Terug naar boven

Status

- Aldeboarn is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Heerenveen. T/m 1983 (hoofdplaats van de) gemeente Utingeradeel. In 1984 over naar gemeente Boarnsterhim, in 2014 over naar gemeente Heerenveen.

- Onder het dorp Aldeboarn vallen ook de buurtschappen Easterboarn, Poppenhúzen en Warniahúzen. Vroeger viel ook een deel van de buurtschap Soarremoarre onder dit dorp. Tegenwoordig valt die geheel onder het dorp Nes.

Terug naar boven

Naam

In het Nederlands
Oldeboorn. De spelling van de plaatsnaam is sinds 1989 officieel Friestalig.

Oudere vermeldingen
1243 en 1281 Bornde, 1350 Borne, 1467 Boern, 1492 Alda Boern, 1502 Auwenborn, 1573 Oldenborn, 1579 Aldeboren, 1840 Oudeboorn, 1936 Oldeboorn.

Naamsverklaring
Het dorp is genoemd naar de ligging aan het water de Boorne, 1e helft 8e eeuw kopie ca. 900 super Bordine, uit het Germaanse Burdana*, waarin burd 'rand, oever'. Met old, ald 'oud', mogelijk ter onderscheiding van Oosterboorn/Easterboarn.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Bijnaam
De inwoners van dit dorp worden tuorkemjitters (torenmeters) genoemd. De volgende anekdote doet daarover de ronde: de Boornsters wilden de hoogste toren van Fryslân hebben, en dat betekende dat hun toren hoger moest worden dan de toren van Tzum. Daarom reisden twee mannen naar Tzum om te bepalen hoe hoog die toren precies was. Ze beklommen de toren en maten de hoogte met een touw. Daarna bleven ze in de plaatselijke herberg overnachten. Terwijl ze sliepen sneed de waardin een flink stuk van het touw af. Het gevolg was dat de toren van Aldeboarn toch lager bleek te zijn dan de toren van Tzum.

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Aldeboarn ligt ZO van het dorp Grou en O van het dorp Akkrum.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Aldeboarn 247 huizen met 1.485 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.550 inwoners, vrijwel net zoveel als in 1840 dus, nu in circa 600 huizen.

Terug naar boven

Geschiedenis

In den beginne
De geschiedenis van Aldeboarn gaat terug tot ver voor onze jaartelling. Bij opgravingen zijn daar bewijzen van gevonden. Fragmenten van klokbekers, alsook ander aardewerk uit dezelfde tijd als die van de klokbekers, zijn bij opgravingen gevonden en uitgestald in de Aldheidskeamer. Permanente bewoning aan de Boorne zal zo rond 700 voor het eerst plaatsvinden. Bonifatius heeft, voordat hij zijn noodlottige reis naar Dokkum maakte, geleerd en gedoopt aan de Boorne.

Hij moet uit een bron hebben gedoopt. Friese geschiedschrijvers als Winsemius en Schotanus verhalen hiervan. Boven de bron is een kerk gebouwd. Die kerk werd gewijd aan de heilige Pancratius. En ook dat is een verwijzing naar Bonifatius. Overal waar hij zelf een kerk heeft gesticht heeft hij die kerk gewijd aan Pancratius, waar hij een groot vereerder van was.

Andringa State
De Andringa State stond ongeveer op de plek van de pastorie en is in 1894 afgebroken.

Heemkunde
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp kun je terecht bij Museum Aldheidskeamer Uldrik Bottema, dat is ondergebracht in de voormalige boter- en kaaswaag uit 1736. Nadat het gebouw zijn oorspronkelijke functie verloor heeft het onder andere dienst gedaan als gemeentesecretarie en was er een arrestantenhok in ondergebracht. Sinds 1986 is het pand in functie als museum over het verleden van het dorp. In de Aldheidskeamer kun je een reis maken door de geschiedenis van dit eens zo belangrijke dorp. Met zijn open verbinding via Boorne en Middelzee naar de Waddenzee en Noordzee (het Borndiep bij Terschelling herinnert daar nog aan) werd er door de Boarnsters goed handel gedreven. Dat Aldeboarn ook na het verdwijnen van de Middelzee een levendig dorp bleef, blijkt uit een wand met 24 diorama’s waarin beroepen, ambachten en neringen zijn uitgebeeld die in 1864 in het dorp werden uitgevoerd. Deze wand is ontworpen door Carla van der Heyde uit Akkrum. De Aldheidskeamer is alleen op afspraak geopend.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

Rijksmonumenten
- Aldeboarn heeft 19 rijksmonumenten.

Hervormde (PKN) kerk
De Pancratiuskerk of Doelhofkerk/Doelhôftsjerke (Tsjerkebuorren 2-4) uit 1753 vervangt een middeleeuwse tufstenen voorganger. De toren dateert uit 1737. Aan deze toren hebben de Boornsters hun bijnaam te danken. Zie verder bij Naam. Bijzonder is dat de toren scheef staat. Dat komt niet veel voor in ons land. Andere scheve torens in ons land vind je hier. De kerktoren is in 2014 grondig gerenoveerd. - Filmpje kerktoren in de steigers. - Filmpje timmerlieden aan het werk in de toren. Nog een bijzonderheid van de kerk is het Van Dam-orgel uit 1779. Door de jaren heen heeft het wel eens in beroerde conditie verkeerd, maar tegenwoordig verkeert het gelukkig weer in goede staat en wordt het goed onderhouden. Het zowel qua uiterlijk als qua klank prachtige orgel wordt geregeld bespeeld. Onder de link houden ze je op de hoogte van wat er in dit opzicht binnenkort te doen is. De kerk valt onder de Protestantse Gemeente Aldeboarn.

Voormalige Gereformeerde kerk
De rijksmonumentale voormalige Gereformeerde kerk (Weaze 25) is in 1738 gebouwd als doopsgezinde kerk. In 1887 is de kerk in gebruik genomen door de Gereformeerde Kerk. De zaalkerk met tuitgevel heeft een omlijste ingang en hoog zadeldak. In 1914 is een orgel van Martin Vermeulen in de kerk geplaatst. De kerk is in 1992 aan de eredienst onttrokken en nadien verbouwd en herbestemd tot woonhuis.

Het Gebouw
Op Tsjerkebuorren 6 in Aldeboarn, naast de kerk dus, staat het markante pand Het Gebouw. Het is een voormalige kleuterschool. Het pand dateert volgens de gemeente van voor 1832 en is daarmee een van de oudste schoolgebouwen van Fryslân. Na sluiting van de kleuterschool bood het pand onderdak aan jongerencentrum Het Gebouw. Na sluiting van het jongerencentrum in oktober 2016 raakte het pand in verval. De gemeente besloot het Medium-gebouw niet aan de hoogste bieder te verkopen, maar aan degene met het beste plan. Ze heeft in het voorjaar van 2019 een prijsvraag uitgeschreven voor een herbestemming. Uit de drie beste plannen - te bepalen door een vakjury, bestaande uit een architect, een projectontwikkelaar, een vastgoedfinancier en afgevaardigden van Plaatselijk Belang en Caleidoscoop - zouden de inwoners vervolgens het beste plan mogen kiezen. De gemeente zou het pand aan die partij verkopen voor slechts 25.000 euro, met wel de voorwaarden erbij dat de karakteristieke en monumentale uitstraling behouden blijft, dat het een duurzaam pand wordt en dat het mede gemeenschapsfuncties blijft behouden die bijdragen aan de leefbaarheid van en levendigheid in het dorp.

De drie aldus genomineerde initiatiefnemers mochten op 5 juli 2019 hun plan aan de inwoners presenteren. Die kozen voor het plan van Gert Jan Groenewoud en Tessa Odijk, die het pand gaan verbouwen tot een duurzame woning met een architectenkantoor. De initiatiefnemers willen er verder activiteiten organiseren voor het dorp, zoals huiskamerconcerten, cursussen en een verhalenfestival. Het wordt een duurzaam pand met goede isolatie, zonnepanelen, warmteterugwinning en een luchtwarmtepomp voor de verwarming. Zij willen een voorbeeldfunctie vervullen voor duurzaam (ver)bouwen. Gert Jan: “We gaan ons best doen om van het Medium weer de parel van Aldeboarn te maken en we zijn blij daarbij het vertrouwen te krijgen van de inwoners.” Wethouder Hans Broekhuizen kijkt terug op een mooi en vernieuwend proces, waarbij inwoners de uiteindelijke keuze bepaalden. “Het is geweldig om de betrokkenheid van onze inwoners te zien; maar liefst 81 mensen hebben hun stem uitgebracht op de gepresenteerde plannen.” De gemeente werkte nauw samen met Plaatselijk Belang. Oepke Valk van Plaatselijk Belang: “We wilden het mooie pand graag behouden en onze inwoners een belangrijke stem geven wat er in het pand zou komen. We kijken terug op een prachtig proces!” (bron: gemeente Heerenveen)

Museum WOII
- Memorial Museum 40-45 is een verzameling originele voorwerpen uit de Tweede Wereldoorlog. Het museum is op afspraak geopend. Een afspraak maken kan met de eigenaar Gerrit Haagsma (tel. 0566-652148) of webbeheerder Tom de Jong. De entree is gratis. Donatie van een voorwerp of een klein bedrag wordt wel op prijs gesteld.

Kleurrijke brug
- Een bezienswaardigheid wórdt, als alles volgens plan verloopt, de tot heden nog grauwe vaste brug over de Boorne aan de Súdkant. Er ligt anno 2018 namelijk een plan om van de betonnen kolos één groot graffitikunstwerk te maken. Alle onderdelen, ook die in het water, worden bespoten. Volgens initiatiefnemer Ingrid Riemersma is er in Nederland nog geen enkele brug in z’n geheel tot 'piece’ gemaakt. Het wordt een 'grote jongen', van circa 100 m2. De bedoeling is dat kunstenaars van Stichting Graffiti Platform Leeuwarden het kunstwerk gaan vervaardigen, onder voorbehoud dat de financiering rondkomt. Dorpelingen hebben meegedacht over het ontwerp. Met nieuwe verlichting, een initiatief van Enerzjy Koöperaasje Aldeboarn, moet de muurkunst ook in het donker zichtbaar zijn. (bron: LC, 10-1-2018)

Gevelstenen
- Gevelstenen in Aldeboarn.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

Algemeen
- Activiteitenagenda Aldeboarn.

Voormalige Doopsgezinde kerk
De voormalige Doopsgezinde kerk (Fermanje) (Andringastrjitte 7) dateert uit 1855. Het orgel is in 1882 gebouwd door Bakker & Timmenga. De kerk is in 2007 aan de eredienst onttrokken. Tegenwoordig is deze fraaie locatie te huur voor o.a. Trouwerijen, Verjaardagen, Jubileum, Vergaderingen, Concerten, Begrafenissen, Workshops, etc. De evenementen zoals concerten zijn doorgaans openbaar dus houd de agenda op de Facebookpagina in de gaten voor de eerstkomende concerten.

Toneel
Toneelvereniging Boarnster Krite Toaniel brengt - al meer dan 60 jaar - jaarlijks in januari een nieuw stuk op de planken.

Oogstfeest
Tentfeest Oogstfeest Aldeboarn (op een zaterdag begin juli).

Gondelvaart
Het dorp is in de regio onder andere bekend wegens de jaarlijkse Gondelvaart (op een vrijdag eind augustus, in 2019 voor de 74e keer). Op dezelfde dag is er ook een braderie. "Met meer dan 8.000 bezoekers is de Gondelvaart Aldeboarn een van de grootste culturele evenementen te water in de provincie Fryslân. Dit jaarlijkse evenement bestaat al sinds 1945. Door de jaren heen heeft de Gondelvaart zich ontwikkeld van een optocht op het water tot een spektakel met rond de 15 drijvende objecten die bijna volledige theaterproducties zijn. Elke voorstelling drijft aan het publiek voorbij en kan daarom slechts steeds drie minuten bedragen en er moet continu iets te zien zijn. De stoet vaart door de rivier de Boorne over een lengte van ongeveer twee kilometer heen en terug. Dat er in het donker wordt gevaren maakt het geheel nog bijzonderder.

Aldeboarn is verdeeld in 25 buurtverenigingen. Van deze buurten doen in de regel 13 tot 15 buurten mee aan de Gondelvaart. Elke buurt besteedt gemiddeld, en sommigen elk jaar weer, 600 uur aan het bouwen van een Gondel. Het is dan ook niet voor niets dat de sterke dorpscultuur en saamhorigheid in het dorp gunstig afsteken bij het algemene afnemen van leefbaarheid op het platteland. Elke nieuwe buurtbewoner in het dorp is een potentiële gondelbouwer, koffiezetter, buurtversierder of bestuurslid van het organiserende comité. Zo niet, dan zijn er altijd nog de andere 30 dorpsverenigingen waar men actief lid van kan worden. Een groter gevoel van welkom kun je niet krijgen!" En mooier kunnen wij van Plaatsengids.nl het zelf niet verwoorden. Vandaar dat wij dit van de site van het evenement geciteerd hebben.

Biljarten
- Boarnster Biljart Toernooi (december, in 2019 voor de 27e keer).

Schaatsen
Als het in de winter hard genoeg vriest kun je in dit dorp schaatsen op de ijsbaan van IIsclub Aldeboarn.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

Wandelen
Rondom Aldeboarn zijn de wandelmogelijkheden beperkt. Degene die het Zwettegebied ten noorden van het dorp wil ontdekken, dient er rekening mee te houden dat een wandeling al snel meer dan 10 kilometer wordt. In deze routebeschrijving wordt een route van ca. 22 km rond het dorp beschreven. In de tekst wordt aangegeven waar je weer richting het dorp kunt wandelen om de route desgewenst te verkorten tot 13 of 7 km. Het 1e deel leidt je door het weidelandschap ten noorden van het dorp met het natuurgebied rond het Botmeer. Ten zuiden van het dorp wandel je door de Fjûrlannen, een rijk vogelgebied met veel weidevogels en in het voor- en najaar duizenden ganzen.

Speelgelegenheden
Onder de titel 'Aldeboarn speelt buiten' is in 2016 en 2017 een aantal speelgelegenheden in het dorp gecreëerd en gerenoveerd.

Vogelwacht
- Fûgelwacht Aldeboarn is - zij het onder een andere naam - opgericht in 1926. De kerntaken van de vereniging zijn: beschermen van nesten van weidevogels; plaatsen, controleren en onderhouden van nestkasten; Broedvogel Monitoring Projecten (BMP Tellingen) en samenwerken met agrarische natuurverenigingen.

Kringloopwinkel
- De Ynbring is een winkel in kwalitatief goede tweedehands goederen. Je kunt er spullen inbrengen. De opbrengst wordt 50/50 tussen hen en jou verdeeld. Een deel van de opbrengst komt ten goede aan Stichting Thalente (zie daarvoor het hoofdstuk Links, kopje Ontwikkelingshulp).

Integrale oplossingen voor realisatie van de Feangreidefisy
Stichting Beekdallandschap Koningsdiep-De Nije Boarn en Gebiedscoöperatie It Lege Midden willen in het gebied rondom Aldeboarn-De Deelen samen werken aan een goed toekomstperspectief voor zowel de boeren als de samenleving. Gedeputeerde Sietske Poepjes steunt dit initiatief graag: “Zij zien in hun gebied mogelijkheden om tot breed gedragen integrale oplossingen voor realisatie van de Feangreidefisy te komen. De aanpak in dit gebied kan als voorbeeld dienen voor andere kansrijke gebieden in het Friese veenweidegebied.” Na een eerste verkenning gaan ze de komende jaren concreet aan de slag met innovatieve projecten en een gebiedsproces. De provincie ondersteunt hierbij met een jaarlijkse bijdrage van circa € 150.000,=.

De eerste verkenningen, neergelegd in 'Romsicht, een ruimere kijk op veenweide' krijgen daarmee een vervolg. De initiatiefnemers gaan de ideeën die daarin zijn neergelegd een stap verder brengen. Zo gaan ze, samen met de boeren en het waterschap, aan de gang met een proef met grondwatergestuurd peilbeheer in een groot peilvak grenzend aan De Deelen. En starten ze een proef met maatregelen die én de bodemvruchtbaarheid verbeteren én de veenoxidatie vertragen. Met de gemeente Heerenveen zijn ze in gesprek over ecologisch bermbeheer door boeren. Streven is om aan het eind van de rit een door de streek gedragen ontwikkelingskoers neer te leggen, een koers die voor alle partijen winst oplevert. Zij gaan daarvoor ook in gesprek met andere belanghebbenden in het gebied. Denk daarbij aan bewoners, R&T-ondernemers, Enerzjy Koöperaasje Aldeboarn et cetera.

Het gebied Aldeboarn-De Deelen is door de provincie aangemerkt als een zogeheten kansrijk gebied. Dit is een gebied met dik veen waar kansen liggen om door koppeling van verschillende opgaven en verschillende geldstromen extra ambities voor veenweide te realiseren. Deze extra ambities zijn bijvoorbeeld een verhoging van slootpeilen die verder gaat dan de generieke peilverhogingen voor veenweide. Deze omgeving is bovendien een belangrijk weidevogelgebied, met onder andere Natura 2000-gebied De Deelen. Voor de kansrijke gebieden wil de provincie samen met de streek plannen maken. (bron: Provincie Fryslân, 19-12-2017)

Vervolg: "De provincie Fryslân draagt voor 138.000 euro cofinanciering bij aan de Erfgoeddeal voor Aldeboarn-de Deelen. De gemeente Heerenveen doet de aanvraag bij het Rijk. Het totaal benodigde bedrag bedraagt ruim 1 miljoen. Het gebied vervult binnen de Veenweideaanpak een voortrekkersrol met de status van ontwikkelgebied. Met de erfgoeddeal kunnen de belangen van landschap en cultuurhistorie beter worden bediend in de plannen voor dit veenweidegebied bij Heerenveen. Te denken valt aan onderzoek naar de herbestemming van leegkomende agrarische gebouwen die mogelijk cultuurhistorisch interessant zijn. De provincie en Wetterskip Fryslân hebben ook het Veenweide Werkplan 2021 vastgesteld. Daarin staat wat er aan capaciteit en middelen nodig is om de doelstellingen uit het Friese Veenweideprogramma te halen. (bron: Provincie Fryslân, januari 2021)

Steenmarters
In 2017 heeft de Provincie Fryslân de omvang van predatie door steenmarters op weidevogels laten onderzoeken. Nesten werden gefilmd en opgegeten eieren en vogelresten werden in een laboratorium onderzocht op DNA. Rondom Aldeboarn blijkt de steenmarter veruit de grootste predator te zijn. Omdat de steenmarter in deze omgeving veruit de grootste rover van weidevogelnesten is en daarmee een bedreiging voor de gruttopopulatie aldaar vormt, mogen in dit gebied steenmarters beperkt worden gevangen en gedood. Het broedsucces wordt vervolgens gemonitord. In drie andere onderzoeksgebieden in Fryslân (Smalle Ee, Idzega en Workum) kwam dit resultaat niet naar voren. Nestverlies werd daar door meerdere soorten roofdieren veroorzaakt. (bron: Provincie Fryslân, 9-3-2018)

In januari en februari 2019 zijn opnieuw steenmarters weggevangen in het weidevogelgebied rondom Aldeboarn. In slechts anderhalve maand zijn 12 steenmarters gevangen en gedood. In 2018 waren dat er 10 in de periode van 7 maart tot en met 30 juni. Het effect op nestoverleving van kuikens in dit gebied wordt gemonitord. De proef is in 2019 uitgebreid met nieuwe locaties. Het gaat om de omgevingen Skrok en Skrins, Workumerwaard, Wynserpolder, polder Westergeest en Zwagermieden. In deze gebieden wordt de aanwezigheid en predatiedruk van steenmarters gemonitord. Dit gebeurt door cameravallen en DNA-onderzoek. In 2 van deze gebieden worden steenmarters ook voorzien van een GPS-zender. Dit geeft inzicht in hun leefgebied. Op de 5 nieuwe locaties worden geen steenmarters gevangen of gedood. Verder is provincie Fryslân met de agrarische collectieven en de faunabeheereenheid in gesprek. Samen bekijken ze de mogelijkheid dat collectieven zelf het aantal steenmarters en de predatiedruk op weidevogelnesten in hun eigen gebied gaan monitoren. (bron: Provincie Fryslân, 15-2-2019)

Terug naar boven

Eten en drinken

Dorpswinkel
- Superrr Aldeboarn is een kleine buurtsuper. Deze keten heet bewust zo, met die drie r'en. Die staan namelijk voor waar deze winkels voor staan: retail, reïntegratie en relatie met het dorp. Hun assortiment bestaat uit: brood van warme bakker Teije de Boer uit Warga, verse groenten en fruit van Greydanus en Smeding en vers vlees, vleeswaren en zuivel. En natuurlijk alle kruidenierswaren. Ook hebben ze een postNL-service point en een bezorgservice, zodat ze mensen uit het dorp die minder mobiel zijn of weinig tijd hebben toch van hun behoeftes qua boodschappen kunnen voorzien. De winkel is onderdeel van een stichting genaamd "Support en CO". Ze werken voornamelijk met mensen die een reïntegratieproject volgen en mensen met een beperking. Ze beogen deze mensen zodanig te begeleiden dat ze in de toekomst (weer) zelfstandig kunnen werken.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Aldeboarn, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Film (40 min.) over Aldeboarn anno 1953. - Film (45 min.) over het dorp anno 1967.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Aldeboarn (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Aldeboarn.

- Nieuws: - Nieuws uit Aldeboarn op Facebook.

- Belangenorganisaties: - "Het doel van Plaatselijk Belang Aldeboarn is om zoveel mogelijk de belangen van ons dorp en haar inwoners te behartigen. We kunnen tevens een schakel vormen tussen bewoners en overheden. Plaatselijk Belang probeert het dorp leefbaar te houden. Een leefbaar dorp is een dorp met een school, een kerk, een café, niet te vergeten een supermarkt en prettige onderlinge contacten. Hier kunnen we als bewoners ook zelf veel aan doen. Zaken die ons de laatste tijd bezig houden zijn: - Waar kunnen de auto’s geparkeerd van bewoners en bezoekers? - Is er voldoende plek voor de jeugd? - Hoe komt het met onze dorpshuizen? - We denken mee met het nieuwe lichtplan en de energiecoöperatie. - Hoe creëren we een bijzondere uitstraling? Denk aan de Weaze, de Doelhôf en de Andringastrjitte. - Hoe behouden we voor iedere bewoner een passende woning? Is er voldoende nieuwbouw?"

- "Wat begon als Boarn yn’t Ljocht werd later Stichting Aldeboarn Foarút (AF). Het starten van een nieuw lichtontwerp voor het centrum in het dorp werd omgeturnd in een stichting ter bevordering van het vitaal houden van ons dorp, door Boarnsters te ondersteunen en stimuleren om te werken aan leefbaarheid. En nu alweer een nieuwe naam: Sinds begin 2021 AF mee aan de Dorps Ontwikkel Maatschappij, de DOM, met als naam 'Meidwaan yn Boarn'. In 2020 werkten AF en PB samen om met een dorpsbrede kruisbestuiving een dorpenconferentie te houden, zodat we met zoveel mogelijk Boarnsters een Dorpsvisie konden ontwikkelen. Helaas zorgde corona er voor dat die conferentie niet door kon gaan. De DOM 'Meidwaan yn Boarn' is een platform dat projecten en initiatieven bij elkaar brengt, en zo als vliegwiel fungeert. Een platform dat verschillende werkgroepen verbindt, en brengt het dorp op deze manier samen. Op deze pagina zullen we regelmatig verslag doen van activiteiten en nieuws vanuit Meidwaan yn Boarn. Dus heb je een leuk idee voor het dorp? Wil je meewerken? Meedenken in een werkgroep? Of alleen een keer meebrainstormen? Druk op de volgknop en meld je aan! Ook kun je ons een whatsapp bericht sturen of via messenger zaken aankaarten of vragen. We hebben verschillende werkgroepen gevormd en voor de komende vier jaar is er 25.000 euro aan procesgeld beschikbaar. Ook krijgen we inhoudelijke ondersteuning van DOM-denker Jan Rodenhuis van Partoer en andere professionals uit de gemeente en provincie."

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Finne. - Basisschool De Boarne. - Gastouderopvang ’t Doerakje biedt opvang aan kinderen van 0 tot en met 12 jaar.

- Jeugd en jongeren: - DynDei organiseert door het jaar heen diverse verrassende activiteiten voor kinderen van 4-12 jaar. - Jongerencentrum OJC Medium is eind 2016 gesloten. Men constateerde dat de belangstelling afnam, en beraadt zich op hoe het jongerenwerk in de toekomst kan worden vormgegeven. Onder de link kun je nog eens terugkijken wat er de afgelopen jaren allemaal gebeurd is.

- MuzIek: - Muziekvereniging Concordia.

- "De BoarnSjongers is een gemengd koor onder begeleiding van 2 gitaristen. Het repertoire bestaat uit Friese en Engelstalige pop- en folknummers."

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Oldeboorn is opgericht in 1923.

- Tennisclub Oldeboorn is opgericht in 1976. De vereniging telt 135 leden: 25 juniorleden en 110 seniorleden. Naast het bestuur zorgen de wedstrijdcommissie, kantinecommissie, onderhoudscommissie en jeugdcommissie ervoor dat de verenigingsactiviteiten georganiseerd worden en doorgang kunnen vinden. Onderhoud van de tuin en schoonmaak van de kantine gebeurt bij toerbeurt door de leden. Sinds 2006 heeft de vereniging een Canada Tenn baan, zodat in het naseizoen langer kan worden gespeeld.

- Bij de in 1913 opgerichte Gymvereniging GV Hercules, met locaties in Aldeboarn en Akkrum, kun je terecht voor turnen, streetdance, seniorengym en seniorenjazz.

- Sloeproeivereniging Tréwes is ontstaan in 1992. Op hun site vinden we een prachtig verhaal over hoe het allemaal zo gekomen is. Dat willen we je dan ook niet onthouden en daarom vatten we het hier voor je samen. Tréwes is een oud Fries woord dat staat voor schik en gezelligheid. Een begrip, synoniem aan de ideeën en opvattingen van de mannen uit Aldeboarn. Reden waarom ze vonden dat die naam hun (touwtrek)vereniging alle eer aandeed. We spreken dan over de jaren 1980, waarin bijna iedere zichzelf respecterende dorpsgemeenschap over een touwtrekploeg beschikte. Goede gewoonte bij de onderlinge krachtmetingen was dat het decor van het strijdperk na afloop werd verwisseld met dat van de dichtstbijzijnde horecagelegenheid. Ofschoon men daar broederlijk het glas hief, bleef de (gezonde) rivaliteit niettemin de boventoon voeren.

En zo ging het - tot ieders tevredenheid - jarenlang door. Tot begin jaren 1990, toen er duidelijk sprake was van een kentering. De inspiratie en bevlogenheid liepen terug. Zodanig zelfs dat soms de moeite niet eens werd genomen de touwen uit te pakken. Men ging linea recta naar het café. Dat was echter nooit de opzet van het ontstaan van Tréwes geweest. Bij Tréwes vond men dat er wel eerst een prestatie geleverd moest zijn alvorens er een feestje kon worden gebouwd. Er werd gestopt met touwtrekken, maar men bleef broeden op een nieuwe uitdaging.

Gerrit Hofstra koopt in 1991 voor 100 gulden een voormalig koopvaardijscheepje, weliswaar in vervallen toestand. Onder het motto: "Misschien kunnen we daar in het dorp iets mee." In Aldeboarn weet men echter nauwelijks raad met de nieuwe aanwinst. Een poging de boot als minigondel te gebruiken mislukt falikant. Nadat de avond ervoor de opbouw zo goed als in gereedheid is gebracht, blijkt het scheepje de volgende ochtend in zijn geheel naar de bodem te zijn verdwenen. Men gooit het bootje op de kant, waar het rottingsproces een aanvang neemt. Na een half jaar wordt er van gemeentezijde op aangedrongen het karkas zo spoedig mogelijk te laten verdwijnen. Tjerk van der Bij en Gerrit Hofstra zien er wel iets in om er een roeiboot voor Tréwes van te maken. Anderen opperen dat het wrak hooguit geschikt is voor de barbecue...

Toch slaan de mannen vol goede moed aan het restaureren. In augustus 1992 wordt de "Trewes 1" feestelijk met champagne te water gelaten en is een - zo blijkt al snel - succesvolle sloeproeivereniging geboren. In het kleine dorp Aldeboarn is men er trots op om drie roeisloepen te kunnen vullen. Al deze sloepen hebben als doel mee te roeien in de top van het Nederlandse sloeproeien. De vereniging heeft enkele grote successen op haar naam staan, zoals het winnen van de HT-race door Tréwes 1 in 2004 en 2007. Daarnaast is zowel het damesteam (Tréwes 3) als het herenteam (Tréwes 1) meerdere malen Nederlands kampioen geworden. En dan zijn er nog de jongeren met de Tréwes 2.

- Uitvaartvereniging: - Uitvaartvereniging De Laatste Eer (DLE) Aldeboarn is opgericht in 1906. De vereniging streeft ernaar de uitvaart volledig naar wens van de overledene en nabestaanden te verzorgen. De praktische zorg, zoals aangifte bij de burgerlijke stand en voorbereiden van de begrafenis of crematie, kan eventueel door hun bode uit handen van de nabestaanden worden genomen. Zodat zij de tijd hebben voor rouw en de eigen voorbereiding op het afscheid. De Laatste Eer biedt haar diensten aan zonder winstoogmerk, zodat alle mogelijke voordelen ten goede komen aan de leden.

- Zorg: - Boarnsterhim State biedt sinds 2012 aan zorgbehoevende ouderen een comfortabele, veilige en gezellige woonomgeving, waarin zij van deskundige en vriendelijke medewerkers kwalitatief hoogwaardige zorg en aandacht ontvangen. Naast de mogelijkheid voor vaste bewoning zijn er bij Boarnsterhim State ook mogelijkheden voor tijdelijk verblijf (zorghotel). Gasten kunnen terecht voor een korte of langere logeerperiode. Het kan gaan om overbruggingszorg of zorg in aansluiting op een ziekenhuisopname om aan te sterken of te herstellen. Tevens is het mogelijk om in Boarnsterhim State te revalideren onder professionele begeleiding. Verder bieden zij palliatieve terminale zorg onder behoedzaam toezicht en zonder restrictie in verblijfsduur.

- Veiligheid: - EHBO Aldeboarn is opgericht in 1964 en heeft circa 35 leden die geregeld als hulpverlener te vinden zijn op manifestaties binnen en buiten het dorp, zoals bij de Gondelvaart, een eventuele Elfstedentocht, sportevenementen en schoolfeesten.

- Ontwikkelingshulp: - Stichting Thalente is geboren uit de wens van Geke en Bouke Haspels uit Aldeboarn om op maatschappelijk gebied iets te betekenen. Thalente steunt lokale projecten in Zuid-Afrika, zoals een opvanghuis voor weeskinderen en mishandelde en misbruikte kinderen. Geven alleen is niet genoeg. Ondersteuning is minstens zo belangrijk. Net als het overbrengen van kennis. De randvoorwaarden ontwikkelen zodat mensen zich kunnen ontplooien. Jong en ouder. Fondsen werven ze onder andere door middel van het organiseren van evenementen en activiteiten in het dorp.

- Duurzaamheid: - De doelstellingen van Enerzjy Koöperaasje Aldeboarn (EKA) zijn: het stimuleren, faciliteren en adviseren van energiebesparing en van lokale duurzame energieproductie. Dit moet uiteindelijk een energieonafhankelijk dorp opleveren. Dit komt de leefbaarheid voor inwoners, bedrijven en organisaties in het dorp en directe omgeving ten goede, nu en in de toekomst.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Aldeboarn en - idem kerkhof.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)