Goudswaard

Plaats
Dorp
Hoeksche Waard
Hoeksche Waard
Zuid-Holland

goudswaard_plaatsnaambord_kopie.jpg

Goudswaard is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Hoeksche Waard. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1983. In 1984 over naar gemeente Korendijk, in 2019 over naar gemeente Hoeksche Waard. (© H.W. Fluks)

Goudswaard is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Hoeksche Waard. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1983. In 1984 over naar gemeente Korendijk, in 2019 over naar gemeente Hoeksche Waard. (© H.W. Fluks)

gemeente_goudswaard_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper.jpg

Gemeente Goudswaard anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Goudswaard anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Goudswaard

Terug naar boven

Status

- Goudswaard is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Hoeksche Waard. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1983. In 1984 over naar gemeente Korendijk, in 2019 over naar gemeente Hoeksche Waard.

- Wapen van de voormalige gemeente Goudswaard.

- Onder het dorp Goudswaard valt ook een deel van de buurtschap Nieuwendijk, de buurtschap Oudendijk en een W deel van het eiland en een klein deel van de buurtschap Tiengemeten.

Terug naar boven

Naam

Alternatieve naam
Het dorp was en is ook wel bekend onder de naam De Korendijk.

Oudere vermeldingen
1246 kopie terram que Corendich dicitur, 1246 kopie 1661-1671 't landt van Korendijck, 1439 Coorndijck, Gouwaert, 1246 kopie 1470 den lande vanden Koirndijck, 1843 "Goudswaard, gezegd de Korendijk".

Naamsverklaring
In 1439, ten tijde van de bedijking van de polder Oud Korendijk, een buitendijks land, een samenstelling met waard, weerd 'land aan water, riviereiland, door waterlopen omsloten poldergebied'. Volgens Van der Aa(1) zo genoemd "om de overvloedige voortbrengselen van vee en landvruchten, naderhand misschien veranderd in Goudswaard, als of men zeggen wilde Goud waard".(2) "Haar naam dankt deze streek aan de grote vruchtbaarheid van de grond en de daarmee gegeven bijzondere geschiktheid voor de landbouw. Men duidde met die naam op de overvloedige graanoogsten die dit gebied opleverde, een rijke goudmijn voor de ingezetenen." (bron: Regionaal Archief Dordrecht)

Familienaam
Er zijn ook personen met de achternaam Goudswaard (al dan niet met voorvoegsel 'Van', en ook in spellingsvarianten als Goudzwaard en Gouwswaard). Vermoedelijk komen de voorouders van deze personen uit dit dorp. Er doet ook een verhaal de ronde dat het dorp naar een geslacht met die naam zou zijn genoemd, net andersom dus, maar dat is voor zover ons bekend een door een lokaal genootschap gecreëerde legende die niet op waarheid berust. Zie daarvoor het hoofdstuk Links > Re-enactment.

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Goudswaard ligt aan het water het Haringvliet en in het NW aan het water het Spui. Een W gedeelte van het eiland Tiengemeten, iets minder dan de helft van het eiland, is ook onderdeel van het dorpsgebied. Het dorp ligt verder NNO van het dorp Stad aan 't Haringvliet, NO van de dorpen Sommelsdijk en Middelharnis, ZO van de dorpen Zuidland en Oudenhoorn en de stad Hellevoetsluis, Z van het dorp Simonshaven, ZW van het dorp Hekelingen en de stad Spijkenisse, WZW van de dorpen Nieuw-Beijerland en Oud-Beijerland, W van het dorp Piershil en NW van het dorp Zuid-Beijerland.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Goudswaard 116 huizen met 778 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 73/497 (= huizen/inwoners) en de buurtschappen Nieuwendijk 17/111 en Oudendijk 26/170. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 800 huizen met ca. 2.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Jacob van Gaasbeek, heer van Putten en Strijen, geeft op 15 april 1439 verscheidene personen de bevoegdheid om een nieuw korenland te bedijken. Dit land bestaat uit de 'uitlanden'; Koorndijk, Koewaat, Gouwaard, Imansgorzen, Huigh Klaesz. gorzen en Stollaersdijk. Dit jaar wordt als ontstaansjaar van Goudswaard beschouwd. Al deze gorzen, die in het jaar 1439 onder de naam Oude-Koorndijkse polder zijn bedijkt, zijn vrij snel daarna weer overstroomd. Dat blijkt uit het feit dat zij in 1456 en nogmaals in 1471 zijn herbedijkt. In 1456 zijn voorts nog enkele andere gorzen, bekend onder de naam Oude Nieuwland, ingedijkt. Later zijn er nog enkele buitenpolders ten zuiden en ten noorden van de grote polder aangedijkt, zoals de Molenpolder, de Noordpolder, de Oostpolder, de Eendragtspolder en de Leenheerenpolder. Al zeer kort na de bedijking zijn in het noordwesten van de Koorndijksche polder huizen gebouwd. In 1670 zijn enkele woningen door brand verwoest, die alle weer zijn opgebouwd. In 1681 is een groot gedeelte van het dorp aan de westkant in brand gevlogen, dat weer grotendeels is hersteld. Ook het water eist regelmatig zijn tol.

De gemeente Goudswaard, die een ambachtsheerlijkheid was, is door de Staten van Holland en West-Friesland op 11 augustus 1731 verkocht aan mr. Johan van der Heim, burgemeester van Schiedam, baljuw van Vlaardingen en Vlaardingerambacht, hoofdingeland van Delfsland, hoogheemraad van Schieland etc. Na vanaf 1760 in handen te zijn geweest van Lodewijk Rosmolen wordt in 1793 Jan van Driel van Goudswaard, oud-schout van Oud-Beijerland, de nieuwe ambachtsheer. In 1849 volgt Lodewijk van Driel van Goudswaard hem op. In de 19e eeuw en een groot deel van de 20e eeuw bestaat de gemeente uit de navolgende polders: de Oude Korendijksche polder, de Nieuwe Korendijksche polder, de Oostpolder, de Leenheerenpolder, de Molenpolder, de Noordpolder, 's-Lands bekade Gorzen en de Vlastiendegorzen, voorts gedeelten van de Eendragtspolder en van de plaat de Tiengemeten. (bron: Regionaal Archief Dordrecht)

Het archief van de gemeente Goudswaard betreffende de jaren 1697-1940 bevindt zich in het Regionaal Archief Dordrecht.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "De Hoeksche Waard heeft meer woningen nodig. Dit blijkt uit onderzoek naar de woningvraag voor de komende jaren. Een van de plekken voor nieuwe woningen ligt nabij Goudswaard. Naar verwachting komen er in 2022 op deze plek 20 tot 26 woningen. De te ontwikkelen locatie heet De Boomgaard en ligt aan de oostkant van het dorp, ten noorden van de laatste uitbreiding en ten zuiden van de Molendijk. De grond is eigendom van gemeente Hoeksche Waard. Omdat het perceel niet binnen bestaand stedelijk gebied ligt, is er bij de woningbouwontwikkeling extra aandacht voor de inpassing van de bebouwing in het open landschap en de noordelijk gelegen Molendijk. Daarnaast moet de nieuwe ontwikkeling een goede overgang krijgen naar de naastgelegen bestaande bebouwing." (bron: gemeente Hoeksche Waard)

- Dorpshuis De Coorndijk - waarvoor zie verder het hoofdstuk Links > Dorpshuis - is in 2016 gesloten. In april 2018 is het pand gesloopt. Op de plaats van het gesloopte gebouw worden (ca. 8?) woningen gebouwd. Als alles volgens planj is verlopen zijn de woningen medio 2019 gerealiseerd.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Goudswaard heeft 26 rijksmonumenten.

- De huidige Hervormde (PKN) kerk (Dorpsstraat 19) is in 2008 gerestaureerd. De kerk is aan de buitenzijde voorzien van een derde wijzerplaat. De uit 1637 daterende torenspits is opnieuw gedekt met leien. In de kerkzaal zijn de door het vocht in de muren aangetaste muurstijlen vervangen en is het gewelfhout vernieuwd. De kerkzaal is voorzien van een nieuwe pleisterlaag. Over de ouderdom van de kerk bestond veel onduidelijkheid. Aan de hand van een combinatie van bouwhistorisch en kleurhistorisch onderzoek tijdens de restauratie van 2008 blijkt dat de toren en de klokkenstoel vrijwel zeker uit de tweede helft van de 15e eeuw dateren. Daarmee zijn het, met de klokken, de enige overgebleven delen van de oorspronkelijke kerk die op dezelfde plaats heeft gestaan. De kerkzaal is hoogstwaarschijnlijk rond 1725 opnieuw opgetrokken. Het orgel is in 1809 gebouwd door orgelmaker P. J. Geerkens uit Dordrecht. De kerk valt onder de Hervormde Gemeente Goudswaard. - Kerkdiensten kun je hier terugluisteren.

- Kerk Eben Haëzer (Molendijk 84) van de Gereformeerde Gemeente dateert uit 1928.

- Een van de rijksmonumentale panden in Goudswaard is het pand op Dorpsstraat 50. Het dateert uit de eerste helft van de 19e eeuw en is sinds 1985 in gebruik bij de lokale Gereformeerde Gemeente in Nederland.

- Korenmolen Windlust (Molendijk 63) is een grondzeiler. Deze stenen molen zou volgens de gevelsteen in de romp uit 1694 dateren en daarmee een van de oudste nog bestaande stenen molens in Nederland zijn, maar dat wordt betwijfeld. Windlust heeft tot 1945 gemalen, en raakt daarna in verval. In 1960 verkrijgt de toenmalige gemeente Goudswaard de molen in eigendom. Tijdens een restauratie in 1962 stort een groot deel van de molen. De molenmaker wordt onder het puin bedolven, maar is gelukkig weer hersteld. Tegenwoordig is de molen weer maalvaardig en maalt hij op vrijwillige basis graan. De molen is te bezoeken op zaterdag van 11.00-17.30 uur en op afspraak.

- Het gemaal op Molendijk 4 dateert uit midden 19e eeuw en is een rijksmonument.

- Bij de opheffing van de gemeente Goudswaard en het ontstaan van de gemeente Korendijk in 1984 zijn door het gemeentebestuur 2 gedenkplaten aangeboden, met de teksten “Dat liefde, eensgezindheid, trouw heerse in dit dorpsgebouw" en dat “De Coorndijk moge zijn het tehuis voor oud en jong, groot en klein”. De gedenkplaten kregen een plek in de hal van het dorpshuis. Na de sloop van het dorpshuis in april 2018 (waarvoor zie het hoofdstuk Recente ontwikkelingen) hebben ze een nieuwe plek gekregen in een muurtje aan de Nieuwstraat, om de historie te laten voortleven.

- Gevelstenen in Goudswaard.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Oranjevereniging Oranje Boven organiseert door het jaar heen diverse evenementen en activiteiten in Goudswaard. Met hun Facebookpagina onder de link houden ze je daarvan op de hoogte.

- Nieuwjaarsduik bij het strandje aan de Costa del Spui (zo te zien zijn er niet veel bikkels in Goudswaard, want blijkens de foto trok editie 2019 maar 4 deelnemers ;-) ).

- IJsclub De Noorman organiseert jaarlijks de Wandeldriedaagse in Goudswaard. De start is altijd de 3e woensdag in juni. Start en finish zijn bij het clubgebouw van de ijsclub. Elke dag met een lekker appeltje voor de dorst. En de laatste dag natuurlijk ook een medaille.

- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je terecht op de ijsbaan van de in 1893 opgerichte IJsclub De Noorman. De 9 bestuursleden staan dan klaar om jou veel schaatsplezier te bezorgen. Sinds 2014 beschikken ze over een clubgebouw, zodat je je nu ook binnen even lekker op kunt warmen.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- De Costa del Spui (hier nog meer foto's van het gebied) is een dagrecreatieterrein met zwemstrandje in Goudswaard, nabij de haven aan het Spui (Havenkade). De Omgevingsdienst, die de zwemlocaties voor de provincie Zuid-Holland coördineert en controleert, had in 2015 plannen om dit populaire strandje te sluiten omdat zij het niet veilig genoeg vond. Inwoners en de lokale politiek waren daar not amused over, omdat zij zelf totaal geen onveiligheid ervaarden. Wethouder Paul Boogaard van de toenmalige gemeente Korendijk heeft daarom vanaf 2015 diverse malen met de Omgevingsdienst en de provincie overlegd over aanpassingen om het strand wél aan de veiligheidsnormen te laten voldoen.

Dat is tot opluchting van de gebruikers succesvol geweest. In mei 2016 is een akkoord met de Omgevingsdienst bereikt. De buitenste van de twee ballenlijnen ligt nu minimaal 50 meter bij de vaargeul vandaan (want dat is de minimale afstand volgens de Omgevingsdienst om veilig te kunnen zwemmen in verband met de stroming). De Omgevingsdienst wilde het duikvlot weg hebben, maar dat maakt het water juist aantrekkelijk. Ook het vlot is daarom verlegd naar een veiliger locatie. De gemeente heeft verder het strandje verbreed en een dammetje van stenen in het water aangelegd om de stroming te verminderen. Met een paar vrachten zand en met behulp van een kraan was dat zo geregeld, aldus wethouder Boogaard. "Hiermee zijn we voor de komende jaren af van het 'gedoe'."

Ook kampeerdersvereniging Costa del Spui is er blij mee: "Ik zag geen enkele reden om het zwemmen hier te verbieden, maar het is fijn dat het nu is geregeld. Op mooie zomerse dagen komen hier wel 400 mensen en nu de Oude Tol in Oud-Beijerland dicht is misschien nog wel meer. Het is een publiekstrekker. Ik ben heel tevreden dat het zo blijft", aldus voorzitter Arie van der Oost. Zwemmen in het Spui bij de Oude Tol in Oud-Beijerland wordt namelijk sinds 2016 'ontmoedigd' door plaatsing van een hek om het strandje. De toenmalige gemeente Oud-Beijerland kon de veiligheid van de zwemmers niet garanderen. De Omgevingsdienst vond het daar te gevaarlijk vanwege de sterke stroming en de korte afstand tussen zwemmers en de vaargeul. De gemeente Oud-Beijerland stelde in 2016 wel aan een herinrichtingsplan te gaan werken zodat er weer veilig kan worden gezwommen.

- "Het bijna 500 hectare grote natuurgebied Korendijkse Slikken in de Hoeksche Waard, gelegen ZZW van het dorp Goudswaard, heeft in 2019 een ware metamorfose ondergaan. Verbeteringen voor de natuur én het beleven daarvan maken het gebied aantrekkelijker voor dier én mens. Bijzondere plant- en diersoorten keren er terug en de bezoekers kunnen nu vanaf een nieuw wandelpad en nieuwe kijkhut het gebied bewonderen. Op 23 oktober 2019 was de feestelijke opening. De Korendijkse Slikken liggen in het Natura 2000-gebied Haringvliet, onderdeel van toekomstig Nationaal Park NLDelta. Na de bouw van de Haringvlietdam was de natuur in deze omgeving steeds verder verdroogd. De slikken slibden dicht en raakten overwoekerd. Ruigere vegetatie, zoals late guldenroede, verdrong veel van de oorspronkelijke planten en daarmee verdwenen ook de oorspronkelijke dieren en planten uit het gebied.

Sinds begin 2019 gaan de Haringvlietsluizen regelmatig op een kier, nadat het gebied 47 jaar helemaal afgesloten is geweest. Een belangrijke stap voor het herstel van de unieke deltanatuur in en om het Haringvliet. Vanuit het Droomfonds Haringvliet deed zich een kans voor om het gebied weer natter en drassiger te maken en zo de unieke deltanatuur in ere te herstellen. Samen met de partners van het Droomfondsproject Haringvliet heeft Natuurmonumenten in 2019 gewerkt aan natuurherstel en de aanleg van recreatieve voorzieningen rondom het Haringvliet. Het geeft de ontwikkeling van de deltanatuur een flinke impuls, net als de recent afgeronde projecten Spuimonding-Oost, Vogeleiland Bliek en de Zuiderdiepgorzen.

Water terug in de slikken. Om de kenmerkende natuur te behouden en te versterken, was het nodig om het gebied meer in contact te brengen met het water, en zo de natuur weer te vernatten. In totaal is er zo’n 20 hectare grond afgegraven en verlaagd, waardoor de unieke deltanatuur weer terugkomt. Guldenroede houdt niet van natte voeten en zal daardoor plaatsmaken voor riet. Het gebied maakt nu weer deel uit van de intergetijdezone. Om het water vast te houden in het gebied is er een stuw geplaatst in een kreek waar het water van het Haringvliet binnenkomt. Oude kreken zijn weer opengegraven, zodat het water beter door en over de riet- en graslanden kan stromen. Dit alles met als doel het gebied langer nat te houden, wat goed is voor de typische flora en fauna van de deltanatuur.

Chantal van Burg, boswachter van Natuurmonumenten: “Je ziet gelukkig alweer allerlei oorspronkelijke natuur terugkomen: planten als zeegroene rus, zilte zegge, rode ogentroost, fioringras, watermunt en heemst. En die trekken weer vogels aan zoals de grutto, de waterral, de rietzanger, de bruine kiekendief, de kuifeend en de wintertaling. Maar ook de zeldzame noordse woelmuis profiteert hiervan. Ook de zeearend en de visarend zagen we hier al op hun doorreis naar het zuiden. Typisch soorten die juist baat hebben bij robuuste deltanatuur. Al tijdens de afgravingen zagen we effect van de werkzaamheden. De graafmachines waren Goudswaard amper uit of de lepelaars en zilverreigers stonden al in de net uitgegraven kreken te zoeken naar vis. Ook het groene jonge riet schiet uit de grond en tekent mooi af tegen de ruigte in het landschap. Wij hopen dat deze ontwikkeling zich doorzet, waarbij we vooral aandacht hebben voor het waterbeheer. Het water speelt hier namelijk de hoofdrol.”

Prachtig uitzicht. Ook voor het publiek is dit natuurherstel voordelig: bezoekers kunnen het gebied nu nog beter beleven. Vanaf de vernieuwde wandelroute met verhoogd wandelpad kun je de vernatting van het gebied goed zien. Maak een tussenstop bij de nieuwe vogelkijkhut om goed zicht te hebben op de vernatte delen in het gebied. Een heel ander kijkpunt heb je vanaf de kijkterp met prachtig uitzicht op het Spui en het Haringvliet. Daarnaast is de openstelling van het gebied uitgebreid. Van 15 juli tot en met 15 maart kun je hier wandelen en vogels kijken. Om rust te garanderen tijdens het broedseizoen van de bruine kiekendief, is het gebied in de overige maanden gesloten. Het rondje Pit, ook bereikbaar vanaf de parkeerplaats van de Leenherengorzenpolder (Westdijk 16 in Goudswaard), is wel jaarrond open.

Naar een dynamische natuur. In het Droomfondsproject Haringvliet werken zes organisaties samen met partners in de regio aan het herstel van de ooit zo unieke deltanatuur van het Haringvliet: Natuurmonumenten, ARK Natuurontwikkeling, Staatsbosbeheer, Sportvisserij Nederland, Vogelbescherming Nederland en het Wereld Natuur Fonds. Daarnaast kreeg de vernieuwing van de Korendijkse Slikken een belangrijke financiële impuls van de provincie Zuid-Holland via de Landschapstafel Haringvliet. NLDelta is een Nationaal Park in oprichting. Het is tevens een programma dat staat voor de ontwikkeling van natuur, economie en leefbaarheid in Biesbosch en Haringvliet. Hierin werken overheden, organisaties en bewoners samen aan behoud en ontwikkeling van de natuur, en aan de beleving daarvan. Voor meer informatie over de natuur in dit gebied zie de pagina's over de Korendijkse Slikken op de site van beheerder Natuurmonumenten. (bron: Provincie Zuid-Holland, Natuurmonumenten en NLDelta, oktober 2019) Voor nadere informatie zie ook de reportage over de Korendijkse Slikken anno 1992 in het Reformatorisch Dagblad.

Leenheerenpolder
ZW van Goudswaard, bij het punt waar het Spui uitkomt in het Haringvliet, ligt aan de Westdijk de Leenheerenpolder. "In de nabije toekomst zal hier een grootschalig intergetijdengebied ontstaan met ruime mogelijkheden voor foeragerende steltopers, eenden en ganzen, voor paaiende en opgroeiende vis en voor de ontwikkeling van brede overgangen land-water waardoor er weer ruimte ontstaat voor de daarbij behorende vegetatie. De motor achter dit geheel is het getij. Momenteel is dit nog te gering om het gehele systeem optimaal tot ontwikkeling te laten komen. Daarvoor is een grotere getijslag nodig en ook de aanvoer van sediment. In een natuurlijk getijdensysteem vindt voortdurend opbouw en afbraak plaats, waardoor er steeds jonge en oudere stadia van ontwikkeling in het gebied als geheel aanwezig kunnen blijven.

Aanvoer van sediment is nu niet of nauwelijks mogelijk wegens het ontbreken van voldoende stroom en getij. Het sediment zoals dat al duizenden jaren naar onze streken werd aangevoerd en waar de Hoeksche Waard door gevormd is, blijft nu nog voor het overgrote deel liggen in de Biesbosch en in het meest oostelijke deel van het Hollands Diep. De oorzaak is de afsluiting van het Haringvliet in 1970. Naast stroom en getij wordt ook de menging van zoet en zout water node gemist. Alleen met dit element erbij kan de Leenheerenpolder geheel tot zijn recht komen." (bron en voor nadere informatie zie het artikel over de Leenheerenpolder in Goudswaard door Martijn Verweijen van Hoeksche Waards Landschap (HWL)) Door de uitvoering van het zogeheten Kierbesluit, waarbij de Haringvlietsluizen op een kier worden gezet, wordt een verbetering van de brakwaterbiotoop en van de waterkwaliteit in deze omgeving verwacht.

"Ten westen van het dorp Goudswaard ligt de Leenheerenpolder. Door de lage ligging langs het Spui en de Korendijkse slikken is dit gebied van 170 hectare heel geschikt als zoetwatergetijdengebied. Het gebied heeft een enorme potentie voor allerlei soorten planten, vissen en vogels. Natura 2000. De Leenherenpolder is onderdeel van het Natura 2000-gebied Haringvliet. Binnen dat kader streeft de provincie Zuid-Holland naar een verbetering van de biodiversiteit. We werken hier aan een aangesloten natuurnetwerk waarbij het natuurlijke ecosysteem centraal staat. Voor de Leenheerenpolder is het verbeteren en het behouden van de deltanatuur de hoofdzaak. Het terugbrengen van het zoetwatergetijdenlandschap in dit deel is een belangrijke stap naar herstel en brengt de natuurlijke diversiteit aan soorten terug.

Natuurmonumenten. Om aan deze natuurambitie gevolg te geven, heeft de provincie een selectieprocedure gestart op zoek naar een toekomstig beheerder en eigenaar. Natuurmonumenten heeft deze aanbesteding gewonnen. Natuurmonumenten heeft in de selectie laten zien het gebied duurzaam te kunnen beheren als dynamisch zoetwatergetijdengebied dat aansluit bij de al bestaande natuur in het Haringvliet en langs het Spui. Samenwerking. Naast de doorontwikkeling van de natuur liggen er in het gebied ook andere opgaven op het gebied van woningbouw, recreatie en initiatieven die bijdragen aan de leefbaarheid van Goudswaard. Daarvoor wordt een integrale samenwerking voorbereid met de gemeente Hoeksche Waard, de Gebroeders Blokland en het Wereldnatuurfonds." (bron: Provincie Zuid-Holland, augustus 2021)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Goudswaard, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Nieuws uit Goudswaard van Hoekschewaard.nl. - De kleurrijke dorpskrant Polderpraat (1x per kwartaal) wordt in het dorp huis-aan-huis bezorgd. Via de link zijn enkele recente nummers ook online te lezen.

- Belangenvereniging: - Dorpsvereniging De Coorndijk zet zich in voor behoud en waar mogelijk verbetering van de leefbaarheid in het dorp Goudswaard.

- Dorpshuis: - Dorpshuis De Coorndijk is na de watersnoodramp van 1953 gebouwd. De toenmalige gemeente Goudswaard kreeg dit als gift van het Italiaanse volk, door bemiddeling van het Italiaanse Rode Kruis. Het dorpshuis heeft 63 jaar dienst gedaan als ontmoetingsplek voor de inwoners. Het was een onderkomen voor diverse verenigingen, en werd ook gebruikt als Groene Kruisgebouw, bibliotheek, JOP en peuterspeelzaal. Het dorpshuis is in 2016 gesloten. In april 2018 is het pand gesloopt. Op de plaats van het gesloopte gebouw worden woningen gebouwd.

In specifieke situaties vervult verenigingsgebouw Rehoboth van de Hervormde Gemeente Goudswaard nog als dorpshuis. Zij verwoorden dat als volgt: "Verenigingsgebouw Rehoboth is primair bestemd voor interne gemeentelijke activiteiten, zoals geloofsopvoeding, diaconaal en/of maatschappelijk dienstbetoon. Het staat ter beschikking voor de onderlinge ontmoeting tussen gemeenteleden, al dan niet met hun relaties. Daarnaast wordt het ook tegen geringe vergoeding aan anderen ter beschikking gesteld voor: uitvaartdiensten eventueel in combinatie met het opbaren van de overledene; het vieren van gedenkdagen door leden van de gemeente met hun relaties. Onder voorwaarden kunnen ook niet-leden hiervan gebruik maken; in het kader van maatschappelijk dienstbetoon wordt het gebouw ook ter beschikking gesteld aan de burgerlijke gemeente voor bijvoorbeeld voorlichtingsbijeenkomsten en als stembureau e.d.; op deze zelfde grond is het ook beschikbaar als 'prikpost' (bloedprikken)."

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Gouwaert. - School met de Bijbel. - "Bij Peuterspeelzaal 't Vlindertje beschikken we over een ruim licht speellokaal. Het is er kleurrijk, vrolijk en gezellig ingericht zodat de peuters zich helemaal op hun gemak en thuis voelen. Met de kinderen spelen we dagelijks buiten, waarbij we een uitdagende speelplek bieden met veel natuurlijke materialen. Aangezien we in hetzelfde pand zitten als de bilbiotheek gaan we met de peuters regelmatig naar de bibliotheek om verhalen voor te lezen, zelf boekjes te bekijken en te spelen."

- Lezen: - De bibliotheek van Goudswaard is een dienstverlenende instelling voor iedereen en vrij toegankelijk. Pas als je iets naar huis wilt meenemen is het noodzakelijk je als lid te laten inschrijven. Er zijn verschillende soorten romans: streekromans, detectives, oorlogsverhalen enz. Er zijn ook buitenlandse romans, tijdschriften en luisterboeken. Voor middelbare scholieren heeft de bibliotheek romans voor de literatuurlijsten alsook boeken over schrijvers. Voor lezers die slechtziend zijn is er een collectie grootletterboeken en luisterboeken. Je kunt ook informatieve boeken lenen, o.a. over gezondheid, techniek, landen en volken, handwerken en tuinieren. Voor de jeugd is er een grote collectie kinderboeken, waaronder prentenboeken, eerste leesboekjes, verhalende jeugdboeken en strips. Ook zijn er voor de jeugd informatieve boeken over allerlei onderwerpen.

- Jeugd en jongeren: - Waterscoutinggroep Suanablake is gevestigd in buurtschap Nieuwendijk en wordt daarom aldaar beschreven.

- Muziek: - Muziekvereniging Volharding Korendijk is opgericht in 1900. De vereniging omvat de onderdelen fanfare, dumband, dweilband De Piepers, en een blokfluitgroep om de jeugd te laten kennismaken met muziek. Na het voltooien van deze opleiding kunnen de leerlingen de overstap maken naar een blaas- of slaginstrument. De vereniging verzorgt eigen muziekopleidingen in de kernen Goudswaard, Piershil en Nieuw-Beijerland.

- Sport: - In 1932 wordt in Goudswaard voetbalclub Be Quick opgericht. In 1947 wordt de naam veranderd in Goudswaardse Boys, omdat een andere vereniging in het land al Be Quick heette en dat verwarring gaf in competities, waar ze zich daarom al Goudswaardse Boys noemden. Tot begin seizoen 1965-1966, als het terrein aan de Vaartweg in gebruik wordt genomen, speelt Goudswaardse Boys de thuiswedstrijden op het griendgors bij Ampt aan de haven. In 1978 is het huidige terrein aan de Korte Achterweg met een speelveld, trainingsveld en moderne kantine in gebruik genomen. In 2013 is de jeugd van s.v. Goudswaardse Boys en s.v. Piershil tot volle tevredenheid van beide verenigingen samengevoegd onder de naam SJO* Goudswaard-Piershil, waarbij de spelers wel lid blijven van de afzonderlijke verenigingen. Sinds 2016 heten ze SJO Korendijk, omdat toen ook NBSVV erbij is gekomen. * SJO = Samenwerkende Jeugd Organisatie. (bron en voor nadere informatie zie de pagina Historie op de site van de s.v. Goudswaardse Boys) Onder de vereniging valt ook een tennisclub, waarvan wij hieronder de geschiedenis samenvatten:

"Al sinds 1983 kan iedereen uit de omgeving van Goudswaard die graag een balletje slaat terecht bij de gezellige tennisvereniging van Goudswaardse Boys. Deze club is opgericht door drie mannen - waarvan er twee nog altijd lid zijn - omdat er op dat moment geen andere mogelijkheid is om in de omgeving een partijtje te tennissen. "Dan beginnen we onze eigen vereniging wel", zo besluiten Matthieu Reijntjes, Leen Andeweg en Anne Benjert. Alleen: de kosten blijken wel een obstakel; voor een tennisvereniging vraagt de gemeente ƒ 5.000,- huur per baan per jaar. De heren vernemen dat de voetbalvereniging wil uitbreiden met een tweede veld. Na advies van de gemeente besluiten de sportliefhebbers gezamenlijk de voetbalvereniging (v.v.) om te zetten naar een sportvereniging (s.v.): hier waren namelijk geen extra kosten aan verbonden. Aanvankelijk kan een groot deel van het jaar 's avonds niet worden getennist, bij gebrek aan licht. Begin jaren negentig zijn de vier lichtmasten geplaatst, die binnenkort worden gemoderniseerd. In 2008 is er een waterbron geslagen, waardoor de banen sneller en makkelijker kunnen worden gesproeid: één druk op de knop en de banen zijn gesproeid. Sinds 1995 worden de banen door een groep vrijwilligers zelf onderhouden en 1x per jaar vernieuwd. Mathieu Reijntjes: “Voorheen werd dat gedaan door een professioneel bedrijf, maar na diverse keren te hebben gekeken hoe dat in zijn werk ging, besloten we "dat kunnen wij zelf ook wel".

Even een kopje koffie voor het sporten, of een lekker koud biertje erna: in de gezellige kantine is het goed vertoeven. Het clubgebouw heeft wel een aantal metamorfosen doorgemaakt sinds de oprichting. In de beginjaren stond er niets, er werd bij toernooien slechts een standje met een tentdoek neergezet. Het moet een beetje hebben aangevoeld als kamperen... Met een verlengsnoer werd stroom vanuit het gebouw van de voetbalvereniging gebruikt. In 1987 wordt de eerste kantine neergezet: het oude postkantoortje van Goudswaard aan de Julianastraat wordt overgeheveld naar de tennisbanen. De firma Roobol sponsort een flink deel van de inrichting en enkele mannen met 'twee rechterhanden' zorgen dat de bar en het keukentje tot stand komen. De huidige kantine komt uit Piershil en was in gebruik voor dagopvang De Stoof. Het gebouw is in 1999 neergezet en wederom door enkele handige mannen verbouwd." (bron: website van de s.v.)

- Schietvereniging Wilhelm Tell in Goudswaard is opgericht in 1956. Hun verenigingsavonden zijn op dinsdag- en vrijdagavond vanaf 20.00 uur, voor leden vanaf 16 jaar. Daarnaast zijn de jeugdleden van 12 t/m 15 jaar ook van harte welkom op vrijdagavond van 20.00-22.00 uur. Veiligheid, discipline en gezelligheid staan bij de vereniging hoog in het vaandel. Ze schieten met 4.5 mm luchtbuksen. De disciplines zijn: staand, knielend en liggend. Er zijn vijf geautomatiseerde schietbanen, een dartbord, een poolbiljart en er is de mogelijkheid tot videolaserschieten.

- Sportvereniging Turnlust.

- Goudswaardse Volksdansgroep De Hopsandees is voor zover ons bekend nog niet met een website of -pagina op het internet aanwezig (hun adresgegevens vind je, na enig scrollen, op de pagina onder de link).

- Watersportvereniging WSV De Put valt onder buurtschap Nieuwendijk en wordt daarom aldaar beschreven.

- Re-enacting: - "De familie Goudswaard was een grote, welgestelde vissersfamilie in de polders van Zuid-Holland en leenman van de heren van Putten. Door de Sint Elisabethvloed in 1421 zijn wij van onze landerijen verdreven. De vloed heeft alles weggevaagd, zowel huizen, landerijen en visgronden als familie en knechten. Toen er na de vloed geen informatie meer bekend was over de familie, namen de heren van Putten aan dat zij niet meer zouden bestaan. Uit respect naar de familie hebben zij het ingedijkte gebied Goudswaard genoemd, waar in 1439 een dorpskern is ontstaan. Dit gebied was vóór de Sint Elisbethvloed in pacht van de familie Wat niemand weet, is dat een klein gedeelte van de familie het overleefd heeft. Sinds die tijd trekken wij rond als het Goudswaard Genootschap, waar onderweg anderen zich bijgevoegd hebben. Ondertussen bestaat de groep uit onder meer een kleermaker, een smid en zij die het kampement draaiende houden. In tijden van oorlog dienen wij als boogschutters, zwaardvechters en waterdragers."

Aldus het kennelijk in 2011 opgerichte genootschap. Op hun Facebookpagina melden zij althans dat zij in dat jaar aan de eerste evenementen hebben meegedaan. Het genootschap doet namelijk aan 're-enactment', zoals dat heet. Oftewel zij hullen zich in middeleeuwse kledij, en nemen daarin door het jaar heen deel aan allerlei festivals die betrekking hebben op de middeleeuwen, zoals Middeleeuws Ter Apel (klik onder de link op 'volgende' om alle foto's te zien) - naar eigen zeggen "het grootste en meest authentieke 15e-eeuwse evenement van Nederland" - en soortgelijke evenementen in ons land, maar ook in het buitenland, zoals in Duitsland, België en Denemarken. De prachtige tenues maken zij zelf. Voor het vervoer van de kleding en materialen - ze hebben bijvoorbeeld ook allerlei wapens waarmee ze met andere genootschappen middeleeuwse oorlogen naspelen, zoals de Slag bij Heiligerlee - hebben ze een mooie aanhanger gemaakt.

Wij nemen aan dat de naam van het genootschap verwijst naar het feit dat ze uit het dorp Goudswaard en omgeving komen, maar zeker weten doen wij dat niet, omdat ze zowel op hun site als op hun Facebookpagina niets over zichzelf vertellen (wat helaas veel verenigingen vergeten) (wie zijn ze, wanneer en waarom ontstaan, wat doen ze, zijn nieuwe leden welkom etc.), zodat wij de informatie uit de nieuwsberichten op hun Facebookpagina hebben moeten halen. Overigens is het verhaal in de eerste alinea van dit artikel door het genootschap gecreëerd als een soort legende, die voor zover ons bekend niet op waarheid berust. Er zijn wel families met de naam (Van) Goudswaard, maar hun voorouders zullen naar dit dorp zijn genoemd, en het is dus niet andersom (dat het dorp naar een geslacht met die naam zou zijn genoemd). Zie daarvoor het hoofdstuk Naam.

- Veiligheid: - EHBO-vereniging Goudswaard-Piershil verzorgt onder meer basiscursussen EHBO, herhalingscursussen en reanimatie met AED.

- Genealogie: - Doop- en trouwakten Goudswaard 1641-1812.

Reacties

(4)

De s.v. Goudswaardse Boys heeft ook een afdeling tennis. Verder zijn er nog een turnvereniging, watersportvereniging, schietvereniging, volksdansclub, ijsclub en niet te vergeten Costa del Spui-vereniging.

Dank voor uw aanvullingen! Alle plaatsen hebben nu een pagina met minimaal de basale gegevens over Status, Naam, Ligging, Statistische gegevens en nog een aantal aanvullende gegevens. Maar bij een aantal dorpen moet ik het hele internet nog afzoeken op wat er verder nog over te vinden is, en dat samenvatten. Dat zijn de puntjes op de i voor dit jaar. Dagelijks maak ik in die zin een handvol plaatsen helemaal af. Ook Goudswaard moest ik in dat opzicht nog afmaken. Dat heb ik vandaag gedaan, waarbij uw tips goed van pas kwamen, want sommige verenigingen zijn lastig te vinden op het internet. De turnvereniging heeft geen site meer en vertelt op haar Facebookpagina niet wat ze te bieden hebben. Dan kan ik dat ook niet vertellen... En van de volksdansvereniging heb ik geen site of Facebookpagina kunnen vinden, alleen een adres, dat ik dan maar heb gelinkt. Maar daar kan ik dan verder dus ook niks over vertellen. Ik denk nu alles te hebben vermeld wat iemand (inwoner, potentiële inwoner, toerist, recreant en heemkundig geïnteresseerde) redelijkerwijs van uw dorp zou kunnen willen weten. U vergat nog een paar instanties: de EHBO, de waterscouting, en het Goudswaard Genootschap (die op hun site en FB-pagina helaas ook niet vertellen wie ze zijn, wat ze doen etc., dus dat heb ik uit hun nieuwsberichten gepeuterd).
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Leuke beschrijving van het dorp Goudswaard v/h De Corendijk.

Dank voor uw compliment! Nadat u uw reactie geplaatst had, heb ik nog veel aan deze pagina toegevoegd, waarvoor zie ook mijn reactie op de reactie hierboven. Dus kijkt u de pagina s.v.p. nog een keer door, er staat nu nog veel meer.

Reactie toevoegen