Status

- Druten is een dorp en gemeente in de provincie Gelderland, in de streek Land van Maas en Waal.

- De gemeente is in 1818 vergroot met de gemeenten Afferden en Puiflijk, en in 1984 met de gemeente Horssen.

- De gemeente Druten omvat naast het gelijknamige dorp verder nog de dorpen Afferden, Deest, Horssen en Puiflijk en de buurtschappen Molenhoek en Neersteind. In totaal zijn dit 5 dorpen en 2 buurtschappen.

- Wapen van de gemeente.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Druten.

Naam

Oudere vermeldingen
1076-1081 vervalst? kopie 12e eeuw Drutena, 1167-1174 Truhtene, 1203 Droten, 1287 Drueten, 1294-1295 Drothen, 1300 Druthen, 1360-1383 Drueten, 1665 Druiten.

Naamsverklaring
Misschien ontstaan uit het Germaanse þrutina* 'keel, enge doorgang', vergelijk het Nieuwengelse throat 'keel' en het Oudnoorse þroti 'zwelling'. In plaatsnamen is de betekenis mogelijk 'hoogte'. Daarnaast is de weinig concrete mogelijkheid geopperd van een ontstaan uit Tratinâ*, bij de Indo-Europese wortel (a)tar-*, (a)dhar* 'schitterend'.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Ligging

Druten ligt O van Tiel, NW van Wijchen, ZW van Dodewaard en grenst in het N aan de rivier de Waal.

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Druten 460 huizen met 3.340 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 206/1.583 (= huizen/inwoners) en de dorpen Puiflijk 72/468, Afferden 113/838 en Deest 69/451. Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 7.000 huizen met ca. 18.000 inwoners, waarvan ca. 12.000 in het gelijknamige dorp.

Geschiedenis

- Geschiedenis van Druten (even naar onderen scrollen tot je bij dit hoofdstuk komt of zoeken met ctrl-F).

- "Historisch Vereniging Tweestromenland is opgericht in 1964 en heeft als werkgebied het Land van Maas en Waal en het westelijk deel van het Rijk van Nijmegen, oftewel de gemeenten West Maas en Waal, Druten, Beuningen en Wijchen. Gedurende de afgelopen decennia is er heel wat veranderd in ons mooie leef- en werkgebied. Dorpen hebben een ander aanzien gekregen en we zijn anders gaan leven. Vanuit de Historische Vereniging hebben we het niet alleen allemaal meebeleefd, maar ook verzameld, bewaard en toegankelijk gemaakt. Het grote aantal werkgroepen met de vele vrijwilligers nemen elk een eigen deel van de streekgeschiedenis onder hun hoede. Ze verzamelen foto's, houden zich bezig met streekdracht, ontsluiten archieven en doen familieonderzoek. Anderen zijn bezig met streekliterauur, bidprentjes of de lokale geschiedenis van een dorp. Deze informatie kan op ons Documentatiecentrum worden ingezien en een deel daarvan digitaal via Collectie Gelderland."

Recente ontwikkelingen

- Sinds 2010 wordt in Druten de nieuwe wijk Tichellande gebouwd, op het terrein tussen Van Heemstraweg, Klapstraat en Waalbandijk. De tichelgaten, kleiputten van steenfabriek Dericks en Geldens waar de nieuwe wijk zijn naam aan dankt, blijven aanwezig en zorgen voor een waterrijke omgeving. Ook de groene buffer tussen het dorp en Afferden blijft bestaan. In de wijk komen ca. 400 huizen.

Bezienswaardigheden

- Druten heeft 15 rijksmonumenten.

- Druten heeft 47 gemeentelijke monumenten.

Beschermde dorpsgezichten
Antieke kerken, schilderachtige straatjes en klassieke panden: de gemeente Druten kent veel idyllische dorpsgezichten die zij graag zou willen beschermen. Een regeling om cultuurhistorische dorpsgezichten effectief te beschermen tegen ontsierende nieuwbouw is er nog niet. Daarom kwam de lokale politieke partij Sociaal Maas en Waal met het verzoek om dat fatsoenlijk vast te leggen. Een meerderheid van de raad stemde in met het initiatief. De gemeente gaat aan de slag met een plan van aanpak om alles juridisch in orde te krijgen. “Die uitwerking heeft heel wat voeten in de aarde, maar het is fijn dat we straks duidelijk weten waar burgers wel of niet mogen bouwen”, liet wethouder André Springveld weten. Hij hoopt eind 2021 een voorstel op tafel te hebben. “Natuurlijk moet je niet alle nieuwbouw op slot zetten. Mensen mogen altijd een voorstel doen, waarna we in overleg kunnen. Het is ook niet de bedoeling dat niemand straks meer een klein schuurtje in de achtertuin kan neerzetten”, lichtte Springveld nader toe. De strengere regels zorgen volgens hem juist voor minder gedoe. “Mensen moeten weten waar ze aan toe zijn. Dat gaan we nu uitzoeken.”

RK kerk
De RK H.H. Ewalden-kerk (Hogestraat 2) is een in 1874 naar ontwerp van architect Pierre Cuypers gebouwde, basilikale, driebeukige kerk onder een met leien gedekt zadeldak. De in neogotische stijl gebouwde kerk bezit een vijf traveeën lang middenschip; een transept; twee traveeën diep koor en een vijfzijdige koorsluiting. Naast de aangebouwde toren, de middenbeuk, de transeptarmen en het koor zijn zijbeukkapellen aangebracht. In de middenbeuk en het koor een houten tongewelf, in de zijbeuken en de kapellen een stenen kruisgewelf. De vensters van de lichtbeuk bevinden zich tussen de schippijlers. De zijbeuken kennen dwarskappen boven topgevels. Op de viering een open klokkentorentje met spits. In de koorvensters, de transeptvensters en de kleinere bijvensters zijn glas-in-lood ramen van F. Nicolas uit Roermond geplaatst. Het neobarokke orgel dateert uit 1842 en is vervaardigd door F.C. Smits uit Reek. Het orgelbalkon, met snijwerk uit de jaren 1847/1848, is afkomstig uit de RK Kerk van Oijen. In 2013 is de Parochie H. Franciscus en H. Clara opgericht, die alle dorpen van de gemeente omvat. Wegens teruglopend kerkbezoek in relatie tot de hoge kosten van onderhoud en exploitatie zijn de kerken van Afferden, Deest en Puiflijk in 2016 aan de eredienst onttrokken. De kerk van Horssen is in 2019 gesloten. Alleen de kerk in Druten blijft in gebruik.

Boldershofkapel
Bij de restauratie van de Boldershofkapel in 2010 zijn de oorspronkelijke muurschilderingen uit de jaren twintig van de vorige eeuw (her)ontdekt. De schilderingen zijn onder de er overheen aangebrachte verflagen vandaan gehaald en gerestaureerd. De in 1915 gebouwde kapel aan het Ambthuisplein is een ontwerp van Eduard Cuypers, een neefje van kerkenbouwer Pierre Cuypers. Eduard was ook tekenaar en mogelijk dat de in 1923 aangebrachte (en in 1938 alweer overgeschilderde) muurschilderingen van hem zijn. Ze komen in elk geval van zijn Amsterdamse bureau, zo verzekert Bert Strik uit Zoelen, de restaurateur van het kapelinterieur. Volgens Strik is de Drutense kapel het enige door Eduard Cuypers ontworpen godshuis, waarvan zowel het interieur als het exterieur nog in de originele staat is.

Ambtshuis
Kantongerecht Druten was van 1838 tot 1934 een van de kantongerechten in Nederland. Het verving de eerdere gerechten in Wamel en Bergharen. Bij de instelling vormde het kanton het vierde kanton van het arrondissement Nijmegen. Het gerecht, kantongerecht der 3e klasse, was gevestigd in het Ambtshuis (Ambtshuisstraat 3). Dit rijksmonumentale pand dateert wellicht reeds uit de 16e eeuw. Het gebouw is in 1758 ingrijpend verbouwd, toen het zijn functie als Ambtshuis (zetel van de Dijkstoel) kreeg, waarbij het tevens onderdak bood aan het Ambtsgericht met een gevangenis en ook het gemeentebestuur hield er zijn vergaderingen.

Na de invoering van het kantongerecht in 1840 is het pand opnieuw verbouwd en er zijn toen een aantal fraaie interieurdecoraties in aangebracht, zoals rijkelijk versierde wanden en plafonds, die prachtig bewaard zijn gebleven. Zo valt er ondermeer een in stucwerk uitgevoerde beeldengroep te bewonderen, voorstellende de allegorische figuren Maas en Waal. Deze stroomgod en stroomgodin zijn afgebeeld met uitstromende kruiken, hoornen des overvloeds en werktuigen. Ze flankeren een door bladkransen omlijste zuil met een omlauwerd medaillon waarop de tekst “Inter Amnes Tuta” staat te lezen. Dat betekent: 'tussen de stromen veilig'. Het gestoelte van de Vierschaar (de rechtbank), daterend uit de periode van rond 1760, is nog altijd aanwezig. Na het vertrek van het kantongerecht is het pand onder meer gebruikt als gemeentesecretarie en als bestuursgebouw voor het waterschap. Het Ambtshuis is niet toegankelijk voor publiek. Een uitzondering wordt om het jaar gemaakt op de Dickensdag in Druten, als er een rechtszaak wordt nagespeeld in de ruimte waar vroeger recht werd gesproken.

Tabaksmagazijn
Het rijksmonumentale voormalige tabaksmagazijn aan de Hooistraat 42 (bouwjaar 1874) is in 2012 gerenoveerd en herbestemd tot kantoorruimte en woningen.

- Gevelstenen in Druten.

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Blauwe Bok.

- Op een maandag begin oktober organiseert het Agora Theater jaarlijks de Proeverij (in 2018 voor de 4e keer), een avondvullend programma waar artiesten, die komend theaterseizoen op de planken staan, maar nog relatief onbekend zijn bij het grote publiek, zich presenteren.

- Op de 1e donderdag na 2 november is het in Druten "Leste Mert", Maas en Waals voorlaatste markt (in 2018 voor de 200e keer). Deze traditie bestaat al sinds 1819, aanvankelijk bedoeld als de laatste mogelijkheid om voor de winter vee te kopen of verkopen en op de warenmarkt nog levensmiddelen en kleding aan te schaffen. Tegenwoordig zijn in het centrum van het dorp koeien, paarden, pony’s en ander vee te zien. De warenmarkt bestaat uit ruim 300 kraampjes. Verder is er een kleindierenbeurs, kermis en feest in diverse horecagelegenheden. Middels een pendeldienst vanaf de Gelenberg is het centrum van Druten goed bereikbaar. Deze dag is ook onlosmakelijk verbonden aan “snert” (erwtensoep) en een Hogestraat bedekt met stro en koeienstront.

- Sinterklaas.

- Op een zondag in de 1e helft van december is er het Dickens Festijn Druten. Het centrum wordt dan omgetoverd in 19e-eeuwse stijl. Stap in de magische wereld van Charles Dickens en laat je betoveren.

Natuur en recreatie

- Het Agora Theater is een klein, huiselijk theater met 200 plaatsen. Per seizoen vinden hier 65 voorstellingen plaats, met voor ieder wat wils.

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Druten, met laagsteprijsgarantie!

Beeld

- Oude foto's van Druten op Facebook.

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Druten (online te bestellen).

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Druten. - Nieuws van de gemeente op Facebook. - Nieuws van de gemeente op Twitter.

- Dorpshuis / Wijkcentrum: - In dorpshuis Het Bondsgebouw is regelmatig van alles te doen. Wat er binnenkort te doen is, vind je op hun Facebookpagina onder de link. - Wijkcentrum De Doorkijk.

- Voortgezet onderwijs: - "Als regionale scholengemeenschap van en voor Maas en Waal biedt het Pax Christi College in Druten een breed onderwijsaanbod. Vmbo (inclusief LWOO), Havo en Vwo (Atheneum en Gymnasium), zorgen ervoor dat iedere leerling op basis van zijn mogelijkheden en toekomstwensen het onderwijs van zijn keuze kan volgen. Ons onderwijs is erop gericht om iedere leerling het voor hem/haar hoogst mogelijke diploma met de hoogst mogelijke cijfers te laten halen. Daarvoor is gevarieerd onderwijs nodig dat leerlingen stimuleert het beste uit zichzelf te halen. Deskundige en betrokken medewerkers zijn daarbij onmisbaar. Om leerlingen goed voor te bereiden op hun vervolgonderwijs, is het essentieel dat ze 'leren leren'. Dat wordt bereikt door een zorgvuldige begeleiding en ondersteuning. Goed onderwijs is gebaat bij veel samenwerkingsverbanden en contacten met 'de maatschappij'. Daarbij gaat het om het bedrijfsleven, basisscholen, maatschappelijke organisaties, en het vervolgonderwijs. Als Opleidingsschool voor aankomende docenten bieden we uitstekende stagemogelijkheden aan studenten. Dat is niet alleen verrijkend voor de stagiaires, maar ook voor medewerkers en leerlingen van onze school."

- Muziek: - "De bezetting van een bigband én een repertoire dat doet denken aan het Metropole Orkest, dat is in één zin waar het in 2002 opgerichte Showorkest Riverland voor staat. (Neder-)pop, film- en wereldmuziek, chansons en jazz, het kan allemaal. Tijdens de jaarlijkse theaterconcerten in Druten én de optredens in Maas en Waal, Nijmegen en ver daarbuiten (ja zelfs tot in China) laat Riverland zien én horen hoe leuk muziek maken is. Met hun enthousiasme weten de muzikanten het publiek te raken en in te spelen op de situatie en sfeer ter plaatse. Showorkest Riverland ook op jouw feest, braderie of ander gelegenheid? Neem contact met ons op, we denken graag met je mee!" In tegenstelling tot veel andere muziekverenigingen, wordt er bij Riverland - ontstaan uit Bigband Druten (1991), telg van de voormalige harmonie St. Caecilia (1899) - niet gezocht naar nieuwe leden. Pas als iemand besluit te stoppen, gaan ze specifiek op zoek naar invulling van die plek.

- Dweilorkest Free Style Herrie Kapel (FSHK).

- Sport: - Voetbalvereniging DIO '30 heeft ca. 900 leden en ca. 50 teams.

- Sport en bewegen: - "Actief Maas en Waal is een lokaal platform. Door samenwerking en afstemming willen we er voor zorgen dat de Maas en Waalse jeugd goed en voldoende kan bewegen, spelen en sporten in een gezonde leefstijl. Actief Maas en Waal zijn we dus samen, iedereen die met de jeugd heeft te maken, hun ouders en natuurlijk de jeugd zelf. Allemaal kunnen we bijdragen vanuit eigen positie en/of verantwoordelijkheid. Actief Maas en Waal initieert, ondersteunt en combineert activiteiten daar waar wenselijk en mogelijk. Deze werkzaamheden zijn gericht op kwaliteit en duurzaamheid. De gemeente Druten, West Maas en Waal, de onderwijsinstellingen Spom, Trivium, Pax Christi College en welzijnsorganisatie MeerVoormekaar trekken sinds 2009 als convenantpartner de kar van Actief Maas en Waal. Daarnaast zijn natuurlijk de sportverenigingen en vele andere partijen belangrijke samenwerkingspartners. In deze bestuurlijke samenwerking verwelkomden we in 2015 twee nieuwe partijen: Zmlk-school De Kom en ’s-Heeren Loo Zorggroep locatie Boldershof. Zij sloten graag aan in het samenwerkingsverband Actief Maas en Waal.
Het zijn twee partijen die sterke binding hebben met de doelgroep g-sporters.

Wat willen we bereiken? (missie): “Structureel en systematisch managen van sport- en beweeggedrag van 0-18 jarigen, om zodanig te komen tot kwalitatief goede sport- en beweegactiviteiten voor deze leeftijdsgroep en hiermee een wezenlijke bijdrage leveren aan een gezond leefgedrag en kwaliteit van hun leven.” Hoe zien we dat? (visie): "Bewegen, spelen, sporten is van grote betekenis voor de ontwikkeling van het opgroeiende kind. Dat wil zeggen: de fysieke ontwikkeling (gezondheid); de mentale ontwikkeling (eigenwaarde); de sociale ontwikkeling (eigenwaarde in relatie met de ander, weerbaarheid); de cognitieve ontwikkeling (kennis)."

- Zorg: - "Gastenhuis Druten, voor ouderen met dementie, is in november 2017 gerealiseerd. Het ligt in de nieuwe wijk Tichellande. Hier maakt het Gastenhuis samen met zo’n 30 eengezinswoningen deel uit van een hof. Qua architectuur gaat het naadloos op in de omliggende bebouwing. Het Gastenhuis wordt geleid door zorgechtpaar Jack van Bemmelen en Nora Boky. 'Met al onze ervaring in de ouderenzorg vonden we dat het hoog tijd werd om hier samen iets moois mee te gaan doen.' Dankzij hun intense betrokkenheid en het vaste team dat er werkzaam is, bouwen zij een goede band met hun gasten op. Een band, waarmee persoonlijke zorg daadwerkelijk mogelijk wordt gemaakt. Of in hun eigen woorden: 'Wonen zal bij ons niet alleen over zorg gaan.'"

- Op locatie Pitershof in Druten (huisnrs. 1/3/5/7) van zorginstelling 's Heeren Loo wonen op elk huisnummer 6 oudere mensen met een matige tot (zeer) ernstige verstandelijke en eventueel lichamelijke beperking. De locaties willen de bewoners vooral een vaste thuisbasis met veiligheid en geborgenheid geven. De begeleiding richt zich op het ouderwordingsproces, verschillende stadia van dementie en palliatieve zorg. De woning is ook geschikt voor overbruggingszorg/crisiszorg, voor als er tijdelijk extra lichamelijke verzorging nodig is.

- Welzijn: - "MeerVoormekaar, dé welzijnsorganisatie voor de gemeenten Wijchen en Druten, is in 2016 ontstaan door een fusie van Meer Welzijn uit eerstgenoemde gemeente en Voormekaar uit laatstgenoemde gemeente. Voor de nieuwe organisatie kozen we een naam die onze werkwijze typeert: door er met elkaar ‘meer voor mekaar’ te zijn, krijgen we ‘meer’ voor mekaar. Hoe we onze rol als welzijnsorganisatie willen spelen in het geheel maken we duidelijk met onze ‘beloften’. Deze beloften zijn de onderlegger van ons denken en handelen: We werken met en voor mensen in en vanuit hun leefwereld. We werken samen en verbinden. We leveren maatwerk. We zijn zelfbewust en ondernemend. We leren en concluderen samen met onze omgeving.

MeerVoormekaar werkt aan krachtige, weerbare buurten waar inwoners zich thuis voelen. Dit doen we door contact te maken, verbindingen te leggen en te ondersteunen waar nodig. We nemen daarbij geen acties over, maar beseffen dat het organiserend vermogen bij de ene groep inwoners (tijdelijk) groter is dan bij de andere. Wij weten inwoners gemakkelijk te vinden en inwoners weten ons gemakkelijk te vinden. Dit omdat onze medewerkers weten en begrijpen wat er speelt, wat mensen beweegt en wat hen belemmert in hun eigen omgeving. En dat is voor onze welzijnswerkers het vertrekpunt van handelen. Dit kunnen we goed doordat onze medewerkers en uiteraard onze vrijwilligers dichtbij de mensen staan, doordat we onderdeel zijn van de haarvaten van een buurt of wijk, doordat we de expertise van andere professionele organisaties kennen en we daardoor snel de juiste brug kunnen slaan. We staan in verbinding!"

- Wonen: - "Woonstichting De Kernen is er om de woonbehoefte in te vullen van mensen die dat zelf niet makkelijk kunnen. Daarom bieden we diverse goed onderhouden woningen. Samen met partners zetten wij ons elke dag in voor fijn en betaalbaar wonen in leefbare dorpen. Elke woning is belangrijk, want dat is iemands thuis. Onze 4.500 klanten wonen in een van de 35 landelijke kernen in de omgeving tussen de rivieren Lek, Maas, Waal en Rijn, in de gemeenten Druten, Maasdriel, West Betuwe, West Maas en Waal, Wijchen en Zaltbommel."

- Bedrijfsleven / ondernemen: - "Bij Ondernemers Vereniging Druten (OVD) bundelen ondernemers in de Detailhandel, Horeca, Industrie en Dienstverlening hun krachten. Samenwerking met behoud van ieders identiteit is hierbij het uitgangspunt. De OVD behartigt de belangen van alle ondernemers in de gemeente. Op beleidsmatig gebied is de OVD uitgegroeid tot een belangrijke gesprekspartner van de gemeente en de Kamer van Koophandel. Ook de samenwerking met onderwijsorganisaties, van groot belang voor het bedrijfsleven, is uitstekend. Er zijn korte lijnen met andere ondernemersverenigingen in Maas en Waal. Bij de OVD is een grote verscheidenheid aan kennis en ervaring gebundeld. Leden moeten gebruik kunnen maken van elkaars kwaliteiten. Onderlinge contacten, formeel en informeel, zijn daarvoor heel belangrijk. Daarom organiseert de OVD regelmatig netwerkbijeenkomsten voor haar leden. De OVD biedt leden financiële voordelen door middel van centrale inkoop. Door gezamenlijke inkoopvoordelen profiteren leden van aantrekkelijke kortingen bij gecontracteerde partijen."

- Veiligheid: - Politie Druten.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)