- Echten is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente De Fryske Marren. T/m 2013 gemeente Lemsterland.
- Onder het dorp Echten valt ook de buurtschap Commissiepolle.
- Het kleine dorp Echten werkt veel samen met de eveneens kleine buurdorpen Echtenerbrug en Delfstrahuizen. Men deelt veel voorzieningen en er zijn gezamenlijke verenigingen zoals Plaatselijk Belang De Trije Doarpen en Ondernemersvereniging EDE (wat staat voor de eerste letters van de resp. 3 dorpen).
Terug naar bovenIn het Stellingwerfs
Echten.
In het Fries
Ychten.
Oudere vermeldingen
1245 kopie 2e helft 13e eeuw Acthne, 1283 GN de Echten, 1335 Echene, 1505 Echtna.
Naamsverklaring
Is wel uit aik-iþja* 'eikenbos' verklaard. Ook heeft men een archaïsche naam overwogen, uit aht-in-ja*. Verder is het dorp vergeleken met Achtene onder Oostakker, Gent (B), 830 kopie 10e eeuw Actinio. Deze naam wordt herleid tot een prehistorisch Akatinion*, bij een persoonsnaam Akatinos, waarin akat*- 'uitstekend, hoog'. Zou ook in de vormen 1482 Achtelum en Echtelen voorkomen. Zie ook Achlum en Echten (gem. De Wolden).(1)
* Gereconstrueerde vorm.
Echten ligt NO van Lemmer en grenst in het N aan het Tjeukemeer.
Terug naar bovenIn 1840 heeft Echten 172 huizen met 894 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 100 huizen met ca. 240 inwoners.
Terug naar bovenEchten en omgeving was oorspronkelijk een gebied met veel bos afgewisseld met stukjes weidegrond. Na 1750 is dit gebied voor een groot deel vergraven voor turfwinning en heeft het gebied in de loop der jaren grote veranderingen ondergaan. Rond 1840 is men begonnen de uitgeveende plassen droog te malen en in cultuur te brengen. Enkele percelen die herinneren aan de vorige periode zijn nog terug te vinden in het gebied. Ook de drie sluisjes die voor de afvoer zijn gebruikt, bestaan nog steeds. De huidige vaarten rond het dorp dienden destijds voor de afvoer van de turf.
Begin 1825 is de kerk een schuilplaats en redding geweest voor veel mensen, want in dat jaar was er een grote overstroming als gevolg van dijkdoorbraken. Het water stond op veel plaatsen 1.50 meter boven maaiveld. Van de 182 woningen die destijds in Echten stonden, zijn er meer dan 150 deels zwaar beschadigd en verdwenen. Juist in die tijd waren de verveningen nog in volle gang. De op het veld staande voorraden turf spoelden weg en het vee verdronk, waardoor ook de armoede daarna groot was.
Terug naar boven- Op initiatief van Plaatselijk Belang De Trije Doarpen hebben de inwoners van Delfstrahuizen, Echten en Echtenerbrug in 2017 de Dorpenvisie ‘Brug naar de toekomst’ opgesteld. Hierin komt tot uitdrukking wat er binnen de huidige situatie wordt gewaardeerd, wat er wordt gemist en welke (nadrukkelijke) wensen er voor de toekomst bestaan. De per thema geformuleerde visies zullen richtinggevend zijn dan wel als toetsingskader dienen bij de toekomstige ontwikkeling van plannen, projecten of activiteiten door inwoners, gemeente en derden. De geformuleerde wensen willen zij de komende jaren realiseren. De 5 thema’s van de Dorpenvisie zijn: de fysieke leefomgeving; economie en duurzaamheid; landbouw en natuur; recreatie en toerisme; zorg, welzijn en (sociale) voorzieningen.
Terug naar boven- Echten heeft 2 rijksmonumenten.
- Echten heeft 9 gemeentelijke monumenten.
- De Hervormde (PKN) Laurenskerk (Hoofdweg 30) is oorspronkelijk gebouwd omstreeks 1245 en is in de tweede helft van de 17e eeuw geheel ommetseld. De uiteindelijke gedetailleerde vormgeving dateert uit het begin van de 19e eeuw. Aan de voorzijde bevindt zich een toegangshek van smeed- en gietijzer. De vroegere kerk had een vrijstaande klokkenstoel. In 1879 is aan de westzijde van de kerk een toren gebouwd. De muren van het schip zijn grotendeels 17e-eeuws, de voorgevel en de toren hebben een 19e-eeuws uiterlijk. De ingangspartij en de galmgaten worden geaccentueerd door zandstenen omlijstingen. Aan weerszijden van de toegangsdeur twee halfrond gesloten vensters, aan elke zijde één. Onder de galmgaten en boven de herdenkingssteen bevindt zich een groot rond raam met gietijzeren tracering als decoratie. De achtkanttige toren wordt bekroond met een door leisteen gedekte spits. Zowel op de torenspits als op het oosteinde van het schip staat een windvaan. Het interieur van de kerk dateert grotendeels uit de eerste helft van de 19e-eeuw. Het orgel is in 1871 gebouwd door de firma L. van Dam en Zonen (Leeuwarden). De kerk is in 19i77 gerestaureerd.
- Gemaal Echten (Hoofdweg 27) bemaalde de tussen 1856 en 1859 bedijkte Veenpolder. Aanvankelijk werd de polder met windkracht bemalen. Omstreeks 1865 is het eerste stoomgemaal voor de Veenpolder gebouwd. Het nieuwe gemaal dat in 1913 werd gebouwd was ook een stoomgemaal. In 1925 is besloten om de stoomkracht te vervangen door elektrische bemaling. De daardoor overbodig geworden schoorsteen is enkele jaren later afgebroken. In 1996 is het gemaal buiten dienst gesteld en vervangen door een nieuw ondergronds gelegen gemaal, naast het oude complex. In 2004/2005 is het gemaal gerestaureerd en in 2007 krijgt het voormalige stoomgemaal zijn schoorsteen weer terug. Het gemaal is in de zomermaanden als museum opengesteld. In de pompruimte met machinerie is een expositie ingericht over de vervening van de polder van Echten. In het vroegere ketelhuis van het gemaal is een galerie gevestigd, Galerie het Gemaal. Het Gemaal-Museum en Galerie het Gemaal zijn gedurende de zomermaanden op zaterdag- en zondagmiddag geopend. Het gemaal is eigendom van Stichting Waterschapserfgoed.
- Bij het gemaal staat het standbeeld van de vrouwen Tsjûke en March, aan wie het Tjeukemeer (Tsjûkemar in het Fries), volgens een oud volksverhaal, zijn naam te danken heeft. Een informatiepaneel ter plekke vertelt de legende genaamd 'De held en de draek' over het ontstaan van het Tjeukemeer / Tsjûkemar. De namen van de eilanden in het meer, Tsjûkepolle en Marchjepolle, zijn aan deze legende ontleend.
- Dodenherdenking en bevrijdingsdag hebben op 17 april 2009* in Oosterzee en omgeving een bijzonder karakter gekregen door de postume uitreiking van de Yad Vashem onderscheiding (= voor mensen die tijdens de oorlog Joden hebben geholpen bij de ontsnapping aan hun lot, bijvoorbeeld door ze bij hen thuis te laten onderduiken) aan Gosse en Hinke Kuipers. Zij woonden aan de Gietersevaart (op de huidige nr. 5) en hebben in de oorlog onderdak gegeven aan het Joodse meisje Elli Katz, die bij de plechtigheid aanwezig was. Op 17 april 2009 was ook de onthulling van een monument aan de Middenweg in Echten voor al die mensen die hier in de buurt tijdens de oorlog onderdak gegeven hebben aan Joodse kinderen, zoals Siemen en Hielkje Visser aan Loek Groenteman. Zij woonden aan de Middenvaart 32. Groenteman heeft het monument geschonken. Hij wil met dit monument zijn dankbaarheid uitdrukken voor alles wat al die mensen belangeloos en met gevaar voor eigen leven aan goeds hebben gedaan.
* Oosterzee en omgeving zijn op 17 april 1945 bevrijd, vandaar deze jaarlijkse herdenkingsdatum in deze regio.
- De in 1938 opgerichte Oranjevereniging Echten-Delfstrahuizen e.o. heeft zich ten doel gesteld: het organiseren van een seniorenmiddag, het organiseren van de festiviteiten rondom Koningsdag, het organiseren van de jaarlijkse Feestweek Echtenerbrug e.o., het organiseren van de jaarlijkse intocht van Sinterklaas en het (laten) plaatsen van de kerstbomen.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Echten, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Echten, Echtenerbrug en Delfstrahuizen.
- Nieuws: - Nieuws uit Echten, Echtenerbrug en Delfstrahuizen van Plaatselijk Belang De Trije Doarpen op Facebook.
- Belangenorganisatie: - "Plaatselijk Belang (PB) De Trije Doarpen heeft als doel: het behartigen van gemeenschappelijke belangen van de inwoners van de dorpen Echten, Echtenerbrug en Delfstrahuizen. Het bestuur van PB is gesprekspartner van o.a. gemeente, provincie en wetterskip en is afgevaardigd in de Commissie Kleine Kernen. De rol als gesprekspartner en vertegenwoordiger wordt steeds groter. Dit maakt een sterk PB belangrijk voor bewoners. Ben je nog geen lid? Wij behartigen ook graag jouw belangen!"
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Echten kerk.
Reactie toevoegen