Gemeente Hasselt anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)
- Hasselt is een stad in de provincie Overijssel, in de streek Salland, en daarbinnen in de regio IJsseldelta, gemeente Zwartewaterland. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2000.
- Onder de stad Hasselt vallen ook de buurtschappen Genne, Genne-Overwaters, Holten, Roebolligehoek en Streukel.
- Wapen van de voormalige gemeente Hasselt.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1227 Haslet, 1260 Hasle, 1346 Hasselst. De schrijfwijze Hasselte komt in de eerste helft van de 14e eeuw reeds voor, Hasselt komt regelmatig voor tussen 1346 en 1400.
Naamsverklaring
De naam zal wel verklaard mogen worden als Hasselt (B) 1171 kopie midden 13e eeuw Hasselth, een afleiding met het verzamelsuffix iþja van het Germaanse hasla-* 'hazelaar', in de betekenis van 'een bosje met hazelaars'.(1)
* Gereconstrueerde vorm.
Hasselt ligt N van Zwolle, ZO van Genemuiden en Zwartsluis, aan de rivier het Zwarte Water en de provincialeweg N331 (Zwolle-Blokzijl).
Terug naar bovenIn 1840 heeft de gemeente Hasselt, die alleen de stad omvat, 323 huizen met 1.871 inwoners. Tegenwoordig heeft de stad ca. 3.000 huizen met ca. 7.000 inwoners.
Terug naar bovenHasselt is ontstaan als stapel- en overslagplaats aan de samenvloeiing van de oude IJsselarm (thans Zwarte Water) en de Vecht. Omstreeks 1252 krijgt de nederzetting stadsrechten en wordt zij opgenomen in de Hanze.
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van deze stad, kun je terecht bij Historische Vereniging Hasselt. De vereniging beheert museum Het Oude Stadhuis (Markt 1). Aan de hand van diverse voorwerpen en afbeeldingen wordt het maatschappelijke, religieuze en culturele leven in de loop van de historie van de stad nader toegelicht.
Terug naar boven- Om de Weede is een zogeheten uitleglocatie NO van de kern Hasselt. Tot 2024 worden hier door een gemeenschappelijke exploitatiemaatschappij van de gemeente Zwartewaterland en Montferland Beheer ongeveer 1.200 woningen gerealiseerd. Het plangebied is circa 100 hectare groot.
Terug naar boven- Hasselt heeft 74 rijksmonumenten. Begin 2020 zijn oude informatiebordjes bij rijksmonumenten in de stad vervangen en bij andere rijksmonumenten zijn informatiebordjes geplaatst, waar dat nog niet het geval was. Bijzonder is dat in de borden een chip is aangebracht, waarmee de toerist informatie over het object in kwestie op zijn mobiele telefoon krijgen. Buitenlandse toeristen kunnen de informatie over het rijksmonument in het Engels of Duits lezen.
- Korenmolen De Zwaluw in Hasselt (Stenendijk 7) is oorspronkelijk in 1784 gebouwd, en na een brand in 1857 herbouwd. In 1955 is het oorspronkelijke binnenwerk verwijderd en vervangen door een installatie voor opwekking van elektriciteit. Dit was een pilot; onder leiding van ir. Baggerman werd bekeken in hoeverre windmolens een bijdrage konden leveren in de opwekking van elektriciteit. Dit was dus de eerste windturbine in Overijssel! Het bleek echter geen succes en Frederik van Mulligen liet in 1964 het maalwerk weer terugplaatsen en de molen restaureren, alvorens hem over te dragen aan zijn zoon Jan, de laatste in de molenaarsdynastie op De Zwaluw. Sinds 1996 is Stichting Molen De Zwaluw de eigenaar. Zij hebben de molen in 1996/1997 laten restaureren. Tegenwoordig is de molen regelmatig op vrijwillige basis in bedrijf. Ook de voormalige bedrijfsgebouwen rond de molen hebben een representatieve functie gekregen.
In 2016 won de molen de BankGiroLoterij Molenprijs van vereniging De Hollandsche Molen en de 2e prijs van de Dik voor Elkaar-prijs van Stichting voor Elkaar/Univé. Met deze prijzen van resp € 50.000 en € 7.500 plus wat eigen vermogen zijn de wieken gerestaureerd. De molen kreeg bovendien een subsidie van de provincie Overijssel om de overige noodzakelijke restauratiewerkzaamheden uit te voeren (o.a. kap, staart). Ook de gemeente Zwartewaterland heeft bijgedragen. - Site van Korenmolen De Zwaluw.
- "Net buiten de stad ligt een verouderd hooibergenterrein. Aan de noordkant van de stad, tussen Stadswegsloot en De Weede, een plek waar vroeger de stadsboeren hun hooi konden opslaan. Hooiopslag in de stad was - zo leerde de ervaring - niet aan te raden. Het risico van hooibroei en branden was te groot. In de loop der jaren zijn deze terreinen overal in Nederland verdwenen. Hasselt is de enige plek waar dit zo mooi gelegen hooibergenterrein nog aanwezig is. Inmiddels is een inventarisatie uitgevoerd en is de waarde van het hooibergencluster vastgesteld door Suzan Jurgens, wetenschappelijk adviseur van Stichting Kennisbehoud Hooibergen Nederland. Zij constateert het volgende: “De zeldzaamheidswaarde is zeer hoog, omdat dit het enige resterende groepje stadshooibergen is. Nergens anders wordt dit fenomeen nog aangetroffen. De gaafheid is op onderdelen niet erg hoog, maar als geheel nog wel, dat wil zeggen dat de individuele hooibergen soms meer, soms minder in verval zijn, maar dat het terrein als geheel weinig verstoring kent.
De zichtbaarheid is hoog: door de ligging op een apart terreintje te midden van open velden en omsloten door water en deels door het Kooikerspad is het terrein zeer goed waar te nemen.” (aldus Suzan Jurgens in haar publicatie 'Verschijnen en verdwijnen van groepjes stadshooibergen'). Het terrein is niet alleen regionaal en nationaal gezien de moeite waard. Het hooibergencluster is goed zichtbaar door de ligging te midden van de open velden en omsloten door water. Het gaat om het terrein als geheel, dat het behouden waard is. Er zijn ook mogelijkheden om unieke hooibergen die elders in het land staan en dreigen te verdwijnen op dit terrein een plek te geven. Dat liefhebbers van agrarisch erfgoed dit verval willen keren is, gelet op de grote waarde van het hooibergencluster, vanzelfsprekend." Aldus de site HooiDelta, waarop onder meer een virtueel Nederlands Hooiberg Museum te vinden is, met uitvoerige informatie over verleden en heden van de hooibergen. De intentie is om te zijner tijd ook een fysiek museum in te richten op het hooibergenterrein in Hasselt.
- De kalkovens in Hasselt, sinds 1504 beeldbepalend voor deze stad, zijn in 2010 gerenoveerd. In de loop der tijd zijn er nieuwere kalkovens gebouwd en oude vervallen kalkovens gesloopt. Schelpkalk ontstond door het verbranden van schelpen tot kalk, destijds een onmisbare grondstof bij de totstandkoming van belangrijke bouwwerken. Per Hasselter aak werden de schelpen over de Zuiderzee aangevoerd, terwijl de Dedemsvaart en het Meppelerdiep voor de turfschippers een goede verbinding vormden om de turf vanuit Drenthe te transporteren naar de Hasselter kalkovens. In de twee gerestaureerde kalkovens is te zien hoe het verbrandingsproces en hetgeen daarmee te maken had, in zijn werk ging. Ook Zwartsluis heeft een groot aantal kalkovens binnen zijn grenzen geteld. Tegenwoordig zijn de schelpkalkovens ingericht als bezoekerscentrum.
Terug naar boven- Eeuwenlang waren de kalkbranderijen een belangrijke industrietak in Hasselt. In 1990 hebben de kalkovens hun laatste rook over de stad uitgestoten. Tijdens de Kalkovendag (op een zaterdag in juni) is dit unieke industriële monument weer even een dag in werking en kun je van de vrijwilligers uitleg krijgen over het productieproces. Ook elders op het kalkoventerrein is de hele dag van alles te doen, o.a. marktkraampjes, kinderactiviteiten, muziek en oude ambachten zoals palingroken.
- Dweilorkesten en feestkapellen zetten tijdens de Dweildag Hasselt (op een zaterdag in juni, in 2019 voor de 9e keer) de stad op zijn kop. De straten en terrassen vullen zich met herkenbare melodieën en vrolijke meezingers. Terwijl de ouders genieten van de muziek en van een drankje op het terras, kunnen de kinderen zich uitleven in de vele speelattracties. Het publiek kan zich verder vermaken op de braderie.
- Het maritieme evenement Hassailt (eind juli, 1x in de 5 jaar, eerstvolgende keer is 2022) brengt de historische binnenstad van Hasselt terug in de sfeer van de oude binnenvaart. Vele tientallen historische bedrijfsvaartuigen van de LVBHB meren dan af aan de kades en grachten van de stad. Hassailt 2012 trok 40.000 bezoekers.
- Het Euifeest (week in augustus) kent zijn oorsprong in de viering rond het binnenhalen van het 'eui' (hooi in het Hasselter dialect). Tijdens deze feestweek is er een kermis, een braderie, een euibattle en een grote allegorische optocht. In de avond vinden er verschillende activiteiten plaats, zoals optredens van artiesten in de feesttent. Tijdens het Euifeest zijn de grachten en straten van Hasselt feestelijk verlicht en versierd. Dit trekt in de avonduren altijd veel kijklustigen.
- Tijdens het W.G. van de Hulstfestival (laatste week van december in de even jaren) wordt op straat en in de sfeervolle huiskamers de nostalgische wereld van kinderboekenschrijver W.G. van de Hulst weer tot leven gewekt. De organisatie weet daarvoor steeds weer talentvolle vertellers en zangers naar Hasselt te lokken.
- De Winterwandeling (eind december) neemt je mee langs een aantal monumenten in Hasselt. Op iedere locatie verhaalt een verteller de deelnemers op een interessant, inspirerend en soms zelfs intrigerend midwinterverhaal. Laat je verrassen door wat deze stad je te vertellen heeft. Deelname is gratis, maar wel tijdig reserveren want het evenement met ca. 130 deelnemers is altijd snel volgeboekt.
Terug naar boven- Toeristen en inwoners van de gemeente Zwartewaterland worden sinds 2020 nog beter geïnformeerd over de toeristische en recreatieve mogelijkheden in Genemuiden, Hasselt en Zwartsluis. Veel bestaande informatiepanelen en -bordjes zijn namelijk vervangen door vernieuwde exemplaren, dankzij een samenwerkingsverband van ANWB, gemeente en een werkgroep. Daarbij is gebruik gemaakt van de nieuwste technieken. Diverse informatieborden zijn namelijk voorzien van een NFC-tag. Dat betekent dat je je smartphone tegen het bord kunt houden en dan meer informatie krijgt. Dat was ook het uitgangspunt van de werkgroep: zoveel mogelijk gedachten en ideeën oproepen met zo min mogelijk woorden.
- Bij de vrijwilligers van Hanzestad Hasselt kun je stadswandelingen en rondvaarten boeken.
- In 2016 zijn voor het eerst bevers(poren) aangetroffen langs het Zwarte Water bij Hasselt. Staatsbosbeheer is blij met de terugkeer van de bever. Hij zorgt voor extra dynamiek in de uiterwaarden en samen met de hier ook voorkomende otters zijn het de ambassadeurs van een gezonde natuurlijke rivier.
- De 160 hectare voormalige landbouwgrond in het Jutjesriet, gelegen ZW van en vallend onder Hasselt, W van bedrijventerrein Zwarte Water, W van de Hasselterweg, die via de Ruilverkaveling Mastenbroek rond 1980 is toegedeeld aan Staatsbosbeheer, komt medio 2019 weer beschikbaar voor de landbouw. Het gebied is volgens Staatsbosbeheer bij nader inzien ongeschikt voor natuurontwikkeling. De provincie Overijssel heeft grond van boeren nodig voor het Natura 2000-gebied Uiterwaarden Zwarte Water en Vecht. De boeren aldaar kunnen daarom binnendijks grond kopen in het Jutjesriet. Daarnaast is de grond in dat gebied ook beschikbaar voor andere boeren. In vogelkijkhut Glureluur in dit gebied kun je de vele vogelsoorten goed bekijken zonder ze te storen.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Hasselt, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Hasselt (online te bestellen).
Reactie toevoegen