Haghorst

Plaats
Dorp
Hilvarenbeek
Hart van Brabant Kempen
Noord-Brabant

haghorst_plaatsnaambord_kopie.jpg

Haghorst is een jong, klein en zeer actief dorp in de gemeente Hilvarenbeek. Tijdens carnaval heet het dorp het Durdauwersgat. In het hoofdstuk Jaarlijkse evenementen kun je lezen waar die naam vandaan komt.

Haghorst is een jong, klein en zeer actief dorp in de gemeente Hilvarenbeek. Tijdens carnaval heet het dorp het Durdauwersgat. In het hoofdstuk Jaarlijkse evenementen kun je lezen waar die naam vandaan komt.

Haghorst

Terug naar boven

Status

- Haghorst is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Hart van Brabant en daarbinnen in de streek Kempen, gemeente Hilvarenbeek. T/m 1996 gemeente Diessen.

- De toenmalige gemeente Diessen heeft in de jaren zeventig verzuimd om bij de PTT een eigen postcode met postale plaatsnaam voor Haghorst aan te vragen ten behoeve van het in 1978 in werking getreden postcodeboek. De inwoners waren daar niet blij mee en hebben er sinds 1981 voor gestreden om hun plaatsnaam middels een eigen postcode in de postadressen opgenomen te krijgen. Uiteindelijk is dit rond 1998 gerealiseerd (postcode 5089).

- Onder het dorp Haghorst valt ook buurtschap Den Opslag (deels).

Terug naar boven

Naam

In het Brabants
Haaghorst.

Oudere vermeldingen
1448 kopie Haeghorst, 1542 Hagehorst, 1844 "Haaghout, Haaghorst, Hagorst, ook wel Staghorst geschreven".

Naamsverklaring
"Samenstelling van horst 'begroeide hoogte' en haag 'omheining, afgesloten gebied'."(1)

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet het dorp Durdauwersgat.

Terug naar boven

Ligging

Haghorst ligt NO van Hilvarenbeek en Diessen en grenst in het N aan het Wilhelminakanaal.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Haghorst 45 huizen met 231 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 350 huizen met ca. 850 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- "Het boek 'Haghorst Ons Dorp!' is het eerste echte boek van en over onze mooie kern. Na jaren van research, interviews, zoekwerk in archieven zowel in binnen- als buitenland, het maken van kaarten, het bewerken van foto's en het zetten van het boek kunnen we met gepaste trots dit prachtige stuk geschiedenis over ons dorp aan u presenteren. Een ode aan alle ontginners die het dorp mee op de kaart hebben gezet en dit blijven doen. De geschiedenis van ons dorp gaat heel wat verder terug dan we aanvankelijk dachten zoals je bij het lezen en bekijken van dit boek ongetwijfeld zult ervaren. Het boek is een echt doe-, zoek- en praatboek en zal ongetwijfeld aanleiding geven voor de nodige gesprekstof. Graag willen wij alle mensen die een bijdrage hebben geleverd aan dit boek van harte bedanken. Zonder de vele schrijvers, fotografen en families die hun fotomateriaal beschikbaar hebben gesteld, was dit niet mogelijk geweest." Aldus de redactie van dit boek, dat kennelijk recentelijk is verschenen (het jaar staat er niet bij, evenals hoe het te verkrijgen is). Via de link is een aantal hoofdstukken van het boek ook online te lezen. Het is een dikke pil. Hoeveel pagina's het boek omvat staat er ook niet bij, maar een van de hoofdstukken gaat tot pagina 567, dus zoveel pagina's omvat het in ieder geval.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In Haghorst is recentelijk het nieuwe wijkje De Welder opgeleverd. Het betreft 26 woningen, in diverse typen (starterswoningen, gezinswoningen, halfvrijstaande woningen, vrijstaande woningen en meergeneratiewoning). Bijzonderheden: wonen in een natuurlijke omgeving; speelse architectuur met ambachtelijke uitstraling; grote variëteit aan woninge; hoogwaardige afwerkingsklasse; alle woningen standaard uitgevoerd met vloerverwarming op de begane grond; energiezuinig, NOM (Nul-Op-de-Meter) mogelijk. Zie ook de brochure van De Welder.

Als vervolg hierop is een wijkje De Welder 2 in ontwikkeling: "In het nieuwe woongebied De Welder 2 in Haghorst komen woningen voor starters, twee-onder-een-kap-woningen en vrijstaande woningen. De Welder 2 ligt in het zuiden van het dorp, ten westen van de Sint Josephstraat. Een landschappelijke groene strook vormt de overgang tussen dorp en buitengebied. Een deel van de woningen - we denken op dit moment aan minimaal vijf starterswoningen - wordt gebouwd via Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO). CPO houdt in dat de toekomstige bewoners gezamenlijk opdrachtgever zijn voor hun nieuwe woning. De start van de bouw hangt onder meer af van hoe de procedure voor het bestemmingsplan verloopt. De planning is om het ontwerpbestemmingsplan in het najaar van 2021 ter inzage te leggen. We hopen dat de gemeenteraad het bestemmingsplan De Welder 2 voor de zomer van 2022 kan vaststellen. Daarna kunnen omgevingsvergunningen worden aangevraagd en verleend en kan de bouw beginnen." (bron: gemeente Hilvarenbeek)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

"Een mislukte poging banken te pachten in de kerk van Diessen deed zes inwoners van de Haghorst besluiten naar pastoor Van de Linden te gaan om hem te spreken over de bouw van een eigen kerk. Op 3 november 1945 gaf pastoor Van de Linden zijn toestemming. De congregatie van de paters Passionisten uit Mook was op zoek naar een vestingplaats voor een nieuw studiehuis met kapel. Ze hadden er wel belangstelling voor om zich hier te vestigen, maar mgr. W. Mutsaerts, bisschop van Den Bosch, keurde de plannen af. Daarom besloten de inwoners zelf maar een kerk te bouwen. Een inzamelingsactie bracht 13.675 gulden op. Van de heer Van Dijck uit Baarschot kocht het kerkbestuur van de Willibrordusparochie 1,2 hectare grond. Hierop moesten de kerk, de pastorie en het kerkhof verrijzen. Architect Pontzen uit Tilburg maakte een ontwerp voor pastorie en kerk en aan de gebroeders Van Gestel, metselaars uit Diessen, en Fons van Gijzel, timmerman eveneens uit Diessen, werd de bouw gegund voor de som van circa 20.000 gulden. Het ontbrekende geld werd door de Willibrordusparochie bijgelegd.

Op 6 oktober 1946 heeft pastoor Van de Linden een hardstenen gedenkplaat gezegend en ingemetseld. Op zondag 22 december 1946 zegende genoemde pastoor het (nood-)kerkje in, dat werd toegewijd aan St. Joseph. De totale stichtings- en inrichtingskosten bedroegen uiteindelijk 31.000 gulden. Van een zelfstandige parochie was toen nog geen sprake. Op aanhoudend verzoek van de inwoners van de Haghorst stemde de bisschop ermee in om hier een afzonderlijke parochie te stichten. Vanaf 22 juli 1949 kende de toenmalige gemeente Diessen behalve de oude St.-Willibrordusparochie dus ook de St.-Josephparochie. Enkele jaren later werd aan de noodkerk een sacristie gebouwd.

Renovatie en uitbreiding. In 1963 werd in de kapconstructie boktor aangetroffen, waardoor de gordingen en de sporen evenals het dakbeschot aan vervanging toe waren. Er werden plannen gemaakt voor groot onderhoud en uitbreiding van de kerk. In 1968 is onder pastoor Jilisen de kerk grondig gerenoveerd en verbreed. Aan beide zijden werd de buitenmuur weggebroken en een nieuwe naar buiten uitgebouwd, waardoor er twee keer een gang ontstond. Aan de noordgevel werd een portaal gebouwd. Op het feest van Allerheiligen in 1968 heeft Mgr. J. Bluyssen de Sint-Josephkerk (Witvenstraat 1) geconsacreerd en de altaarsteen met de relikwieën van de martelaren Felicitas en Perpetua gewijd.

Onderhoudswerkzaamheden 2011. Hoewel sluiting van het kerkgebouw dreigde vanwege het zeer geringe aantal kerkgangers, zijn in het belang van de instandhouding van het gebouw in 2011 grote en noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden aan de kerk uitgevoerd. Er waren diverse lekkages aan de daken en defecte hemelwaterafvoeren. Ook was het voegwerk van de buitenmuren slecht. Sluiting. Op 1 mei 2012 is de Sint-Josephparochie opgegaan in de RK Parochie H. Norbertus. Op zondag 26 mei 2013 is de laatste viering geweest in de kerk. Daarna is deze aan de eredienst onttrokken. Het gebouw - een gemeentelijk monument - en de grond zijn verkocht en op 1 juli 2016 notarieel overgedragen aan de nieuwe eigenaren, de heer en mevrouw Mutsaerts uit Oisterwijk, die het verhuren aan medisch centrum Buiten Gewoon Gezond, een praktijk voor fysiotherapie en revalidatie, van fysiotherapeut Anke Stevens en revalidatietrainer Bart Neefs." (bron: RK Parochie H. Norbertus)

Het niet-georiënteerde eenbeukige kerkgebouw is een zaalkerk opgetrokken in baksteen. De kerk is noord-zuid gebouwd met in het zuiden het altaar. Het kerkje wordt gedekt door een zadeldak en aan de zuidzijde is het centrale deel even hoog als de rest van het gebouw, met eromheen verlaagde dakvlakken. "In het torentje tegenover het pleintje met een standbeeld van een noest spittende ontginner, zat zomaar een eenvoudig klokje waarvan werd gezegd dat het klonk als de bel van een ijscokar. Met Pasen 2004 zorgde Haghorst dat er een nieuwe luidklok kwam, liefst 260 kilo zwaar en zeer welluidend. De slagtoon is C2; dat klinkt warm en vol. De klok hangt in een - uiteraard - zelfgemaakte stoel." (bron: Paul Spapens)

- De rijksmonumentale Schutsluis IV in het Wilhelminakaal, direct N van de dorpskern van Haghorst, is aangelegd in 1923 en uitgevoerd als bajonetsluis. Hoewel de ontwikkeling van electromotoren toen nog in een beginstadium verkeerde, zijn alle sluizen in het kanaal toch met dergelijke motoren uitgerust. De sluisdeuren zijn in 1965-1966 vernieuwd. De schutsluis bestaat uit een bajonetsluis met boven- en beneden sluishoofd. Het geheel is utilitair uitgevoerd, zonder decoratie. Elk sluishoofd heeft twee stel houten puntdeuren, waarop een loopbrug met reling. De deuren zijn voorzien van gietstalen halsbeugels die middels stangen zijn verbonden met door elektromotoren aangedreven panamawielen. Deze panamawielen bevinden zich in de trottoirs langs de schutkolken.

Het vullen en ledigen van de schutkolken voltrekt zich via omloopriolen die in de gemetselde sluiswanden zijn aangebracht: deze zijn af te sluiten met behulp van electrisch bediende cilinderschuiven. Bij de draaibare bolders bevinden zich ook cirkelvormige stalen afdekplaten voor de plaatstalen kokers waarin de electrisch bediende cilinderschuiven zijn geplaatst waarmee de omloopriolen worden bediend. Voor de ingang van de sluis zijn remmingwerken en meerstoelen geplaatst uit ca. 1923, waar de schepen tijdens het wachten konden aanmeren.

De schutsluis in het Wilhelminakanaal bij Haghorst is van algemeen belang. Het object heeft cultuurhistorische waarden als uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling door het creëren van een oost-westverbinding door middel van de aanleg van een kanaal in het zuiden van Nederland. Het is tevens van belang als bijzonder voorbeeld van een technische ontwikkeling, onder meer de vroege toepassing van electromotoren. Het heeft ensemblewaarden als onderdeel van een groter geheel, namelijk de infrastructuur samenhangend met het Wilhelminakanaal. De sluis is gaaf bewaard gebleven, in samenhang met de nog aanwezige oorspronkelijke aanleg en de structurele en visuele gaafheid van het gehele complex.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Stichting Comité Haghorst organiseert door het jaar heen diverse activiteiten, waaronder Koningsdag en de intocht van Sinterklaas.

- Carnaval. - Het Stuiterbal (carnavalsmaandag). - "Toenmalig eigenaar Janus Verhoeven van café-dancing Den Horst opperde in 1967 het idee om in het dorp een georganiseerd carnavalsfeest te gaan vieren. Dit in navolging van verschillende omringende dorpen. Aan de inwoners werd gevraagd om mee te denken over een naam voor de nieuwbakken vereniging. Uiteindelijk werd er gekozen voor de naam CV De Durdauwers, verwijzend naar de ontginningsboeren die eind jaren twintig/begin jaren dertig hierheen kwamen om van de vele heidegronden waaruit Haghorst toen nog bestond vruchtbare landbouwgronden te maken. Niet gehinderd door menig tegenslag wisten zij zich een weg te vinden en een goed bestaan op te bouwen in dit jonge ontginningsdorp. Het waren echte ‘durdauwers’, deze pioniers van het eerste uur. Geen wonder dus dat de carnavalvierders zich tijdens deze dagen graag identificeren met deze durdauwers.
Want je moet immers over een behoorlijke portie durdauwersmentaliteit beschikken om dit vierdaagse feest tot een goed einde te kunnen brengen." Aldus de vereniging op haar site, als toelichting op de naam van de vereniging.

- De EDN Blubberrun (op een zondag begin juli, in 2019 voor de 4e keer) is een obstacle run door heel Haghorst, voor jong en ouder, sportief en recreatief. Samen met jouw team van 5 personen ren, klauter, spring en zwem je door de blubber en sleep je elkaar over de finish! De run is bijna 8 km lang en je bedwingt ongeveer 30 obstakels. Voor een indruk van hoe het eraan toegaat, zie de aftermovie EDN Blubberrun 2018.

- "Tegen het einde van de vakantie is het fijn om te weten dat er in Haghorst nog een weekend vol gezelligheid en verrassingen is. Elk jaar weer weten de leukste artiesten en vele bezoekers dit sfeervolle dorpje te vinden om met elkaar een paar dagen te genieten van enerverende optredens. Voor man of vrouw, jong of oud, Het Spektakel bruist op 9, 10 en 11 augustus 2019!"

- Op de zondagavond voor Kerstmis is er het evenement 'Haghorst bij schemer' (16.00-19.00 uur), met een warme ontvangst met vuurkorven, warme chocolademelk en glühwein bij Ontmoetingscentrum D’n Deel, daarna is er een sfeervolle wandeltocht door de kern en bezoek aan de kerststal bij de Sint Josephkerk. Het koor Friends verhoogt de sfeer met het zingen van kerstliederen.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Haghorst, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Haghorst door Kees Wittenbols uit Breda.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Haghorst.

- Nieuws: - Nieuws uit Haghorst op Facebook.

- "Alles wat met Diessen, Haghorst of Baarschot te maken heeft, mag je plaatsen op deze Facebookpagina! Voor aanbiedingen vanuit bedrijfjes en voor verkoopmateriaal verwijzen we je naar de Facebookpagina 'Te koop, gratis of ruilen' voor onze dorpen. Er zijn ook enkele regels van toepassing in deze groep: - Ga respectvol met elkaar om, en bespreek problemen privé. - Berichten moeten op de een of andere manier wel iets met de 3 kernen te maken hebben. - Plaats uitsluitend foto's die je nog niet eerder in de groep bent tegengekomen. - Het is niet de bedoeling om vragen in de groep te plaatsen waarvan je het antwoord makkelijk op internet kan vinden, of waar je bijvoorbeeld gewoon op marktplaats.nl terecht kan. (dit geldt ook voor sollicitaties en zoeken naar woonruimtes). - Plaats duidelijke foto's in de groep. - Berichten die niks toevoegen, en dus beter op je eigen Facebookpagina thuishoren zijn niet toegestaan. Geplaatste berichten die niet aan de bovenstaande regels voldoen, kunnen/zullen worden verwijderd. Vragen en/of opmerkingen? Stuur een privé bericht naar de beheerder van deze groep."

- MFC: - Anno 2019 wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om een multifunctioneel centrum in Haghorst te realiseren, waarin onder meer de basisschool en de gymzaal zouden kunnen worden ondergebracht. Dit wordt meegenomen als onderdeel van de plannen voor een gebiedsontwikkeling in het dorp, die worden opgesteld door H&S Adviseurs, en waarvoor ruimte ontstaat door de mogelijke verhuizing van vastgoedontwikkelaar Roozen Van Hoppe en aannemers- en loonbedrijf Reyrink naar de Ambrosiusweg, wat eveneens anno 2019 in onderzoek is. Deze bedrijven hebben in het dorp namelijk geen uitbreidingsmogelijkheden meer, terwijl met een verhuizing van de bedrijven ook het vele transportverkeer in en rond het dorp zou worden opgelost.

- Onderwijs en kinderopvang: - Midden in het dorp Haghorst ligt Samenwijscentrum St. Jozef, dat sinds 2016 ook onderdak biedt aan het kinderdagverblijf en de buitenschoolse opvang (BSO). Deze zijn verhuisd vanuit het naastgelegen ontmoetingscentrum Den Deel. Met de komst van de kinderopvang is de St. Jozefschool nu het zesde Samenwijscentrum in de gemeente Hilvarenbeek. Zo kunnen kinderopvang en onderwijs nauw samenwerken om de kinderen zo goed mogelijk te begeleiden en hun talenten te versterken. Op maandag tot en met vrijdag kunnen de kinderen hier terecht van 7.30-18.30 uur.

- Senioren: - "De KBO is met ruim 650 leden een van de grootste verenigingen van de dorpen Diessen / Haghorst / Baarschot. Naast ontspanning en activiteiten, waarover u op onze site alle informatie vindt, richten wij ons ook op voorlichting en educatie. Al deze zaken vinden voornamelijk plaats in de Eenhoorn en Hercules. Dankzij zeer veel vrijwilligers kunnen wij al deze activiteiten doen. Zonder de inzet van deze mensen konden wij dit allemaal niet doen. In onze snel veranderende maatschappij is het goed dat er een organisatie is die, met inschakeling van koepelorganisaties en andere deskundigen, haar leden wil helpen en adviseren in het maken van noodzakelijke keuzes bij maatschappelijke veranderingen. Ons uitgangspunt is onze website te voorzien van de meest actuele informatie. Bezoek daarom regelmatig de site en stel u op de hoogte van nieuws en ontwikkelingen."

- Zorg en welzijn: - "De opzet van Zorgboerderij Donkhorst in Haghorst is om hulpboeren in een kleinschalige setting in staat te stellen met dieren om te gaan en een taak te krijgen in hun verzorging. Wij willen inspelen op ieders persoonlijke niveau door zodanige omstandigheden te creëren dat het functioneren zo optimaal en veilig mogelijk kan plaatsvinden. Het meedoen is belangrijk. Het uitvoeren van kleine (deeltaken kan het gevoel van eigenwaarde vergroten.

Groep: De groep hulpboeren die nu op de Donkhorst werkt is verticaal. Dit houdt in dat er hulpboeren werken van hoog niveau en van laag niveau (belevingsniveau). Er werken nu 18 hulpboeren op de Donkhorst. Doordat we de begeleiding zelf doen met een extra medewerker kunnen er maximaal 15 hulpboeren per dag komen werken. Hierdoor is kwaliteit gewaarborgd. Op dit moment hebben we een stagiëre van het ROC voor 3 dagen in de week. Gebouwen: In het oude stalgedeelte is een kantine, werkruimte, omkleedruimte en sanitaire voorzieningen, aangepast voor rolstoelen. De werkruimten hebben met grote ramen een uitzicht in de jongveestal. Verder is er een overdekt terras met een openhaard waar men kan roken. Daarbij willen we aansluiten bij datgene wat de individuele hulpboer kan uitvoeren."

- "Met een club bevlogen vrijwilligers probeert De Zonnebloem afd. Diessen - Haghorst - Baarschot mensen met een fysieke beperking uit hun isolement te halen of te voorkomen dat dit gebeurt. Dat doen we door het organiseren van activiteiten en huisbezoeken."

Reacties

(2)

Waarom staat de bel er

Waarschijnlijk bedoelt u de kerkklok in de tuin van de kerk? Die is er in 2004 gekomen en was te zwaar om in de gevel van de kerk te hangen. Daarom hebben de inwoners er een stellage ('klokkenstoel') voor gebouwd en hem in de tuin van de kerk geplaatst. Ik heb daar nu een stukje over geschreven in de laatste alinea van de kerkbeschrijving in het hoofdstuk Bezienswaardigheden.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen