Groenlo

Plaats
Stad
Oost Gelre
Achterhoek
Gelderland

gemeente_groenlo_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Groenlo anno ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Groenlo anno ca. 1870, kaart J. Kuijper

groenlo_voormalig_postkantoor_en_oude_calixtuskerk.jpg

De Markt in Groenlo, met links op de voorgrond het rijksmonumentale voormalige postkantoor, en op de achtergrond de eveneens rijksmonumentale Oude Calixtuskerk.

De Markt in Groenlo, met links op de voorgrond het rijksmonumentale voormalige postkantoor, en op de achtergrond de eveneens rijksmonumentale Oude Calixtuskerk.

Groenlo

Terug naar boven

Status

- Groenlo is een stad in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Oost Gelre. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2004.

- Onder de stad Groenlo vallen ook een deel van de buurtschap Avest, een deel van de buurtschap Eefsele en sinds 2005 ook de buurtschap Zwolle. Deze is in dat jaar, als gevolg van de gemeentelijke herindeling, overgekomen van de gemeente Eibergen. Zwolle heeft wel een eigen postcode (7142) maar geen eigen postale plaatsnaam. Voor de postadressen ligt daarom ook Zwolle 'in' de stad. In 2005 is tevens een groter deel van de buurtschap Avest middels grenscorrectie onder de stad komen te vallen, nadat rond 1998 al zo'n (veel kleinere) grenscorrectie had plaatsgevonden.

- Wapen van de voormalige gemeente Groenlo.

Terug naar boven

Naam

Lokale uitspraak
In de volksmond heet de stad Grol (Oud-Nederlands) of Grolle (Nedersaksisch).

Oudere vermeldingen
1240 de Grunlo, 1277 Groenloe, 1418 Grolloe, 1460 Grol, 1665 Grolle, 1883 Groenloo, 1903 Groenlo.

Naamsverklaring
Betekent het Oudnederlandse grôn 'groen' en lo 'licht, open bos' dus 'het groene bos', vergelijk Grolloo.(1)

Terug naar boven

Ligging

Groenlo ligt NW van Winterswijk, NO van Lichtenvoorde, ZO van Ruurlo, Z van Eibergen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Groenlo 349 huizen met 2.402 inwoners, verdeeld in de gelijknamige stad 269/1.850 (= huizen/inwoners) en Schependom (= het gebied buiten de wallen) 80/552. Tegenwoordig heeft de stad ca. 4.000 huizen met ca. 9.500 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Groenlo heeft stadsrechten sinds 1277. "Deze vesting door Frederik Hendrik en Vondel beroemd, is niet onaardig, maar deszelfs wallen zijn deerlijk ingestort", aldus Jacob van Lennep in 1823. Gelukkig zijn de grachten en wallen inmiddels gerestaureerd. De stad zet zich tegenwoordig nadrukkelijk op de kaart als vestingstad, en heeft in dat kader plannen om o.a. de oude circumvallatielinie rond de stad te restaureren en meer zichtbaar te maken in het landschap.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van deze stad, kun je terecht bij de volgende instanties:

- "Oudheidkundige Vereniging Groenlo, opgericht in 1976, heet je van harte welkom op haar website. Onze stad heeft een lange en rijke traditie. Wij zijn een levendige vereniging die probeert op allerlei manieren het verleden van onze stad in ere te houden en anderen te interesseren voor de mooie dingen van deze kleine stad. Hoe doen wij dit? De Oudheidkundige Vereniging stelt zich ten doel het bevorderen van de kennis, waardebesef en de belangstelling voor de geschiedenis van de stad en directe omgeving, het bevorderen en beschermen van het historisch-culturele erfgoed, het behouden en behoeden van het historisch karakter van de stad en van de oude stadskern in het bijzonder. Voor wie doen we dit? We doen al deze activiteiten natuurlijk voor onze leden, die niet alleen in onze stad wonen maar over het hele land verspreid zijn en ver daarbuiten. Maar we doen dit ook voor de gemeente Oost Gelre, om behulpzaam te zijn bij het ontwikkelen van een beleid dat recht doet aan de historie van onze stad en aan de historische kern. Tenslotte beogen wij door onze activiteiten bij te dragen aan een beter inzicht omtrent onze stad.

Hoe brengen we dat in praktijk? Dat doen we op verschillende manieren: door het publiceren van allerlei interessante en relevante gegevens over de geschiedenis van Groenlo, over de gebouwen en bouwwijze in (met name) de oude stadskern en over vroegere bewoners van de stad. Het vastleggen van gegevens op het gebied van geschiedenis, taal, folklore, genealogie en archeologie. Mede door het stimuleren van o.a.: het ‘vertalen’ van historische geschriften; het ondersteunen van archeologisch onderzoek; het optekenen van mondelinge overleveringen over de vroegere bewoners; het genealogisch onderzoeken naar families uit de stad; studies over de gebouwen en bouwwijze in met name de oude stadskern.

Nieuwsgierig geworden? Als je nieuwsgierig geworden bent naar Groenlo, of Grolle zoals de Grollenaren zeggen, dan nodigen wij je uit om op onze website verder te lezen. Maar natuurlijk nodigen wij je ook uit voor een bezoek aan onze vestingstad, die alleen al vanwege de vele monumenten het bekijken meer dan waard is. Zoals de Oude Calixtuskerk, het oudste gebouw van de stad. Bekijk onze Linkspagina voor alle mogelijkheden om de stad en zijn omgeving te ervaren." Alle uitgaven van het verenigingstijdschrift 'Grols Verleden' zijn tot en met 2015 ook online te lezen; zodra je op de afbeelding van een uitgave klikt, zal deze als .pdf openen in een nieuw tabblad.

- "In Stadsmuseum Groenlo staat de Tachtigjarige Oorlog centraal. Deze oorlog heeft een grote invloed gehad op onze vestingstad Grol. Meerdere belegeringen en de daarop volgende versterkingen van de vestingwerken veranderden Grol in een van de sterkste vestingsteden van de 17e-eeuwse Nederlanden. Niet voor niets werd er in die tijd dan ook met ontzag gesproken over ’die starcke stadt Grol’. Een informatieve film met spectaculaire gevechtsscènes geeft in het kort een overzicht van de Nederlandse onafhankelijkheidsstrijd tegen het Spaanse bestuur. In de vaderlandse geschiedenis gaat de aandacht voornamelijk uit naar de strijd in Holland, maar ook in Oost-Nederland is hard en intensief gevochten. Toen in de Westelijke Nederlanden de Gouden Eeuw begon, werd hier nog volop strijd geleverd. Een strijd die ook religieus (protestant versus katholiek) gedreven was. De rol die Grol hierin heeft gespeeld wordt in het Stadsmuseum op indrukwekkende wijze duidelijk gemaakt. De manier waarop prins Maurits en later diens halfbroer Fredrik Hendrik de oorlogsvoering in die tijd moderniseerden, komt uitgebreid aan bod.

De introductie van een circumvallatielinie en andere nieuwe vormen van belegering en strijd zorgden voor grote stappen voorwaarts in de oorlogsvoering in de 17e eeuw. De circumvallatielinie die Groenlo op een afstand van zo'n 2 tot 2,5 kilometer omsloot diende naast omsingeling en insluiting van de stad tevens als verdedigingslinie tegen een eventuele Spaanse ontzettingsmacht. Ook de ontwikkelingen in de vestingbouw destijds worden helder zichtbaar gemaakt. Het museum beschikt over een maquette van de vestingstad anno 1627, schilderijen, historische wapens, penningen, boeken en talloze andere objecten die samen een levendig beeld geven van de gebeurtenissen in deze roerige tijd. Geniet na afloop van een heerlijk kopje koffie in ons museumcafé."

- "Museum Stadsboerderij Grolle wil mensen samenbrengen rond de geschiedenis van Groenlo. Stadsboerderij Grolle in de Notenboomstraat in het centrum, dateert van 1623. Het is een zeer gaaf voorbeeld van een vroeg 17e-eeuwse stadsboerderij, de enige in de stad en verre omgeving. Hoewel de toog uit 1623 afkomstig is uit een ander pand, is het geheel een zeer fraai en historisch belangwekkend gebouw. En is de boerderij een deel van de identiteit van de stad en zijn bewoners. In het museum kun je o.a. een 'mooie kamer' zien, een woonkeuken met bedstee, een grote schouw, een weefkamer met 17e-eeuws weefgetouw en diverse oude boerenwerktuigen en gereedschappen.

Stichting Stadsboerderij Grolle organiseert rondleidingen, exposities en andere activiteiten in het historische gebouw. Daardoor is de Stadsboerderij een levend onderdeel van het culturele palet van de oude stad Groenlo. In de potstal is een theeschenkerij ingericht, waar je kunt genieten van een heerlijk kopje koffie, thee of fris, eventueel in combinatie met een kontenklopper, de specialiteit van het huis. Je bent van harte welkom in onze mooie Stadsboerderij!" Voor de prijs hoef je het niet te laten; de entree is slechts € 3,50 (€ 2,00 voor kinderen tot 12 jaar), en dat is dan ook nog inclusief een kopje koffie, thee of fris. Ook particulieren, bedrijven, instellingen, stichtingen en verenigingen kunnen in Stadsboerderij Grolle een expositie, presentatie, lezing of workshop houden. Voor een bescheiden bedrag is de expositieruimte hiervoor te huur. Zie hier voor adres, openingstijden en dergelijke.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Vanouds was Groenlo o.a. bekend vanwege de aldaar gevestigde bierbrouwerij Grolsch. Deze is echter in 2004 naar Boekelo verhuisd. Op het voormalige brouwerijterrein is in 2012 de nieuwe woonwijk Brouwhuizen gerealiseerd. Als monument ter herinnering aan de voornalige brouwerij op deze plek, staat in de wijk een door de brouwerij aan de gemeente geschonken oude koperen brouwketel.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Groenlo heeft 13 rijksmonumenten.

- De Hervormde (PKN) Oude Calixtuskerk (Mattelierstraat 5) is een vrij grote gotische pseudobasiliek. De toren is het oudst, uit 1371. Het koor is 15e-eeuws. Het schip is in de 16e eeuw aangepast en vernieuwd. Schip en toren zijn in de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd. Oorspronkelijk behoorde de kerk aan de katholieken. Na diverse wisselingen in de loop der eeuwen van katholiek naar protestant en andersom, behoort de kerk tegenwoordig aan de hervormden. Het hoofdorgel is in 1951 gebouwd door de firma D.A. Flentrop (Zaandam). Het koororgel is in 1960 gebouwd door de firma Ahrend & Brunzema (Leer, Ostfriesland) voor de hervormde kerk te Rutten en in 2007 in Groenlo geplaatst. In de jaren negentig is de Oude Calixtus aangepast voor multifunctioneel gebruik. Dat was een gevolg van de conclusie dat onderhoud niet langer te bekostigen was vanuit de religieuze functie. De kerk heeft nu een functie als toeristische trekpleister en het schip van de kerk is te huren voor bijeenkomsten. Met de herinrichting is een duurzame oplossing voor deze middeleeuwse kerk bereikt.

- De RK Sint-Calixtusbasiliek (Kerkstraat 8) is gebouwd tussen 1906 en 1908. De architecten waren Jos Cuypers en Jan Stuyt, die veel katholieke gebouwen hebben ontworpen, veelal in neogotische stijl. De kerk is lokaal ook bekend als de Nieuwe Calixtuskerk. Net als de hierboven beschreven Oude Calixtuskerk is de kerk vernoemd naar paus Calixtus I. Het van oorsprong pneumatische orgel, met twee manualen en vrij pedaal, is in 1926 gebouwd door S.P.H. Adema uit Amsterdam, voor de H.H. Nicolaas en Barbarakerk, bijgenaamd "De Liefde", te Amsterdam. In 1994 overgeplaatst naar Groenlo en voorzien van een nieuwe elektrische tractuur. Van het werk van de firma Adema is relatief weinig bewaard gebleven. Het klankbeeld is redelijk gaaf bewaard gebleven, karakteristiek voor het werk van deze maker en vrij uniek voor het werk van een Nederlandse orgelmaker. In 2014 verhief paus Franciscus de kerk tot basiliek. Net als de Sint-Werenfriduskerk in Zieuwent wordt de kerk lokaal de "kathedraal van de Achterhoek" genoemd. In het weekend zijn er de wekelijkse missen. Door de week kun je de 78 meter hoge toren beklimmen, waarna je een prachtig uitzicht hebt op de omgeving, tot wel 20 km in de omtrek.

- Museum Stoomhoutzagerij Nahuis, de laatste nog werkende stoomhoutzagerij in Nederland, beschikt over een grote collectie. De collectie bestaat uit een eencylinder liggende stoommachine (1887), een eencylinder liggende stoommachine (1892), een dynamo 110 Volt en een schakelbord, een houtgestookte stoomketel (1814), een schoorsteen (1918), een centraal aandrijfsysteem met riemaandrijving, een verticaal- en horizontaal boom-zaagraam en een Malle-jan transportmechanisme. Daarnaast zijn er machinale timmerwerktuigen zoals draaibanken, een raddraaierij en torsbanken en handgereedschappen voor houtbewerking. De volledige collectie wordt een aantal malen per jaar in werking getoond. Voor de data zie de site.

- Een bezienswaardigheid in deze stad wórdt Bommelwereld. In juli 2020 is het plan hiervoor wereldkundig gemaakt, dus voor het zover is, zijn we vast wel 'een paar jaar' verder, want het is nogal een omvangrijk project. Oprichter en conservator van De Bommelzolder in Zoeterwoude-Dorp, Pim Oosterheert, vertelt hierover op zijn site: "Enkele jaren geleden kwam ik in contact met Edwin Bomers, eigenaar van recreatiepark Marveld in Groenlo. Het is een park met vakantiehuizen, een hotel, een camping en de nodige recreatie voor de bezoekers. De heer Bomers had al enige tijd in gedachten een dagrecreatiepark aan te leggen naast het bestaande park. Voor hem was het duidelijk dat hij meer wilde dan alleen een pretpark, dat hij in zijn opzet ook belangrijke culturele aspecten wilde toevoegen. Daarop ontstond de gedachte een park te verwezenlijken met het werk van wijlen Marten Toonder met betrekking tot stripfiguur Olivier B. Bommel als uitgangspunt.

Het is voor ons als bestuur (en voor mij als oprichter en beheerder van het museum) een grote vreugde u te kunnen melden dat wij zijn overeengekomen dat onze collectie te zijner tijd gaat verhuizen naar Bommelwereld in Groenlo. Immers het werk van Marten Toonder zal dan ieder jaar door honderdduizenden bezoekers kunnen worden bewonderd en zo zal dit stukje Nederlands cultureel erfgoed blijven bestaan. Wij zijn dankbaar dat er nu een partij is die de moed heeft, en ook de visie, om het gedachtegoed van Toonder door te geven. In die zin sluit het nieuwe park ook volledig aan bij de doelstellingen van Museum de Bommelzolder. Zo zal de collectie van de Bommelzolder blijven bestaan." Aldus de anno 2020 77-jarige Pim Oosterheert, die zich gezien zijn leeftijd aan het oriënteren was of een partij ergens in de komende jaren het museum zou kunnen overnemen. Wat hiermee dus gelukt is. De collectie van de Bommelzolder bestaat naast de boeken en de strip zoals die enkele decennia in de kranten verscheen uit allerlei voorwerpen, van puzzels, posters en gordijnen tot schilderijen, serviesgoed en kleding.

Recreatieondernemer Edwin Bomers van Marveld Recreatie in Groenlo vindt dat de Achterhoek nog een grote dagattractie mist, en was al een tijdje op zoek naar een mogelijkheid om daar invulling aan te geven. Dat wordt dus Bommelwereld, een 10.000m2 groot attractiepark met een beoogd landelijke uitstraling, gebaseerd op stripfiguur Olivier B. Bommel. Op het terrein van een door Marveld aangekochte voormalige manege, grenzend aan hun eigen terrein, verrijst onder meer het karakteristieke kasteel Bommelstein. Het kasteel krijgt een museaal deel, gebaseerd op de collectie van de Bommelzolder. Er is aandacht voor de taal van Bommel en er komen allerlei attracties op basis van verschillende thema’s, Rommeldamse gevels, een bioscoop waar de Bommelfilm wordt gedraaid, een theater en attracties als een achtbaantje. Bommelwereld wordt een versterking van het recreatiebedrijf, dat extra bezoekers gaat aantrekken: "Mensen verblijven steeds korter. Vroeger was dat veertien dagen, dat werd tien, nu is het zeven dagen. We willen meer mensen een reden geven om bij ons te komen. Naast het zwembad en de horeca krijgen we nu ook Olivier B. Bommel. Die heeft echt een verhaal te vertellen", aldus Bomers. De miljoeneninvestering levert een 25-tal mensen een baan op.

- Gevelstenen in Groenlo.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Site over wat er te doen is in Groenlo. - Nieuws over wat er in de stad te doen is op Facebook.

- Het Internationaal Marveldtoernooi (mei, in 2020 voor de 31e keer) is een jaarlijks jeugdvoetbaltoernooi voor spelers tot 15 jaar op Sportpark Den Elshof in Groenlo. Het kent een zeer sterk deelnemersveld met profclubs van over de hele wereld.

- De Slag om Grolle (tweejaarlijks evenement, in de oneven jaren, weekend eind oktober) trekt ca. 50.000 toeschouwers. De ‘huursoldaten’ reizen uit meer dan 10 verschillende landen af. In totaal worden bij dit evenement meer dan 500 vrijwilligers ingeschakeld. Op vrijdagavond wordt het Bokbierfestival ingeluid met de sfeervolle fakkeloptocht waar nagenoeg alle 800 soldaten aan meedoen. Verder o.a. het officiële Nederlands Kampioenschap Ambachtelijk Klompmaken, een uitgebreide 17e-eeuwse jaarmarkt en veel straatvermaak uit vroeger tijd.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Langs de beken in de Achterhoek duiken de laatste jaren steeds meer zeldzame tot zeer zeldzame planten op. Dat blijkt uit een inventarisatie die gemaakt is door Stichting Berglinde. Met name langs de Groenlose Slinge (die N om Groenlo heen loopt) en de Leerinkbeek (N van de stad) zijn veel planten gevonden die al tientallen jaren niet meer in het gebied voorkwamen. Benno te Linde van de stichting geeft aan dat de zeldzame planten vooral teruggekeerd zijn op plekken waar de zwarte teelaarde is weggehaald. Oude zaden konden daardoor weer ontkiemen. Planten die werden gevonden langs de Groenlose Slinge zijn heidemelkviooltje, genadekruid, teer guichelheil en de bonte paardestraat. Langs de Leerinkbeek zijn de reuzenpaardenstaart, Duits viltkruid, het heidemelkviooltje, platte bies, klimopwaterranonkel en draadrus terug. (2008)

Waterschap Rijn en IJssel heeft in 2013 de Groenlose Slinge klimaatbestendiger ingericht. Door de rivier natuurlijker in te richten, kades te verleggen en te verhogen en een gebied van ongeveer 9 hectare geschikt te maken voor wateropvang, kan het gebied nu extremere regenbuien aan en wordt het water langer vastgehouden in tijden van langdurige droogte. Ook de natuur in en rond de Groenlose Slinge profiteert hier van.

- "In 2019 heeft de provincie een aantal bomen gekapt langs de provinciale weg N319, voor wat betreft het traject Groenlo-Ruurlo. Dit in het kader van de verkeersveiligheid. Omdat dit uiteraard weerstand oproept, heeft de provincie alle mogelijke aspecten in beeld gebracht: vitaliteit van bomen, verkeersveiligheid, landschappelijke inpassing en aanwezige flora en fauna (bijvoorbeeld vleermuizen). Ze organiseerde avonden waarop inwoners en belangengroepen hun visie konden geven. Eelerwoude maakte de landschapsvisie. Ze vroegen de deelnemers aan het overleg om mee te denken over bomenkap en planten van nieuwe bomen op basis van de ontwerpschets met de landschapsvisie en welke bomen langs de weg de verkeersveiligheid het meest negatief beïnvloeden. Ze gebruikten de inbreng van de deelnemers voor het definitieve bomenplan. Het plan doet recht aan het Achterhoekse landschap. En uiteraard is het een plan voor een zo veilig mogelijke, goed onderhouden weg." (bron en voor nadere informatie zie provincie Gelderland, 24-4-2019) Deze kwestie heeft landelijk veel aandacht gekregen, waarbij de emoties soms hoog opliepen. De provincie heeft daar begrip voor, maar vindt dat de discussie landelijk gevoerd moet worden, omdat het vrijmaken van obstakels van bermen landelijk veiligheidsbeleid is. Voor nadere informatie zie de link. Een motie om de gemeente op te roepen zich tegen de bomenkap te verzetten, haalde het niet. Wethouder Anjo Bosman stelde in reactie op alle pleidooien en commotie: “Van de 1.019 bomen langs de hoofdrijbaan gaan er 343 weg. De rest blijft. De 1.047 bomen langs de parallelweg blijven ook allemaal. En we leggen herplant op. In die zin blijft het een weg met bomen.”

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Groenlo, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- "De website ScherpInBeeld (SIB) toont foto’s en video’s van Groenlo uit het verleden. Bij de foto’s kunnen bezoekers herinneringen plaatsen. Na ruim 13 jaar zijn er bijna 56.000 reacties geplaatst en zijn er ruim 7.200 foto’s gepubliceerd. De beeldbank van het Stadsmuseum wordt niet meer up-to-date gehouden. Dit was voor het bestuur van het Stadsmuseum aanleiding om contact te zoeken met het bestuur van ScherpInBeeld. “Wij willen graag dat de foto’s uit de stad op één plek te zien zijn”, aldus Jeroen Tank, voorzitter van het Stadsmuseum. Dagelijks wordt de website ScherpInBeeld.nl voorzien van nieuw beeldmateriaal. Daar komt dus nu het beeldarchief van het Stadsmuseum bij. “Wij zijn er bijzonder blij mee dat de foto’s van het Stadsmuseum te zien gaan zijn op SIB. Met deze stap worden de foto’s gecentraliseerd en wordt het voor bezoekers nog makkelijker om foto’s terug te vinden”, vertelt Marcel Houwer van Stichting ScherpInBeeld. De beeldbank van het Stadsmuseum telt ruim 2.000 foto’s. “Het duurt nog wel even voordat die allemaal in de database van ScherpInBeeld staan, omdat wij principieel maar 1 foto per dag publiceren. De reden is dat dan alle aandacht naar die ene specifieke foto gaat”, aldus Houwer."

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Groenlo (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Duurzaamheid: - Rechtbank Gelderland laat de omgevingsvergunning voor de realisatie van een zonnepark op een perceel landbouwgrond aan de Hegemansweg in Groenlo in stand. De rechtbank vindt  dat de gemeente het besluit om de vergunning te verlenen heeft voorzien van een goede ruimtelijke onderbouwing. Er worden allerlei maatregelen getroffen om het zonnepark landschappelijk in te passen zodat het open landschap gewaarborgd blijft. Ook maakt de gemeente voldoende duidelijk dat landbouwgrond nodig is om aan de doelstellingen te voldoen om energieneutraal te zijn in 2030. Het zonnepark heeft een oppervlakte van ongeveer 9 hectare wat overeenkomt met 0,11% van het totale oppervlakte van landbouwgrond in Oost Gelre. Ook weegt de rechtbank mee dat de gemeente heeft toegelicht dat de doelstellingen voor duurzame energie niet kunnen worden behaald met alleen het bedekken van daken met zonnepanelen.

Verder zijn de belangen van omwonenden volgens de rechtbank voldoende geïnventariseerd en meegewogen en is het draagvlak voldoende onderzocht. Er heeft ook overleg plaatsgevonden met de omwonenden en er is voldaan aan de minimumeisen voor participatie. Er werd ook gesteld dat de gemeente onvoldoende had onderzocht wat de gevolgen zijn van het zonnepark op de flora en fauna. Op de grond leven beschermde vogels leven en de grond wordt ook gebruikt door een das. Eisers kunnen echter in rechte niet opkomen voor de belangen van de vogels en de dassen. De rechter stelt dat soortenbescherming is geregeld binnen de Wet natuurbescherming. De omgevingsvergunning laat alleen ruimte voor bezwaren als er sprake is van een bepaalde verwevenheid van het algemene belang met het behoud van een goede kwaliteit van iemands directe woon- en leefomgeving. Die verwevenheid is er in dit geval niet, omdat de afstand van het geplande zonnepark tot de woningen van de bezwaarmaker te groot is. (bron en voor nadere informatie zie Rechtbank Gelderland, 15-3-2022)

- Folklore: - De Grolse want is een van pure wol gebreide handschoen met een patroon kenmerkend voor Groenlo (Grol). In 2017 is deze traditie op de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed geplaatst. Vroeger werden de wanten vooral gedragen door lokale schaapsherders, waardoor ze indertijd ook "Scheepers-hansken" (schaapsherdershandschoenen) werden genoemd. Andere namen voor Grolse wanten: Grolse hansken en Voeshansken (vuistwanten). Het patroon van de Grolse want doet Scandinavisch aan, maar het is een typisch Achterhoeks ontwerp. In het begin van de 20e eeuw is in de stad een Grolse Wanten fabriek gevestigd geweest.

De Grolse want heeft de volgende kenmerken: Een achtpuntige ster in blauw-wit, symbool voor de vorm van Groenlo, een oude vestingstad; Wit-blauwe blokjes; Een randje met rode blokjes; De Grolse want heeft geen vingers, alleen een duim (net als elke want). Het motief van de Grolse want wordt ook gebruikt voor mutsen, sjaals en andere kledingstukken. Door de loop der jaren werden de wanten door steeds minder mensen gebreid. In 2006 is een 'reddingsplan' voor de Grolse want gepresenteerd, wat een hernieuwde belangstelling voor de Grolse want tot gevolg heeft gehad. De breitechniek om de Grolse want te maken gaat op een specifieke tweehandige manier. Hierbij worden beide draden in elke steek gebruikt, wat resulteert in een dubbeldraads breiwerk. Dit maakt de want extra warm.

"De Sociëteit Grolse Wanten is een initiatief van 17 Grolse heren met één doelstelling: wij willen voorkomen dat de Grolse want straks uit het straatbeeld verdwijnt en als museumstuk eindigt. De Grolse wanten zijn al decennialang een beeldbepalend gezicht op straat. In Groenlo zelf, maar middels ook ver daarbuiten. Dit ingewikkelde stukje breitechniek werd in vroeger dagen overgedragen van moeder op dochter, maar dat is niet meer. Daarom is in 2005 de Sociëteit Grolse Wanten opgericht om dit authentieke breiwerk in stand te houden." Dankzij de inzet van de heren, én natuurlijk van de dames die ze breien, is de Grolse want anno 2021 weer helemaal hip; ze zijn 'niet aan te slepen'.

- Mestvergisting: - "De leefbaarheid in Groenlo wordt bedreigd door de bouw van de grootste mestfabriek (mestvergister) van Europa; aan de rand van deze stad met 9.000 inwoners. De geplande schaalgrootte (o.a. 23 aan elkaar geschakelde vergisterkoepels met een bioraffinage-fabriek ter grootte van 10 voetbalvelden) levert een serieuze bedreiging op voor omwonenden, natuur en milieu. Daarom roepen de Gelderse Natuur en Milieu Federatie (GNMF) en MegavergisterGroenloNee gemeente en provincie op hier iets aan te doen. Help de mensen rondom deze stad en teken de petitie!" (bron: GNMF)

"Er wordt ons wel eens verweten dat wij tegen de boeren zouden zijn met onze actie tegen de komst van een megamestvergister. Dit is een misverstand. Wij hebben uiteraard begrip voor de situatie van de boeren. De boeren hebben te dealen met steeds strengere regelvoering en daardoor naast hun normale werkzaamheden veel extra papierwerk. Het mestoverschotprobleem is niet alleen hun schuld maar is zeker ook te wijten aan een niet adequaat overheidsbeleid. Wij hebben ook geen principieel bezwaar tegen mestvergisting, zolang er wel wordt voldaan aan een aantal basisvoorwaarden: gepaste schaalgrootte in functie van de locatie; een veilige installatie met een (milieu)technisch goed uitgewerkt plan en; een betrouwbare ondernemer met kennis en ervaring. In vergelijking met het project van Zitta-Biogas in Geleen (dat in december 2020 niet levensvatbaar is gebleken) schiet RMS/Windvision met haar plan voor Groenlo op al deze drie punten schromelijk tekort.

Ons actiecomité staat voor een gezonde en schone leefomgeving in de Achterhoek en daarin past geen megamestvergister op industriepark de Laarberg. De belangrijkste argumenten om ons hiertegen te blijven verzetten zijn: locatie, schaalgrootte en de dubieuze ondernemer RMS/Windvision. De Laarberg is als locatie ongeschikt voor het ontwikkelen van een megamestvergister. Een installatie op deze schaalgrootte brengt grote, niet te overziene risico’s met zich mee voor milieu en volksgezondheid. Het argument dat er alleen op deze schaalgrootte een rendabele manier van mestvergisting mogelijk is, is onzin. In Varsseveld en Borne bijvoorbeeld, even los gezien van de wenselijkheid op die plekken, is men vergelijkbare projecten aan het ontwikkelen die 50 tot 75% kleiner van opzet zijn." (bron en voor nadere informatie zie: MegaMestVergisterGroenloNEE) De rechtbank in Arnhem heeft in juli 2019 zowel de Wabo- als de Watervergunning voor de megamestvergister in Groenlo vernietigd. Provincie en Waterschap konden daartegen eventueel nog in beroep gaan. Begin 2020 werd duidelijk dat de initiatiefnemer de intentie had om opnieuw een aanvraag in te dienen om de benodigde vergunningen alsnog rond te krijgen. Anno juli 2020 was de status van de intenties van de initiatiefnemers nog altijd onduidelijk. - Stand van zaken anno maart 2021.

Reactie toevoegen