Het ging goed met de club. Er verrees een kleedgelegenheid en na een paar jaar stonden er 3 permanente schansen. In 1973 wordt de laatste wedstrijd gesprongen aan de West-Vlisterdijk. In 1976 komt de nieuwe accommodatie aan de Oost-Vlisterdijk gereed. De accommodatie is in de jaren daarna steeds verder verbeterd. In 1990 wordt de laatste wedstrijd gehouden. De huur van de accommodatie wordt opgezegd en zo komt na 25 jaar het einde van de polsstokclub.

In 2002 wordt Polsstokclub De Vlist opnieuw opgericht, op het terrein van de vorige accommodatie, nu in het bezit van melkveebedrijf Van Eijk. Met medewerking van de gemeente, Polsstokbond Holland en Europees geld van Leader Plus, beschikbaar voor plattelandsontwikkeling, worden met vrijwilligers en sponsoren een prachtige accommodatie aangelegd, met schansen en een kleedruimte, voor een sport die thuishoort in het buitengebied. Een prachtige plek voor een prachtige sport midden in het Groene Hart! Zoek jij nog een leuke sport? Kom polsstokverspringen! De eerste 3 keer kun je gratis mee trainen en kijken of je het leuk vindt. Vergeet niet om droge kleren en zwemkleding mee te nemen... Locatie: Oost Vlisterdijk 1e. Tijdstip: elke donderdagavond van 18:30-19:30 uur. Contactpersoon: Julia van Eijk, tel. 06-38380816. Durf jij de sprong te maken?! Groetjes van de trainers: Maik, Marja, Carla, Kimberly en Julia."

- Zorg: - "Op Christelijke Zorgboerderij Krimpenerwaard in Vlist bieden we dagbesteding en logeeropvang aan kinderen met een zorgvraag. Maar ook voor volwassen hulpboeren is er plaats voor dagbesteding op onze zorg-/kinderboerderij. Zoals de naam al zegt, staat de boerderij in de Krimpenerwaard, onderdeel van het Groene Hart, waar rust en ruimte nog volop aanwezig is. De begeleiding kan naar behoefte worden aangeboden. We kunnen in alle rust samen uitproberen welke activiteiten er mogelijk zijn, met gebruik van de vele mogelijkheden die de boerderij en zijn omgeving biedt. Waar bij de ene cliënt meer de nadruk zal liggen op arbeidstoeleiding en bij de ander meer op welzijn bevinding, zal iedere deelnemer kunnen zeggen dat hij naar vermogen helpt de boerderij zijn bestaansrecht te geven. Waardoor een gevoel van waardering ontstaat, door ondanks je eigen beperking toch iets voor anderen te kunnen betekenen."

- "Zorgboerderij Vlist biedt sinds 2010 begeleiding en dagbesteding aan mensen met een verstandelijke beperking. Op de kleinschalige, monumentale woonboerderij uit 1875 in een groenrijke omgeving met paarden, geiten, schapen en koeien wonen en werken jongens en mannen vanaf 18 jaar. De bewoners hebben een eigen appartement in een huiselijke omgeving waar zij zich kunnen ontplooien en mee kunnen werken in het boerenbedrijf. Het doen van alleen dagbesteding is ook mogelijk. Wij werken samen met twee zelfstandige agrarische ondernemingen die, door het ter beschikking stellen van hun dieren, zorgen voor voldoende dagbestedingsactiviteiten: Stoeterij Van der Vlist voor het fokken van sportpaarden, en de gelijknamige Marchigiana Fokkerij voor het houden en fokken van zoogkoeien. Deze manier van werken is uniek en zorgt ervoor dat de bewoners een hoge mate van zinvol- en betrokkenheid ervaren in de dagbesteding.

Bij onze zorgboerderij hoort ook Theetuin 'Bij de Zwarte Schuur'. Geniet van de prachtige polders in onze omgeving en rust uit op de zorgboerderij in Vlist voor een heerlijke kopje thee mét. Daarnaast kunt u bij onze zwarte schuur streekproducten, zelfgemaakte taarten of producten uit onze eigen tuin en boomgaard kopen. De bediening van de theetuin is mede in handen van de bewoners van onze zorgboerderij. De werkzaamheden in de theetuin maken onderdeel uit van hun dagbesteding. Kom eens langs en laat u verbazen... én verwennen. Adres: West-Vlisterdijk 41. Tel. 0182-501723. De theetuin is op aanvraag geopend voor groepen, graag even bellen om een afspraak te maken. U bent van harte welkom!"

- Beroemd paard: - Vele plaatsen hebben beroemde (oud-)inwoners, maar er zijn maar weinig plaatsen met een beroemd paard. Dit dorp is er een van. Het paard Cognac du Vlist is in 2007 op een lokale zorgboerderij geboren en door Arie-Jan van der Vlist en echtgenote Lisa naar een hoog niveau gebracht. Het paard is aanvankelijk bereden door de Nederlandse topruiter Leon Thijssen en vervolgens door een Chinees gekocht. In januari 2019 heeft het paard de derde Grand Prix van China (te Guangzhou) op zijn naam geschreven.

- Genealogie: - Vandaag de dag zijn er ca. 1.700 personen met de achternaam Van der Vlist. Het ligt voor de hand te veronderstellen dat hun voorouders oorspronkelijk uit dit dorp afkomstig zijn. Te meer omdat in de Volkstelling van 1947 de meerderheid van de mensen met deze achternaam nog in Zuid-Holland woonde, en in de Volkstelling van 2007 woonden er nog altijd 50 in de toenmalige gemeente Vlist.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)