Status

- Dorpbuurt is een (deels voormalige) buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Winterswijk.

- De buurtschap Dorpbuurt valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Winterswijk.

- De buurtschap Dorpbuurt heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat.

- Formeel schijnt de buurtschap/plaatsnaam in 1953 te zijn opgeheven, wat dat dan ook betekend moge hebben. In de praktijk wordt een deel van het gebied nog wel degelijk nog altijd als buurtschap ervaren, getuige bijv. diverse nog altijd actieve buurtverengingen met deze plaatsnaam in hun naam. Daarom kwalificeren wij het deel dat nog als zodanig wordt beleefd ook als buurtschap.

Naam

Oudere vermeldingen
1840 Dorpboer.

Ligging

De oorspronkelijke buurtschap lag om het dorp Winterswijk heen en was verdeeld in Dorpbuurt West en -Oost. Het gedeelte Oost beslaat tegenwoordig vooral een deel van de huidige buurtschap Vosseveld. Hoewel de buurtschap Dorpbuurt formeel in 1953 is opgeheven, zou je in de praktijk het gedeelte West en een klein deel van het gedeelte Oost geografisch gezien nog altijd als buurtschap kunnen beschouwen, voor zover het nog buitengebied is binnen het dorpsgebied van Winterswijk (een deel van het gebied is namelijk opgegaan in de dorpskern van Winterswijk).

Een deel van dit gebied heeft ook nog altijd een eigen buurtvereniging: Dorpbuurt(vereniging) De Vrijheid (zie bij Evenementen en activiteiten). Deze beslaat het gebied direct N van Winterswijk, rond o.a. de Morgenzonweg, Meekertweg, Groenloseweg (de N319), Honesweg, Ravenhorsterweg, Nieuw Beusinkweg, Morskers Driehuisweg en Waliënsestraat en de Z zijde van recreatiegebied 't Hilgelo.

De rest van het ook tegenwoordig nog buitengebied-deel van Dorpbuurt West ligt o.a. (tegen de klok in) rond de wegen Korenburgerveenweg, Grotersweg, Mentinkweg, Sibbinkweg, Corleseweg (de N312), Bessinkgoorweg, Misterweg (de N318), Venemansweg, Eekelerweg, Driemarkweg en Vreehorstweg.

Een deel van het oorspronkelijke -Oost dat geen onderdeel is gaan uitmaken van de buurtschap Vosseveld, kan ook tegenwoordig nog wel als onderdeel van Dorpbuurt worden gezien. Dit betreft dan met name en o.a. de Jachthuisweg en delen van de Bataafseweg, Achterweg en Lageweg. Dit alles dus voor zover gelegen in het buitengebied van het dorpsgebied van de plaats Winterswijk.

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Dorpbuurt 71 huizen met 665 inwoners op een oppervlakte van 103 hectare. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 400 huizen, ca. 30 bedrijfsgebouwen en ca. 280 verblijfsaccommodaties, met ca. 1.000 inwoners.

Geschiedenis

De buurtschap Dorpbuurt bestaat formeel niet meer als aparte buurtschap van Winterswijk. Mede door de grote uitbreidingen van de kern Winterswijk in de loop der jaren zijn geleidelijk steeds grotere delen van deze buurtschap onderdeel geworden van het Dorp, zoals de kern Winterswijk lokaal wordt genoemd.

Vroeger werden twee Dorpbuurten onderscheiden: Oost en West. Aan de westkant liep het nog vrij ver richting Corle en naar het oosten toe tot aan de Steengroeve. Dit oostelijk gedeelte valt nu grotendeels onder de buurtschap Vosseveld, hoewel dat geen officiële buurtschap is. Er staan wel borden met die naam en men houdt er ook zijn eigen Volksfeest. Het Volksfeest van Westelijk Dorpbuurt werd gehouden bij Nieuw Beusink.

Vroeger werd iedere buurtschap in de adresseringen met een letter aangeduid. Deze buurtschap werd in de adresseringen aangegeven met de letter L. Bij raadsbesluit van 26 maart 1953 is besloten de L-nummers per 1 oktober 1953 te vervangen door straatnamen. Het voormalige Elisabeth Ziekenhuis lag bij de oprichting nog in deze buurtschap. (bron: Buurtschap.info) De oude buurtschap Dorpbuurt is formeel in 1953 opgeheven.

- Beschrijving van de panden en de inwoners van de oude buurtschap Dorpbuurt.

Evenementen en activiteiten

- Dorpbuurtvereniging De Vrijheid is een oranjevereniging, opgericht na de bevrijding in 1945. Vandaar ook de naam De Vrijheid. In 1945 was een van de oprichters van het volksfeest (Darpboerfeest) Leis Bessinkpas van de Ravenhorst. Zij en anderen vonden dat er ook in deze buurtschap een volksfeest zou moeten worden gehouden zoals ook in de andere buurtschappen. De buurtschap Dorpbuurt gaat echter helemaal om het dorp heen. Voor het volksfeest betreft het daarvan de volgende zogeheten 'heuke' (elke buurtschap is verdeeld in heuke): Honeshook, Ravenhorsthook en Ubbinkhook (zie ook bij Ligging voor een omschrijving van dit gebied). De vereniging heeft ongeveer 270 leden en organiseert allerlei activiteiten en festiviteiten door het hele jaar heen. Hoogtepunt is het jaarlijkse Septemberfeest. - Nieuws van Dorpbuurtvereniging De Vrijheid op Facebook.

- School- en Volksfeest H.H.D. (= 'Huppel, Henxel en aangrenzend Dorpbuurt') (weekend in juli).

- Septemberfeest van Dorpbuurtvereniging De Vrijheid.

Landschap, natuur en recreatie

- Landgoed Mentink W van de kern Winterswijk, W van de spoorlijn Zutphen - Winterswijk, rond de Mentinkweg, in buurtschap Dorpbuurt(-West). Het is een van de onderdelen van het in 2005 door de overheid uitgeroepen Nationaal Landschap Winterswijk, een gebied van totaal bijna 22.000 hectare groot. Boerderij Mentink werd begin 17e eeuw reeds bewoond. In de loop der eeuwen zijn daar diverse boerderijen bijgekomen. Het landgoed is in 1916 aangekocht door textielfabrikant Jan Willink ("Tricot-Jan") van de Tricotfabriek in Winterswijk. Landgoed Mentink bestond toen uit vijf boerderijen: Mentink, Mentinkhuisje, Mentinkbos, Mentinkberg en Nieuw Lichtenberg. Willink bouwde hier geen landhuis, maar liet wel verschillende boerderijen vervangen door een nieuwe boerderij. De oude bleef dan als bijgebouw op het erf staan. Om versnippering van het landgoed te voorkomen bepaalde hij dat altijd één familie alle vijf boerderijen van het landgoed zou pachten. In 1975 is Landgoed Mentink in bezit gekomen van Natuurmonumenten. Met de oude bomenlanen, bossen, zandpaden en omliggende akkers heeft het de sfeer van een authentiek Achterhoeks landgoed. Natuurmonumenten heeft een gemarkeerde wandelroute van ongeveer 5 kilometer uitgezet langs de mooiste doorkijkjes. Landgoed Mentink grenst aan natuurgebied Korenburgerveen, dat je beschreven vindt onder buur-buurtschap Corle.

- "In november 2018 is het boekje 'Landgoed Mentink in Winterswijk/Dorpbuurt-West' verschenen. Het is een informatief boekwerkje met mooie foto’s over de historie van Landgoed Mentink met de vijf bijbehorende boerderijen. Inwoners Arjan Ligtenbarg, Jan Mentink en Hans Hendriks hebben zich verdiept in de geologische geschiedenis van het hen omringende landschap en in de historie van het landgoed rond boerderij ’t Mentink, waar gastgalerij Ankomm’n is gevestigd. Het gaat bijvoorbeeld over hoe de laatste ijstijden van invloed zijn geweest op het landschap. En ook over de leegloop van Het Mentink in 1847 tijdens de emigratiegolf naar Amerika. Het boekje is zolang de voorrraad strekt voor 9,95 euro te koop bij gastgalerij Ankomm’n (waarvoor zie het hoofdstuk Eten en drinken, red.) en kan een voorbeeld zijn voor andere landgoederen en plekken om op een vergelijkbare manier de historie voor een breder publiek toegankelijk te maken." En daar kan de redactie van Plaatsengids.nl zich helemaal in vinden. Welk landgoed en/of welke buurtschap volgt dit goede voorbeeld?

Eten en drinken

- Tussen de kern Winterswijk en buurtschap Corle ligt in Dorpbuurt-West* Gastgalerij Ankomm'n (Mentinkweg 5), die fotograaf Hans Hendriks en zijn partner Anita Duenk hier in 2014 zijn gestart in deze voorheen leeggestaan hebbende boerderij Mentink op Landgoed Mentink. De titel 'gastgalerij' is vermoedelijk een creatieve samensmelting van de woorden gasterij en galerie, omdat de locatie een combinatie is van een expositieruimte van Hans en een boerderijterras van Anita, waar je een hapje en drankje kunt nuttigen. Ze organiseerden er ook 'randactiviteiten' zoals boekpresentaties, lezingen en optredens van artiesten. Helaas heeft de gemeente hen in april 2019 gemaand hiermee te stoppen, omdat zij de evenementen niet vindt passen bij de huidige vergunning voor boerderijterras op basis van de agrarische bestemming van de locatie. Ze moeten zich nu beperken tot dranken, hapjes, lunches en exposities. Maaltijden mogen ze ook niet serveren. Wellicht hebben er mensen uit de omgeving geklaagd. In zo'n geval kan de gemeente niet anders dan 'handhaven'.
* Dit complex ligt toch echt niet in Corle, zoals deze De Gelderlander-journalist in april 2019 ten onrechte stelt.