Den Bommel

Plaats
Dorp
Goeree-Overflakkee
Goeree-Overflakkee
Zuid-Holland

ZH gemeente Den Bommel in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Den Bommel in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Den Bommel in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Den Bommel

Terug naar boven

Status

- Den Bommel is een dorp in de provincie Zuid-Holland, op het schiereiland en gemeente Goeree-Overflakkee. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1965. In 1966 over naar gemeente Oostflakkee, in 2013 over naar gemeente Goeree-Overflakkee.

- Wapen van de voormalige gemeente Den Bommel.

- Onder het dorp Den Bommel vallen ook de buurtschappen Kranendijk en Zuidzijde.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1473 Bommele, 1526-1527 den Bommel, begin 17e eeuw Bommel.

Naamsverklaring
Genoemd naar het Nieuwnederlandse bommel 'soort veen, venige klont'. Gelegen in de gelijknamige polder, oorspronkelijk de naam van een in 1476-1477 door Maria van Bourgondië ter bedijking uitgegeven zandplaat.(1)

Terug naar boven

Ligging

Den Bommel ligt in het NO van de gemeente Goeree-Overflakkee en aan het water het Haringvliet en ligt verder ZO van het dorp Stad aan 't Haringvliet, Z van het eiland Tiengemeten, ZW van het dorp Zuid-Beijerland, NW van het dorp Ooltgensplaat, N van het dorp Achthuizen, NO van het dorp Oude-Tonge en O van het dorp Nieuwe Tonge. Door het Z van het dorpsgebied loopt de N59 en in het O maakt het Knooppunt Hellegatsplein er deels deel van uit.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Den Bommel 127 huizen met 1.306 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 58/620 (= huizen/inwoners), de buurtschappen Zuidzijde 28/314, Kranendijk 11/120, Den Molendijk 13/130 en De Tille 6/55 en de polders De Grootenblok 5/29, De Nieuwenblok 3/20 en De Krammer of Aan de Krammerpoldersluis 3/18. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 700 huizen met ca. 1.700 inwoners.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Den Bommel heeft 5 rijksmonumenten.

- De Hervormde (PKN) kerk (Voorstraat 25) dateert uit 1647. Het is een zaalkerk met aan beide einden een driezijdige sluiting en een achthoekige, houten dakruiter. Tegen een der veelhoekige sluitingen een portaaltje uit 1779 met ingezwenkte topgevel in Lodewijk XV-trant. Tot de inventaris behoren: een preekstoel uit de bouwtijd met koperen lezenaar en kaarsenarm, een koperen voorzangerslezenaar geflankeerd door blakers, 18e eeuw, twee kleine kaarsenkronen, 17e eeuw. Klokkenstoel met klok uit 1642 van C. en D.J. Ouderogge, diameter 66 cm. Het orgel dateert uit 1964 en is gebouwd door de firma Ernst Leeflang (Apeldoorn). - Site van de Hervormde Gemeente.

- De Gereformeerde (PKN) kerk (Molendijk 26) dateert uit 1890. Het is een zaalkerkje in neoromaanse stijl. Gerestaureerd en verbouwd in 1955. Toen zijn een dakruiter en (achter de kerk) een consistorie toegevoegd. Het orgel dateert uit 1961 en is door de firma Ernst Leeflang (Apeldoorn). - Site van de Gereformeerde kerk.

- Korenmolen De Bommelaer (Molendijk 33) dateert uit 1738, maar bevat onderdelen afkomstig van een eerdere molen die in de jaren 1620-1630 op dezelfde plek was gebouwd. De molen was in de tweede helft van de 20e eeuw zwaar verwaarloosd en stond op de nominatie om te worden gesloopt. In 1967 wordt de molen door een stichting aangekocht, waarna hij in 1969/1971 wordt gerestaureerd en weer maalvaardig wordt gemaakt en zijn huidige naam krijgt. De molen is sinds 1988 eigendom van Molenstichting Goeree-Overflakkee. De Bommelaer draait in de regel op zaterdag en is dan te bezoeken.

- In 1964 is door Jeanette Toonder, dochter van Marten Toonder, in Den Bommel een standbeeld van Ollie B. Bommel onthuld. Zij verving haar vader, die wegens ziekte was verhinderd. Het beeld, uit chamotteklei vervaardigd door de Schiedamse beeldhouwer André Henderickx, was een initiatief van het Leidse studentendispuut Ollie B. Toen Frits Henderickx (broer van de beeldhouwer) en Jan Kemps dertig jaar later zagen dat het beeld was vervallen, besloten zij het te vervangen door een beeld van brons. Voor de fondsenwerving hebben zij in 1995 het Genootschap Heren van Stand opgericht, dat in 1997 over de benodigde middelen beschikte en de Schiedamse kunstenaar Harr Wiegman de opdracht gaf een nieuw beeld te ontwerpen. Op 24 mei 1997 is het bronzen beeld onthuld door Eiso Toonder, de zoon van Marten Toonder. Het oude beeld bleef in het dorp. Het heeft jaren in Basisschool Ollie B. Bommel gestaan. Tegenwoordig staat het oude beeld in het nieuwbouwwijkje Tuindorp.

- Gevelstenen in Den Bommel.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Oranjecomité Den Bommel organiseert natuurlijk de festiviteiten rond Koningsdag, en verder het jaarlijkse Schuurfeest op een zaterdag in mei, en in september een dagje uit voor de ouderen in het dorp.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- In Den Bommel heeft een werkgroep de krachten gemobiliseerd om Bommel Beach te realiseren; een recreatie- en ontmoetingspunt voor de inwoners. Het project is in 2018 gereed gekomen.

- In Den Bommel zijn weinig middenstanders meer*. Daarom zijn de inwoners blij met de weekmarkt, op donderdag van 08.00-12.00 uur. Sinds eind 2017 is de weekmarkt niet meer op de Kade, maar middenin de dorpskern, aan de Emmastraat. Vooral ouderen vinden het een verademing dat ze hiervoor nu niet helemaal meer de dijk op naar de rand van het dorp hoeven, waar het bovendien nogal eens flink waait en fris kan zijn, zo vlakbij de waterkant. Nog een voordeel is dat na de verhuizing het aantal kramen is verdubbeld: van 2 naar 4. Voor aardappelen, groenten, fruit, zuivelproducten, eieren, noten en allerhande streekproducten konden de inwoners al terecht bij de kraam van Landwinkel 't Zand uit Den Bommel, voor brood en andere bakkersproducten bij Bakkerij 't Stoepje uit Spakenburg. Na de verhuizing zijn vishandel Schot-van Dijke uit Tholen en slagerij Van Zuidland uit Dirksland er nog bij gekomen. Marktkooplui die hier een goede aanvulling op kunnen vormen, zijn welkom. Zo kunnen ze elkaar versterken en een (nog levendiger) markt komt ook de leefbaarheid en levendigheid in het dorp ten goede.
* Het betreft met name bakkerij 'Lekker Gebakken' in de Emmastraat, Meinster Woninginrichting en Kapper Bakelaar aan de Voorstraat, Café Overbeeke op de Boven Oostdijk, en Landwinkel 't Zand aan de Zandweg net buiten het dorp.

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Den Bommel door Kees Wittenbols uit Breda.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Den Bommel (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Nieuws uit Den Bommel en Zuidzijde van de gelijknamige Dorpsraad op Facebook.

- Dorpshuis: - Dorpshuis De Bommelstee is in 2010 geheel gerenoveerd en biedt naast een gezellige bar en biljart, accommodaties voor bijeenkomsten 300 mensen. Naast verhuur van de locatie organiseert Stichting Bommelstee door het jaar heen diverse activiteiten; zo is er het jaarlijkse Darttoernooi, waar bekende darters uit binnen- en buitenland aan deelnemen. En er zijn het hele jaar door toneel- en muziekavonden met een verschillend karakter. Hou de agenda in de gaten en boek je kaarten tijdig. De Bommelstee is ook een officiële trouwlocatie. Je kunt zelf meehelpen de inrichting het gewenste karakter te geven, geheel passend bij de gelegenheid. Dat is tevens het grote belang van Bommelstee voor de woongemeenschap Den Bommel, want voor elk evenement kunnen bewoners zelf meedenken over aankledig en verzorging.

- Onderwijs: - Basisschool Ollie B. Bommel. "Onze missie geven wij vorm middels het gepersonaliseerd leren. Bij gepersonaliseerd onderwijs trachten de leerkrachten de leerling in zijn leerproces zo goed mogelijk te ondersteunen, passend bij het niveau en de talenten van de leerling en afgestemd op de eigen leerstijl. De leeromgeving moet de leerlingen hierbij uitdagen om zichzelf te ontplooien, te werken in het eigen tempo en is meer gericht op samenwerking met anderen. Het team heeft als doel dat het leren binnen de Ollie B Bommel in Den Bommel school leerlingen aanzet tot zelfregulerend leren. Met gepersonaliseerd leren willen wij als school: tegemoet komen aan de wensen van de leerlingen (aansluiten bij hun autonomie-wens); beter inspelen op hetgeen een individuele leerling motiveert; leerlingen meer inzicht bieden in het eigen leren; iedere leerling op zijn/haar niveau laten leren; meer onafhankelijk van tijd en plaats leren; aansluiten bij verschillende leerstijlen; bijdragen aan de ontwikkeling van 21st Century skills bij leerlingen. De school wil verschillende leerstijlen toepassen om de kwaliteit van het zelfregulerend leren te verhogen."

- Jenaplan Basisschool 't Kompas. "Wat doet een kind op school? Een open deur zou je zeggen; leren natuurlijk! Dat klopt ook, maar daarbij wordt al snel gedacht in de richting van basisvaardigheden als lezen, rekenen, taal en schrijven. Op onze Jenaplanschool vinden we dat dat niet de hele lading dekt: wij willen een school zijn waar kinderen “samen het leven leren”. Samenleven, samenwerken en elk kind zijn of haar specifieke talenten laten ontwikkelen om ze zo tot hun recht te laten komen. Op Basisschool 't Kompas in Den Bommel krijgen kinderen instrumenten aangereikt om later in de samenleving mee te kunnen bouwen als verantwoordelijke, unieke volwassenen aan een democratische en vreedzame maatschappij. Daarom vinden wij het belangrijk dat onze leerlingen leren communiceren, ondernemen, plannen, creëren, reflecteren, presenteren en verantwoorden. Op deze manier wordt samenwerken, oefenen in samenleven. Onze school is een christelijke school; wij willen vanuit de liefde van God elk kind benaderen en tot bloei brengen. Vanuit ons christenzijn willen we ieder kind welkom heten, ongeacht geloof, ras of huidskleur. Wij zien veelkleurigheid en onderlinge verschillen niet als belemmering maar als verrijking."

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Den Bommel is opgericht in 1947.

- Zorg: - Erna Blaak en Esther Frühauf willen met hun in 2013 gerealiseerde Thomashuis Den Bommel mensen met een verstandelijke beperking een vertrouwd en gezellig thuis bieden. Een thuis waar iedereen zichzelf kan en mag zijn. Ze bieden zorg op een manier waarvan zij denken dat het zou moeten. Gewoon heel simpel, genieten van de kleine dingen zoals wandelen met de hond, bezig zijn in de tuin of boodschappen halen op de markt. Ze wonen samen bij het Thomashuis. Op deze manier zijn ze goed op de hoogte van wat er speelt. Ze laten zich ondersteunen door een klein team van vaste medewerkers, die net als zij enthousiast zijn om in een Thomashuis te kunnen werken.

De oude boerderij is in 2013 prachtig gerenoveerd. In het Thomashuis is alles gelijkvloers, zodat er ook bewoners in een rolstoel kunnen wonen. Er is een grote tuin waar het zomers heerlijk vertoeven is. Verder is er een wei met schapen, kippen en konijnen. Ook hebben ze een kleine moestuin. Een dag in de week hebben de bewoners thuis dagbesteding. Deze dag verzorgen ze de dieren en de moestuin en zorgen dat de tuin netjes blijft. Op zo`n groot terrein is altijd wel iets te doen. In de middag maken ze leuke dingen, die ze op de jaarlijkse braderie in Den Bommel verkopen.

- Veiligheid: - Naast de 'gewone' brandweer heeft Den Bommel ook nog een Jeugdbrandweer.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Den Bommel alg.* (met foto's van de grafzerken) en - idem NH. * In 1950 kocht de gemeente een stuk grond buiten het dorp (aan de huidige Kerklaan) voor de aanleg van een nieuwe begraafplaats. Deze begraafplaats is halverwege de jaren vijftig in gebruik genomen. Er wordt nog altijd begraven.

Reactie toevoegen