Emst

Plaats
Dorp
Epe
Veluwe
Gelderland

Emst

Terug naar boven

Status

- Emst is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe, gemeente Epe.

- Onder het dorp Emst vallen ook de buurtschappen Gortel, Hanendorp, Laarstraat, Loobrink, Schaveren, Westendorp en Wijnbergen. Dit zijn 7 buurtschappen in totaal.

Terug naar boven

Ligging

Emst ligt Z van Epe, N van Vaassen en grenst in het O aan de A50.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In de Volkstelling van 1840 komt de plaatsnaam Emst niet apart voor. Wel de buurtschap Emsterenk met 39 huizen en 239 inwoners. Volgens een telling van 1860 zou het dorp in dat jaar 1.280 inwoners hebben gehad. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.200 huizen met ca. 3.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Emst is in 1864 van buurtschap tot dorp 'gepromoveerd' door de bouw van de Hervormde kerk in dat jaar.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Het Dorpsplan Emst schetst de gewenste ontwikkelingen voor het dorp in de komende jaren. Speerpunten zijn o.a. het bevorderen van aantrekkelijke erven en huiskavels in het buitengebied, het realiseren van ommetjes, rekening houdend met cultuurhistorische bezienswaardigheden, en het terugbrengen van 'koeien in de wei' door ze o.a. te betrekken bij natuurbeheer.

- De Hoofdweg en het deel dat overloopt in de Vaassenseweg is een karakteristieke weg voor Emst. De weg had anno 2016 een verminderde onderhoudsstaat en voldeed niet meer aan de veiligheidsrichtlijnen. Inwoners ervoeren de weg als onveilig, onaantrekkelijk, oncomfortabel en slecht toegankelijk. Daarom is de weg in 2017 heringericht, waarmee tegelijk het dorpse karakter is versterkt.

Een deel van de weg is duidelijker ingericht als ‘centrum’ van Emst. Er is een ontmoetingsplein voor de Hervormde kerk aangelegd en een horecaplein bij het Hezeplein. Ook de rouw- en trouwroute voor de Hervormde kerk is in ere hersteld met veiliger oversteekmogelijkheden voor fietsers en voetgangers. De weg heeft vanaf het Hezeplein tot Z van de Hervormde kerk een maximumsnelheid van 30 km/u gekregen. Door meer een ‘centrum’ te creëren, is het dorpskarakter en de leefbaarheid van Emst vergroot. De maximumsnelheid op de rest van weg 50 km/u gebleven.

Voor fietsers is aan beide zijden van de Hoofdweg een 2 meter breed fietspad van rood asfalt aangelegd om het fietscomfort en de veiligheid te verbeteren. Daarnaast zijn de belangrijkste fietsoversteken veiliger gemaakt. Op het kruispunt Hoofdweg-Stationsweg kunnen fietsers nu in twee keer oversteken en de rotonde op het kruispunt Hoofdweg-Oranjeweg-Brinkerweg is groter en veiliger voor fietsers gemaakt. Parkeren is nu alleen nog mogelijk in de langsparkeervakken. De doorgang voor fietsers en mindervaliden blijft hierdoor gewaarborgd.

Het karakter van de Hoofdweg in Emst wordt mede bepaald door de bomen langs deze weg. De karakteristieke zomereiken aan de oostkant zijn daarom grotendeels blijven staan. Enkele bomen moesten worden verwijderd, omdat ze ernstig ziek of beschadigd waren, omdat het noodzakelijk was in verband met het gewijzigde wegontwerp, of omdat ze te dicht bij kabels en leidingen zouden komen te liggen. Waar mogelijk zijn bomen herplant. De bomen aan de westzijde konden niet worden behouden. Deze bomen hadden hier niet genoeg ruimte om te groeien. De werkzaamheden zijn nauwkeurig uitgevoerd, onder toezicht van een bomenwacht.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Emst heeft 3 rijksmonumenten.

- Emst heeft 10 gemeentelijke monumenten.

- "Emst is als nederzetting oud maar als dorp nog jong. Het is pas een 'echt dorp' geworden door de bouw van de eerste kerk in 1866. Vóór die datum moesten de inwoners telkens lopend naar de Grote Kerk in Epe. In 1861 is de eerste aanvraag bij de kerkenraad te Epe ingediend om in Emst een eigen gemeente te stichten. De kerkenraad van Epe was hier eerst niet voor. Toch bleef de wens om een eigen kerk te stichten bestaan. In 1862 werd een plan opgesteld om te komen tot de stichting van een kerk. Een jaar later werd het financiële gedeelte reeds afgehandeld voor een te stichten zelfstandige kerkelijke gemeente. De Generale Synode van de Nederlandse Hervormde Kerk heeft op 11 juli 1864 besloten toestemming te geven voor het stichten van de kerk. In 1866 komt de kerk gereed. Ds. G. van Rhijn (predikant van 1902-1908) was de eerste rechtzinnige predikant. Uit dankbaarheid voor het vele werk dat hij in onze gemeente mocht doen is in 1961 een straat in het dorp naar hem genoemd: de Ds. Van Rhijnstraat. Met de komst van Ds. R. Bartlema ging onze gemeente over naar de Hervormd-Gereformeerde richting. Hij diende de gemeente van 1914-1916.

Op 6 januari 1930 is de kerk afgebrand. De brandweer van Emst was spoedig ter plaatse maar was niet in staat het vuur te bedwingen, want men beschikte slechts over een ouderwets brandspuitje. De brandweer van Epe en Vaasen moest te hulp komen. Een dag later werd er al een vergadering belegd en werd er een houten noodkerk gebouwd. De noodkerk stond op de huidige parkeerplaats en zondag 19 januari werd hier reeds de eerste dienst na de brand gehouden. De kerk is op de oude fundamenten herbouwd. De nieuw herbouwde Hervormde (thans PKN) kerk De Hoeksteen (Vaassenseweg 1) is op 28 december 1930 ingewijd. In 1999 is de kerk door middel van een zijvleugel met ongeveer 50 zitplaatsen uitgebreid. De reden was dat het aantal kerkgangers gestadig steeg. Er moesten vaak stoelen worden bijgezet, zeker ook als vakantiegasten in het hoogseizoen onze diensten kwamen meemaken.

In 2002 heeft de kerkvoogdij besloten tot een grondige renovatie van het interieur van de kerk. Deze renovatie is mede dankzij sponsoren en veel vrijwilligers in zeer korte tijd uitgevoerd: na enige voorbereiding werd op 2 januari 2003 de echte start gemaakt en op 16 februari kon de eerste dienst weer in de kerk worden gehouden. Het meest zichtbaar is de keuze voor nieuwe, warmere kleuren op plafond en muren. Verder zijn de oude lampen vervangen door prachtige kroonluchters. Ook de preekstoel is gewijzigd; de onderkant loopt nu meer spits toe en er zijn panelen aangebracht. Verder zijn de panelen op de deuren weer in oude(re) staat hersteld, wat het geheel een karakteristieke aanblik geeft. In de toren hangt een luidklok. De oorspronkelijke klok is in 1943 door de Duitsers geroofd. In 1949 kwam er een nieuwe klok. Hij weegt 250 kilo en er staat een gedicht op van de hand van wijlen dhr. L. Schouten: ‘De vorige werd naar ’t vuur verwezen / In haar plaats ben ik verrezen / ‘k Nood als zij met sterker klanken / ‘Kom dan, kom om God te danken.' (bron: Hervormde Gemeente Emst)

- Gevelstenen in Emst.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Koningsdag.

- Oranjevereniging Emst organiseert jaarlijks het Emsterfeest (do t/m za in het laatste volle weekend van augustus). Gedurende deze 3 dagen wordt er van alles voor jong en ouder georganiseerd op het feestterrein aan de Molenweg.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- De afgelopen jaren zijn 2 zogeheten 'klompenpaden' rond Emst gerealiseerd, beide van ca. 10 km; het Loobrinkerpad en het Schaverensepad.

- In natuurgebied het Vossenbroek, NO van Emst, direct W van de A50, herstelt Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen een bijzonder stukje natte natuur. De lage veengronden lenen zich in combinatie met het bijzonder schone kwelwater goed om als basis te dienen voor het ontwikkelen van elzenbroekbos, een bostype dat in Nederland nog maar weinig voorkomt. Om elzenbroekbos te ontwikkelen is het noodzakelijk om de met meststoffen belaste grond af te voeren. Graafmachines hebben daarom de bovenste laag verwijderd van wat oorspronkelijk een eenvormig weidegebied langs de A50 was. Hierdoor ontstaat voedselarme grond die kansen biedt aan verschillende zeldzame bloemen en planten.

In het afgegraven gebied is een slingerende watergang met kleine eilandjes aangelegd, waar planten en dieren goed gedijen. Het gebied wordt niet opnieuw ingeplant. Door de aanwezigheid van zwarte elzen en andere zaadverspreidende planten in combinatie met de juiste grond- en watergesteldheid, kan de natuur zich spontaan ontwikkelen en ontstaat een gevarieerd en moerasachtig broekbos. De afgegraven grond is grotendeels hergebruikt bij de aanleg van het ecoduct Het Tolhuis over de A50 bij Heerde. (okt. 2010)

- Het project Aantrekkelijke Erven beoogde het eigene van het buitengebied van Emst in stand te houden en waar mogelijk te versterken. Om precies te bepalen wat dat eigene is, is een analyse gemaakt van de typen landschappen. Deze variëren van droge heideontginningen in de buurt van het Veluwemassief tot natte broeklanden ten oosten van het Apeldoorns kanaal. Ook typerend voor de omgeving van het dorp zijn de beken en sprengen die van west naar naar oost het water vanaf de randen van het Veluwemassief afvoeren richting IJsselvallei. De beken zijn omgeven door beekdalgronden met nat grasland. Omdat het landschap en de kenmerken ervan in kaart zijn gebracht, kan ook worden bepaald wat voor soort erfbeplanting passend is. In 2010 zijn deskundigen, onder wie een adviseur van Stichting Landschapsbeheer Gelderland, verschillende erven langs geweest en zijn voor geïnteresseerde bewoners beplantingsplannen gemaakt. Er was financiële ruimte voor ca. 40 plannen. Eind 2011 zijn de plannen afgerond.

- Het in januari 2018 definitief geworden Bestemmingsplan Landgoed de Emsterhof behelst het plan voor een nieuw landgoed in Emst, waarbij landbouwgrond wordt omgezet in natuur en 3 nieuwe woningen worden gerealiseerd als compensatie voor waardeverlies van de grond en de duurzame instandhouding van de natuur. Bijzonder hierbij is dat boerderij De Emsterhof, die eern van de oudste beschreven boerenplaatsen in de gemeente Epe is, het dominante gebouw op het landgoed blijft. De nieuwe woningen worden alle hieraan ondergeschikt gemaakt.

De eigenaren willen 10 ha grond van de Emsterhof inzetten voor de ontwikkeling van een nieuw landgoed. Hiervan wordt 2 ha landbouwgrond, waar zich voorheen deels al bos ontwikkelde, omgezet in bos. Daarnaast wordt 3 ha landbouwgrond omgezet en ingericht als vochtige natuur. De overige gronden behouden hun agrarische bestemming. Er worden 3 nieuwe wooneenheden gerealiseerd. De bestaande boerderij behoudt zijn agrarische functie en biedt stalruimte voor brandrode runderen die gebruikt worden voor het beheer van het landgoed en ruimte aan beoogde nevenfuncties zoals zorg. Het landgoed wordt opengesteld door middel van wandelpaden en het wordt gerangschikt onder de Natuurschoonwet. (bron: Gemeente Epe, 17-1-2018)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Emst, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Emst.

- Belangenvereniging: - Emster Belang.

- Onderwijs: - Basisschool De Sprenge. - School met de Bijbel.

- Muziek: - Muziekvereniging Prins Bernhard is opgericht in 1939 en heeft ca.100 leden. De kern van de vereniging wordt gevormd door het Harmonieorkest. Verder bestaat de vereniging uit het opleidingsorkest, de speelgroep, de blokfluitgroep, het Dickens Orkest, dweilorkest De Dubbeltoeters en dweilorkest De Heuischudders. Laatstgenoemd orkest vertegenwoordigt de vereniging regelmatig in de regio en speelt o.a. op bruiloften, straatfestivals en diverse speciale gelegenheden, overal waar muziek voor een extra vrolijke noot zorgt. Is muziek een hobby van je, maar muziek maken nog niet? Aarzel dan niet en kom eens luisteren, bijvoorbeeld op de repetitieavond op donderdag.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Emst is opgericht in 1947.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Emst.

Reactie toevoegen