Drimmelen

Plaats
Dorp en gemeente
Drimmelen
West-Brabant Amerstreek
Noord-Brabant

Drimmelen

Terug naar boven

Status

- Drimmelen is een dorp en gemeente in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Amerstreek. De hoofdplaats (gemeentehuis) is Made.

- De gemeente is in 1997 ontstaan uit samenvoeging van de gemeenten Hooge en Lage Zwaluwe, Made en Drimmelen en Terheijden.

- De gemeente omvat naast het gelijknamige dorp verder nog de dorpen Hooge Zwaluwe, Lage Zwaluwe, Made, Terheijden en Wagenberg, een heel klein stukje van het dorp Zevenbergschen Hoek, en de buurtschappen Binnen-Moerdijk, Blauwe Sluis, Drie Hoefijzers (deels), Gaete, Helkant, Oud Drimmelen, Steelhoven, Stuivezand en Voorstraat. Bij elkaar zijn dit 7 dorpen en 9 buurtschappen.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Drimmelen.

- Onder het dorp valt ook de buurtschap Oud Drimmelen.

Terug naar boven

Naam

Naamgeving gemeente
De voorlopige naam van de fusiegemeente was Made. Per 25-4-1998 is de definitieve gemeentenaam, Drimmelen, van kracht geworden.

Oudere vermeldingen
1285 kopie 17e eeuw Driemilensis, 1328 Driemilen, 1388 kopie Driemilen, ca. 1475 Drymmelen, 1573 Drummelen, 1773 't Spui of N. Drimmelen.

Naamsverklaring
Men verbindt deze naam met de woordstam van het Germaanse þrum-* 'stuk land, einde, eindstuk', het Middelnederlandse drom, dreum 'einde, rand', het Middelnederlandse dromel 'de einden van draden van een weefsel', verwant met het Latijnse terminus 'grensteken, eindpunt', vergelijk Dreumel. De oudste vormen wijzen op een betekenis 'drie mijlen', waarschijnlijk een vroege reïnterpretatie van de naam, die niet aansluit bij de overige vormen. Na een grote brand in 1732 verplaatste de bewoning en daarmee de plaatsnaam zich naar de spuisluis bij de haven. Het oorspronkelijke dorp werd daarna Oud Drimmelen genoemd.(1)
* Gereconstrueeerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

De gemeente Drimmelen grenst in het W aan Langeweg, Zevenbergschen Hoek en Moerdijk, in het N aan het water het Hollands Diep, de provincie Zuid-Holland, Dordrecht en het Nationale Park De Biesbosch (dat voor een groot deel ook binnen de gemeente ligt), in het NO aan Werkendam en Nieuwendijk, in het O aan Hank en Geertruidenberg, in het ZO aan Oosterhout en Den Hout en in het Z aan Teteringen en Breda, en ligt O van Industrieterrein Moerdijk en Zevenbergen en NO van Etten-Leur. In de W nabijheid van de gemeente liggen de Moerdijkbruggen, de knooppunten Klaverpolder (A16/A17/A59) en Zonzeel (A16/A59), de A16 en de gecombineerde A16/A59; door het Z van de gemeente loopt de A59. De rivier de Amer stroomt door het N van de gemeente.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft het dorp Drimmelen 43 huizen met 278 inwoners.

De gelijknamige gemeente is bij haar oprichting in 1997 als volgt samengesteld:
van de gemeente Made en Drimmelen: 4.544 huizen met 12.126 inwoners op een oppervlakte van 39,86 km2;
van de gemeente Terheijden: 3.005 huizen met 8.595 inwoners op een oppervlakte van 19,49 km2;
van de gemeente Hooge en Lage Zwaluwe: 2.141 huizen met 5.559 inwoners op een oppervlakte van 27,55 km2.
In totaal dus 9.690 huizen met 26.280 inwoners op een oppervlakte van 86,9 km2.

Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 11.000 huizen met ca. 26.500 inwoners, waarvan ca. 220 huizen met ca. 550 inwoners in het gelijknamige dorp.

Terug naar boven

Geschiedenis

Het oorspronkelijke dorp bestaat al in de middeleeuwen als dorp aan de Maas. De bevolking, vooral bestaand uit boeren, trekt al snel landinwaarts naar het zuiden, omdat het oeverland te drassig is. De plaatsnaam verhuist mee naar de plek NW van Made die nu Oud Drimmelen heet. Na het ontstaan van de Biesbosch, als gevolg van de Elisabethsvloed van 1421, is in de 17e eeuw een ringdijk met houten sluis aangelegd van Hooge Zwaluwe naar Geertruidenberg. De vissers in het oude dorp moeten nu via de sluis naar de Biesbosch. Al gauw kun je bij de sluis ook een pintje drinken en in 1648 gaan de eerste zalmvissers bij hun werk (dat wil zeggen aan de sluis) wonen.

Het polderbestuur laat een weg aanleggen, niet meer dan een aarden pad, geschikt voor paard en wagen, maar toch een verbinding met de nieuwe nederzetting. In 1700 hebben Oud en Nieuw Drimmelen al evenveel inwoners. Na de Watersnoodramp van 1953 wordt een nieuwe hoge dijk aangelegd en stukken van de oude haven worden gedempt. Het belang van de visserij en de rietcultuur neemt af. Het dorp gooit het roer om en opent in 1968 de op dat moment grootste jachthaven van Europa. De helft van de geboren en getogen Drimmelnaren leeft tegenwoordig van de recreatie.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij de in 1998 opgerichte Heemkundekring Made en Drimmelen. De vereniging heeft tot doel het cultureel erfgoed van deze dorpen te bevorderen en uit te dragen. Dit doet zij onder andere door het uitgeven van het tijdschrift De Klok, het organiseren van excursies en lezingen en het houden van presentaties. De vereniging heeft ook een uitgebreide bibliotheek met boeken e.a. documenten over de dorpen en omgeving. Leden kunnen deze gratis lenen.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Basisschool 't Klaverblad, die in schooljaar 2015-2016 nog maar 17 leerlingen had, is na afloop van dat schooljaar - ondanks eerdere 'reddingspogingen' - gesloten. Directeur-bestuurder Ad Goossens van scholenkoepel OBO: "Sluiting is onvermijdelijk. Voortzetting van 't Klaverblad zonder geld van het ministerie, bijvoorbeeld als dependance, is om financiële redenen onverantwoord. Nu er geen dispensatie komt, betekent dit dat wij 't Klaverblad per 1 augustus sluiten." De gemeente vergoedt sindsdien voor de kinderen die in Drimmelen wonen de vervoerskosten naar hoofdvestiging De Windhoek in Terheijden. (bron: BN/De Stem, 14-4-2016)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Drimmelen heeft 17 rijksmonumenten.

- Drimmelen heeft 32 gemeentelijke monumenten.

- Drimmelen is/heeft een beschermd dorpsgezicht.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Jachthaven.

- Biesboschcentrum Drimmelen geeft een beeld van verleden, heden en toekomst van Nationaal Park De Biesbosch. Verder krijg je er natuurlijk informatie over de recreatiemogelijkheden en is het centrum het startpunt van excursies door de Biesbosch.

- "In 2013 heeft de gemeente Drimmelen een Biodiversiteitsplan opgesteld om de biodiversiteit binnen de gemeente te versterken. In het plan wordt ingezet op de realisatie van ecologische verbindingen en het versterken van natuur en landschap, maar ook op het vergroten van de bewustwording, betrokkenheid en participatie van groenpartners en inwoners. De vlindersoort oranjetipje is in het plan aangewezen als ambassadeursoort. In de jaren hierna is er al veel gebeurd om de biodiversiteit te versterken: de gemeente is overgegaan op ecologisch bermbeheer; er wordt in het groenbeleid gekozen voor meer diversiteit in de beplanting en het 100% verschralen van de bermen; de gemeente participeert in het groenblauw stimuleringskader (en binnenkort in de nieuwe stimuleringsregeling landschap);

de gemeente heeft deelgenomen aan het project ErvenPlus; er zijn vanuit verschillende particuliere initiatieven bijenhotels geplaatst en nestkasten opgehangen; er worden vlinderstruiken uitgedeeld bij de Boomfeestdag; de samenwerking met verschillende groenpartners die in de gemeente actief zijn is uitgebouwd en initiatieven vanuit deze partijen worden aangemoedigd en ondersteund; in samenwerking met de regio West-Brabant is een Visie Bijenlandschap opgesteld gericht op het creëren van een aaneengesloten netwerk van leefgebieden voor bijen en andere bestuivers.

De gemeente Drimmelen vindt het nu tijd om de balans op te maken en vast te leggen waar in de komende jaren op worst ingezet om de biodiversiteit nog verder te versterken. De gemeente heeft Orbis gevraagd om hierbij te helpen. Samen met de gemeente en de groenpartners werkt Orbis aan de actualisatie van het Biodiversiteitsplan uit 2013. Er wordt een nieuw Actieprogramma Biodiversiteit opgesteld waarmee de gemeente weer enkele jaren vooruit kan om biodiversiteit, natuur en landschap verder te versterken. Belangrijk in het actieprogramma biodiversiteit blijft het versterken van het ecologisch netwerk en de natuur en het landschap in de gemeente.

Het verankeren van deze beleidsvelden in de gemeentelijke werkzaamheden is hierbij een belangrijk aandachtspunt. Dit betekent niet alleen het voortzetten van ecologisch bermbeheer, maar ook rekening houden met ecologie, natuur en landschap in ruimtelijke plannen en in beleidskaders voor de openbare ruimte. Het aanpassen van de openbare verlichting is hiervan een mooi voorbeeld. Daarnaast wordt in het geactualiseerde actieprogramma onverminderd aandacht besteed aan het betrekken van de groenpartners en inwoners bij het onderwerp biodiversiteit. Goede communicatie is daarbij essentieel. Tegelijkertijd werkt de gemeente aan een Duurzaamheidsvisie en een Toekomstvisie. In deze visies wordt ook aandacht besteed aan biodiversiteit, natuur en landschap. Er liggen dan ook volop kansen voor de biodiversiteit in Drimmelen!" (bron: Orbis, augustus 2020)

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Drimmelen door Kees Wittenbols uit Breda.

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Drimmelen. - Nieuws van de gemeente op Facebook.

- Algemeen: - Site van en over het dorp Drimmelen.

- Media / nieuws: - Lokale nieuwssite. - Omroep Drimmelen is te ontvangen in de gelijknamige gemeente en in de gemeenten Breda, Oosterhout, Geertruidenberg en Etten-Leur.

- Muziek: - Orkest Familie Van Geel (ook bekend als OFVG) is een orkest bestaande uit broers, zussen, nichten, neven, ooms, tantes en aangetrouwden. De leden komen uit diverse kernen van de huidige gemeente Drimmelen, met name Made, Terheijden en Lage Zwaluwe. Ooit klein begonnen op een bruiloft, bestaat het orkest nu alweer 40 jaar. Het orkest is in de loop der jaren flink gegroeid en bestaat nu zelfs uit een zogeheten 'klein' en een 'groot' orkest. Waar het klein orkest bij allerlei gelegenheden allerhande muziek speelt, treedt het groot orkest alleen op rond de jaarwisseling tijdens de Oudjaarsmis, meestal voorafgegaan door een optreden rond Kerst.

- Welzijn: - Op de website Sociaal Wijzer Drimmelen vind je informatie over de sociale voorzieningen en welzijnsvoorzieningen in de gemeente.

- Duurzaamheid: - "Op 21 januari 2014 hebben tientallen maatschappelijke organisaties, bedrijven, gemeente en onderwijs De Verklaring van Drimmelen ondertekend. In deze verklaring wordt de noodzaak om onze maatschappij te verduurzamen onderkend. We mogen toekomstige generaties niet opzadelen met negatieve gevolgen van onze welvaart. En hier worden niet alleen ecologische gevolgen bedoeld als klimaatverandering. Maar ook de aantasting van de leefbaarheid van onze dorpen (de pinautomaat en sportvereniging), de lokale werkgelegenheid en gezonde voeding.

De wil is er. De Verklaring van Drimmelen laat het enorme draagvlak zien om zaken aan te pakken binnen onze gemeente. Het geld is er. We geven met zijn allen miljoenen per jaar uit aan energie, internet, zorg etc. Er zijn budgetten bij verschillende organisaties binnen onze gemeente. Door deze gelden (deels) anders in te zetten (om te buigen) kunnen we samen wellicht veel meer voor elkaar krijgen. De kansen liggen er, nu de actie! De noodzaak is er om als ieder individu zelf actie te nemen. Om binnen de ecologische grenzen te blijven van wat de aarde kan verdragen. Om onze energievoorziening, een primaire levensbehoefte, ook op lange termijn in eigen hand te houden. Om onze kinderen een leuke, gezonde en veilige plek te geven tussen de Mark en de Biesbosch.

Het kan. De wind waait hier, de zon schijnt hier. In de Amer stroomt het water, er zit warmte in de ondergrond, restwarmte in de Plukmadese Polder. We hebben samen volop groenafval, snoeiafval, maaisel. We hebben potentiele energie die benut kan worden. En de technieken zijn er en worden ook steeds beter. De kennis is aanwezig binnen onze gemeente en daarbuiten om hiermee aan de slag te gaan. Samenwerken moet je organiseren! Alle partijen vinden duurzaamheid belangrijk, maar hebben duurzaamheid niet als hun core-business. Veel zaken kunnen de afzonderlijke ondertekenaars van de ‘Verklaring van Drimmelen’ alleen oppakken. Maar bij heel veel zaken is samenwerking nodig. Kennisdeling, financieringsconstructies, tijdsinspanning, allianties smeden. We hebben daarom nieuwe organisatievormen nodig waarin we onze gezamenlijke doelen op gebied van duurzaamheid combineren. Een organisatie waarmee we resultaten behalen die ieder afzonderlijk niet zou behalen. Een organisatie van ons allemaal. Niet van de gemeente, niet van de initiatiefnemers van Stichting Duurzaam Drimmelen. Nee, van ons allemaal. En: iedereen moet er beter van kunnen worden.

Niemand rijk, iedereen beter! De vorm waarin deze filosofie wordt gegoten is de gemeenschapcoöperatie. In een coöperatie zijn de leden het hoogste orgaan. Alle inwoners van en rechtspersonen in Drimmelen kunnen lid worden. Zij hebben het voor het zeggen. Eigen zeggenschap. Een coöperatie is een volwaardig bedrijf, met een serieuze bedrijfsvoering. Er gaat veel geld in om en er zijn grote belangen. Daarom is een serieuze aansturing van belang. Met een gekozen bestuur en een betrouwbare Raad van Toezicht. Het bestuur en de Raad van Toezicht worden gekozen door de leden. We kiezen met dit bedrijf echter niet voor winstmaximalisatie maar veeleer voor de realisatie van maatschappelijke doelen met een gezonde marge. Vooralsnog zijn alle functies binnen de coöperatie ook onbezoldigd vanuit de coöperatie zelf, tenzij de ledenraad anders beslist. In Engeland noemt men deze vorm een: Social Enterprise. Projectvoorstellen worden geleverd door werkgroepen waarin burgers, instanties, gemeente, ondernemers en onderwijs zitting kunnen nemen. De kracht zit in maximale benutting van lokale creativiteit. De projecten moeten bijdragen aan sociale, economische en ecologische duurzaamheid van onze dorpen en hebben dus primair een maatschappelijk doel."

Reactie toevoegen