Status

Grolloo is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Aa en Hunze. T/m 1997 gemeente Rolde.

Naam

In het Drents
Grol. Een inwoner van dit dorp is een Groller.

Oudere vermeldingen
Grollo, 12e eeuw Gruonlo, 1298-1304 Groenlo, 1441 Grolle, 1519 Grolloe.

Naamsverklaring
Betekent het Oudnederlandse grôn 'groen' en lo 'bos'. Vergelijk Rolde en Groenlo.(1)

Ligging

Grolloo ligt ZO van Assen, ZZO van Rolde, NW van Borger.

Statistische gegevens

In 1840 heeft Grolloo 42 huizen met 272 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 300 huizen met ca. 770 inwoners.

Geschiedenis

Boermarke
De Boermarke is in Drenthe een oud begrip, en dateert uit de tijd dat de landerijen bij een dorp nog gemeenschappelijk bezit waren, die door de Boermarke werden beheerd. De opdeling van de Boermarke Grolloo heeft plaats gehad in 1859, wat betekende dat er een overgang was van gemeenschappelijk naar particulier grondbezit. Hierdoor veranderden de taken van de Boermarke. Het werk van de Boermarke in het dorp bestaat tegenwoordig in hoofdzaak uit het verhuren van het jachtveld en het verhuren van een veewagen. Uit de geldmiddelen zijn voorheen vaak schenkingen en bijdragen gedaan aan algemene voorzieningen in het dorp, zoals verharding van wegen, aanleg van het sportveld, het Markehuis, de restauratie van de kerk e.d. Tegenwoordig worden de opbrengsten hoofdzakelijk uitgekeerd aan de grondeigenaren.

Site
Op de site Old Grol wordt de geschiedenis van dit dorp uitvoerig behandeld, overzichtelijk gerangschikt op onderwerp. Opgezet en onderhouden door Bertus Reinders, die ook nog het volgende verzoek heeft: "Naast alles wat ik al verzameld heb, is er ook nog veel te vinden. Dit vinden wil echter alleen lukken wanneer er ook spullen worden aangeboden. Natuurlijk zoek ik ook zelf in archieven en vraag ik regelmatig of men nog iets heeft liggen of wellicht bijzonderheden weet van zaken die spelen. Maar wanneer je zoveel mogelijk wilt vastleggen in dit digitale archief, dan ben je afhankelijk van mensen om je heen. Tot nu toe komt er regelmatig wat binnen en dat houdt je behoorlijk van de straat. Maar het zou zonde zijn als informatie verdwijnt bij een zolderopruiming of iets dergelijks. Op deze website zie je voorbeelden genoeg van wat interessant kan zijn. Wanneer je dus iets tegenkomt waarvan je denkt dat het leuk zou zijn voor Old Grol, meldt dit dan even. Foto's, documenten, tijdschriften, etc. met informatie over Grolloo en omstreken is van harte welkom. Na digitalisering krijgt u de spullen direct retour of als u het in bewaring wilt geven, kan dat natuurlijk ook. Er is archiefruimte in Het Markehuis, maar desgewenst kan het ook naar het Drents Archief."

Recente ontwikkelingen

- Bestemmingsplan Grolloo (2012).

Bezienswaardigheden

- Grolloo heeft 6 rijksmonumenten, zijnde de Dorpskerk met naastgelegen pastorie (op huisnr. 21) (beide uit 1853 en beide in 1975 gerestaureerd), de 18e-eeuwse hallenhuisboerderijen op Zuiderstraat 13 en 15, de grote Saksische hoeve met schuur en wagenschuur op Middenstreek 5 uit de 17e of 18e eeuw, en het Grollerholt bij Schoonloërstraat 49. Het Grollerholt zou de locatie zijn waar de Drentse Etstoel van 1550 tot 1669 vergaderde. Vanwege deze historische betekenis is het terrein in 1877 aangekocht door de provincie, maar uit recent onderzoek blijkt dat onzeker is of het daadwerkelijk de vergaderplaats van de Etstoel is geweest.

- De voorheen Hervormde, thans PKN Dorpskerk van de Protestantse Gemeente Grolloo / Schoonloo is er voor deze dorpen plus de kernen Papenvoort en Vredenheim.

- De paaltjasker aan de Amerweg in het Grollooërveen dateert uit ca. 1930. Vanouds deed hij dienst in het Dongelsveen Z van Rolde. In 1986 is hij naar de huidige plek verplaatst.

- In 1966 verschijnt het debuutalbum van Cuby and the Blizzards: Desolation. De plaat wordt met een Edison bekroond. Een jaar later wordt 'Groeten uit Grolloo' uitgebracht, een elpee die de status van collectors item en onbetwiste klassieker bereikt. Gunstig neveneffect is dat dit het dorp internationale faam bezorgt. De boerderij van Harry Muskee, waar hij met Herman Brood, Eelco Gelling, Hans Kinds, Willy Middel en Hans Waterman de basis legt voor de glorietijd van 'C + B' , wordt zelfs een soort bedevaartsoord. Vanuit alle delen van het land trekken fans naar het Land van Bartje voor een kennismaking met de roots van Muskee en zijn ploegmaten. Ook internationale collega’s, zoals Van Morrison en John Mayall, bezoeken de boerderij in het Drentse. De boerderij is tegenwoordig ingericht als C + B Museum Grolloo. (© Henk Dilling)

Op 26 september 2016 was het precies 5 jaar geleden dat Harry Muskee overleed. Op die dag zijn op de Voorstreek bij het C+B Museum en Café Hofsteenge tekstregels van twee van de bekendste nummers van Cuby & the Blizzards, namelijk Window of my Eyes en Appleknockers Flophouse, op het wegdek aangebracht, als speciale herinnering aan Harry Muskee.

Jaarlijkse evenementen

- De Vereniging voor Volksvermaken Grolloo organiseert door het jaar heen een hele reeks evenementen. - VvV op Twitter.

- Paasvuur.

- Het Holland International Bluesfestival (weekend in juni), georganiseerd door o.a. Johan Derksen en Frans Hofsteenge, is in 2016 voor het eerst gehouden, en was met 10.000 bezoekers gelijk uitverkocht. Het dorp is sinds de 1e editie omgedoopt tot Blues Village Grolloo, wat bij de plaatsnaamborden staat vermeld. Deze borden zijn in mei 2016 feestelijk onthuld door burgemeester Eric van Oosterhout en Johan Derksen. Volgens mede-organisator en bluesliefhebber Johan Derksen werd het hoog tijd voor een festival als het Holland International Blues Festival: "Dit is toch wel het verschil tussen een bak herrie en echte muziek. We willen het hele evenement de sfeer laten uitademen van Woodstock. Maar dan met betere faciliteiten natuurlijk." De uitvoerige recensie in tekst en beeld van de 1e editie, op Bluemagazine.nl, spreekt van "een overweldigend succes". En: "Complimenten zijn zeker op zijn plaats aan de organisatie, de vele vriendelijke vrijwilligers en de uitstekende voorzieningen voor de bezoekers van dit festival. Een groot rolstoelpodium voor onze minder mobiele medemens, een behoorlijke tribune die doorlopend gevuld was, uitstekende eet- en drink mogelijkheden voor een prima prijs, ruime en hygiënische toiletgroepen. Niets dan lof!" - Ook bezoekers waren lovend, en ook de inwoners zijn trots op dit evenement, in het kader van "waar een klein dorp groot in kan zijn".

De intentie van de organisatie en geldschieters is om eigenlijk 'maar' 5 edities te doen, dus t/m 2020, maar als ze topacts kunnen blijven strikken sluiten ze niet uit dat er in ieder geval nog een 6e editie komt. "Ons probleem is dat wij in de topbandsector willen zitten. Dat is moeilijk en het kost een godsvermogen. Al moet ik zeggen dat artiesten als George Thorogood niet meer op het grote geld zitten te wachten. Hij mailde mij persoonlijk terug. 'I prefer to go fishing', schreef hij. In de B-sector willen we niet zitten. De spoeling is dun en grote bands staan niet te dringen om naar Grolloo te komen. En we hebben geen winstoogmerk, we zijn dwaze liefhebbers. Als we alleen de doorsneebands kunnen krijgen, dan zetten we er definitief een punt achter. We willen ons onderscheiden en anders maar niet", aldus Johan Derksen.

- Kenmerken van de Berenkuil Omloop Grolloo (op een zaterdag in juni) zijn het fraaie parcours, goede verzorging en deelname voor en door iedereen. Vele toeschouwers en muzikale optredens zorgen voor sfeer en gezelligheid langs de hele route. De Omloop kent een Wedstrijdloop van 10 km, Trimlopen van 5 en 10 km, Jeugdlopen, en zelfs een Peuter- en Kleuterloop.

- Hippisch Holtrijk (weekend begin juli), op de terreinen van de Boerhaarshoeve, naar eigen zeggen "Het gezelligste concours van Drenthe", is ontstaan op een zwoele zomeravond onder het genot van een borreltje, pratend over paarden, de sport en recreatie. Al jaren zeiden de organisatoren tegen elkaar dat ze eens moesten proberen iets unieks te gaan organiseren op het gebied van paardensport, (hippisch) toerisme en vertier. In 2015 was het zo ver: de eerste editie van Hippisch Holtrijk, een evenement voor jong en oud, paardenliefhebber en niet-paardenliefhebber. Het oude zomerconcours zoals dit jaren in Grolloo heeft plaatsgevonden, hebben zij nieuw leven in geblazen. Gedurende het weekend kun je genieten van een programma met verschillende landelijke springrubrieken, tuigpaarden, veteranenwedstrijd, randactiviteiten in plattelandssfeer zoals een landschapsfair en vertier voor de kindjes en als afsluiter de Derby van Drenthe.

- Zomerfeest (laatste weekend van juli).

- Endurance, oftewel lange-afstandsrijden, is kort gezegd: het in wedstrijdverband te paard rijden van lange afstanden over een van te voren uitgezette route. Het is te vergelijken met het lopen van een marathon, maar dan te paard. Uiteraard komt het hierbij aan op een goede training en voorbereiding, maar ook veel kennis over verzorging en voeding van paard en ruiter, kennis van je paard, en natuurlijk een flink stuk uithoudingsvermogen en doorzettingsvermogen (zowel van het paard als van de ruiter). Dit omdat niet alleen de snelste tijd aan de finish telt, maar ook omdat het paard bij de diverse veterinaire keuringen, zowel onderweg (iedere ca. 30km) als ook aan de finish uitgebreid onderzocht en gekeurd wordt. Dit om er zeker van te zijn dat het paard nog in een uitstekende conditie is. Onderweg op de route, maar ook in de pauzes worden paard en ruiter door hun zogeheten grooms (verzorgers) verzorgd en geholpen. Op deze manier wordt endurancerijden een echte teamsport. Dit gecombineerd met het feit dat er vaak door prachtige natuurgebieden gereden mag worden, maakt (m)endurance zowel binnen Nederland als ook internationaal een snel groeiende tak van paardensport.

Dit ter introductie, zodat je een idee hebt wat de Endurance Grolloo (op een zaterdag in september) ongeveer inhoudt. Deelnemers kunnen kiezen uit de afstanden 20, 35, 47, 62, 82, 102 en 122 km. De lussen lopen door verschillende boswachterijen en hebben verschillende karakters. Zo is de 35 km lus een vrij technische route met als toetje de doorgang door de zandafgraving van Gieten. De andere lussen lopen door Boswachterij Hooghalen waar de (harde zand)paden breder zijn, je komt hierbij ook langs het herdenkingskamp Westerbork en de Sterrenwacht. In deze lussen staan op een centraal punt waterbakken omdat je hier niet met de auto mag komen, tevens zit er een gedeelte bij waar je telefoon uit moet staan i.v.m. de Sterrenwacht. Hoefbeslag is niet nodig.

Landschap, natuur en recreatie

- Informatie over wandel- en fietsroutes rond Grolloo.

- "Knapzakroute K6 Schoonloo-Grolloo (13 km) is een een route langs kronkelige zandweggetjes langs koelanden en ondoordringbare eikenbosjes in de Schoonloër strubben. Via eeuwenoude dorpen maak je kennis met het boerenleven van vroeger. Onderweg geniet je van weidse uitzichten zoals over de Zuideresch, de heide op het Oosterveld, bos en meanderende diepjes, met zware bomen die over het Grolloërdiepje buigen. Een onvergetelijke wandelroute waar muziek in zit. De route is door zijn vorm moeilijk in twee delen te splitsen; eventueel door van punt 5 in de route naar 17 te lopen (waardoor je een lus Schoonloo krijgt van circa 8 km en een lus Grolloo van circa 10 km). Begaanbaarheid paden: redelijk te belopen in alle jaargetijden. Het schouwpad tussen punt 7 en 8 kan in natte jaargetijden modderig zijn. Honden toegestaan, mits aangelijnd."

- Rondwandeling vanuit Grolloo (11 km) door het ZW buitengebied.

- Rondwandeling Groene Wissel Grolloo (19 km). Over een paar graspaden langs beken wandel je naar Boswachterij Grolloo. Daarin kuier je niet alleen over prachtige, stille bos- en graswegen maar ook regelmatig over spannende slinger- en struinpaden. Onderweg kom je over een paar prachtige heidevelden en langs een enkel ven. Na een koffiestop in Schoonloo (Café Hegeman, pleisterplaats van menig Pieterpadwandelaar) wandel je door landelijk gebied, door nog enkele flinke stukken bos en langs een enorm bosmeer weer naar de bushalte.

- De 15 km lange mountainbikeroute nabij Grolloo bestaat voornamelijk uit singletracks. De route is voor iedere mountainbiker goed te doen. Halverwege het parkoers zit een uitdagende bult, waar beginnende mountainbikers omheen worden geleid. De route is gelegen in bos- en natuurgebied De Moere. De route gaat door de bossen en rondom de zandafgraving De Grote Moere. Er is een verbindingsroute met de route in Gieten / Gasselte gemaakt.

- Wil je je kinderen laten spelen in het zand, je nieuwe tentje een keer opzetten of picknicken? Dan kun je prima terecht op de Zandspeelplaats in Boswachterij Grolloo.

- Het Grollooërveen is een groot veencomplex, waar bijzondere dier- en plantensoorten voorkomen. Tijdens de aanleg van Boswachterij Grolloo is dwars door het veen een keienweg aangelegd, die later geasfalteerd is. In 1994 heeft Staatsbosheer het gebied heringericht om de oorspronkelijke situatie weer zo veel mogelijk terug te krijgen. De weg is afgesloten voor doorgaand autoverkeer en het gedeelte dat door het veen liep, is vervangen door een houten brug alleen voor wandelaars en fietsers.

- Het 9 ha grote Robiniabos was voorheen een productiebos en wordt in 2015 waarschijnlijk herbestemd tot natuurbegraafplaats.

- Camping Landgoed De Berenkuil (De Pol 15) heeft een niet-alledaagse, interessante ontstaansgeschiedenis, vandaar dat wij dat hier samenvatten: Rond 1900 is dhr. Lels, reder uit Rotterdam, eigenaar van een terrein dat zich uitstrekt van de huidige ingang van De Berenkuil tot ver achter Vredenheim. In 1934 verkoopt dhr. Lels zijn percelen bos voor f 2.000,00 aan de heren Francken (W deel) en Levy (O deel). Dhr. Levy verkoopt zijn deel al snel door aan een mevr. Van Rossum. Op een tentoonstelling koopt zij een schilderij met daarop een villa genaamd De Berenkuil en zij laat deze villa herbouwen bij de ingang van het landgoed. In 1952 verkoopt zij haar landgoed. Verschillende noordelijke gemeenten worden dan gezamenlijk eigenaar, zijnde Rolde, Groningen, Hoogezand-Sappemeer en Veendam. Zij geven het terrein voor het eerst een kampeerbestemming. Verspreid door het bos worden 24 fraaie huisjes gebouwd die in de zomermaanden worden verhuurd. Daar zijn er nog maar enkele van overgebleven omdat ze inmiddels niet meer aan de eisen van de huidige tijd voldeden.

Dhr. Mejan wordt aangesteld als beheerder van de camping en hij betrekt de villa bij de ingang. In zijn tijd wordt het openluchttheater gerealiseerd en verschijnt bij de ingang van het terrein een fraaie poort, die tot de dag van vandaag intact is gebleven. Op deze poort worden de gemeentewapens bevestigd van de gemeenten die de camping in bezit hadden, met daartussen een bord met de afbeelding van een beer om de naam van de camping te symboliseren. In 1972 wordt dhr. Zingstra, ook eigenaar van camping Witterzomer bij Assen, eigenaar van het gehele complex. Sindsdien is het terrein in korte tijd getransformeerd tot een zeer moderne camping waar het voor veel mensen goed toeven is. De inwoners van Grolloo zijn blij met de camping omdat deze in het hoogseizoen zorgt voor meer levendigheid in het dorp, en natuurlijk is dat ook goed voor de middenstand in het dorp. En in het voor- en naseizoen mogen de inwoners gebruik maken van het zwembad in De Berenkuil. (© VDGO)

- Maandelijks is er een Single Party in Zaal Hofsteenge.

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Grolloo, met laagsteprijsgarantie!

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Grolloo (online te bestellen).

Links

- Algemeen: - Site van en over Grolloo. - Informatie over het dorp en omgeving, door Henri Floor.

- Nieuws: - Actualiteiten uit Grolloo op Twitter. - Nieuws van lokale verenigingen en bedrijven op Twitter.

- Belangenorganisatie: - Vereniging Dorpsbelangen Grolloo en omstreken (VDGO).

- Dorpshuis: - Dorpshuis Het Markehuis. In 2015 had de provincie Drenthe de landelijke primeur m.b.t. de verkiezing van het Dorpshuis van het Jaar (wellicht gaat dit hierna ook in andere provincies plaatsvinden). 38 dorpshuizen streden om de titel. Winnaar was het Markehuis in Grolloo. Het Markehuis had in 2020 nog ergens een primeur mee: "In september 2020 heeft beheerder Ina Wobbes van Het Markehuis het certificaat van de Gezonde Kantine op niveau Zilver in ontvangst genomen van wethouder Bas Luinge van gemeente Aa en Hunze. Het Markehuis is het eerste dorpshuis in Drenthe met deze erkenning. “Goed voorbeeld voor andere kantines in onze gemeente. Hier kunnen jullie trots op zijn”, aldus de wethouder.

In 2020 heeft Het Markehuis in Grolloo de inrichting en het assortiment meer afgestemd op gezonde producten. Daarin zijn beheer en bestuur geadviseerd door Team:Fit coach Wineke Holtrop. Team:Fit is een landelijk initiatief van JOGG (Jongeren op Gezond Gewicht). Het Markehuis heeft deze stap gezet om de volgende redenen: het past in de lijn van SGO-voetbal: ‘Fruit in de rust’ bij jeugdvoetbal en ‘Rookvrije sportvelden’; naast het traditionele assortiment van Het Markehuis komt vraag naar gezondere alternatieven; met name voor de jeugd wordt dit als een belangrijke voorbeeldfunctie gezien. Iedere gast is en blijft verantwoordelijk voor zijn of haar eigen keus. Het Markehuis biedt nu gezonde alternatieven, maar nog altijd is er bier en kan ook de frituur aan. De keus is aan de gasten.

In de gezondere kantine: zijn de uitgangspunten in het beleid opgenomen; wordt waterdrinken gestimuleerd; worden in elke productgroep (dranken, zoute en zoete snacks en zuivel) gezonde alternatieven aangeboden; is de uitstraling dat de gezondere keuze ook de makkelijkste keuze is. Hierin zijn dan de gradaties brons, zilver en goud. Bij de feestelijke certificeringsbijeenkomst vertelde Team:Fit coach Wineke Holtrop over belang en achtergronden. Het project wordt ondersteund door Rabobank Assen/Noord Drenthe. De bank verraste Het Markehuis met een mooie cheque ter besteding voor de keuken van het dorpshuis. Tot slot werd het certificaat door de wethouder uitgereikt. Hiermee is Het Markehuis in Grolloo het eerste dorpshuis in Drenthe met deze erkenning, tevens de achtste sportkantine van Drenthe en de eerste in de gemeente Aa en Hunze. Een mooi voorbeeld voor anderen!" (bron: BOKD)

- Onderwijs: - Op basisschool De Drift in Grolloo heerst rust en orde, maar tegelijkertijd zie je ook veel kinderen op verschillende plekken in de school druk aan het werk. Een ieder heeft de mogelijkheid om zich op zijn eigen niveau te ontwikkelen. Kinderen worden uitgedaagd om samen te werken in kleine groepjes. Hierdoor leren ze omgaan met verschillen. Iedereen is verschillend, iedereen is uniek. Leerlingen gaan plezierig met elkaar om en worden gestimuleerd om positief open en eerlijk tegen elkaar te zijn. Iedereen heeft het gevoel erbij te horen en te kunnen zijn wie hij is. De school is een plek waar kinderen graag komen, maar ook een plek waar ouders zich welkom voelen. Ouders zijn voor de school belangrijke partners. Ouders zijn niet meer weg te denken uit de school en dit is voor de leerlingen de normaalste zaak van de wereld. Onderwijs maak je samen. Want: "It takes a village to raise a child!"

- Muziek: - Muziekvereniging Crescendo in Grolloo is opgericht in 1924, en heeft ook een jeugdorkest, genaamd Eigenwies.

- "De oervormen van muziek lijken niet meer te bestaan. Radiostations hanteren een commercieel format. Het draait niet meer om muziek, maar om schijtlollige discjockeys en prietpraat brakende sidekicks. Daar zal ongetwijfeld een doelgroep voor zijn, maar het treurige resultaat is wel dat je via de radio geen country, soul, americana, blues en nostalgische muziek meer hoort. Hierdoor is Nederland een smakeloos muziekland geworden. De macht ligt bij de muzieksamenstellers: heren die van achter een bureau bepalen wat de luisteraars voorgeschoteld krijgen. En dat is meestal een emmer vol bullshit, plus wat gouwe ouwen. Er komen wekelijks prachtige albums uit, maar de radio heeft de functie van doorgeefluik afgezworen, waardoor ze het publiek dom houden. Dat was voor muziekliefhebbers Freek Medendorp, Wim Filemon, Gian Mandas en Johan Derksen de aanleiding om in mei 2020 een internet radiostation te starten: Grolloo Radio. Het is geen hogere wiskunde: er wordt 24 uur per dag country, soul, americana, blues en nostalgische muziek uitgezonden. De zender is gespecialiseerd in muziek die je doorgaans niet op de radio hoort."

- Sport: - Bixieclub De Rakkertjes (paardensport) is er voor de kleinste ruitertjes.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Grolloo, met foto's van de grafzerken.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)