Buurtschap Graetheide, straatbeeld
Buurtschap Graetheide heeft een bebouwde kom en heeft daarom blauwe plaatsnaamborden, met 30 km-zone
Het Graetheide Comité laat d.m.v. deze borden in het gebied Graetheide weten dat zij dit groene gebied, omringd door sterk verstedelijkt gebied, graag zo groen mogelijk wil houden i.p.v. ook dit nog te bebouwen met industrie en woningen.
- Graetheide is een buurtschap in de provincie Limburg, in de regio Westelijke Mijnstreek, gemeente Sittard-Geleen. T/m 2000 gemeente Born.
- De buurtschap Graetheide valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Born.
- De buurtschap Graetheide heeft officiële blauwe plaatsnaamborden (komborden) en heeft dus een 'bebouwde kom'.
Terug naar bovenIn het Limburgs
Graathei.
Oudere vermeldingen
Den Graet.
Naamgeving
De buurtschap is genoemd naar het gelijknamige, veel grotere, omliggende gebied, waarvoor zie het hoofdstuk Geschiedenis.
Naamsverklaring
Betekenis: de grote heide?
De buurtschap Graetheide ligt rond de gelijknamige weg en ligt ingeklemd tussen het Julianakanaal in het W en de A2 in het O. De buurtschap ligt verder ZW van de dorpen Born en Buchten, WNW van de dorpen Guttecoven en Limbricht, NW van het dorp Einighausen en de steden Sittard en Geleen, N van de dorpen Urmond en Stein, NO van het dorp Berg aan de Maas, O van de rivier de Maas en de plaats Stokkem in België en ZO van de dorpen Obbicht en Grevenbicht-Papenhoven.
Terug naar bovenDe buurtschap Graetheide heeft ca. 100 huizen met ca. 250 inwoners.
Terug naar bovenLegende: volgens Poell (1851/1967) schonk koning Swentibold de ‘zoogenoemde Groedheide’ aan de omliggende kerkdorpen ‘tot vergoeding der schade, die hij door zijne troepen veroorzaakt had’. Volgens de overlevering zou het stuk grond zo groot zijn als een paard met ruiter zouden kunnen berijden zolang zijn maaltijd zou duren. De Graetheide werd daardoor een gebied van 6.666 ha. Destijds deelden veertien dorpen het vruchtgebruik ervan. Een paar jaar later (ca. 900) sneuvelde koning Swentibold in de Slag aan de Maas, in de buurt van Buchten. Hij ligt met zijn ega begraven in Susteren.
F.Th.W. Smeets stelt in (3304) dat het verhaal waarheid bevat. Hij meent “dat op zijn minst vanuit een aloude traditie reeds de vroegste Heren van Born de schenking van de Graet beheerden en indien de schenking niet door Zwentibold of zijn schrijver is op schrift gesteld, dat deze zich in een traditioneel verhaal voortgezet heeft en reeds in de 10e of 11e eeuw kan zijn vastgelegd en zich ontwikkelde tot wat er heden in archieven van bekend is.” Deze visie is inmiddels achterhaald. Latere geschiedschrijvers betitelen dit verhaal als een legende. Zie ook bij Born, Geschiedenis.
- In het Z van het gebied Graetheide, zowel N als Z van de Urmonderbaan, zijn tussen 1917 en 1921 2 bruinkoolgroeven operationeel geweest. Op de plek van de voormalige groeve N van de Urmonderbaan ligt tegenwoordig het bos Heksenberg.
- Uitvoerige geschiedenis van het gebied de Graetheide op de site van het Graetheidecomité.
Terug naar boven- In 2014 heeft GroenLinks in het Limburgs Parlement (= Provinciale Staten) voorgesteld om de status van het gebied Graetheide, zijnde 'reserve-bedrijventerrein' te wijzigen in 'definitief groen', om zo een einde te maken aan de op dat moment al ca. 40 jaar durende onzekerheid over de toekomst van het gebied. Die motie is afgewezen. Wél is de status gewijzigd in 'buitengebied / heroverwegingsgebied bedrijventerreinen'. Daaraan is door de provincie toegevoegd dat het gebied in de huidige omvang en vorm niet meer nodig is als industrieterrein. Volgens het Graetheidecomité heeft de Provincie toegezegd dat de studie naar de toekomst van het gebied - o.a. in relatie tot de beoogde uitbreidingsbehoeften van DSM - medio 2015 gereed zou zijn. Daaruit moet beoogd definitief blijken of de Graetheide en de Lexhy, zoals het deel W van de A2 wordt genoemd, ja of nee nog nodig zijn voor toekomstige industrie. (bron en voor nadere informatie zie: 1Limburg, 15-12-2014)
Terug naar boven- In het Z van het gebied Graetheide, in het Z grenzend aan de Urmonderbaan, ligt het bos Heksenberg.
Terug naar boven- Honderden prachtige oude foto's van de dorpen in en rond het gebied van de Graetheide.
Terug naar boven- Belangenvereniging: - Het Graetheidecomité zet zich in voor behoud van het open en groene landschap van de Graetheide, of beter gezegd wat er nog van over is. Forse stukken van het gebied zijn in de loop der tijd namelijk al geannexeerd door DSM. Het gebied wordt nog voortdurend bedreigd door plannen voor industie en woningbouw. De actuele stand van zaken kun je lezen op de site van het Graetheidecomité.
- Buurtvereniging: - Buurtvereniging Graetheide is formeel opgericht in 1982. Voorheen was er, sinds 1957, sprake van een informelere structuur waarbinnen met name het jaarljikse Bottelfeest werd georganiseerd (een feest dat beoogd was om fondsen te werven voor de bouw van een kapel). Hier kun je de geschiedenis lezen van de buurtvereniging en haar voorgangers.
- Buurthuis: - Buurthuis 't Heihöfke.
- Sport: - Paardensportvereniging Jagers te Paard Graetheide en omgeving is opgericht in 1934.
Reactie toevoegen