Harreveld

Plaats
Dorp
Oost Gelre
Achterhoek
Gelderland

harreveld_wmo_harreveld_samen_kom_je_verder.png

In het kader van zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen (zelfredzaamheid) en meedoen aan de maatschappij (participatie) is in 2017 het pilotproject WMO Harreveld gelanceerd. Het is nu al een groot succes. Lees maar onder Recente ontwikkelingen.

In het kader van zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen (zelfredzaamheid) en meedoen aan de maatschappij (participatie) is in 2017 het pilotproject WMO Harreveld gelanceerd. Het is nu al een groot succes. Lees maar onder Recente ontwikkelingen.

harreveld_carnaval.jpg

Ook in het katholieke Harreveld doen ze natuurlijk aan carnaval. Carnavalsvereniging De Zandbieters organiseert jaarlijks o.a. de carnavalsoptocht waaraan ca. 30 wagens meedoen.

Ook in het katholieke Harreveld doen ze natuurlijk aan carnaval. Carnavalsvereniging De Zandbieters organiseert jaarlijks o.a. de carnavalsoptocht waaraan ca. 30 wagens meedoen.

harreveld_survival.jpg

In het kader van "work hard, play hard", of in dit geval eigenlijk andersom, maar zo luidt nu eenmaal het gezegde, moeten de carnavalsbiertjes er ook weer een keer af gesport worden. Dat kan bijvoorbeeld bij de Survival Harreveld in juni.

In het kader van "work hard, play hard", of in dit geval eigenlijk andersom, maar zo luidt nu eenmaal het gezegde, moeten de carnavalsbiertjes er ook weer een keer af gesport worden. Dat kan bijvoorbeeld bij de Survival Harreveld in juni.

Harreveld

Terug naar boven

Status

- Harreveld is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Oost Gelre. T/m 2004 gemeente Lichtenvoorde.

- Onder het dorp Harreveld valt ook de buurtschap De Schutterij.

Terug naar boven

Naam

In het Nedersaksisch ook wel
Harvelle.

Oudere vermeldingen
Harveld, Harvelt, Hervelde, Herveld, Herfelde, ca. 1400 Hervelt, 1660 Herreveld, 1785 Harreveld. Gelegen nabij Harmöle.

Naamsverklaring
Het Middelnederlandse harre betekent 'har, hengsel, scharnier', maar dat past moeilijk bij een veldnaam. Misschien te verbinden met haar 'droog, schraal, dor' of het Germaanse harwa*- 'bitter, wrang', het Middelhoogduitse hare, harwe 'ruig' of het Germaanse harwja*- 'vlas'.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Harreveld ligt W van Lichtenvoorde. De dorpskern grenst in het Z aan de N18. Door het dorpsgebied loopt de waterloop de Veengoot.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In de Volkstelling van 1840 wordt Harreveld niet apart vermeld. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 600 huizen met ca. 1.400 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Van huis naar havezate naar klooster naar jeudinstelling
Het huis Harreveld, later havezate, wordt al in 1200 in de archieven vermeld. In 1875 betrekken paters van de orde der franciscanen uit Pruisen de havezate. In 1882 komt er een gymnasium. Klooster en school blijken al snel te klein, zodat de paters in 1909 naar het Limburgse Vlodrop vertrekken. In 1911 neemt de St. Vincentiusvereniging het klooster in gebruik. Deze vereniging trekt zich het lot van de verwaarloosde jeugd aan en bouwt het klooster om tot internaat, het opvoedingsgesticht Harreveld. In 1970 wordt het instituut overgedragen aan de Flentrop Stichting, die er in 1991 een gesloten afdeling realiseert. Sindsdien heeft een gedeelte van de instelling officieel de status van justitiële jeugdinrichting.

School
Tot begin 19e eeuw wordt er eigenlijk vooral door paters en pastoors onderwijs gegeven aan de hereboeren. Overigens alleen in de wintermaanden. In de zomer is men te druk op het land! Van een schoolgebouw was nog geen sprake. Rond 1800 wordt er in Harreveld onderwijs gegeven in een klein schooltje nabij een boerderij aan de Rector Hulshofstraat, ter hoogte van de beek. Waarschijnlijk is hier nog geen sprake van een door de overheid erkende school. De eerste onderwijzers zijn opgeleid door paters of pastoors en zijn naast onderwijzer ook landbouwer, slachter of timmerman. Lezen, schrijven en cijferen vormen de inhoud van het onderwijs.

In de 2e helft van de 19e eeuw wordt in buurdorp Zieuwent een openbare lagere school gebouwd. Veel Harreveldse kinderen maken de gang naar Zieuwent om daar naar school te gaan. In 1888 zijn dat er ruim 60, aanleiding voor enkele Harreveldse ingezetenen om bij de gemeente een verzoek in te dienen om in Harreveld zelf een openbare lagere school te mogen starten. Dit verzoek wordt in eerste instantie afgewezen, o.a. omdat het dorp niet eens een eigen pastoor heeft! Een jaar later echter wordt door de raad toch besloten in het dorp een openbare lagere school met onderwijswoning te gaan bouwen. In 1890 komt deze gereed.

Als de school te klein wordt, stelt het RK Kerkbestuur in Harreveld in 1921 enkele percelen grond beschikbaar om daarop een nieuwe school te bouwen. In 1922 wordt het nieuwe gebouw aan de huidige Kerkstraat betrokken (de oude school aan de Rector Hulshofstraat 4 wordt verkocht aan de familie Wolterink en door hen verbouwd tot maalderij). Het is dan nog steeds een openbare lagere school. Als in 1930 het RK Kerkbestuur aan de gemeenteraad kenbaar maakt dat zij voornemens is een RK school te stichten, wordt overeengekomen de bestaande openbare school daartoe beschikbaar te stellen. Op 1 september 1930 wordt het personeel van de opgeheven openbare lagere school ontslagen en direct door het RK Kerkbestuur herbenoemd aan de Canisiusschool...

- Oudheidkundige Vereniging Harvelt wil voorkomen dat historisch materiaal over Harreveld verloren gaat. Daarom is zij iedere 1e maandag van de maand van 19.30 tot 20.30 uur aanwezig in dorpshuis 't Kempken, waar je de mogelijkheid hebt om historisch materiaal aan te leveren. Denk hierbij bijv. aan foto's van Harreveldse gebeurtenissen, boerderijen, bedrijven en personen, oude schoolschriftjes, eigendomsaktes, (kadaster)kaarten ect. Je kunt materiaal doneren maar ook in bruikleen/opslag geven.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Dorpsplan Harreveld (2009).

- Jongeren die graag in het dorp wilden blijven wonen, hebben de koppen bij elkaar gestoken en als collectief genaamd CPO De Bond (CPO = collectief particulier opdrachtgeverschap) in 2016 de oude fabriek van For Farmers - beter bekend als De Bond - gekocht, gesloopt en vervangen door 8 nieuwbouwwoningen. Daarmee sloegen ze twee vliegen in één klap; de locatie was een 'rotte plek' in het dorp geworden die nodig om een zinvolle herbestemming vroeg, en de jongeren kunnen hierdoor in het dorp blijven wonen, terwijl ze anders naar bijvoorbeeld Lichtenvoorde hadden moeten uitwijken. Wat natuurlijk ook weer ten goede komt aan de leefbaarheid, het verenigingsleven e.d. in het dorp. Het project is in januari 2017 gereed gekomen.

- Het dorpsplein van Harreveld was erg sober en versnipperd. In overleg met de lokale belangenvereniging en de bewoners is in 2012 een een multifunctioneel dorpsplein met uitstraling gerealiseerd. Het dorpsplein is tot stand gekomen met provinciale subsidies en met een grote mate van zelfwerkzaamheid door de inwoners. Tevens is door aannemer Civicon een nieuw hemelwatersysteem ontworpen. Via het dorpsplein is een koppeling gemaakt tussen reeds afgekoppelde gebieden en de Gracht van het Jongerenhuis. Het streefpeil voor de Gracht is nu regelbaar met een simpele V-stuw. De Gracht wordt gezien als voorberging van hemelwater. Daarnaast zorgt het lozen van het hemelwater voor doorstroming van de Gracht. In het verleden was dit niet het geval. Door het nieuwe streefpeil van de Gracht is de drooglegging vergroot. Dit zorgt er voor dat er voldoende ontwatering mogelijk is in het dorp met betrekking tot bestaande bebouwing.

- "Zelfstandig kunnen wonen (zelfredzaamheid). Meedoen aan de maatschappij (participatie). Dat zijn de uitgangspunten waarmee we onze samenleving toekomstbestendig willen maken. De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) dient daarbij als instrument om dat voor iedereen mogelijk te maken." Aldus de gemeente Oost Gelre. Binnen deze context heeft het dorp een organisatie opgericht om dit proces lokaal te stroomlijnen: WMO Harreveld. Daarvoor is zij de samenwerking aangegaan met inwoners, verenigingen, maatschappelijke instellingen en de gemeente. WMO Harreveld heeft in haar korte bestaan al veel bewerkstelligd.

Wethouder Jos Hoenderboom zei bij de officiële lancering van het project in mei 2017 dan ook dat "de samenleving wel Harreveldertjes kan gebruiken", als kennelijk goed, inspirerend voorbeeld voor elders. WMO Harreveld is een pilotproject, waarbij Harrevelders voortaan helemaal zelf de vormgeving bepalen van hoe ze er voor elkaar zorgdragen en dat iedereen in het dorp mee kan doen. Dorpshuis 't Kempken fungeert daarbij als 'huiskamer' van het dorp. Het is geen nieuw begin, maar wel het kantelmoment waarbij Harreveld in feite het werk van de gemeente uit handen heeft genomen om de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en de Participatiewet uit te voeren.

Het pilotproject duurt formeel tot juli 2018. Daarna hoeft de gemeente Oost Gelre niet meer mee te kijken. Maar Harreveld heeft dat vertrouwen intussen al ruimschoots bij de gemeente gekweekt. Er gebeurt al heel veel. Zo is er een Minisoos voor ouderen, en het initiatief 'Heel Harreveld...' van een clubje jongeren, waarbij men telkens wisselende activiteiten onderneemt. 'Heel Harreveld... krikt' bijvoorbeeld was een 'stoomcursus lekke band verwisselen', waarbij de deelnemers ontzettend hebben gelachen, met elkaar hebben kennisgemaakt c.q. bijgepraat, en er ook nog iets van opgestoken. Verder kunnen bijv. ouderen maandelijks aanschuiven aan een gedekte tafel van 'Kom met etten'. Ze worden thuis opgehaald en door jong volwassenen naar 't Kempken gebracht. In het Harreveldse dorpshuis helpen stagiairs van Pronova en cliënten van Estinea mee met dit gebeuren.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Harreveld heeft 2 rijksmonumenten, zijnde de St. Agathakerk en Molen Hermien.

- Harreveld heeft 6 gemeentelijke monumenten.

- De St. Agathakerk uit 1868 is na een brand in 1889 in neogotische stijl herbouwd. Toren en kerkdak zijn in 2011 gerestaureerd. De kerk maakt tegenwoordig deel uit van de Sint Ludger Parochie.

- Molen Hermien.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Zandbieters.

- Pinksterfestijn (weekend in mei).

- Als je wilt weten hoe de Survivalrun (op een zondag in juni) eraan toegaat, kun je het beste de videoreportage van Survivalrun Harreveld 2016 bekijken.

- Op een zondag begin november is er de jaarlijkse Rommelmarkt in Dorpshuis ’t Kempken in Harreveld, met diverse activiteiten en kraampjes. Tevens wordt het nieuwe jeugdprins(ess)enpaar van Carnavalsvereniging De Zandbieters onthuld.

- Onder het motto 'Loud and New' is er in Harreveld jaarlijks het Carbidschietfeest op oudjaarsdag, -avond en -nacht, met naast natuurlijk het carbidschieten zelf zowel overdag als 's avonds diverse live bands en DJ's.

Terug naar boven

Eten en drinken

- Bij de winkel van Zorgboerderij De Lindeboom kun je terecht voor zuivelproducten zoals melk, karnemelk, boerenvruchtenyoghurt, kaas en verse scharreleieren. Ook is er openhaardhout te koop.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Harreveld, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Film (34 min.) van Harreveld in de jaren zeventig.

- Rondje Harreveld (kijk mee met een fietser die een rondje door en rond het dorp maakt).

- Over verleden en heden van Harreveld op Facebook.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Harreveld (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Harreveld.

- Nieuws: - Actualiteiten uit Harreveld op Facebook.

- Dorpsraad: - Dorpsbelangen Harreveld.

- Dorpshuis: - Dorpshuis 't Kempken. Tot 1974 heeft Harreveld geen dorpshuis en moeten verenigingen hun activiteiten houden in een café of in een oude leegstaande boerderij. In genoemd jaar wordt dorpshuis 't Kempken geopend, dat in 2 jaar tijd in de weekenden en op doordeweekse avonden is gebouwd door vrijwilligers uit het dorp. De totale kosten zijn 1.000.000 gulden, waarvan drie ton overheidsgeld. De rest is door de Harreveldse bevolking zelf bijeen gebracht.

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool St. Canisius. Het schoolgebouw is in 1922 gebouwd. In 1997 is de school met hulp van vele vrijwilligers afgebroken en herbouwd. Alleen de karakteristieke voorgevel is blijven staan. Daarachter staat een modern schoolgebouw dat voldoet aan alle eisen die het huidige onderwijs stelt. - Kinderopvang wordt verzorgd door KDV De Kinderboerderij in buurtschap De Schutterij. Zie verder aldaar. Sinds 2015 verzorgen ze ook BSO, in Dorpshuis 't Kempken in Harreveld. - De Harreveldse jeugd-instellingen hebben een eigen scholengemeenschap: Scholengemeenschap Harreveld is een school voor Voortgezet Speciaal Onderwijs cluster 4 (VSO). Alle jeugdigen van Horizon, locatie Anker (Jeugdzorg+) en Prisma (open residentiële jeugdzorg) volgen hier onderwijs. Andere leerlingen zijn de 'oudere' jeugdigen van de gezinshuizen (vanaf 12 jaar). De scholengemeenschap heeft geen externe leerlingen.

- Muziek: - Muziekvereniging St. Agatha is opgericht in 1966.

- Sport: - Bij omnivereniging KSH kunnen de volgende sporten worden beoefend; voetbal, tennis, volleybal, gym/streetdance, wandelen, bootcamp. - Stichting Survival Harreveld (SSH) geeft elke zondagochtend survivaltraining voor de jeugd van 9 t/m 17 jaar. De trainingen zijn bedoeld om goed voorbereid te kunnen deelnemen aan de landelijke wedstrijdklassen voor de jeugd, de JSC. Voor volwassenen is er een trainingsgroep op zaterdagmiddag en op woensdagavond. Deze trainingen zijn bedoeld om goed voorbereid te kunnen deelnemen aan de landelijke wedstrijdklassen BSC (ca. 7 km) of RUC (ca. 12 km).

Reactie toevoegen