Goudriaan

Plaats
Dorp
Molenlanden
Alblasserwaard
Zuid-Holland

goudriaan_collage.jpg

Goudriaan is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek Alblasserwaard, gem. Molenlanden. Het was een zelfstandige gem. t/m 1985. In 1986 over naar gem. Graafstroom, in 2013 over naar gem. Molenwaard, in 2019 over naar gem. Molenlanden.

Goudriaan is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek Alblasserwaard, gem. Molenlanden. Het was een zelfstandige gem. t/m 1985. In 1986 over naar gem. Graafstroom, in 2013 over naar gem. Molenwaard, in 2019 over naar gem. Molenlanden.

Goudriaan.JPG

Goudriaan, aan het gelijknamige riviertje in de Alblasserwaard

Goudriaan, aan het gelijknamige riviertje in de Alblasserwaard

goudriaan_2.jpg

Vanaf de Nieuwpoortseweg de brug over van de Smoutjesvliet en je staat in Goudriaan in het hartje van de Alblasserwaard

Vanaf de Nieuwpoortseweg de brug over van de Smoutjesvliet en je staat in Goudriaan in het hartje van de Alblasserwaard

goudriaan_3.jpg

De Smoutjesvliet bij Goudriaan, gezien vanaf de brug in O richting, met links de Postkade

De Smoutjesvliet bij Goudriaan, gezien vanaf de brug in O richting, met links de Postkade

goudriaan.jpg

De molen van Goudriaan, gezien vanaf de brug over de Smoutjesvliet. Een mooi Hollands plaatje.

De molen van Goudriaan, gezien vanaf de brug over de Smoutjesvliet. Een mooi Hollands plaatje.

goudriaan_6.jpg

60 km per uur is natuurlijk veel te snel om te genieten van het mooie landschap bij Goudriaan...

60 km per uur is natuurlijk veel te snel om te genieten van het mooie landschap bij Goudriaan...

slingeland_6.jpg

Kaartje met de ligging van natuur- en recreatiegebied Slingeland, ook bekend als de Slingelandse Plassen, in de Alblasserwaard, Z van Goudriaan. Het deel N van de Overslingelandse Kade valt onder Goudriaan, het deel Z ervan valt onder Giessenburg.

Kaartje met de ligging van natuur- en recreatiegebied Slingeland, ook bekend als de Slingelandse Plassen, in de Alblasserwaard, Z van Goudriaan. Het deel N van de Overslingelandse Kade valt onder Goudriaan, het deel Z ervan valt onder Giessenburg.

slingeland_2.jpg

Goudriaan, even lekker vissen in de prachtige omgeving van de Slingelandse Plassen (© Jan Dijkstra, Houten)

Goudriaan, even lekker vissen in de prachtige omgeving van de Slingelandse Plassen (© Jan Dijkstra, Houten)

slingeland_5.jpg

Goudriaan, de prachtige Overslingelandse Kade loopt door natuur- en recreatiegebied Slingeland, ook bekend als de Slingelandse Plassen (© Jan Dijkstra, Houten)

Goudriaan, de prachtige Overslingelandse Kade loopt door natuur- en recreatiegebied Slingeland, ook bekend als de Slingelandse Plassen (© Jan Dijkstra, Houten)

ZH gemeente Goudriaan in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Goudriaan in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Goudriaan in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Goudriaan

Terug naar boven

Status

- Goudriaan is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek Alblasserwaard, gemeente Molenlanden. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1985. In 1986 over naar gemeente Graafstroom, in 2013 over naar gemeente Molenwaard, in 2019 over naar gemeente Molenlanden.

- Wapen van de voormalige gemeente Goudriaan.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
Gouwerjaan, Goureaen, 1253 kopie 16e eeuw / 1260 kopie 18e eeuw / 1331 / 1361 / 1418 / 1514 / 1665 Goudriaen, 1570 Goudryaen, 1843 Goudriaan of Gouriaan.

Naamgeving
Etymologie onbekend. De nederzetting is genoemd naar het gelijknamige water, waar het aan weerszijden van ligt.(1)

"Er zijn enkele verklaringen over hoe deze plaatsnaam is ontstaan. Eén daarvan is dat de nederzetting die zich langs de boorden van het veenriviertje vormde, werd verbonden door een weg. Dit werd een 'goo' genoemd. Het woord 'goo' werd later 'gouw'. Een 'A' betekent een natuurlijke waterloop. Het is dus denkbaar dat de gevormde nederzetting werd aangeduid als 'Gouwera'. In de loop van de tijd heeft de taal zich ontwikkeld. Deze ontwikkeling is ook van toepassing op 'Gouwera'. De naam is dus waarschijnlijk afgeleid van de naam van het door de gemeente lopend water, dat altijd onder de naam 'de Goudriaan' bekend stond." (bron: Historische Vereniging Binnenwaard)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Goudriaan ligt NW van de stad Gorinchem en W van het dorp Noordeloos. De dorpskern ligt als lintbebouwig langs beide zijden van de gelijknamige waterloop, met een bescheiden komvorming in het W. Over de waterloop liggen in totaal ongeveer 15 bruggen t.b.v. de bereikbaarheid van de boerderijen en de huizen. Het dorpsgebied grenst in het Z aan de N214 en in het W aan de N216.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente 62 huizen met 442 inwoners, verdeeld in het dorp plus polder Nieuw Goudriaan samen 38/282 (= huizen/inwoners) en polder Oud Goudriaan 24/160. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 370 huizen met ca. 900 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

In 2010 heeft Goudriaan het 750-jarig bestaan gevierd, omdat de oudste vermelding in de archieven* van 1260 dateert.
* Die doorgaans wordt aangehouden voor de viering van dit soort jubilea. In werkelijkheid bestaat de plaats natuurlijk al langer.

De nederzetting wordt namelijk voor het eerst in de archieven vermeld op 2 mei 1260, als Hendrik I van Vianden, de 38e bisschop van Utrecht, aan Willem van Brederode toestemming geeft om een kerk te bouwen, een doopvont in de kerk op te nemen en een kerkhof aan te leggen. Floris V, graaf van Holland, erkent op 3 mei 1283 definitief dat Willem van Brederode bewezen heeft recht van hoge heerlijkheid te hebben, o.a. m.b.t. dit dorp. De oudste heren van deze heerlijkheid stamden dus uit het geslacht Van Brederode. Later gaat het eigendom met daarbij horende rechten over op verschillende geslachten, deels door koop, deels door vererving. Sinds 1775 is de heerlijkheid in het bezit van de familie Van Tets. Daarbij is sprake van twee heerlijkheden, namelijk Oud- en Nieuw-Goudriaan. De heerlijkheden zijn opgeheven bij de grondwetsherziening van 1848, maar nog altijd draagt het hoofd van het adellijk geslacht Van Tets de naam "Van Tets van Goudriaan".

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Goudriaan, kun je terecht bij Historische Vereniging Binnenwaard.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Goudriaan heeft 17 rijksmonumenten, zijnde de Goudriaanse Molen, de Hervormde kerk, het complex uit 1659 op Noordzijde 11/13/14 (boerderij, in oorsprong tevens rechthuis), de boerderijen op Noordzijde 56, 57, 60 en 73, en Zuidzijde 84, 97, 100, 118, 124 en 165, en 2 archeologische monumenten; een uit de Vlaardingen-cultuur en een uit het neolithicum/bronstijd.

- Goudriaan heeft 25 gemeentelijke monumenten, zijnde de begraafplaats aan de Noordzijde, de stoeppaal t/o Noordzijde 10, de panden Noordzijde 24, 29, 36, 38, 40, 41, 46, 48, 52, 53, 67 en 68, en Zuidzijde 90, 115, 122, 126, 129, 134 (voormalige burgemeesterswoning), 155, 164, 166, 167 en 169.

- De Hervormde (PKN) kerk (Noordzijde 17) is een laatgotische dorpskerk met eenbeukig schip en diep, driezijdig gesloten koor. Zware bakstenen toren aan de westzijde, versierd door reeksen smalle, blinde nissen en bekroond door een achtzijdige, ingesnoerde naaldspits. De kerk is in oorsprong 15e-eeuws, de toren 16e-eeuws. In 1751 werd de kerk veranderd en grotendeels verkleind, waarschijnlijk onder toezicht van meestertimmerman Pieter Kaasmaker uit Nieuwpoort. De pastorie is eind-negentiende eeuws. De kerk is in 2011/2012 voor het laatst grootschalig gerestaureerd. Bij een eerdere restauratie, in 1963, is de kerktoren onderheid omdat deze scheef zakte. De rest van het gebouw is toen niet onderheid omdat dat destijds niet nodig was. Begin 21e eeuw is scheurvorming ontstaan, vandaar dat opnieuw een restauratie nodig was. - Site Hervormde Gemeente.

- De Goudriaanse Molen (Molenkade 5) dateert uit 1779 en is gebouwd ten behoeve van de bemaling van de polder Oud-Goudriaan, ook wel Polder Noordzijde. Hij verving een versleten wipmolen op dezelfde plaats. Het is een poldermolen van het type achtkante grondzeiler. De molen is eigendom van de SIMAV, wordt bewoond en is daarom niet te bezichtigen.

- Het pand op Smoutjesweg 3 krijgt in 1800 vergunning om sterke drank te schenken. In 1805 komt daar bier en wijn bij. Van 1857 tot 1965 heeft de gemeente Goudriaan hier de bovenverdieping gehuurd als raadkamer. Omdat het niet gepast wordt geacht dat de raadsleden de raadkamer via het café zouden moeten bereiken, is aan de buitenzijde een afzonderlijke trapopgang gemaakt. Deze bevindt zich nog altijd aan de zijgevel, evenals een 'bedieningsliftje' in de cafézaal waar men de drankjes voor de heren mee naarboven kon transporteren. Pas in 1965 krijgt de gemeente, als laatste gemeente in ons land, een eigen gemeentehuis. Vandaar dat het restaurant dat er nu in is gevestigd, 't Raadhuis heet.

- "Er zijn niet zoveel functionerende diepvrieshuisjes meer in Nederland. Voor zover bekend is er nog een werkend diepvrieshuisje in het Utrechtse Zijderveld en dat betekent dat samen met het diepvriesgebouw in Goudriaan dit de laatste twee van Nederland zijn. Het diepvriesgebouwtje is dan ook terecht een gemeentelijk monument. Achter het huisje is inmiddels een zogenaamde berging verrezen, waarvan het doel onduidelijk is. Wij waren van mening dat het graslandje achter het gebouwtje vrij gehouden moest worden van bebouwing om het monument beter tot zijn recht te laten komen. Helaas valt het diepvrieshuisje nu in het niet bij de enorme ‘berging’ er pal achter." (aldus Stichting Mooi Goudriaan op haar website)

- Gevelstenen in Goudriaan.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Op een zaterdag begin april organiseert rommelmarktcommissie Goudriaan haar jaarlijkse Rommelmarkt. De opbrengst komt ten goede aan gebouw Kerkzicht en De Hoop GGZ.

- Omloop van Goudriaan (hardlopen, 6 km, eind april).

- Koningsdag.

- Avondvierdaagse (mei of juni).

- De 5-jaarlijkse Feestweek is hier in de jaren die eindigen op een 0 en 5, dus de eerstvolgende keer is in 2020.

- Kerstmarkt (op een vrijdag half december). Het doel achter de Kerstmarkt is het inzamelen van geld voor de goede doelen van Stichting Roparun, waar ook Goudriaan jaarlijks met een team aan meedoet.

- Op oudjaarsdag is er al ruim 10 jaar jaarlijks een 'carbid-battle' tussen de buurdorpen Goudriaan en Ottoland. Voor de deelnemers is winnen vaak niet het belangrijkst. Het is vooral een goede gelegenheid om hun carbidkunsten te tonen. Wie daar het slechtst in slaagt, riskeert de titel 'plop van de dag' voor de meest teleurstellende knal. Het is voor de deelnemers vooral een uitdaging om creatieve constructies te bedenken, zoals kanonnen met meerdere lopen. Zie ook het artikel over de carbid-battle 2015.

- Als het in de winter hard genoeg vriest, facilliteert IJsclub De Goudriaan het schaatsgebeuren in het dorp.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Natuur- en recreatiegebied Slingeland, ook bekend als de Slingelandse Plassen, ligt in de oksel van de N214 (Noordeloos-Sliedrecht) en de N216 (Schoonhoven-Giessenburg), in de polder Neder-Slingeland, Z van Goudriaan. Je kunt er o.a. wandelen, fietsen en zwemmen. De Provincie Zuid-Holland heeft in 2018 het eigendom van recreatieplas Slingeland overgedragen aan de gemeenten Molenwaard en Giessenlanden. Het deel N van de Overslingelandse Kade valt namelijk onder het dorpsgebied van Goudriaan, gemeente Molenwaard, het deel Z ervan valt onder het dorpsgebied van Giessenburg, gemeente Giessenlanden. Het gebied is 40 hectare groot.

Met de eigendomsoverdracht zijn deze gemeenten voortaan ook verantwoordelijk voor het recreatiebeheer. Hiervoor heeft de provincie een beheervergoeding verstrekt. De gemeenten gaan het gebied in overleg met regiopartners verder ontwikkelen. Gedeputeerde Staten zijn in 2013 gestart met het overdragen van recreatiegebieden. De Provincie zet zich ervoor in dat inwoners van Zuid-Holland kunnen genieten van natuur dichtbij huis, maar het beheren van deze natuur behoort niet tot de provinciale kerntaken. Daarom draagt de Provincie in totaal 27 groengebieden over aan gemeenten en andere beheerders. Met Slingeland is de overdracht van bijna alle gebieden die voor deze collegeperiode op het programma stonden, voltooid. (bron: Provincie Zuid-Holland, 1-3-2018)

- Bij Kringloopwinkel Graafstroom (De Hoogt 1b) kun je lekker snuffelen tussen o.a. meubels, kleding, schoenen, speelgoed, puzzels en spellen, dvd's, cd's, Lp's, singeltjes, elektrische apparaten, siergoed, babyartikelen, boeken en heel veel meer. De winkel wordt gerund door ca. 30 vrijwilligers. Het geld dat ze 'verdienen' gaat, na aftrek van vaste kosten, geheel naar goede doelen. De winkel is geopend van woensdagmiddag t/m zaterdagmiddag. Plus elke 1e zaterdag van de maand Boekenmarkt. Voor de openingstijden zie de site. - Kringloopwinkel Graafstroom op Facebook.

- Het speeltuin- en trapveldterrein van Speeltuin De Wetering is gratis toegankelijk voor leden en donateurs. Tegen een bijdrage van €1,00 per kind mogen ook niet-leden er gebruik van maken.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Goudriaan, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Goudriaan (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Actualiteiten uit Goudriaan op Facebook.

- Belangenverenigingen: - Klankbordgroep Goudriaan. In alle kernen van de gemeente Molenwaard zijn klankbordgroepen actief. Deze klankbordgroepen bestaan uit inwoners van de desbetreffende kern, zowel jong als ouder, die onder voorzitterschap van een lid van de klankbordgroep gezamenlijk knelpunten en wensen op het gebied van leefbaarheid in de kern inventariseren en oplossingen voordragen.

- Het dorp heeft nog altijd een landelijk karakter. Stichting Mooi Goudriaan wil dat graag zo houden en onderneemt, in overleg met de inwoners, waar nodig actie. De stichting is: 1. Vóór herontwikkeling van boerderijen. Tegen sloop van boerderijen (wel of geen monument). 2. Vóór kleinschalige bedrijven die het woonklimaat niet aantasten. Tegen bedrijven die geluids- en verkeersoverlast veroorzaken. 3. Vóór instandhouding van het huidige slagenlandschap. Tegen bedrijventerreinen in het dorp. 4. Vóór goede verlichting voor een veilig gevoel. Tegen overbodig gebruik van licht. 5 Vóór ‘streekeigen’ bebouwing. Tegen panden die niet passend zijn in onze omgeving ('verrommeling').

- Dorpshuis: - In 2016 is het beheer van dorpshuis Multistee overgedragen aan de gelijknamige stichting. Met deze enthousiaste groep vrijwilligers willen ze de Multistee draaiende houden, zodat alle huidige verenigingen hun vaste stek kunnen behouden. Ook bieden zij de mogelijkheid de sportzaal of kleine zaal te huren voor je feest, sportevenement, vergadering of condoleances.

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Fakkel. - Kinderopvang Wasko heeft naast dagopvang en BSO sinds 2016 ook een peuterspeelzaal in Goudriaan.

- Jeugd: - In 2000 heeft de jeugd in het dorp de voormalige kleuterschool met veel zelfwerkzaamheid verbouwd tot Jeugdhonk, dat door ca. 30 vrijwilligers draaiende wordt gehouden.

- Muziek: - Gemengd koor Zanglust.

- Sport: - Volleybalvereniging Goudriaan. "Trek de stoute schoenen aan, train een keertje vrijblijvend mee en ontdek spieren waarvan je niet wist dat ze bestonden!"

- Gymnastiekvereniging De Kroospikkers verzorgt gymnastieklessen voor jong en ouder, en je kunt er ook terecht voor bodyfit en bodygym.

- De Badmintonvereniging speelt elke dinsdagavond, op recreatief niveau. Je bent van harte welkom om eens een keer mee te doen, om te kijken of het ook iets voor jou is. Er is altijd wel een racket te leen.

- Biljartvereniging Het Raadhuis is een kleine vereniging waar gedrevenheid op het laken en gezelligheid daaromheen hand in hand gaan. De vereniging is in 1972 opgericht met het doel een onderlinge competitie te organiseren voor de vaste bezoekers van Café Het Raadhuis in Goudriaan. Sinds 1974 spelen de leden van Het Raadhuis competitie biljart in de Lek en Giessen. In de jaren negentig is de biljartvereniging door de sluiting van Het Raadhuis als café verhuisd naar dorpshuis De Multistee, waar de biljarters nog altijd een gastvrij onderdak vinden.

- Veiligheid: - Brandweer Goudriaan - Ottoland.

- Genealogie: - Doop-, trouw- en overlijdensregisters Goudriaan 1613-1811. - Overzicht van begravenen op de begraafplaats, met foto's van de grafzerken.

Reactie toevoegen