Glane-Beekhoek

Plaats
Buurtschap
Losser
Twente
Overijssel

glane-beekhoek_plaatsnaambord_kopie.jpg

Glane-Beekhoek is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Twente, gemeente Losser.

Glane-Beekhoek is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Twente, gemeente Losser.

Glane-Beekhoek

Terug naar boven

Status

- Glane-Beekhoek is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Twente, gemeente Losser.

- De buurtschap Glane-Beekhoek valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Glane.

- Buurtschap Glane-Beekhoek heeft - in tegenstelling tot de meeste andere buurtschappen in ons land - een 'bebouwde kom' en heeft daarom blauwe plaatsnaamborden (komborden).

Terug naar boven

Naam

Spelling
De plaats wordt soms ook als Glanebeekhoek gespeld, maar op de officiële blauwe plaatsnaamborden (komborden) staat Glane-Beekhoek, dus wij gaan ervan uit dat dat de officiële dan wel voorkeursspelling is.

Oudere naamgeving
Zeker tot eind jaren negentig stonden hier plaatsnaamborden 'Glanerbrug gem. Losser'. Wellicht omdat dit teveel verwarring opleverde met het aangrenzende dorp Glanerbrug in de gemeente Enschede?, is later de naam van deze buurtschap veranderd in Glane-Beekhoek. (weet iemand meer over het wanneer en waarom?, red.)

Naamsverklaring
De naam is een samenstelling van de plaatsnaam Glane, waar de buurtschap voor de postadressen onder valt, en de veldnaam ‘de Beekhoek’.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Glane-Beekhoek ligt ZW van Glane, direct N van Glanerbrug, rond de N371 Glanerbrug-Losser die ter plekke Glanerbrugstraat heet, en grenst in het O aan Duitsland.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap Glane-Beekhoek omvat 24 huizen met ca. 55 inwoners. (bron: CBS, 2018)

Terug naar boven

Geschiedenis

- Jeugdherinneringen m.b.t. Glane-Beekhoek van de in Glanerbrug geboren en tegenwoordig in Tiel wonende Egbert van de Haar (1938): "De buurtschap ligt op enige honderden meters in de lengte langs de Glanerbeek. Bewoners waren voor de dagelijkse boodschappen aangewezen op Glanerbrug of Losser. Kruidenier Hannes Rolink uit het dorpje Glane bracht de wekelijkse boodschappen aan huis. Hij deed dat door weer en wind. Voordat er een geasfalteerde weg was aangelegd was het een rulle zandweg met een verhard fietspad er naast.

Glane-Beekhoek had destijds een school. Die werd de school in de Beekhoek genoemd. Hoofd van de school was meester Biesterbosch. In mijn jeugd was de school in gebruik als timmerwerkplaats van dhr. Mulder. Er was zelfs een wijkagent. Dat was veldwachter De Ruiter. Veel criminaliteit was er echter niet te bespeuren. De namen Biesterbosch, In het Veld, Boerrichter, Peters, Bunskoek, Nijland, Meulenbroek kwamen er in mijn tijd voor. De Bunskoeken waren familie van mij. Mijn moeder Masje van de Haar-Bunskoek was een dochter van Egbert Bunskoek en Alberta Bunskoek-Voortman. Egbert Bunskoek kwam van oorsprong uit Avereest. Alberta kwam uit Deventer. Zij kregen vijf kinderen: Niesje, Masje, Dirk, Cornelis en Berta en Klaas. Klaas of Klaasje is op zeer jonge leeftijd overleden. Mogelijk door een ongelukje met een hobbelpaard. Schuin tegenover is later Cornelis Bunskoek gaan wonen. Cornelis was getrouwd met Jantje Kuiper. Even voorbij Cornelis Bunskoek woonde de familie Keizer. Daar tussenin aan de overkant woonden Hannes en Hanna Nijland. Voorouders van hen hebben een ticheloven gehad (waarover je hierna kunt lezen, red.).

In de Beekhoek staat ook het vroegere Sint-Olafklooster (waarvoor zie verder het hoofdstuk Bezienswaardigheden, red.). Wij als jonge jongens kwamen regelmatig bij het klooster. Op het land werkte pater Bernard. Dat was een aardige man. Het klooster is gebouwd op de grond van het erve Schildkamp. Eigenaar van de grond was sinds ca. 1600 de Nederlands Hervormde Gemeente te Losser. In de herfst van 1880 komt een deurwaarder vertellen dat de toenmalige bewoners op 11-11-1881 het erf moeten hebben verlaten. De boerderij wordt als onbewoonbaar aangemerkt. Een bekende inwoner van de Beekhoek was kunstschilder Klaas Bernink (1913-1996).

Van circa 1948 tot 1972 was er een goederentreintje van Enschede via Glanerbrug, Glane-Beekhoek en Glane naar Losser. Als het in de bewoonde buurt in de Beekhoek aan kwam tuffen kondigde het zich aan door de stoomfluit te laten horen. De buurtschap heeft ook nog een klootschietersvereniging gehad, genaamd De Beekhoek." (bron: site van Egbert van de Haar uit Tiel over o.a. plaatsen in Twente)

- Nadat Hermannus (Mans) Nijland op de veldoven van zijn vader Lambertus “Lutterherm” Nijland en zijn broers Johannes (Jans), Bernard en Marinus had gewerkt, begon hij in 1925 met een eigen steenbakkerij in buurtschap Glane-Beekhoek. Een uitvoerige geschiedenis daarvan vind je onder de link. De veldovens en steenbakkerijen stonden in gebieden waar leem of klei in de bodem zat en deze gemakkelijk te bereiken was. Het gebied waar Mans Nijland zijn steenbakkerij bouwde, bevond zich in de (klei)strook langs de Dinkel van Epe en Gronau via Glanerbrug naar Losser. De Glanerbeek stroomde achter de nieuwe steenbakkerij. Mans Nijland.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Op de grond van erve Schildkamp in buurtschap Glane-Beekhoek (Glanerbrugstraat 33) wordt in 1911 een klooster gebouwd door Noorse zusters van de congregatie van de H. Josef van Chambery, dat de naam van St. Olaf (995-1030) krijgt, van 1016 tot zijn overlijden in 1030 koning van Noorwegen. In 1921 is het klooster overgenomen door de Paters Maristen. In 1964 zijn de tweede en derde verdieping en een kleine kapel met bijbehorende kamers bijgebouwd. Na de sluiting van het klooster in 1970 huurt textielbedrijf Van Heek-Scholco het gebouw voor de huisvesting van Turkse gastarbeiders. Van Heek Vastgoed koopt het pand in 1974. Een uitvoerige geschiedenis van wat er op dit terrein voorafging aan de bouw van het klooster (= erve Schildkamp en zijn bewoners) en van het klooster zelf en zijn bewoners, vind je in tijdschrift 'Oet dorp en marke Losser', jaargang 2012, nr. 4, pag. 13-22.

In 1981 wordt het hele complex voor één miljoen gulden overgenomen door de Syrisch-Orthodoxe gemeenschap. Het geld krijgt men bij elkaar dankzij inspanningen van de hele gemeenschap, zowel in Nederland als in het buitenland, en met veel giften, ook van andere kerken. De namen van de gulle gevers staan vermeld op een groot tableau, waarop vermeld staat dat bijvoorbeeld de Rooms-katholieke Kerk in Nederland en de Nederlandse Hervormde Kerk elk fl 100.000,- hebben bijgedragen. In 1984 is het klooster in Glane-Beekhoek ingewijd door Zakai I Iwas, de patriarch van Antiochië. Het klooster kreeg de naam van St. Ephrem de Syriër. Deze Syrische heilige leefde van 303 tot 373 en heeft een belangrijke rol gespeeld in de Syrische kerk. Hij was dichter, theoloog en exegeet. Hij heeft de Syrische liturgie verrijkt met zang en hymnen. Hij wordt ook wel de 'Harp van de Heilige Geest' genoemd.

De Syrisch-Orthodoxe Kerk telt wereldwijd ca. 4 miljoen leden. Ze beschouwen hun patriarch, net als de katholieken dat doen met de paus in Rome, als de opvolger van de apostel Petrus. De gelovigen woonden oorspronkelijk vooral in het Midden-Oosten en in India. De Syrisch-orthodoxen behoren in het Midden-Oosten tot de weinigen die nog Aramees spreken, de semitische taal die Jezus Christus gesproken zou hebben. Inmiddels is de Kerk wereldwijd present. Het klooster in Glane-Beekhoek was vanaf begin jaren zeventig een 'magneet' voor Syrisch-orthodoxen om naar deze streek te komen (bron: bijzonder hoogleraar Oosters Christendom van Radboud Universiteit Nijmegen, Heleen van den Berg). Nog altijd is de kerk een belangrijke bindende factor van de gemeenschap, die voornamelijk bestaat uit voormalig gastarbeiders, vluchtelingen en hun familie en nakomelingen uit Zuidoost-Turkije, Noord-Irak, Libanon en het Noorden van Syrië. Ze zijn gevlucht voor onderdrukking door islamitische regiems. Rond 1980 was er veel commotie over de toelating van deze zogeheten Christen-Turken. De Syrisch-Orthodoxen zijn goed ingeburgerd in de samenleving. In Twente wonen naar schatting tussen de 15.000 en 20.000 Arameeërs. In Twente zijn 6 parochies. Ook in Amsterdam zijn 2 parochies.

Het kloostercomplex dient als centrum voor de Syrisch-Orthodoxe gemeenschap in Nederland en omvat ook een begraafplaats. Bovendien heeft het klooster een uitgeverij, die al meer dan 120 theologische en culturele boeken heeft uitgegeven. Sinds 1978 verschijnt er een tijdschrift met de naam Kolo Suryoyo. In het klooster in Glane-Beekhoek zetelt, na het overlijden van Mgr. Julius Yeshu Çiçek in 2005, aartsbisschop Polycarpus Augin Aydin en er woont een aantal monniken en nonnen. (bron: Canon van Losser)

In het mausoleum van het klooster zijn Julius Yeshu Çiçek, de eerste aartsbisschop van de Syrisch-orthodoxe Kerk van Antiochië in Midden-Europa, en Athanasius Yeshu Samuel, de eerste aartsbisschop van de Syrisch-orthodoxe Kerk in de Verenigde Staten en Canada, na hun dood bijgezet. Het Sint Ephrem klooster in Glane-Beekhoek is te bezichtigen. In een rondleiding, die ruim anderhalf uur duurt, word je door een pater door het klooster geleid en kom je o.a. langs de kapel, het mausoleum, de kathedraal en de begraafplaats. Verder krijg je uitgebreide informatie over de geschiedenis van de Syrisch-Orthodoxe gemeenschap en het klooster. De rondleidingen worden gegeven op werkdagen en zijn bedoeld voor groepen van tenminste 5 en maximaal 50 personen ((school)kinderen maximaal 35). De kosten voor deze rondleiding is op basis van vrije gift.

- In 1994 is op het terrein van het klooster in Glane-Beekhoek een nieuwe kerk, met 1.000 zitplaatsen, in gebruik genomen: de Syrisch-Orthodoxe kathedraal van de Heilige Maagd Maria, een ontwerp van architect Jorissen-Simoneti te Rijssen. In aanwezigheid van bijna alle bisschoppen en priesters en ongeveer 15.000 gelovigen heeft de patriarch het gebouw ingewijd.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Een week na de 'westerse' tweede paasdag is het volgens de oosterse kalender tweede paasdag. Jaarlijks komen dan meer dan 10.000 Syrisch-orthodoxen uit binnen- en buitenland naar klooster Efrem in Glane-Beekhoek. Binnen de Syrisch-orthodoxe kerk is dit het belangrijkste feest. Het wordt 'Edo Rabo' (Het Grote Feest) genoemd, in tegenstelling tot Kerst: 'Edo Z'uro (Het Kleine Feest). Op deze dag bezoeken de Suryoye (de overkoepelende naam voor Syrisch-orthodoxen uit het Midden-Oosten, waaronder mensen die Aramees spreken) de graven van de overledenen en condoleren ze elkaar bij deze dodenherdenking. Ook brengen ze elkaar de bemoedigende paasgroet. De een zegt: 'Qom Moran men qabro' (De Heer is opgestaan uit het graf) en de ander antwoordt: 'Shariroyith qom' (Hij is waarlijk opgestaan). Ondertussen deelt iedereen lekkers uit: zoetigheid, druiven, broodjes, kaas gaan van mand naar hand, van hand tot hand en van hand naar mond. Families zitten aan lange tafels op het plein tussen kerk, klooster en kerkhof. Jong en oud is op zijn paasbest gekleed. Het is de afsluiting van een lijdensweek met elke avond kerkdiensten. Families uit onder meer Zweden, Duitsland, België en Zwitserland zijn, vaak al een week ervoor, overgekomen om samen te zijn. Omgekeerd gaan Twentse Suryoye dan naar bijvoorbeeld Zweden op vakantie. Zie ook de videoreportage over het Paasfeest 2018.

Reacties

(2)

Volgens de wijk- en buurtindeling telt Glane-Beekhoek per 1 januari 2018 55 inwoners en 24 woningen. Bron: CBS StatLine.

Dank voor de info Bartus! Ik pas het aan.

Reactie toevoegen