Epe

Plaats
Dorp en gemeente
Epe
Veluwe
Gelderland

gemeente_epe_kadastraal_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Epe anno ca. 1870, kaart J. Kuijper, exclusief de in 1818 opgeheven gemeente Vaassen

Gemeente Epe anno ca. 1870, kaart J. Kuijper, exclusief de in 1818 opgeheven gemeente Vaassen

gemeente_vaassen_kadastraal_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Kaart van de in 1818 opgeheven gemeente Vaassen, situatie anno ca. 1870, kaart J. Kuijper

Kaart van de in 1818 opgeheven gemeente Vaassen, situatie anno ca. 1870, kaart J. Kuijper

Epe

Terug naar boven

Status

- Epe is een dorp en gemeente in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe.

- In 1812 is Vaassen van de gemeente Epe afgesplitst tot een zelfstandige gemeente, en in 1818 daar weer aan toegevoegd.

- Onder de gemeente Epe vallen naast de gelijknamige hoofdplaats verder nog de dorpen Emst, Oene en Vaassen en de buurtschappen Boshoek, Dijkhuizen, Geerstraat, Gortel, Hanendorp, Hegge, Jonas (deels), 't Laar, Laarstraat, Loobrink, Niersen, Ooster Oene, Oosterhof, Schaveren, Tongeren, Vemde, Westendorp, Wijnbergen, Wissel en Zuuk. Dit zijn in totaal 4 dorpen en 20 buurtschappen.

- Onder het dorp Epe vallen ook de buurtschappen Dijkhuizen, Tongeren, Vemde, Wissel en Zuuk. De andere buurtschappen vallen onder de overige dorpen. Welke buurtschappen onder welke dorpen vallen, wordt bij de buurtschappen en dorpen ter plekke vermeld.

- De gemeente heeft een jumelage (stedenband) met de Duitse gemeente Gronau, bij Enschede (een deel van de gemeente Gronau heet ook Epe).

- Wapen van de gemeente Epe.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente.

Terug naar boven

Naam

Inwoners en bijvoeglijk naamwoord
Een inwoner van dit dorp is een Epenaar. Voor deze plaatsnaam als bijvoeglijk naamwoord doen verschillende varianten de ronde: Epers(e), Epes(e) en Eper (zo is er ibijv. sprake van de Eper Gemeentewoning [EGW], thans Kulturhus). Omdat Historische Vereniging Ampt Epe zich afvroeg wat de juiste benaming is, heeft zij advies gevraagd aan de Nederlandse Taalunie. Zij stellen: "Zowel 'Epes' als 'Eper' is mogelijk. In principe kunnen van land- en plaatsnamen bijvoeglijke naamwoorden gevormd worden met het achtervoegsel '-s': 'Gents', 'Amsterdams', 'Aaltens' en dus ook 'Epes'. Daarnaast komt 'Eper' voor (niet 'Epers')." Nadere informatie hierover en soortgelijke voorbeelden vind je op de site van het Taalunieversum. Een lijst met veel land- en plaatsnamen en de afleidingen daarvan vind je op de site van Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS).

Oudere vermeldingen
1176 de Ape, 1176 kopie midden 17e eeuw Eep, Ep, Epe, Eepe.

Naamsverklaring
Het Oudnederlandse apjô-* betekent 'land aan de rivier', een afleiding van apa* 'rivier, stroom'. Waternamen en plaatsnamen met het toponymisch element apa vindt men in Nederland, België, Noord-Frankrijk en Duitsland. Op basis van de productiviteit concludeert men dat apa een Germaans woord is. Het simplex is verwant met het Latijnse amnis 'stroom, brede diepe rivier' en het Oudierse abann 'rivier'. Een andere opvatting veronderstelt dat apa als suffix uit een pre-Germaans substraat is overgenomen (in namen als Alpe dat is ontstaan uit Alapa, Wispe dat is ontstaan uit Visapa* en Sarpe dat is ontstaan uit Sarapa*) en dat het daarna in het Germaans productief werd. Hiervoor pleiten de (zeldzame) nevenvormen ip en up en het ontbreken van verbuiging van het eerste lid. De Nederlandse namen hebben in het eerste bestanddeel een overwegend Germaans karakter; dit geldt overigens voor 80 procent van alle apa-namen. Het overgrote deel van de hydroniemen met apa in Nederland is tot plaatsnaam geworden.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Epe ligt N van Apeldoorn, NW van Deventer, O van Nunspeet en grenst in het O aan de A50.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Epe 885 huizen met 6.056 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 76/575 (= huizen/inwoners) met de buurtschappen Lohuizen 18/107, Tongeren 12/70, Wissel 78/468, Gortel 30/210, Schaveren 21/127, Achterenk 26/181, Norel 13/88, Vemde of Wemde 20/119, Dijkhuizen 19/119, Emsterenk 39/239, Over de Grift 24/144, Lobrink 23/148, Westendorp 21/130, Laarstraat 20/124 en Zuuk 69/533, dorp Vaassen 78/594 met de buurtschappen Hegge 58/405, Broek of Vaassen Broek 61/423 en Westerenk 55/385 en dorp Oene 34/235 met de buurtschappen Hothoek 25/178, Dijkerroth 35/243 en Oost-Oene 30/211. Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 13.000 huizen met ca. 33.000 inwoners, waarvan ca. 6.000 huizen met ca. 15.000 inwoners in het gelijknamige dorp.

Terug naar boven

Geschiedenis

Het gebied van de huidige gemeente Epe was vóór het begin van onze jaartelling al bewoond. Er zijn veel prehistorische vondsten gedaan en er zijn grafheuvels uit de nieuwe steentijd (4000-1700 voor Christus). Bijzonder in Nederland zijn de 'celtic fields' (prehistorische vierkante akkers omgeven door aarden walletjes). Er ligt een heel complex (ca. 76 hectare) van deze akkers bij Vaassen, rond de Gortelseweg. Ze dateren uit de IJzertijd.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van (de kernen van de gemeente) Epe, kun je terecht bij:

- "Historische Vereniging Ampt Epe richt zich op de geschiedenis van de gemeente, met de daaronder vallende dorpen en buurtschappen. De vereniging stelt zich ten doel de belangstelling voor de geschiedenis in de gemeente op te wekken en te versterken. De beschikbare informatie maken we toegankelijk via een aantal media: ons tijdschrift, dat vijf keer per jaar verschijnt, diverse boeken, onze website en andere websites, regionale pers, lezingen, excursies en film- en voorlichtingsavonden. Een vereniging als de onze bestaat natuurlijk bij de gratie van haar leden. Deze maken het voor de vereniging mogelijk om haar activiteiten te ontplooien en de historie van onze dorpen en buurtschappen de aandacht te geven die het verdient. Het lidmaatschap van onze vereniging kost € 17,50 per jaar.

Aan het lidmaatschap zit een aantal voordelen vast. Zo ontvangt elk lid vijf keer per jaar het blad Ampt Epe in de bus. Een blad boordevol informatie over de interessante geschiedenis van onze gemeente. Daarnaast krijgt een lid korting op onze uitgaven en activiteiten en in een aantal gevallen zijn deze activiteiten voor de leden zelfs gratis! Regelmatig ontvangt de redactie van ons tijdschrift vragen over de historie van de gemeente, haar inwoners, gebouwen, enzovoorts. Deze vragen kun je stellen via e-mail. Voor genealogische vragen zie de rubriek Familiegeschiedenis." Op de site van deze vereniging vind je o.a. een Tijdlijn van het dorp (met bijbehorende buurtschappen) van 'in den beginne' tot heden (ca. 80 pagina's).

- Veluws Museum Hagedoorns Plaatse is een Veluws hallehuis uit 1715. Het museum toont het boerenleven anno 1900. De suggestie wordt gewekt dat de familie even weg is. De kapschuur herbergt een klederdracht-expositie met streekdracht van de Noord-Veluwe en een presentatie van de streekgeschiedenis van de gemeente Epe e.o. De klederdrachten van deze streek tonen het armoedige bestaan op de zandgronden. Op de bovenste verdieping zijn exposities van fotografen of kunstenaars die het beeld complementeren. Tevens bevinden zich op het erf naast de traditionele boerentuin nog een wagenschuur en een ambachtenschuur.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "De gemeente wil zich als krachtige en vitale gemeente richting 2030 duurzaam ontwikkelen door haar bestaande kwaliteiten en sterke punten verder te verbeteren. Daarbij inspelend op maatschappelijke en bestuurlijke ontwikkelingen.
De 'Toekomstvisie 2030: Epe, krachtig en vitaal' geeft richting aan de keuzes die de gemeente de komende jaren maakt bij allerlei maatschappelijke opgaven. De visie is gebaseerd op drie pijlers: economie, het sociale terrein en het ruimtelijke terrein. Speciale aandacht is er voor de demografische ontwikkelingen (verandering van de bevolkingssamenstelling) in onze gemeente. Kernwaarden voor de gemeente in 2030 zijn: onderscheidend, duurzaam, verbindend en verrassend. Deze waarden geven aan hoe de gemeente wil zijn en gezien wil worden. Een samenvatting van het rapport vind je hierna:

Economie. De gemeente Epe wil naar een moderne arbeidsmarkt en wil de economische structuur versterken. Dit uit zich in een grote verscheidenheid aan werkgelegenheid. Behoud en versterking daarvan vindt plaats door modernisering en door alternatieven te bieden voor de belangrijke sectoren als de maakindustrie en de landbouw. De gemeente zet in op twee groeisectoren: zorg en recreatie/toerisme. De gemeente wil de bestaande economische structuur moderniseren en innoveren. Dit kan worden bereikt door te investeren in goede netwerken tussen bedrijfsleven, onderwijs en overheid, zowel op lokaal als op regionaal niveau. Om het voor bedrijven aantrekkelijk te maken om zich in de gemeente te vestigen of te blijven, wil de gemeente een goed vestigingsklimaat bieden.

Sociaal. De inwoners van de gemeente Epe wonen in een prettige en veilige leefomgeving. Bewoners worden uitgedaagd elkaar te helpen en zelf activiteiten te organiseren. Hiervoor is een goed voorzieningenniveau nodig. Het stimuleren van actief burgerschap om de betrokkenheid van mensen bij hun wijk en buurt te vergroten wordt ondersteund door het verder uitbouwen van het wijkgericht werken over de hele gemeente. De gemeente zet in op het versterken van vrijwilligerswerk en -zorg in wijken en buurten om zoveel mogelijk mensen in de samenleving mee te laten doen.

Ruimte. Unieke kenmerken als natuur, landschap en cultuurhistorie blijven behouden, met ruimte voor nieuwe ontwikkelingen. Epe is een aantrekkelijke gemeente om in te wonen, werken en recreëren. We zetten in op het faciliteren van nieuwe ontwikkelingen voor wonen en bedrijvigheid. En ook op het faciliteren van initiatieven tot duurzame energieopwekking en initiatieven tot duurzaam energieverbruik. Met (markt)partijen werken we aan een toekomstgericht woonaanbod met voorzieningen, met expliciete aandacht voor de groepen 20- tot 35-jarigen, senioren en alleenstaanden. De identiteit en het karakter van de dorpskernen blijven behouden.

Realiseren van ambities. Epe wil een vitale en attractieve gemeente zijn en blijven. Samenwerking met inwoners, andere gemeenten, maatschappelijke organisaties en bedrijven is hiervoor noodzakelijk. De gemeente blijft nauw samenwerken met gemeenten in de regio Stedendriehoek en gemeenten op de Noord-Veluwe. De gemeente heeft de regierol, uitvoering is voornamelijk een zaak van burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven. De toekomstvisie is mede gebaseerd op de inbreng vanuit burgers en belanghebbenden bij eerdere trajecten voor visieontwikkeling van de afgelopen jaren en op het advies van inwoners die deel hebben genomen aan het interactieve traject dat onder verantwoordelijkheid van de raad heeft plaatsgevonden."

- Nieuwbouwwijk De Klaarbeek.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Het dorp Epe heeft 32 rijksmonumenten.

- Epe heeft 31 gemeentelijke monumenten.

- Grote Kerk met toren uit de 12e eeuw, koor uit de 15e eeuw en schip uit ca. 1500, alles van tufsteen of met tufsteen bekleed.

- Gevelstenen in Epe.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- De Eper Paardenvierdaagse is voor het eerst verreden in 1993, toen nog als 'Avondvierdaagse voor ruiters en menners', onder de vlag van Rij- en menvereniging De Vrije Teugel. De routes, met een lengte van gemiddeld 15 kilometer, werden ook echt 's avonds verreden. Dat het concept van de Vierdaagse aansloeg bij paardenliefhebbers, blijkt wel uit de gestage groei van het aantal deelnemers. Steeds meer ruiters en menners wisten de weg naar Epe te vinden om vier fantastische dagen te beleven met de paardenhobby. Deze groei gaf voor de organisatie echter ook problemen. De kleine parkeerplaats en de beperkte ruimte rondom het Hippisch Centrum begon enorm te knellen, terwijl op diezelfde parkeerplaats ook nog ruimte moest vrijblijven voor een collega-rijvereniging. De commissie vond een nieuw onderdak bij Koetsiersvereniging Het Apeldoornsch Gerij, zodat de continuïteit van het evenement gewaarborgd werd.

In de loop der jaren werden de starttijden steeds ruimer gesteld, om te voorkomen dat deelnemers onderweg teveel last van elkaar zouden krijgen. Omdat daardoor niet meer gesproken kon worden van een avondvierdaagse, werd het evenement vanaf de zesde editie omgedoopt in 'Eper Paardenvierdaagse voor ruiters en menners'. Daarbij bleek het organisatorisch gezien moeilijk om de keuzemogelijkheid in de lengte van de routes te blijven handhaven, zodat deze iedere dag een vaste lengte kregen van ruim 20 km. In 2010 is Stichting Paardenvierdaagse Epe opgericht. Sinds de 18e editie worden de Vierdaagsen onder de vlag van deze stichting georganiseerd. Het evenement komt hiermee op dezelfde rij te staan als vele andere toeristische evenementen binnen de gemeente, met een Eper identiteit en een nog grotere betrokkenheid van de Ondernemersvereniging, gemeente en de Eper bevolking. Met deze zelfstandige organisatie kan slagvaardiger, directer en efficiënter worden gehandeld. De waardering die deelnemers en bezoekers telkens voor het evenement laten blijken, sterken de organisatoren om onverminderd door te gaan en de Eper Paardenvierdaagse jaarlijks op de hippische agenda's terug te laten komen.

- Braderie (juli).

- Popfestival E-Pop (op een zaterdag begin september).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- De gemeente Epe is rijk aan bosgebieden. In het Z deel van de gemeente betreft dit deels gebieden van Kroondomein Het Loo (met name rond de buurtschappen Gortel en Niersen).

- De Renderklippen bestaan uit met heide begroeide stuwwallen, gelegen tussen Epe en Heerde.

- "Het doel van drinkwaterbedrijf Vitens is om evenveel oppervlaktewater te infiltreren als er aan grondwater voor de drinkwatervoorziening wordt opgepompt. Omdat de hoeveelheid op te pompen grondwater is opgevoerd, moest er ook meer water worden geïnfiltreerd. Van 2016 tot en met 2018 lukte dat niet. Om dat doel mogelijk te maken, hebben Vitens en Waterschap Vallei en Veluwe de handen ineengeslagen. Toename. Door het verplaatsen van een stuw in de Klaarbeek neemt de capaciteit waarmee water uit de Klaarbeek kan worden geïnfiltreerd toe. Het water wordt verdeeld over twee stromen. Tweederde deel stroomt via de stuw - onder vrij verval - dat wil zeggen zonder toegevoegde energie - vanuit de beek in de pompvijvers van Vitens. Uit de vijvers wordt het water opgepompt en via ondergrondse leidingen naar de infiltratievijvers, vlakbij de drinkwaterwinning aan de Dellenweg in Epe, gebracht.

De door Vitens beoogde zes miljoen te infiltreren kubieke meter per jaar is hierdoor haalbaar. De rest van het water blijft in de beek, voor de ecologische verbinding tussen de Klaarbeek, de Verloren Beek en de Grift. Beekprik en elrits. Deze ecologische verbinding is in november 2020 tot stand gebracht. Het doel hiervan is om vissen in de Grift, tegen de stroom in naar de Klaarbeek en de Verloren Beek te laten zwemmen om zich daar te kunnen vermeerderen. Hiertoe zijn schotten aangebracht met een verval van drie cm per 20 meter. De beoogde vissoorten zijn de beekprik en de elrits." (bron: Waterschap Vallei en Veluwe, november 2020)

- "In het voorjaar van 2021 heeft de provincie Gelderland een nieuw natuurgebied aangelegd, ten zuiden van de kern Epe en de N309, bij de Klaarbeek en de Verloren beek. Langs de westkant van het terrein loopt het doorgaande fietspad van Apeldoorn naar Epe. Van de ruim 6 hectare grond is 3,5 hectare beplant met nieuwe bomen. We wilden hier niet alleen nieuw bos aanleggen, maar ook het kleinschalige landschap behouden. Dat is goed gelukt. Het gebied is ingericht met loofbos en kruiden- en faunarijk grasland. We hebben de aanwezige beken hersteld, een poel aangelegd en een picknicktafel met informatiepaneel geplaatst. Voor het aanleggen van dit natuurgebied hebben we samengewerkt met Waterschap Vallei en Veluwe en de gemeente.

1.700 hectare nieuw bos in 10 jaar. In het Klimaatplan is berekend dat er landelijk in totaal 10.000 hectare nieuw bos nodig is om de klimaatdoelen te halen. We werken in Gelderland sinds 2019 aan een eigen bomen- en bosbeleid. In december 2020 hebben we dit beleid vastgesteld. Hierin staat onder meer dat we de komende 10 jaar 1.700 hectare nieuw bos aanleggen. En dat er nog eens 1 miljoen bomen bijkomen in het landelijk gebied en in Gelderse dorpen en steden. Met vitaal, verschillend en meer bos willen we de biodiversiteit verhogen, en de klimaatverandering afremmen." (bron: Provincie Gelderland, maart 2021)

Terug naar boven

Eten en drinken

- De in 2006 opgerichte Buurtwinkel met bakkerij aan de Klimtuin is een heel bijzondere; het biedt namelijk emplooi aan tientallen cliënten van Stichting De Passerel. Mensen met een verstandelijke beperking en afstand tot de arbeidsmarkt, die trots zijn op het brood en banket dat ze maken, ieder op zijn eigen niveau en in zijn eigen tempo. Ook het contact met de klanten is belangrijk. Zie ook de reportage n.a.v. het 10-jarig bestaan in 2016.

Terug naar boven

Beeld

- Oude en recente ansichtkaarten en foto´s van de kernen in de gemeente Epe uit de collectie van Epenaar Gert van den Esschert, met bij iedere afbeelding een toelichting.

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Epe.

- Algemeen: - Epernet is een naslagwerk met vele artikelen over verleden en heden van Epe. Het is ca. 8 jaar opgezet en bijgehouden door een tiental mensen. Medio 2020 is men ermee gestopt, maar als naslagwerk blijft de site toch in de lucht.

- Nieuws: - Veluws Nieuws is de weekkrant voor de gemeenten Hattem, Heerde en Epe. Via deze link (onder het menu 'De krant') is de krant ook online te lezen (ook oudere nummers).

- Muziek: - 4 Epenaren besluiten in 1999 een midwinterhoornblaasgroepje te starten onder de naam 'Van toeten noch bloazen'. Tijdens optredens kleden de leden zich in zondagse Veluwse dracht waarbij de dracht rond het jaar 1850 als uitgangspunt is genomen. De eerste jaren verdubbelt de groep van 4 naar 8 en van 8 naar 16 blazers. Daarna al snel tot boven de 20 blazers. Tegenwoordig telt de vereniging 25 leden en is er een ledenstop. In 2001 is officieel de vereniging 'De Veluwse Midwienterhoornbloazers' opgericht. Bij de oprichting dacht het groepje van 4 blazers dat het totaal aantal blazers en optredens beperkt zou blijven. Niet alleen het aantal blazers groeide boven alle verwachtingen maar ook de aanvragen tot het komen optreden overstegen alle verwachtingen. Vaste jaarlijkse optredens zijn: 1e Adventsaankondiging op de Renderklippen nabij de schaapskooi Epe/Heerde, Gouda bij Kaarslicht, Wandeltocht in Wissel elke 3e zondag in december, de Hoge Veluwe op Oudjaarsdag, Oudjaarsdienst Grote Kerk, en diverse Kerstmarkten in de omgeving.

Het midwinterhoornblazen in Gelderland en Overijssel is in december 2013 op de Nationale Inventaris Immaterieel Cultuur Erfgoed in Nederland geplaatst. Deze Nationale Inventaris vloeit voort uit de Nederlandse ondertekening van de UNESCO conventie ter bescherming van het Immaterieel Erfgoed, die Nederland verplicht het immaterieel erfgoed binnen haar landsgrenzen in kaart te brengen. Dit is een mooie erkenning van het Midwinterhoornblazen als levende cultuur. Na het onderzoek dat Ben Jonker, de voorzitter en oprichter van De Veluwse Midwienterhoornbloazers heeft verricht, is hij initiatiefnemer en later intensief betrokken geweest bij het realiseren van de plaatsing op de erfgoedlijst.

- Zorg: - "Viattence locatie De Klaarbeek in Epe biedt woonruimte aan 32 bewoners van 4 woongroepen aan de zijde van de Zwartewaterlandstraat. Aan de zijde van de Roggestraat biedt De Klaarbeek woningen voor bewoners van appartementen. Het ons-kent-onsgevoel leeft enorm en dat maakt De Klaarbeek een gezellige ontmoetingsplek. De medewerkers van Viattence en vrijwilligers vormen één team. Naast De Klaarbeek is er in het dorp nog een Viattence locatie: De Nieuwe Antoniehof. Het Praathuis. In De Klaarbeek bevindt zich ook Het Praathuis: een centrale ontmoetingsruimte die niet alleen bedoeld is voor de bewoners van De Klaarbeek, maar ook voor andere inwoners. Het Praathuis haalt de dorpsbewoners naar binnen voor een ontmoeting met dorpsgenoten of bewoners van De Klaarbeek. Er worden diverse activiteiten georganiseerd, zoals bloemschikken, bingo of bijvoorbeeld een potje biljart. Ook wordt deze ruimte eens per week omgetoverd tot een heus eetcafé. Iedereen kan tegen een kleine vergoeding aan deze activiteiten deelnemen. Van gezellig samen koffie drinken tot meedoen aan Zitfit: u bent van harte welkom."

- Zorgboerderij De Wilgenhof. - Zorgboerderij Buitengewoon.

- Duurzaamheid: - Medewerkers van de gemeente Epe kunnen sinds januari 2019 duurzaam op weg in elektrische auto’s of op de fiets. Zo draagt de gemeente ook haar steentje bij aan een duurzame omgeving. Dit past in de ambities van de Cleantech Regio om de CO2-uitstoot te verminderen en om in 2023 de meest duurzame regio van Europa te zijn. De gemeente heeft haar oude dienstauto’s omgewisseld voor elektrische (lease)auto’s. Daarnaast zijn er elektrische fietsen aangeschaft. De auto’s en fietsen zijn door alle medewerkers en bestuurders te gebruiken voor dienstreizen.

- "Energie Coöperatie Epe is in 2018 opgericht voor en door inwoners van de gemeente. Ons doel is het bijdragen aan het terugdringen van vervuilende energiebronnen en het versterken van de lokale circulaire economie. Het is belangrijk dat zoveel mogelijk mensen investeren in duurzame energievoorzieningen zoals zonne-energie, voor een goede leefomgeving voor de huidige en de toekomstige inwoners en bezoeker van onze regio. Particulieren, maar ook bedrijven, belangengroeperingen en verenigingen kunnen zich aansluiten. Leden beslissen mee over de toekomst van de duurzame-energievoorziening in de gemeente en kunnen ook investeren in duurzame energieopwekking. Dat kan al vanaf een klein bedrag. Missie. “Samen willen we onze leefomgeving duurzaam maken voor bewoners, bedrijven en bezoekers van de gemeente voor nu en in de toekomst.” Visie. De leefomgeving en activiteiten van de gemeente zijn duurzaam en ingebed in de lokale circulaire economie, wat een kleine milieu voetafdruk waarborgt, en zijn in harmonie met de kwaliteit en kenmerkende waarden van het dorpse karakter, de maatschappelijke schoonheid en de “noaberschap” mentaliteit van de bewoners en de bezoekers. Doelstelling. Realiseren van een duurzame energievoorziening binnen de gemeente en daarin vanaf 2020 zelfvoorzienend te zijn.

Kernwaarden. Onafhankelijk opererend in een werkveld van burgerbelangen, overheidsbelangen en belangen van commerciële partijen en daarmee verbindend zijn om gezamenlijk oplossingen te creëren. Het op energiegebied duurzamer maken van de leefomgeving staat hierbij voorop en niet het economisch verdienmodel. Organisatie. Energie Coöperatie Epe gaat functioneren als een netwerkorganisatie, waarbij kennis door de leden wordt gebundeld, maar waarbij ook nauw wordt samengewerkt met bedrijven, onderwijs en overheid. Het doel hierbij is om middels een professionele aanpak projecten uit te voeren op gebied van duurzame energievoorziening. Verschillende projectvormen zijn denkbaar, zoals: projecten onder de vlag van de Energie Coöperatie; projecten onder nieuw opgerichte project-coöperaties; projecten in samenwerkingsverband met commerciële bedrijven. Welke vorm wordt gekozen is afhankelijk van de omvang, keuze van de deelnemende leden, wijze van participatie van derde partijen en de wijze van financiering."

- Waterschap Vallei en Veluwe gaat de nieuwe duurzame grondstof Kaumera Nereda Gum winnen uit de slibkorrels die vrijkomen bij het zuiveringsproces van de rioolwaterzuivering Epe. De installatie die hiervoor nodig is, moet in het voorjaar van 2020 operationeel zijn. Kaumera Nereda Gum is een biologische grondstof met een aantal unieke eigenschappen. Het kan water vasthouden maar ook afstoten. Dit biedt verschillende mogelijkheden voor toepassing in de land- en tuinbouw, de papierindustrie en de bouwsector. Zo kan bijvoorbeeld de bodemconditie met Kaumera verbeterd worden zodat meststoffen minder snel uitspoelen. Ook zijn de waterafstotende eigenschappen van Kaumera goed toe te passen in bijvoorbeeld coatings voor betonvloeren, waardoor deze beter uitharden en langer meegaan.

De grondstof wordt gewonnen uit het zuiveringsslib dat vrijkomt bij de Nereda zuiveringstechnologie. Waterschap Vallei en Veluwe startte in 2012 als eerste waterschap ter wereld met deze technologie in Epe. De technologie zorgt ervoor dat het slib dat overblijft na het zuiveren geen vlokken maar korrels vormt. Hierdoor bezinkt het slib sneller en is de benodigde fysieke ruimte veel kleiner. Ook is er veel minder energie nodig voor het zuiveren van rioolwater. Deze innovatieve manier van zuiveren wordt inmiddels op steeds meer plekken in de wereld toegepast. Het terugwinnen van grondstoffen uit afvalwater wordt binnen de waterschapswereld breed gesteund. Voor diverse grondstoffen (waaronder fosfaat, cellulose maar ook Kaumera) werken waterschappen samen in zogenoemde koplopersgroepen. Voor Kaumera zijn dit naast Rijn en IJssel en Vallei en Veluwe de Waterschappen Noorderzijlvest, Vechtstromen, Waterbedrijf Limburg en Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden.

De ontwikkeling van de grondstof Kaumera is het resultaat van een samenwerking tussen Royal Haskoning DHV, TU Delft, STOWA (Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer), Waterschap Vallei en Veluwe, Waterschap Rijn en IJssel , Chaincraft en de Energie- en Grondstoffenfabriek (EFGF). Alle partijen brengen een deel van de kennis en expertise in die nodig is voor het terugwinnen, verwerken en vermarkten van de nieuwe grondstof. Zo werken waterschappen, wetenschap en bedrijfsleven samen aan een duurzame, circulaire economie. (bron: Waterschap Vallei en Veluwe, april 2019)

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Epe Norelbos, - idem oud en - idem RK.

Reactie toevoegen