Haskerdijken

Plaats
Dorp
Heerenveen
Fryslân

haskerdijken_collage.jpg

Haskerdijken, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Haskerdijken, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

haskerdijken_kerk.jpg

Haskerdijken, zaalkerkje De Kapelle, met oud kindergraf (© Jan Dijkstra, Houten)

Haskerdijken, zaalkerkje De Kapelle, met oud kindergraf (© Jan Dijkstra, Houten)

Haskerdijken De Kapelle.JPG

Haskerdijken, zaalkerkje De Kapelle uit 1818

Haskerdijken, zaalkerkje De Kapelle uit 1818

Haskerdijken..JPG

In Haskerdijken, heel in de verte zien we De Kapelle

In Haskerdijken, heel in de verte zien we De Kapelle

Haskerdijken.JPG

Het uitgestrekte landschap bij Haskerdijken

Het uitgestrekte landschap bij Haskerdijken

Haskerdijken

Terug naar boven

Status

- Haskerdijken is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Heerenveen. T/m 1983 gemeente Haskerland. In 1984 over naar gemeente Skarsterlân, in 2014 over naar gemeente Heerenveen.

- Onder het dorp Haskerdijken viel oorspronkelijk ook de buurtschap Tweehuis. Bij een herindelingsoperatie van dorpen en dorpsgrenzen in Haskerland in 1954 is de buurtschap onder het dorp Vegelinsoord komen te vallen.

- Haskerdijken vormt in de praktijk een tweelingdorp met buurdorp Nieuwebrug. Formeel (d.w.z. voor bijv. het postcodeboek en de plaatsnaamborden) zijn het nog wel aparte woonplaatsen.

Terug naar boven

Naam

In het Fries
Haskerdiken.

Oudere vermeldingen
1465 tho da Dijcken, 1473 to Hasche dykem, 1489 in Hasscher dyken, in Hasscha dyken, 1496 in Hasker dycken.

Naamsverklaring
Het Oudfriese dykem is een datief meervoud van dyk 'dijk', behorend bij Oudehaske.(1)

Terug naar boven

Ligging

Haskerdijken ligt direct N van Heerenveen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Haskerdijken 43 huizen met 304 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 160 huizen met ca. 400 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Klooster
In 1235 is hier het Hasker Convent (Maria's Rozendal) gesticht op de plaats waar Doda, norbertijn van Mariëngaarde, zijn kluis had en waar deze in 1231 door instorting van zijn kapel om het leven kwam. Het complex is in 1576 verwoest.

School
De naam van de laatste basisschool in het dorp, It Fiifde Sté, zegt iets over de geschiedenis van de school. Het was namelijk de 5e achtereenvolgende schoollocatie in Haskerdijken. In de 18e eeuw wordt aan de zogeheten winterschool alleen in de winter les gegeven. In de zomer werken de meester en de winterleerlingen vaak op het boerenbedrijf. Er is dan geen tijd om naar school te gaan. De eerste school staat naast de Kapelle. In deze school is tot 1832 les gegeven. De 2e school heeft gestaan op Rijksstraatweg 22 en heeft dienst gedaan tot 1890. De 3e school stond iets N hiervan op nr. 26. Tussen deze scholen stond de onderwijzerswoning, die in 1852 is gebouwd. Na een verbouwing in 1930 is de onderwijzerswoning in 1984 uiteindelijk afgebroken. De 4e school, van 1970 tot 1984 gevestigd aan het Hellingpad 2, bestond uit twee houten noodlokalen.

In 1984 wordt Basisschool It Fiifde Sté gerealiseerd (Tolvepaed 4). De kinderen kwamen uit verschillende windstreken. Het voedingsgebied liep van Akkrum tot Heerenveen. De meeste kinderen kwamen uit Haskerdijken en Nieuwebrug. De openbare school was een plek waar de ontmoeting tussen verschillende mensen en hun opvattingen over de mens en de maatschappij centraal stonden. Deze verschillen tussen kinderen en hun ouders, voor wat betreft opvattingen en levensbeschouwing werden actief als uitgangspunt voor het onderwijs gehanteerd. Zo leerden kinderen met en over elkaar, met respect voor elkaars identiteit. Vooral door de dagelijkse ontmoeting met kinderen met een andere achtergrond en de gerichte aandacht die er is kregen ze begrip, respect en acceptatie t.o.v. elkaar. Helaas is de school na afloop van schooljaar 2015-2016 gesloten, omdat zij te klein werd.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Haskerdijken heeft 4 rijksmonumenten.

- De Kapelle is een eenvoudige zaalkerk die in 1818 is gebouwd op de plaats waar in de middeleeuwen een kloosterkapel heeft gestaan. Het kerkje is goed zichtbaar vanaf de A32 en voor treinreizigers op het traject Leeuwarden-Heerenveen. Pelgrims die naar Santiago de Compostella lopen of fietsen, kunnen in Haskerdijken een stempel van het Jabikspaad halen. De kerk is sinds 2011 verhuurd aan beeldend kunstenaar Tineke Boon-Fischer uit Heerenveen. Zij gebruikt het kerkje als atelier en expositieruimte en voor concerten. Via haar kan het kerkje tevens gehuurd worden voor rouw- en trouwdiensten. Bovendien worden er acht keer per jaar erediensten gehouden van de Protestantse Gemeente Heerenveen. De Stichting Alde Fryske Tsjerken heeft De Kapelle in 2012 overgenomen van de Protestantse Gemeente Heerenveen.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- In 2012 is wandelroute het Dodopaad gerealiseerd.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Haskerdijken, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Haskerdijken en buurdorp Nieuwebrug.

- Nieuws: - "Dorpskrant De Brêge is opgericht in 1985 en wordt gratis huis aan huis verspreid in de dorpen Haskerdijken en Nieuwebrug. Het doel van de krant is de inwoners van de beide dorpen op de hoogte te brengen van het nieuws in het algemeen en van de verenigingen en organisaties in het bijzonder. De Brêge heeft vaste rubrieken en veel bijdragen van dorpsgenoten. De krant verschijnt vijf maal per jaar in een oplage van ruim 400 exemplaren. De dorpskrant is onafhankelijk en wordt financieel mogelijk gemaakt door de adverteerders en giften van derden."

- Nieuws uit Haskerdijken en Nieuwebrug op Facebook.

- Belangenorganisatie: - Plaatselijk Belang Haskerdijken-Nieuwebrug is opgericht in 1900 en is er voor alle dorpsbewoners om de belangen te behartigen. Het bestuur streeft er naar om de leefbaarheid in de dorpen te behouden en waar mogelijk te vergroten. Hierbij valt te denken aan voorzieningen, maar ook het tegengaan van bedreigingen. Een voorbeeld hiervan is het tegenhouden van de reststoffencentrale op De Wierde, samen met anderen. Een aantal bestuursleden heeft daartoe zitting in de begeleidingscommissie van De Wierde en het omwonendenoverleg. Jaarlijks in april is er een ledenvergadering waar ook vertegenwoordigers van de gemeente Heerenveen aanwezig zijn. Het bestuur houdt verder toezicht op het speelveld en de gelden van CARS en is mede-toezichthouder voor het Dodo-bos.

- Dorpshuis: - "Dorpshuis It Deelshûs in Haskerdijken, dat er ook is voor buurdorp Nieuwebrug, is gesticht in 1983. Het sociale leven heeft zich voordien op meerdere plaatsen in het dorp afgespeeld. Plaatselijk Belang heeft zich jarenlang ingespannen bij de gemeente Haskerland om geld beschikbaar te krijgen om een multifunctioneel dorpshuis te bouwen. Uiteindelijk is het gelukt om It Deelshûs te stichten. Het dorpshuis is de spil voor het sociale leven in het dorp. Hier vinden de plaatselijke verenigingen onderdak voor hun clubavonden en het is de thuisbasis voor sportclub SIM. Het actieve verenigingsleven in het dorpshuis is te danken aan de vele vrijwilligers, die altijd klaar staan om er een gezellige avond van te maken. Het dorpshuis wordt ook geheel gerund door vrijwilligers; er is een schoonmaakploeg van ongeveer 30 mensen en een ploeg van ongeveer 25 barvrijwilligers. Ook het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur bestaan uit vrijwilligers. Het beheer wordt uitgevoerd door Jeltsje Stoter en Hilda Bos. Zij krijgen hiervoor een kleine vergoeding, maar die weegt niet op tegen de tijd die zij besteden aan het reilen en zeilen van het dorpshuis. Dankzij de tomeloze inzet van al deze mensen kunnen de kosten laag worden gehouden en blijft de exploitatie mogelijk.

In 2010 en 2011 is het dorpshuis van Haskerdijken (weer) vernieuwd. De keuken is een stuk groter geworden dankzij een nieuwe aanbouw. De douches zijn vernieuwd, evenals oude leidingen en riolering. Verzakte bestrating is opnieuw bestraat, nieuwe HR- ketels zijn geplaatst, er is veel extra onderhoud uitgevoerd, de zalen boven zijn opgeknapt en de bar heeft een gehele metamorfose ondergaan. Eind 2011 was de verbouwing helemaal klaar. Er is door vele vrijwilligers heel veel werk verzet! En ook zonder de enorme inzet van de beide dames van het toenmalige beheer, Klaske de Groot en Mathilde Schaap, en hun partners, hadden we dit prachtige resultaat niet bereikt. Het dorpshuis is ook erg geschikt voor bruiloften, partijen, vergaderingen, trainingen, koffietafels enz. Wij informeren je graag over de mogelijkheden tegen zeer scherpe tarieven! Je kunt daarvoor contact opnemen met beheerder Jeltje Stoter, e-mail j-stoter@home.nl, tel. 06-48828450."

- Duurzaamheid: - "Landelijke primeur voor Fryslân: Eerste gecertificeerd CO2-reductieproject Valuta voor Veen van start. Op 30 juni 2020 was de feestelijk start van het eerste CO2-reductieproject in Nederland. Hiermee komen de eerste gecertificeerde CO2-certificaten op de vrijwillige markt beschikbaar. Na jarenlange voorbereiding is nu het moment aangebroken om de eerste vrijwillige CO2-certificaten uit te gaan geven. De CO2-besparing wordt bereikt door de Valuta voor Veen (VvV) methode toe te passen op 32 hectare agrarisch veenweidegebied. Dit project is onderdeel van het Friese veenweideprogramma en is uitgevoerd door de Noardlike Fryske Wâlden, It lege Midden, Projecten LTO Noord en de Friese Milieu Federatie (FMF).

CO2-uitstoot. Op bijna 32 hectare van het land van agrarisch bedrijf Miedema in Haskerdijken vindt voor de duur van 10 jaar een verhoging van het waterpeil plaats. Dit zorgt voor een vermindering van de oxidatie van het veen en hierdoor een reductie van de CO2-uitstoot. Volgens berekeningen wordt de uitstoot van CO2 verminderd met 4.370 ton CO2 voor de gehele locatie gedurende de periode van 10 jaar. De CO2-besparing kan worden verkocht in de vorm van gecertificeerde CO2-certificaten. Deze certificaten worden via de Koolstofbank verkocht aan kopers die hun eigen CO2-uitstoot willen compenseren. Nagenoeg alle CO2- certificaten voor het eerste jaar zijn al verkocht. Voor de overige certificaten zijn gesprekken gaande met geïnteresseerde kopers.

Vrijwillige markt. Valuta voor Veen (VvV) is een methodiek waarbij boeren en grondeigenaren het waterpeil op hun land verhogen en daarvoor financiële compensatie krijgen door de verkoop van gecertificeerde CO2-certificaten. Elke partij die op vrijwillige basis zijn eigen CO2-uitstoot wil compenseren, kan dit doen door de aankoop van deze CO2-certificaten. De certificering van de certificaten geeft de kopers de garantie dat de CO2-besparing ook daadwerkelijk wordt gerealiseerd. De certificering wordt uitgevoerd door een onafhankelijke partij; Stichting Nationale Koolstofmarkt.

Start in Fryslân. De methodiek is in Fryslân ontwikkeld. De afgelopen periode is een aantal enthousiaste boeren en landeigenaren bereid gevonden om mee te doen aan VvV door in een deel van hun veenweideland het waterpeil te verhogen. Daarnaast heeft een aantal geïnteresseerde kopers zich gemeld die interesse hebben in de aankoop van CO2-certificaten, waarmee binnen Nederland aan CO2-compensatie kan worden gedaan. Een van de kopers is het innovatieve palletverpakkingsbedrijf XT Orange. Dit bedrijf was bij de aftrap in Haskerdijken aanwezig. Landelijke uitrol op online platform. Naast de eerste transactie van de certificaten wordt er binnenkort ook gestart met een online platform waarop vrijwillige CO2-Certificaten kunnen worden aangeboden en verkocht. Kopers kunnen zowel zakelijke als particuliere afnemers zijn. Deze eerste verkoop vormt de start van een landelijke uitrol van de methodiek; Noord- en Zuid-Holland, Overijssel en Utrecht zijn ook bezig met projectontwikkeling op basis van de VvV-methodiek. De doelstelling is om per provincie twee projecten voor medio 2021 te realiseren." (bron: Friese Milieufederatie, juni 2020)

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Haskerdijken, met foto's van de grafzerken.

Reactie toevoegen