Duistervoorde

Plaats
Buurtschap
Voorst
Veluwe
Gelderland

duistervoorde richtingbord.jpg

Ook bij Duistervoorde: wel richtingborden in de omgeving, maar ter plekke geen plaatsnaamborden, zodat je maar moet gokken wanneer je er daadwerkelijk bent aangekomen...

Ook bij Duistervoorde: wel richtingborden in de omgeving, maar ter plekke geen plaatsnaamborden, zodat je maar moet gokken wanneer je er daadwerkelijk bent aangekomen...

Duistervoorde

Terug naar boven

Status

- Duistervoorde is een buurtschap* in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe, gemeente Voorst.

* Hoewel Duistervoorde een kerk heeft, is het nooit als autonoom dorp beschouwd geweest. Vanouds was het een landgoed. Tegenwoordig zou je het als buurtschap kunnen beschouwen.

- De buurtschap Duistervoorde valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Twello.

- In de omgeving staan wel richtingborden die verwijzen naar Duistervoorde, maar ter plekke staan geen plaatsnaamborden, zodat je niet weet wanneer je er bent aangekomen. Vroeger heeft de buurtschap wel eigen plaatsnaamborden gehad. Tergenwoordig ligt de buurtschap binnen de bebouwde kom van Twello.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1357 Duestervoert, 1456 Duistervoirde, 1577 Duijstervoorde.

Naamsverklaring
Een voorde is een doorwaadbare plaats. Volgens sommigen hangt duister in dit kader samen met does 'ruig onderhout, struikgewas'. Vergelijk het Middelnederlandse duustholt 'slecht, sponzig hout'. Het ligt meer voor de hand duister hier als tegengestelde van licht op te vatten; dan wijst deze naam op een voorde, waarvan men bij het doorwaden de bodem niet kon zien. Vergelijk Lichtenvoorde.(1)

Terug naar boven

Ligging

Duistervoorde ligt (in het) ZW van Twello, rond de wegen Kerklaan, Haveskespad en Molenstraat. Het is inmiddels wel aan Twello vastgegroeid, maar ligt nog wel aan de rand, niet echt 'in' de kern Twello, dus zou het redelijkerwijs nog wel als buurtschap kunnen worden beschouwd.

Terug naar boven

Statistische gegevens

- Hoewel Duistervoorde dus al een oude plaats is (zie bij Naam), wordt zij in de Volkstelling van 1840(2) niet apart vermeld, wat curieus is omdat vrijwel alle andere buurtschappen van de gemeente Voorst in dat jaar wél apart worden vermeld.

- Hoeveel panden en inwoners Duistervoorde tegenwoordig nog omvat, weten wij niet. Voor de postadressen ligt het plaatsje immers 'in' Twello, dus ons is niet duidelijk welke panden ter plekke je tegenwoordig redelijkerwijs nog tot de buurtschap kunt rekenen. Wij schatten ondertussen en voorlopig dat de buurtschap ca. 45 huizen met ca. 120 inwoners heeft.

Terug naar boven

Geschiedenis

Duistervoorde was een landgoed, dat rond 1800 haar eerste Sint Martinuskerk kreeg. Deze is in 1839 door een andere kerk opgevolgd, die ook is gesloopt en in 1887 is opgevolgd door de huidige Sint Martinuskerk. De RK kerk diende destijds aldus (3) voor de inwoners van de gemeenten Apeldoorn en Voorst, en had een 'bijkerk' in Bussloo.

Duistervoorde had een stopplaats aan de spoorlijn Apeldoorn-Deventer van 1887 t/m 1910. Het cultuurhistorisch zeer bijzondere wachthuisje staat helaas in zeer vervallen toestand bij een inwoner in de tuin (zie de link voor foto's ervan).

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Duistervoorde heeft 4 rijksmonumenten.

- De Sint Martinuskerk, in neogotische stijl, dateert uit 1888. Bij de kerk bevindt zich een groot kerkhof.

- Oorspronkelijk was Huis Duistervoorde (Kerklaan 14) een havezate. De oudste vermelding dateert uit 1338. Na de Reformatie fungeerde het huis als schuilkerk voor de katholieke bewoners van de streek. Van de oorspronkelijke havezate is weinig bewaard gebleven. In 1863 is het gebouw grotendeels afgebroken en vervangen door het huidige pand. In 1878 wordt het landgoed verkocht aan de rooms-katholieke kerk. In 1888 laten zij naast het landhuis de Sint-Martinuskerk bouwen. Het kerkbestuur geeft het landhuis in 1890 een bestemming als klooster. Tot 1967 heeft het pand dienst gedaan als Sint Anthonius Gesticht van de Zusters van Liefde uit Schijndel. Sinds 1967 wordt het landhuis weer particulier bewoond.

Reactie toevoegen